Agnes Kombrink is op ‘rouwreis’: "Ik wilde niet bitter, maar beter worden"

Interview 5 februari 2025 4 minuten Inge-Mirjam Bosveld Ester
Agnes met haar man Teun, beeld Henrieke van Assen
Agnes met haar man Teun, beeld Henrieke van Assen

Agnes Kombrink heeft het geloof in Jezus door de diepte heen gevonden en hervonden. Twaalf jaar is ze mantelzorger geweest voor haar man voordat ze in 2021 afscheid van hem moest nemen. Nu is Agnes (71) actief als coach en rouwbegeleider. "Omdat ik zelf zo diep gezeten heb, heb ik hoop voor mensen.”

"Als oudste dochter in een rooms-katholiek gezin in Amsterdam. Ik had een onveilige jeugd. Mijn ouders kwamen getraumatiseerd uit de oorlog. Ze praatten er niet over om mij te sparen. Al vrij snel kwamen er kreukels in hun huwelijk. Op mijn elfde zijn ze gescheiden en kwam er een nieuwe meneer in huis. Ik vond het een engerd en moest al snel papa zeggen. Hij misbruikte mij een jaar lang. Mijn moeder ontdekte dat misbruik en zei: ‘Het stopt nu.’ Het stopte, maar het ging direct in de doofpot. Ik kreeg geen vragen of hulp. Het maakte dat ik enorm aan het twijfelen sloeg over wat liefde is. Ondertussen deed ik alles om maar niet thuis te hoeven zijn. Ik was een eenzame tiener.”

Kreeg je het geloof van huis uit mee?
"Nee, mijn moeder ondervond afwijzing vanwege haar scheiding. Ze raakte verbitterd over het geloof en over de kerk. Maar – humor van God – de dochter van mijn stiefvader kwam tot geloof en zei tegen mij: ‘Agnes, Jezus houdt van jou!’ Het maakte me boos en opstandig, maar zij bleef getuigen over Gods liefde voor mij. Was God er dan voor mij? Was Hij écht liefde? Ik zocht en was wanhopig! Uiteindelijk kwam ik op zaterdag 23 oktober 1971 tot geloof. Dat was het grootste kantelpunt in mijn leven. En dat ik met mijn man Teun mocht trouwen.”

Ging het daarna beter?
"Teun was een grote lieverd. We zijn getrouwd op 18 juli 1975 en kregen vier kinderen. We waren actief in de kerk. Vijftien jaar lang stonden we elke zaterdag op de Dam in Amsterdam te evangeliseren. Het was een mooie tijd. Ik was gelukkig en tevreden, maar op het moment dat mijn dochter de leeftijd kreeg van mijn misbruik, sloegen alle stoppen door. Ik kreeg een burn-out. Daarna ben ik in therapie gegaan om de onveiligheid en het misbruik van mijn jeugd te verwerken. Ik vond dat ik mijn stiefvader moest vergeven, maar mijn psycholoog zei: ‘Jij gaat nog niks vergeven. Ga eerst maar eens boos worden.’ Mijn stiefvader betoonde geen spijt en zei: ‘Ik dacht dat jij het ook fijn vond.’ Met mijn verstand heb ik hem vergeven, maar vertrouwen: nee, en dat hoefde ook niet meer. Mijn hart is losgekomen uit zijn manipulatie. Ik was vrij!”

Na gelukkige jaren werd je in 2010 weer getroffen door groot verdriet.
"Teun bleek progressieve parkinson te hebben. Als mantelzorger kon ik hem niet meer alleen laten. Daardoor stopte ik met werken. Hij werd rolstoelafhankelijk en ook zijn spraak viel weg. Ik raakte hem kwijt in de mist, zo leek het. In Psalm 69 staat zoiets als: ‘Red mij, want ik verdrink.’ Nou, zo voelde het een beetje. Hoe ga je om met lijden? Dat is heel lastig. Mijn kinderen hebben veel gedaan, maar ze zeiden ook: ‘Mam, wij kunnen niet dragen wat jij moet dragen.’ De laatste vier jaar zat Teun in een verpleeghuis. Het voelde als verraad dat ik hem daar achterliet. Ik schreeuwde het uit naar de hemel, maar die leek wel van koper. Ik was in die tijd veel aan het mopperen. Op 18 maart 2021 is Teun overleden. Weet je wat ik de mooiste tekst in de Bijbel vind? ‘Jezus weende.’ En: ‘Gelukkig de treurenden. Zij zullen getroost worden.’ Door de hele situatie heen ben ik toch God gaan zoeken.”

Midden in die moeilijke tijd ben je gaan studeren. Waar haalde je de moed vandaan?
"Door de coronapandemie had ik meer tijd en ik realiseerde me dat ik na Teuns overlijden iets wilde betekenen voor anderen. Dus deed ik de coach-opleiding van Total Balance en daarna de Masterclass Rouw & Verlies. Ik wilde niet bitter, maar beter worden. Wat ik leerde, was zo mooi: dat wilde ik doorgeven. Nu bevraag ik mensen en luister zonder oordeel, in individuele gesprekken en in rouwgroepen. Omdat ik zelf zo diep gezeten heb, heb ik hoop voor mensen. Er is geen put zo diep of Jezus ziet je!

