Agnes Kombrink is op ‘rouwreis’: "Ik wilde niet bitter, maar beter worden"

Interview 5 februari 2025 4 minuten Inge-Mirjam Bosveld Ester
Agnes met haar man Teun, beeld Henrieke van Assen
Agnes met haar man Teun, beeld Henrieke van Assen

Agnes Kombrink heeft het geloof in Jezus door de diepte heen gevonden en hervonden. Twaalf jaar is ze mantelzorger geweest voor haar man voordat ze in 2021 afscheid van hem moest nemen. Nu is Agnes (71) actief als coach en rouwbegeleider. "Omdat ik zelf zo diep gezeten heb, heb ik hoop voor mensen.”

"Als oudste dochter in een rooms-katholiek gezin in Amsterdam. Ik had een onveilige jeugd. Mijn ouders kwamen getraumatiseerd uit de oorlog. Ze praatten er niet over om mij te sparen. Al vrij snel kwamen er kreukels in hun huwelijk. Op mijn elfde zijn ze gescheiden en kwam er een nieuwe meneer in huis. Ik vond het een engerd en moest al snel papa zeggen. Hij misbruikte mij een jaar lang. Mijn moeder ontdekte dat misbruik en zei: ‘Het stopt nu.’ Het stopte, maar het ging direct in de doofpot. Ik kreeg geen vragen of hulp. Het maakte dat ik enorm aan het twijfelen sloeg over wat liefde is. Ondertussen deed ik alles om maar niet thuis te hoeven zijn. Ik was een eenzame tiener.”

Kreeg je het geloof van huis uit mee?
"Nee, mijn moeder ondervond afwijzing vanwege haar scheiding. Ze raakte verbitterd over het geloof en over de kerk. Maar – humor van God – de dochter van mijn stiefvader kwam tot geloof en zei tegen mij: ‘Agnes, Jezus houdt van jou!’ Het maakte me boos en opstandig, maar zij bleef getuigen over Gods liefde voor mij. Was God er dan voor mij? Was Hij écht liefde? Ik zocht en was wanhopig! Uiteindelijk kwam ik op zaterdag 23 oktober 1971 tot geloof. Dat was het grootste kantelpunt in mijn leven. En dat ik met mijn man Teun mocht trouwen.”

Ging het daarna beter?
"Teun was een grote lieverd. We zijn getrouwd op 18 juli 1975 en kregen vier kinderen. We waren actief in de kerk. Vijftien jaar lang stonden we elke zaterdag op de Dam in Amsterdam te evangeliseren. Het was een mooie tijd. Ik was gelukkig en tevreden, maar op het moment dat mijn dochter de leeftijd kreeg van mijn misbruik, sloegen alle stoppen door. Ik kreeg een burn-out. Daarna ben ik in therapie gegaan om de onveiligheid en het misbruik van mijn jeugd te verwerken. Ik vond dat ik mijn stiefvader moest vergeven, maar mijn psycholoog zei: ‘Jij gaat nog niks vergeven. Ga eerst maar eens boos worden.’ Mijn stiefvader betoonde geen spijt en zei: ‘Ik dacht dat jij het ook fijn vond.’ Met mijn verstand heb ik hem vergeven, maar vertrouwen: nee, en dat hoefde ook niet meer. Mijn hart is losgekomen uit zijn manipulatie. Ik was vrij!”

Na gelukkige jaren werd je in 2010 weer getroffen door groot verdriet.
"Teun bleek progressieve parkinson te hebben. Als mantelzorger kon ik hem niet meer alleen laten. Daardoor stopte ik met werken. Hij werd rolstoelafhankelijk en ook zijn spraak viel weg. Ik raakte hem kwijt in de mist, zo leek het. In Psalm 69 staat zoiets als: ‘Red mij, want ik verdrink.’ Nou, zo voelde het een beetje. Hoe ga je om met lijden? Dat is heel lastig. Mijn kinderen hebben veel gedaan, maar ze zeiden ook: ‘Mam, wij kunnen niet dragen wat jij moet dragen.’ De laatste vier jaar zat Teun in een verpleeghuis. Het voelde als verraad dat ik hem daar achterliet. Ik schreeuwde het uit naar de hemel, maar die leek wel van koper. Ik was in die tijd veel aan het mopperen. Op 18 maart 2021 is Teun overleden. Weet je wat ik de mooiste tekst in de Bijbel vind? ‘Jezus weende.’ En: ‘Gelukkig de treurenden. Zij zullen getroost worden.’ Door de hele situatie heen ben ik toch God gaan zoeken.”

Midden in die moeilijke tijd ben je gaan studeren. Waar haalde je de moed vandaan?
"Door de coronapandemie had ik meer tijd en ik realiseerde me dat ik na Teuns overlijden iets wilde betekenen voor anderen. Dus deed ik de coach-opleiding van Total Balance en daarna de Masterclass Rouw & Verlies. Ik wilde niet bitter, maar beter worden. Wat ik leerde, was zo mooi: dat wilde ik doorgeven. Nu bevraag ik mensen en luister zonder oordeel, in individuele gesprekken en in rouwgroepen. Omdat ik zelf zo diep gezeten heb, heb ik hoop voor mensen. Er is geen put zo diep of Jezus ziet je!

