Agnes Kombrink is op ‘rouwreis’: "Ik wilde niet bitter, maar beter worden"

Interview 5 februari 2025 4 minuten Inge-Mirjam Bosveld Ester
Agnes met haar man Teun, beeld Henrieke van Assen
Agnes met haar man Teun, beeld Henrieke van Assen

Agnes Kombrink heeft het geloof in Jezus door de diepte heen gevonden en hervonden. Twaalf jaar is ze mantelzorger geweest voor haar man voordat ze in 2021 afscheid van hem moest nemen. Nu is Agnes (71) actief als coach en rouwbegeleider. "Omdat ik zelf zo diep gezeten heb, heb ik hoop voor mensen.”

"Als oudste dochter in een rooms-katholiek gezin in Amsterdam. Ik had een onveilige jeugd. Mijn ouders kwamen getraumatiseerd uit de oorlog. Ze praatten er niet over om mij te sparen. Al vrij snel kwamen er kreukels in hun huwelijk. Op mijn elfde zijn ze gescheiden en kwam er een nieuwe meneer in huis. Ik vond het een engerd en moest al snel papa zeggen. Hij misbruikte mij een jaar lang. Mijn moeder ontdekte dat misbruik en zei: ‘Het stopt nu.’ Het stopte, maar het ging direct in de doofpot. Ik kreeg geen vragen of hulp. Het maakte dat ik enorm aan het twijfelen sloeg over wat liefde is. Ondertussen deed ik alles om maar niet thuis te hoeven zijn. Ik was een eenzame tiener.”

Kreeg je het geloof van huis uit mee?
"Nee, mijn moeder ondervond afwijzing vanwege haar scheiding. Ze raakte verbitterd over het geloof en over de kerk. Maar – humor van God – de dochter van mijn stiefvader kwam tot geloof en zei tegen mij: ‘Agnes, Jezus houdt van jou!’ Het maakte me boos en opstandig, maar zij bleef getuigen over Gods liefde voor mij. Was God er dan voor mij? Was Hij écht liefde? Ik zocht en was wanhopig! Uiteindelijk kwam ik op zaterdag 23 oktober 1971 tot geloof. Dat was het grootste kantelpunt in mijn leven. En dat ik met mijn man Teun mocht trouwen.”

Ging het daarna beter?
"Teun was een grote lieverd. We zijn getrouwd op 18 juli 1975 en kregen vier kinderen. We waren actief in de kerk. Vijftien jaar lang stonden we elke zaterdag op de Dam in Amsterdam te evangeliseren. Het was een mooie tijd. Ik was gelukkig en tevreden, maar op het moment dat mijn dochter de leeftijd kreeg van mijn misbruik, sloegen alle stoppen door. Ik kreeg een burn-out. Daarna ben ik in therapie gegaan om de onveiligheid en het misbruik van mijn jeugd te verwerken. Ik vond dat ik mijn stiefvader moest vergeven, maar mijn psycholoog zei: ‘Jij gaat nog niks vergeven. Ga eerst maar eens boos worden.’ Mijn stiefvader betoonde geen spijt en zei: ‘Ik dacht dat jij het ook fijn vond.’ Met mijn verstand heb ik hem vergeven, maar vertrouwen: nee, en dat hoefde ook niet meer. Mijn hart is losgekomen uit zijn manipulatie. Ik was vrij!”

Na gelukkige jaren werd je in 2010 weer getroffen door groot verdriet.
"Teun bleek progressieve parkinson te hebben. Als mantelzorger kon ik hem niet meer alleen laten. Daardoor stopte ik met werken. Hij werd rolstoelafhankelijk en ook zijn spraak viel weg. Ik raakte hem kwijt in de mist, zo leek het. In Psalm 69 staat zoiets als: ‘Red mij, want ik verdrink.’ Nou, zo voelde het een beetje. Hoe ga je om met lijden? Dat is heel lastig. Mijn kinderen hebben veel gedaan, maar ze zeiden ook: ‘Mam, wij kunnen niet dragen wat jij moet dragen.’ De laatste vier jaar zat Teun in een verpleeghuis. Het voelde als verraad dat ik hem daar achterliet. Ik schreeuwde het uit naar de hemel, maar die leek wel van koper. Ik was in die tijd veel aan het mopperen. Op 18 maart 2021 is Teun overleden. Weet je wat ik de mooiste tekst in de Bijbel vind? ‘Jezus weende.’ En: ‘Gelukkig de treurenden. Zij zullen getroost worden.’ Door de hele situatie heen ben ik toch God gaan zoeken.”

Midden in die moeilijke tijd ben je gaan studeren. Waar haalde je de moed vandaan?
"Door de coronapandemie had ik meer tijd en ik realiseerde me dat ik na Teuns overlijden iets wilde betekenen voor anderen. Dus deed ik de coach-opleiding van Total Balance en daarna de Masterclass Rouw & Verlies. Ik wilde niet bitter, maar beter worden. Wat ik leerde, was zo mooi: dat wilde ik doorgeven. Nu bevraag ik mensen en luister zonder oordeel, in individuele gesprekken en in rouwgroepen. Omdat ik zelf zo diep gezeten heb, heb ik hoop voor mensen. Er is geen put zo diep of Jezus ziet je!