Dansen
Gods woord speelt een grote rol: ik eet van Gods Woord. Ook geef ik lessen door uit onder andere de boeken van C.S. Lewis, Manu Keirse en Henri Nouwen. Zo kwam ik De Keuze van Edith Eva Eger tegen. Zij maakte de keuze om te dansen toen ze voor Mengele stond. Zij zei: ‘We kunnen de pijn niet uitwissen. Maar we zijn vrij om te accepteren wie we zijn en wat ons is overkomen, én om verder te gaan!’ Ondertussen zet ik mijn rouwreis voort. Soms ga ik gewoon een dag met Teun aan de gang. Dan bekijk ik de foto’s en stroomt de liefde. Ik ben rijk gezegend.”

Lees het gedicht dat Agnes schreef kort na het overlijden van haar man.

Ik heb ervan gedroomd.
Jij en ik, ik en jij. Samen wij, samen sterk.
En nu dan? Geen wij, maar ik.
Ik alleen, anders geen.

Geen antwoord, geen tegenspraak.
Geen voelen of goed bedoelen.
Help, mijn hoofd is te klein. Klein ben ik in mijn zijn.
Op en neer, heen en weer en dan weer terug.
Het verlangen naar jou.
Jouw ogen die zeggen: ik houd alleen van jou.
En nu? Rust – stilte – geen klankbord meer.
Heen en weer – door de wind bewogen
beweegt het brein. En snakt ernaar te ‘zijn’.
Hoofd en handen, kom doe es lief
Ik mis je zo, zo intens mijn lief.
Ga terug naar de pijn. In de mist van mijn brein
en adem groot en adem klein. Het gemis zal er altijd zijn.
Het hoort bij mij – en ik, ik omarm jou – bedank jou
dat jij er wilde zijn voor mij, voor mij alleen.

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit het Elisabeth magazine. Wil jij meer van deze interviews? Ontvang nu het boek 'Houvast' bij een jaarabonnement.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Europees Parlement roept op tot betere bescherming christenen in Syrië

Het Europees Parlement heeft donderdag met grote meerderheid ingestemd met een gezamenlijke resolutie van vijf fracties waarmee de overgangsregering van Syrië wordt opgeroepen christenen en andere (religieuze) minderheden beter te beschermen. SGP-Eur

Pakistan
Nieuws

Ter dood veroordeelde christen in Pakistan na 23 jaar vrijgesproken

Na meer dan twee decennia gevangenschap is de Pakistaanse katholiek Anwar Kenneth onlangs vrijgesproken van blasfemie door het Hooggerechtshof van Pakistan. De man, die kampt met mentale problemen, zat sinds 2001 vast op beschuldiging van godslasteri

Kerk
Nieuws

Grote Duitse kerken verliezen enorme aantallen leden

Het aantal Duitsers dat lid is van de twee grote kerken in het land daalt drastisch. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die dinsdag door de Duitse nieuwsdienst Idea werden gepubliceerd. Vooral in het oosten daalt het aantal mensen dat lid is van een kerk

Israe
Nieuws

SGP Staphorst spreekt steun uit aan Israël: "Woord 'genocide' is misplaatst en ongepast"

De SGP in Staphorst heeft in de gemeenteraad een statement afgegeven waarin men morele steun uitspreekt aan Israël, de inwoners van Israël en Joodse Nederlanders. “Het gebruik van het woord genocide en de eenzijdige veroordeling van Israël door Neder

Regenboogzebrapad
Nieuws

Engelse christen spant rechtszaak tegen gemeente aan vanwege regenboogzebrapad

Een christelijke vrouw uit het Engelse Camden, Blessing Olubanjo, spant een rechtszaak aan tegen haar gemeente. Aanleiding daarvoor is een zebrapad in de kleuren van de regenboogvlag. Volgens Olubanjo is het zebrapad een politiek statement dat haar r

Ds. D. Breure
Nieuws

Hervormde gemeente Kesteren brengt beroep uit op ds. D. Breure

De hervormde gemeente te Kesteren heeft een beroep uitgebracht op ds. D. Breure. De predikant moet in het Gelderse dorp de opvolger worden van ds. A. Snoek die in 2024 naar het Friese Driesum vertrok. Ds. Breure is sinds november 2020 verbonden aan d

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant over mensen die zelfmoord plegen: "Laat het oordeel aan God over"

Als iemand zelfmoord pleegt, hebben we als christenen soms al heel snel ons oordeel klaar. Maar volgens ds. K. Hoefnagel is het helemaal niet aan ons om in zo'n geval te oordelen, dat stelde hij onlangs in een preek. De christelijke gereformeerde eme

