Klaas van der Zwaag (1955-2024): een groot man is heengegaan
Met enige heimwee denk ik terug aan de samenwerking met oud-collega Klaas van der Zwaag van het Reformatorisch Dagblad. Voor mij was Klaas een echte wetenschapper met een fenomenaal geheugen en grote kennis van de theologie en filosofie. Klaas had vele boeken gelezen. Toch was hij heel gewoon, aanspreekbaar en toegankelijk.
Als fotodocumentalist bij het RD heb ik voor Klaas vele foto’s gezocht bij zijn artikelen in de krant. Vele fotoverzoeken van Klaas waren altijd theologisch interessant. Daardoor hadden wij heel veel mailcontact en gesprekken. Klaas kon goed schrijven en analyseren.
Als journalist had hij een hele brede blik. Hij had een overzicht wat er in de Wereldkerk gaande was. Toch was hij ook verbonden en begaan met de Gereformeerde Gezindte. Hij had een grote zorg: de toe-eigening van het heil. Ik viel hem daarin bij. De Gereformeerde Gemeenten hebben volgens mij Klaas miskend en verkeerd behandeld. Dat is een uitermate trieste zaak.
Klaas hield van de symfonische muziek van Gustav Mahler. Dat tekent Klaas. Hij was de man van de grote lijnen, van de grote verbanden, van de diepe vergezichten. Klaas had een heel groot hoofd, zoals Abraham Kuyper, maar Klaas was ook filosoof.
Klaas kon snel schrijven en werkte altijd hard. In de avonduren promoveerde hij op Artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis en de spanning tussen overheid en religie. Klaas wist ook heel veel van de kerkvader Augustinus.
Zijn boek ‘Afwachten of Verwachten’ is voor mij van betekenis geweest. En af en toe blik ik er wel eens in, om iets te raadplegen. Hoe zat het ook al weer? Dit boek is dus een beetje encyclopedisch, maar niet systematisch van opzet. Dat vond mijn vader overigens ook. Maar behalve dat, heeft dit boek mij verder geholpen.
Klaas liet zien dat na de afscheiding van 1834 de uitverkiezing en het eeuwigheidsdenken een bepaalde verinnerlijking op gang heeft gebracht. Te weinig functioneert het verbondsdenken en de ruime visie op de doop in de afgescheiden kerken. Klaas en ik hebben daar veel over gepraat. Veel kwam voorbij: Boston, Erskine, ds. R. Kok, ds. C. Harinck.
Soms mocht ik van Klaas boeken lenen. Op deze manier kwam ik in aanraking met Kornelis Heiko Miskotte, Søren Kierkegaard, Noordmans, A. A. van Ruler, Berkhof, Berkouwer. Ook vele evangelicale boeken uit Amerika heb ik van Klaas kunnen overnemen. Enthousiast was Klaas over Tim Keller en Tom Wright. We noemden hen: Tim en Tom. De bijbelcommentaren wereldwijd waren volgens Klaas ‘eindeloos’.
Klaas kwam een keer naar me toe of ik belangstelling had voor vijf dozen met theologische artikelen, die hij samen met zijn vader W. van der Zwaag verzameld had. Natuurlijk wilde ik dat wel. Ik kwam persoonlijke brieven van Henk en Gert van den Brink op het spoor.
Klaas is niet meer. Een groot man is heengegaan. Klaas is bij Christus!
Hendrik Jan van der Heiden maakte diverse cd’s voor piano en orgel. Bovenstaand artikel verscheen onlangs op zijn weblog. Klik hier om zijn website te bezoeken.
Praatmee