Dansen
Gods woord speelt een grote rol: ik eet van Gods Woord. Ook geef ik lessen door uit onder andere de boeken van C.S. Lewis, Manu Keirse en Henri Nouwen. Zo kwam ik De Keuze van Edith Eva Eger tegen. Zij maakte de keuze om te dansen toen ze voor Mengele stond. Zij zei: ‘We kunnen de pijn niet uitwissen. Maar we zijn vrij om te accepteren wie we zijn en wat ons is overkomen, én om verder te gaan!’ Ondertussen zet ik mijn rouwreis voort. Soms ga ik gewoon een dag met Teun aan de gang. Dan bekijk ik de foto’s en stroomt de liefde. Ik ben rijk gezegend.”

Lees het gedicht dat Agnes schreef kort na het overlijden van haar man.

Ik heb ervan gedroomd.
Jij en ik, ik en jij. Samen wij, samen sterk.
En nu dan? Geen wij, maar ik.
Ik alleen, anders geen.

Geen antwoord, geen tegenspraak.
Geen voelen of goed bedoelen.
Help, mijn hoofd is te klein. Klein ben ik in mijn zijn.
Op en neer, heen en weer en dan weer terug.
Het verlangen naar jou.
Jouw ogen die zeggen: ik houd alleen van jou.
En nu? Rust – stilte – geen klankbord meer.
Heen en weer – door de wind bewogen
beweegt het brein. En snakt ernaar te ‘zijn’.
Hoofd en handen, kom doe es lief
Ik mis je zo, zo intens mijn lief.
Ga terug naar de pijn. In de mist van mijn brein
en adem groot en adem klein. Het gemis zal er altijd zijn.
Het hoort bij mij – en ik, ik omarm jou – bedank jou
dat jij er wilde zijn voor mij, voor mij alleen.

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit het Elisabeth magazine. Wil jij meer van deze interviews? Ontvang nu het boek 'Houvast' bij een jaarabonnement.

Praatmee

Beluister onze podcast

#380 Jeffrey & dr. Wim Dekker over de Bond tegen vloeken, Bijbelvertalingen en Eva Jinek
Of beluister op:

Meerartikelen

Indi
Nieuws

Indiase deelstaat gaat christelijke genezingsdiensten verbieden

De deelstaatregering van Chhattisgarh, in centraal India, heeft een nieuw wetsvoorstel gepresenteerd dat religieuze bekeringen verder moet inperken. De zogenoemde anti-conversiewet bevat volgens de overheid “strenge maatregelen om religieuze stabilit

soedan
Nieuws

Soedan deporteert christelijke vrouwen: "ik moest mijn kinderen achterlaten"

In Soedan zijn vorige week meer dan honderd Zuid-Soedanese vrouwen opgepakt en gedeporteerd naar Zuid-Soedan. Mensenrechtenorganisaties spreken van grove schendingen van het internationaal recht. Volgens Morning Star News waren de meeste van hen chri

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden legt uit waarom de wekelijkse rustdag zo cruciaal is

De meeste christenen in Nederland hanteren de zondag als hun wekelijkse rustdag. Op die dag ligt het werk stil en gaan velen naar de kerk. Veel christenen krijgen de zondagsrust met de paplepel ingegoten en daardoor kan het soms als een gewoonte aanv

Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie-leider pleit voor christelijk-sociaal vrijheidskompas

Vrijheid is een van de grote thema’s van deze tijd, stelt ChristenUnie-lijsttrekker Mirjam Bikker in een opiniestuk in Vrij Nederland. Ze waarschuwt dat het huidige debat over vrijheid te vaak verwordt tot een strijd tussen politieke kampen, terwijl

Klimaatmars 2023
Interview

Christenen lopen mee in Klimaatmars: “De schepping roept om een kerk die zorg draagt”

“De klimaatcrisis is geen modethema, maar een rechtvaardigheidscrisis”, zegt Harmen Niemeijer-Scheffer directeur van Micha Nederland. Samen met Carla Dik-Faber, projectleider van GroeneKerken, trekt hij zondag 26 oktober op in de Klimaatmars. Onder h

Oscar Lohuis
Video

Terugkijken: Oscar Lohuis over instabiel staakt-het-vuren in Israël en Gaza

Dat het staakt-het-vuren in Israël en Gaza nog instabiel is, werd de afgelopen dagen steeds meer duidelijk. Hamas voerde standrechtelijke executies uit om in Gaza weer de macht te grijpen, en één van de lichamen die gisteren terug werd gegeven bleek

ds. P.D. (Pieter) Teeuw
Video

Ds. Teeuw over vertrouwen in de storm: “Met Jezus naar de overkant”

In een video van Geloofstoerusting neemt ds. P.D. (Pieter) Teeuw de kijker mee in het bekende Bijbelverhaal waarin Jezus de storm stilt op het meer van Galilea. Aan de hand van een oude legende over koning Knoet laat hij zien: menselijke macht is bep