Amir Tsarfati
Column

Israël tart elke logica: God is geen mythe

Er is ‘iets’ met Israël wat politici en opiniemakers ongemakkelijk maakt. En het is niet wat ze zeggen dat het is. Zij wijzen naar politiek, nederzettingen, grenzen en oorlogen. Maar graaf onder die uitgesproken verontwaardiging en je zult iets diepe

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen werden vervuld met Gods Geest

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d

PKN-dominees
Nieuws

PKN-predikanten doorbreken met statement stilzwijgen over Gaza

Een groeiende groep predikanten binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) wil niet langer zwijgen over het geweld in Gaza. In een statement roepen zij hun kerk op tot een heldere, morele stellingname tegen het Israëlische optreden in de Palestij

Jan Schreuder
Interview

Jan Schreuder kwam niet in een rolstoel terecht: “God heeft mij genezen”

“Het maakt mij niet uit of iemand wel of niet naar de kerk gaat. Ik vertel aan iedereen dat God mij heeft genezen.” Jan Schreuder, gepensioneerd magazijnmedewerker, ontving zo’n tien jaar geleden een bovennatuurlijk wonder dat zijn leven voorgoed ver

Oude kerk zwaar beschadigd
Nieuws

Joodse kolonisten vallen christelijk dorp op Westelijke Jordaanoever aan

De kerkleiders van Taybeh, het laatste christelijke dorp op de Westelijke Jordaanoever, luiden de noodklok na herhaalde aanvallen die door Joodse kolonisten zouden zijn uitgevoerd. Afgelopen maandag werden een eeuwenoude kerk en een christelijke begr

PVV-leider Geert Wilders
Interview

Grote onrust in Zwolle door komst azc: christenen uit de wijk reageren

Vanaf 2027 krijgt de Zwolse wijk Stadshagen een azc. Maandag stemde de gemeenteraad met ruime meerderheid voor. Niet iedereen is blij met de komst van het azc dat aan 400 mensen plek moet bieden. Honderden Zwollenaren protesteerden - in aanwezigheid

pakistan
Nieuws

Pakistaanse rechter weigert voogdij over christelijk meisje aan moslimontvoerder

Een Pakistaanse rechter heeft de voogdij over een 14-jarig christelijk meisje geweigerd aan de volwassen moslimman die haar ontvoerde, dwong zich te bekeren tot de islam en met haar trouwde. De rechtbank concludeerde dat ze minderjarig was en verklaa

Tom
Nieuws

Zeeuwse politieke partij tegen komst Frontrunners: "We komen toch lekker naar Zeeland"

Frontrunners Ministries breidt uit. De kerk maakte afgelopen periode bekend in zowel Zeeland als Eindhoven een nieuwe kerk te starten. In Zeeland is daar de nodige commotie over ontstaan. De Zeeuwse afdeling van GroenLinks/PvdA wil dat de provincie z

syrie
Nieuws

VS schrapt terreurstatus HTS in Syrië; grote zorgen christenen

De Verenigde Staten hebben de terreurstatus van de islamistische militie Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ingetrokken. Die beslissing komt zeven maanden nadat de groep het Syrische regime van Bashar al-Assad omverwierp en de macht greep in Damascus. Christ

prof. dr. Wim Verboom
Nieuws

Prof. dr. Wim Verboom (82) overleden

Op maandag 7 juli 2025 is prof. dr. Wim Verboom op 82-jarige leeftijd overleden. Met zijn heengaan verliest de kerk in Nederland een theoloog die decennialang stem gaf aan het hart van de gereformeerde traditie: de troost van het evangelie in de Heid

Eucharistie
Nieuws

Episcopaalse priester in gelijk gesteld na communievasten uit protest tegen racisme

Een kerkelijke rechtbank van de Episcopaalse Kerk in de Verenigde Staten heeft priester B. Cayce Ramey in het gelijkgesteld. Hij werd eerder door zijn bisdom in Virginia berispt omdat hij bewust geen heilige communie meer uitdeelde — uit protest tege

Baylor University
Nieuws

Christelijke universiteit ontvangt ruim vijf ton om LHBTI-acceptatie in kerken te bevorderen

De christelijke Baylor University in Texas ligt onder vuur nadat de school bekendmaakte een subsidie van bijna 650.000 dollar (circa 554.500 euro) heeft ontvangen van de progressieve Baugh Foundation. Het geld is bedoeld voor een onderzoek dat moet b

Archeoloog
Nieuws

Nieuwe vondsten versterken bewijs voor Bijbelse locatie van Kana

Een team van archeologen heeft nieuwe bewijzen gevonden die erop wijzen dat Jezus Zijn eerste wonder verrichtte in het dorp Khirbet Qana, en niet op de traditionele plek Kafr Kanna. Het gaat om de bekende gebeurtenis waarbij Jezus water in wijn veran