De situatie in Nederland verandert: Wat zal de tijd ons Joden brengen?

Column 22 maart 2024 4 minuten Opperrabbijn Jacobs
Opperrabbijn

Het kijken naar de nieuwe EO-serie 'De Joodse raad' zorgde ervoor dat opperrabbijn Jacobs in een dipje terechtkwam. Hij vertelt eronder in zijn nieuwste dagboek. Ook legt hij uit wat er voor Joden veranderd is in Nederland in vergelijking met enkele jaren geleden. 

In principe schrijf ik twee keer per week mijn dagboek, maar ik wil wel dat mijn dagboek spontaan uit mijn computer komt en niet dat ik moet gaan zitten peinzen over wat ik nu eigenlijk wil gaan schrijven. En dat is nu dus mijn probleem: wat wil ik met u delen? De laatste dagen verliepen vrij rustig, niet veel bijzonders, behalve dat er veel reacties waren gekomen op mijn vorige dagboek over de sukkelige uitnodiging om naar een politie-Iftar-bijeenkomst te komen waar ik een koosjere maaltijd kon bestellen.

Want nog nauwelijks was mijn dagboek verschenen of ik ontving een telefoontje van de organiserende politie met een excuus voor hun moeizame uitnodiging. De beller gaf ridderlijk toe dat de uitnodiging naar mij anders had gemoeten. Het gaf mij een goed gevoel, niet zozeer het excuus en begrip dat de agent die mij belde uitstraalde, maar veel meer dat mijn dagboek kennelijk wel wordt gelezen en dus invloed heeft. Invloed is belangrijk als een instrument om medemensen als groep de goede richting op te krijgen , maar ook om met bemoedigende woorden iemand tot steun te kunnen zijn. Ik voelde me door dit telefoontje gesteund, waarvoor bij deze mijn dank. Maar het was ook een gemiste kans. Om samen te zijn met een groep islamitische politiemensen had waardevol kunnen zijn. Ik had ze kunnen beïnvloeden, begrip bij ze kunnen kweken. Hoewel… ik twijfel. Hadden al die gesprekken zin? Heeft het iets opgeleverd? Is er nu minder antisemitisme?

Ik ben gaan kijken naar mijn dagboek van 21 maart 2021, dus van drie jaar geleden toen ik dus kennelijk ook al aan het dagboekenieren was:

Toen we sjabbath-ochtend naar sjoel liepen weerklonk het vanuit een kantoorgebouw, dat verbouwd is tot appartementen building, een luid “Jóóóden”. Hoewel ik natuurlijk trots ben op mijn Jood-zijn en ik het fijn vond herkend te worden, bedoelde, naar ik aanneem, de roeper het niet als compliment of bemoediging. Maar het negatieve naroepen werd ’s middags dubbel en dwars goed gemaakt. Voorafgaand aan mijn sjioer-op-niveau op sjabbatmiddag gaan mijn lern-maatje en ik iedere sjabbat het natuurgebied achter ons huis in en hebben een wandeling van vijftig gezonde sjabbat-minuten. Toen wij de plaats van waaruit de vogels kunnen worden geobserveerd al een paar meter voorbij waren, weerklonk plotseling vanuit het groepje dat de vogels stond te bekijken een ‘sjabbat sjalom’. Het naroepen van ‘sjabbat sjalom’ komt regelmatig voor en aanzienlijk vaker dan het “Jóóóden”.

Einde citaat. Wat is er veranderd, vroeg ik mezelf af en zonder al te veel denkwerk gaf ik zelf het antwoord: toen, precies drie jaar geleden, won het “sjabbat sjalom” het van het “Jóóóden”. Nu is het gelijkspel. Maar voor hoelang nog tot het “sjabbat sjalom” verliest?

Zondagavond hebben Blouma en ik naar de tv-uitzending gekeken over de Joodse Raad. Dramatisch! Hoeveel jeugd en politieagenten, met of zonder een Islamitische achtergrond, zullen ernaar hebben gekeken? En welke invloed zal de uitzending hebben op het “Jóóóden” ? De beelden van de Joden die in de documentaire probeerden een sperr te krijgen zijn bij mij aangekomen. Ik keek of ik mijn oma tussen de radeloze mensenmenigte zag staan. Ik weet dat zij het ook had geprobeerd en dat ze, als ik me goed herinner, voor mijn opa een sperr had weten te verkrijgen.