Chris Schaapman
Video

Terugkijken: Chris Schaapman over het ombouwen van kerken naar woning

Prijzen van huizen blijven maar stijgen, net als de vraag naar een betaalbare woning. Geen wonder dat veel ondernemers zoeken naar out-of-the-box oplossingen voor dit probleem. Daarbij wordt ook gekeken naar leegstand van onder andere kantoren, winke

Meerartikelen

Stichting HVC
Persbericht

De vervolgde kerk in Afghanistan bij HVC Regiotour

Stichting HVC (Hulp Vervolgde Christenen) komt naar Goes (D.V. 8 november), Kesteren (D.V. 12 november) en Hasselt (D.V. 14 november) met de jaarlijkse HVC Regiotour. Tijdens de avonden krijgen de bezoekers van de Regiotour de unieke kans om iemand t

Wim Dekker
Podcast

Dr. Wim Dekker kritisch op SGP-campagne rondom abortus: "Niet zo slim"

Theoloog Wim Dekker plaatst stevige kanttekeningen bij de billboardcampagne van de SGP over abortus. In aanloop naar de verkiezingen vraagt de partij met opvallende posters aandacht voor het thema, maar volgens Dekker roept de aanpak eerder weerstand

Kruis
Persbericht

Honderden mannen zingen psalmen en liederen in Waddinxveen

Op 1 november 2025 klinkt in Waddinxveen opnieuw de krachtige samenzang van honderden mannen. Dit is een avond vol ontmoeting, bezinning en lofzang voor God. Tijdens deze bijzondere zangavond worden psalmen en geestelijke liederen gezongen tot eer va

Sonu
Levensverhaal

“Ik wist niet meer wat ik moest doen, maar hulp kwam precies op tijd”

In de sloppenwijken van Trombay hoor je een straatverkoper roepen. In een garage sleutelen monteurs aan tuk-tuks. Hoe verder je loopt, hoe stiller het wordt. De straten zijn smal, de huizen staan dicht op elkaar. Sommige daken zijn afgedekt met plast

Geert en Klaske van der Woude
Levensverhaal

Bezige bijen Geert en Klaske van der Woude: "God helpt ons om door te gaan"

Geert en Klaske van der Woude uit het Friese Broeksterwoude leiden een druk bestaan. Dit ondernemende echtpaar runt op eigen terrein een dagbesteding, een repaircafé, het online platform Bijbelse Bron, een bijbelschool en sinds kort een christelijke

Nigeri
Nieuws

CU organiseert stille tocht tegen christenvervolging en hoopt op massale opkomst

In samenwerking met Open Doors en SDOK organiseert de ChristenUnie donderdag 23 oktober in Amsterdam een stille tocht tegen christenvervolging. De Walk of Hope, zoals ze het noemen. De partij wil hiermee een signaal afgeven dat geloofsvervolging niet

Vaticaan
Nieuws

Eeuwenoude Vaticaanse bibliotheek richt gebedsruimte voor moslims in

De Vaticaanse Apostolische Bibliotheek heeft een gebedsruimte ingericht voor moslimonderzoekers die er studeren. Dat heeft onderprefect pater Giacomo Cardinali bevestigd in een interview met de Italiaanse krant La Repubblica. Volgens Cardinali vroege

bidden
Nieuws

Oklahoma schrapt verplichting voor Bijbels in openbare scholen

De nieuwe onderwijsdirecteur van de Amerikaanse staat Oklahoma, Lindel Fields, heeft een omstreden maatregel geschrapt die scholen verplichtte om Bijbels in elk klaslokaal te plaatsen. De regel werd vorig jaar ingevoerd door zijn voorganger Ryan Walt

Trump
Nieuws

Eric Trump ziet ‘de hand van God’ in het leven van zijn vader: "Hij redt het christendom"

Eric Trump, de zoon van de Amerikaanse president Donald Trump, zegt dat zijn vader “het christendom redt” en “door God wordt geleid”. Volgens hem is Trump “op weg naar de hemel” en speelt het geloof een belangrijke rol in zijn presidentschap. De pres

Donovan Spaanstra
Video

Aanstaande zondag is Donovan Spaanstra te gast in Hour of Power

In Hour of Power is kunstenaar Donovan Spaanstra te gast. Hij groeide op in verschillende internaten en pleeggezinnen en had hij eigenlijk geen thuis. Totdat hij in een droom geraakt wordt door de Heilige Geest. Wat dat met hem deed, vertelt Sven zon

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant vertelt waarom hij graag 'simpel' preekt: "Iedereen moet het kunnen volgen"

Van moeilijke redeneringen of oraties op de preekstoel moet ds. K. Hoefnagel weinig hebben. De CGK-emerituspredikant vertelt in de tweede aflevering van de vijfdelige serie 'Getuigend Gesprek' aan presentator Robert Jansema waarom hij het liefst zo e

China
Nieuws

China dwingt studenten tot atheïsme: christenen steeds verder in het nauw

Een Chinees beroepscollege zou studenten verplichten om zich als atheïst te registreren via een schoolapp. Dat meldt de christelijke mensenrechtenorganisatie ChinaAid. De maatregel roept zorgen op over de voortdurende inperking van religieuze vrijhei