Dansen
Gods woord speelt een grote rol: ik eet van Gods Woord. Ook geef ik lessen door uit onder andere de boeken van C.S. Lewis, Manu Keirse en Henri Nouwen. Zo kwam ik De Keuze van Edith Eva Eger tegen. Zij maakte de keuze om te dansen toen ze voor Mengele stond. Zij zei: ‘We kunnen de pijn niet uitwissen. Maar we zijn vrij om te accepteren wie we zijn en wat ons is overkomen, én om verder te gaan!’ Ondertussen zet ik mijn rouwreis voort. Soms ga ik gewoon een dag met Teun aan de gang. Dan bekijk ik de foto’s en stroomt de liefde. Ik ben rijk gezegend.”

Lees het gedicht dat Agnes schreef kort na het overlijden van haar man.

Ik heb ervan gedroomd.
Jij en ik, ik en jij. Samen wij, samen sterk.
En nu dan? Geen wij, maar ik.
Ik alleen, anders geen.

Geen antwoord, geen tegenspraak.
Geen voelen of goed bedoelen.
Help, mijn hoofd is te klein. Klein ben ik in mijn zijn.
Op en neer, heen en weer en dan weer terug.
Het verlangen naar jou.
Jouw ogen die zeggen: ik houd alleen van jou.
En nu? Rust – stilte – geen klankbord meer.
Heen en weer – door de wind bewogen
beweegt het brein. En snakt ernaar te ‘zijn’.
Hoofd en handen, kom doe es lief
Ik mis je zo, zo intens mijn lief.
Ga terug naar de pijn. In de mist van mijn brein
en adem groot en adem klein. Het gemis zal er altijd zijn.
Het hoort bij mij – en ik, ik omarm jou – bedank jou
dat jij er wilde zijn voor mij, voor mij alleen.

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit het Elisabeth magazine. Wil jij meer van deze interviews? Ontvang nu het boek 'Houvast' bij een jaarabonnement.

Praatmee

Beluister onze podcast

#384 David ten Voorde & Wim Verkerk over de vergeten strategie van Jezus (en kerkgroei in Iran)
Of beluister op:

Meerartikelen

Het Omega Project
Verdieping

Wat is een gezonde relatie tussen verstand en geloof?

Hoe is de link tussen dat wat we met ons verstand begrijpen en wat we geloven? Verstand en geloof worden steeds vaker losgekoppeld, laat Johan Vink in deze tutorial zien, en dat moet een christen voorkomen. 'Op het natuurlijke vlak stelt men het vers

Juman Al Qawasmi
Getuigenis

Ex-vrouw van Hamasleider getuigt: "In een droom zag ik Jezus"

Een indrukwekkend getuigenis van Juman Al Qawasmi, dochter van een van de oprichters van Hamas en jarenlang echtgenote van een Hamas-strijder in Gaza, raakt wereldwijd duizenden christenen. In een interview met de Amerikaanse christelijke zender CBN

Ds. G. van Zanden
Video

Volgens ds. Van Zanden hebben christenen moeite met het vijfde gebod

'Eert uw vader en uw moeder opdat uw dagen verlengd worden in het land dat Ik de Heere uw God u geven zal', zo zegt het vijfde gebod. Veel christenen horen elke zondag deze woorden van de preekstoel klinken, maar in de praktijk vinden we het moeilijk

Vluchtelingenkamp Soedan
Nieuws

Christelijke hulporganisatie slaat alarm na bloedbad in Soedan

De internationale hulporganisatie Christian Aid waarschuwt voor een snel groeiende vluchtelingencrisis in Zuid-Soedan na een bloedbad in de Soedanese stad El Fasher. Volgens berichten zijn bij de aanval van de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF)

Maria
Nieuws

Vaticaan komt met document over 'rol' Maria in heilsplan God

Het Vaticaan heeft een nieuw document uitgebracht waarin de 'rol' van Maria in het heilsplan van God centraal staat. Dat meldt The Catholic World Report. Het gaat vooral over de vraag hoe Maria 'heeft meegewerkt aan het verlossingswerk van Jezus'. So

Prop. W. Rijneveld
Nieuws

Hervormde gemeente Klaaswaal verwelkomt nieuwe predikant: proponent W. Rijneveld

De hervormde gemeente te Klaaswaal beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Proponent W. Rijneveld (foto) uit Gorinchem heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In Klaaswaal volgt Rijneveld ds. C. H. Buitink op. Laatstgenoemde predi

India
Nieuws

Predikant in India gearresteerd na aanval door hindoenationalisten

Tijdens een kerkdienst in het noorden van India is eind september een groep christenen aangevallen door een menigte hindoenationalisten. In plaats van de aanvallers te arresteren, hield de politie de voorganger, ds. Wazir Singh, vast en klaagde hem e

myanmar
Nieuws

Situatie christenen in Myanmar verslechtert in rap tempo

De situatie voor christenen in Myanmar verslechtert snel. Volgens mensenrechtenorganisatie Christian Solidarity Worldwide (CSW) voert het leger sinds de staatsgreep van februari 2021 een meedogenloze campagne tegen christelijke en andere religieuze m