Meer dan gewoonlijk word ik benaderd door leden van de Joodse Gemeenten voor een rabbinale verklaring om hun Jood-zijn te bevestigen. Met zo’n verklaring kunnen ze makkelijker en sneller naar Israël, gebruik makend van de Wet op de Terugkeer. De meesten van hen weten nog niet of en wanneer ze op aliya willen gaan, maar willen wel alvast een rabbinale verklaring in huis hebben. Mocht de tijd hen daartoe dwingen, dan hebben ze dat alvast in hun bezit.

Ik voel mezelf in een dipje. Het kijken naar de Joodse Raad is kennelijk niet voor mij. Wat zal de tijd ons Joden brengen?

Dadelijk rijd ik naar De Westereen om daar een lezing te geven over: antisemitisme! Dat vergt helaas niet veel tijd aan voorbereiding want er valt veel te veel over te vertellen. Ik moet het uitsluitend binnen mijn spreektijd zien te houden en dat wordt een klus. Maar eerst daarvoor nog een sjioer online die wel een grondige voorbereiding vereist. En dus ga ik stoppen, want ik moet me langzamerhand ook al gaan voorbereiden voor Poerim in Maastricht.

Maar terugkomend op de eerste regels van dit dagboek wat wil ik met u delen? Het is bijna Poerim. Al jarenlang verzin ik een Poerimgrap, maar dit jaar weet ik er geen en het NIW is al naar de drukker, dus ben ik te laat. Maar past een Poerimgrap, een practical joke, dit jaar? Wel en niet. Niet, vanwege de situatie in Israël en Gaza. Maar er zijn nog vele andere brandhaarden in de wereld waarover we nauwelijks tot niet vernemen. Gigantische drama’s. Denk aan China, Soedan etc. etc. etc.

Wel, omdat Am Jisraeel Chaj. We leven, blijven leven en overleven. Het geheim van ons bestaan is onlosmakelijk gekoppeld aan Tora en Mitswot en dus moeten we geen millimeter toegeven en ook niets aflaten van de bij Poerim behorende simcha. Juist simcha. Dat dipje van mij is zinloos en zelfs destructief! De simcha moet overheersen. Want onze simcha is geen carnaval, maar een mitswa gelijk alle andere mitswot.

Cvandaag publiceert op regelmatige basis de dagboeken van opperrabbijn Jacobs. 

Praatmee

Beluister onze podcast

#378 Jeffrey & Elise van Hoek over het reformatorisch onderwijs: dubbele boodschappen en vooroordelen
Of beluister op:

Meerartikelen

YouVersion
Nieuws

Mensen lezen Gods Woord massaal via telefoon: YouVersion viert miljardste download

In november 2025 bereikt de populairste Bijbelapp ter wereld, YouVersion, een bijzondere mijlpaal: meer dan één miljard downloads. Wat begon als een eenvoudig idee van een jonge Amerikaan is uitgegroeid tot een wereldwijd platform waarmee miljoenen m

RTVE
Nieuws

Spaanse publieke omroep biedt excuses aan na negatieve berichtgeving over kerken

De Spaanse publieke omroep RTVE heeft excuses aangeboden nadat in een televisieprogramma de groei van evangelicale kerken werd omschreven als “zorgwekkend” en “gevaarlijk”. Na een golf van klachten van kijkers en protestantse organisaties beloofde de

Syrie
Nieuws

Angst onder Syrische christenen gegroeid sinds verkiezingen

De eerste parlementaire verkiezingen sinds de val van president Bashar al-Assad op 6 oktober hebben in Syrië geleid tot geweld in de stad Aleppo. Dat zegt pater Hugo Alaniz, missionaris in Aleppo, in een interview met Kerk in Nood. De spanningen wekk

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant staat tijdens preek stil bij slachtpartij Hamas op 7 oktober

Begin oktober vond de jaarlijkse Israëlzondag weer plaats. Op deze zondag herdenken christenen de blijvende band tussen de kerk en Israël, maar ook bij de pijn van het antisemitisme. De Israëlzondag is een initiatief van de PKN en krijgt vooral aanda

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel vertelt waarom Psalm 87 ons anders naar het journaal leert kijken