Meerartikelen

Nigeri
Nieuws

Nederlandse organisaties: media zaaien verwarring over christenvervolging in Nigeria

Volgens de Nederlandse organisaties Open Doors, SDOK en Stichting HVC is er de afgelopen week verwarring gezaaid over christenvervolging in Nigeria. Nadat de Amerikaanse president Donald Trump dreigde militair in te grijpen in het land, publiceerden

Dr. C. A. van der Sluijs
Column

Eenheid in verscheidenheid: samen onderweg in godzaligheid

Ik begrijp de radeloosheid van velen over de redeloosheid en reddeloosheid van kerkelijke verdeeldheid, zowel interkerkelijk als binnenkerkelijk. Maar al te vaak geldt het woord van Paulus in Galaten 5:15: “Maar indien gij elkander bijt en verslindt,

Kruis Jezus
Boekfragment

Een lijdende Messias? Dat paste niet in het wereldbeeld van de apostelen

Heel wat mensen zijn gestorven voor een goede zaak. In 1960 verbrandde een groot aantal boeddhisten zichzelf om wereldwijd de aandacht te vestigen op de onrechtvaardige praktijken in Zuidoost-Azië. Begin jaren zeventig verbrandde een student in San D

ELINE
Interview

Zangeres ELINE veranderde van Martha in Maria: "Ik wilde altijd maar een betere christen worden"

Met haar nieuwe album Zielsgeluk laat zangeres ELINE zich recht in haar hart kijken. Thema’s als eenzaamheid, onzekerheid en streberig zijn gaat ze daarbij niet uit de weg. In een openhartig interview met Cvandaag vertelt ze over haar nieuwe album, s

Beeld van bijbelstudie bij OM
Verdieping

Week van gebed voor mensen die Jezus nog niet kennen: zie wat Jezus ziet

Deze week is het de Week van gebed voor mensen die Jezus nog niet kennen. Vijf organisaties roepen ons ertoe op voor hen te bidden. Wat heeft mijn directe omgeving nodig? Wie van mijn buren heeft Gods liefde nodig? Stel die vragen eens in gebed. En v

Bijbel
Nieuws

Britse atheïst lanceert website die de Bijbel 'zichzelf laat tegenspreken'

Een Britse ontwikkelaar heeft een website gemaakt die beweert te laten zien dat de Bijbel zichzelf tegenspreekt. De website, Bible Both Ways, is half oktober gelanceerd door Jon James, een agnostische atheïst. Volgens James kan zijn site aantonen dat

Patricia
Getuigenis

Patricia getuigt hoe Jezus haar bevrijdde uit occulte gebondenheid

Als jong meisje groeide Patricia op in een omgeving van angst, misbruik en geestelijke duisternis. Wat begon als een jeugd vol pijn, eindigde dankzij de kracht van Jezus in een leven vol vrijheid. “De mensen die je het meest hoort te kunnen vertrouwe

Jaap Smit
Interview

Voormalig commissaris van de Koning: "Ben ik mijn broeders hoeder? Het antwoord is ja"

Hij begon als godsdienstdocent, werd daarna predikant, vakbondsvoorzitter en uiteindelijk commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Jaap Smit (66) noemt zichzelf een bevoorrecht mens, maar vooral iemand die zijn talenten niet heeft willen begraven.

Ds. A. T. Vergunst
Video

Ds. A. T. Vergunst vertelt over zijn eerste vrouw die op 29-jarige leeftijd overleed

Ds. A. T. Vergunst verloor in 1996 zijn eerste vrouw ten gevolge van een ernstige hersentumor. Ze werd slechts 29 jaar oud en de predikant bleef met vijf jonge kinderen achter. In een recente lezing, waarin rouw centraal stond, merkte de GerGem-predi

Nigeria
Nieuws

17 christenen gedood bij aanvallen in Nigeria kort na waarschuwing Trump

In de nacht van vrijdag op zaterdag zijn in de grensregio tussen de Nigeriaanse staten Plateau en Kaduna zeker zeventien christenen om het leven gekomen bij aanvallen van vermoedelijk islamitische Fulani-milities. De aanslagen vonden plaats slechts e

Indiase christen
Nieuws

Indiase christenen vrijgesproken van valse aanklachten maar 'schade is al geleden'

Het Indiase Hooggerechtshof heeft alle strafzaken tegen een groep christenen in de deelstaat Uttar Pradesh nietig verklaard. De rechters spraken harde woorden over de manier waarop lokale autoriteiten de wet gebruikten als “middel om onschuldige mens

Pakistan
Nieuws

Christenen Pakistan teleurgesteld: geen onderzoek naar Jaranwala-aanvallen

In Pakistan lijkt de hoop op gerechtigheid voor de slachtoffers van het geweld tegen christenen in de stad Jaranwala definitief vervlogen. Het Hooggerechtshof in Lahore verwierp op 22 oktober alle verzoeken van burgers en christelijke organisaties om