Predikant Ron van der Spoel noemt in een nieuwe overdenking Psalm 87 een psalm van inclusie. Iedereen hoort erbij in Gods koninkrijk, ongeacht afkomst. De psalm spreekt over volken zoals Babel en Tyrus. Zij worden beschouwd als geboren in Sion, oftew

Carla Dik-Faber
Podcast

Hoe kerken groener kunnen worden: in gesprek met Carla Dik-Faber

Hoe kan een kerk groener worden? En waarom is dat belangrijk voor ons geloof? In deze videopodcast van LPB Media gaat Derk Jan Poel in gesprek met Carla Dik-Faber, voormalig Kamerlid voor de ChristenUnie en nu projectleider van GroeneKerken. Samen me

Phil Moore
Persbericht

‘De vergeten strategie van Jezus’ centraal op DMM-conferentie in Veenendaal

Wereldwijd groeit de kerk als nooit tevoren. Dit gebeurt niet door grote campagnes of kerken met indrukwekkende gebouwen, maar door eenvoudige discipelen die nieuwe discipelen maken. Tijdens de DMM-conferentie (Disciple Making Movements) in Veenendaa

Diederik van Dijk
Interview

SGP-Kamerlid bezorgd over forse asielinstroom: "We moeten iets doen"

De Bijbel roept op om de vreemdeling lief te hebben, maar tegelijk groeit in Nederland de zorg: hoe ver reikt barmhartigheid als de samenleving onder druk staat? SGP-Kamerlid Diederik van Dijk pleit voor een “asielbeleid met een warm hart én een koel

Meerartikelen

Eline Stam
Interview

Voor jongeren is geloof geen taboe, ziet kinderpsychiater Eline Stam

Geloof en zingeving zijn nauw verbonden met psychische gezondheid. Tijdens haar opleiding merkte kinder- en jeugdpsychiater Eline Stam dat veel collega’s het onderwerp belangrijk vinden, maar tegelijkertijd aarzelen om ernaar te vragen. Daarom deed z

Wandelen in de natuur
Column

Wandelen met God: een levenslange tocht vol bergen en dalen

Mijn man en ik zijn gek op de natuur. Wij hebben samen al eindeloze kilometers gewandeld op de mooiste plekken. De mooiste bossen, hoge duinen, dicht begroeide vlaktes, maar ook kale stukken land. Iedere plek waar we wandelen, toont een eigen schoonh

Josh McDowell
Boekfragment

Jezus in het evangelie van Markus: mens of God?

Tijdens een lezing aan een universiteit werd de spreker onderbroken door een professor die beweerde dat alleen het evangelie van Johannes Jezus als God presenteert. In Markus, zei hij, zou Jezus dat nooit doen. Maar klopt dat wel? Een nadere blik op

Grinwis
Nieuws

Doorrekening verkiezingsprogramma: 'CU-plannen heilzaam voor Nederland'

Traditiegetrouw heeft de ChristenUnie haar verkiezingsprogramma laten doorrekenen door de onafhankelijke rekenmeesters van het Centraal Planbureau (CPB). De resultaten liegen er niet om. In onderstaande blog staat ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis

Flach
Nieuws

Doorrekening verkiezingsprogramma: 'SGP legt financieel degelijke plaat neer'

De doorrekening van het SGP-verkiezingsprogramma door het CPB laat zien dat de SGP 3,2 miljard euro investeert in gezinnen en in 2035 de NAVO-norm van 3,5 procent haalt. Door slim te kijken naar andere posten, legt de partij ook nog eens een financie

Azerbeidzjan
Nieuws

Religieuze vrijheid onder druk: Azerbeidzjan blokkeert registratie van kerken

De Azerbeidzjaanse overheid heeft opnieuw een protestantse kerk de officiële registratie geweigerd. Daardoor mag de Peace Church-gemeente niet samenkomen. Mensenrechtenorganisaties spreken van een structurele beperking van de godsdienstvrijheid in he

Soli Deo Gloria
Video

Luister naar deze prachtige samenzang van Psalm 89 in de Grote Kerk van Epe

'Want God is ons ten schild in 't strijdperk van dit leven, en onze Koning is van Isrels God gegeven', deze prachtige woorden uit vers 8 van Psalm 89 klonken tijdens een samenzangsmoment in de Grote Kerk van Epe. Die avond nam het Urkse mannenkoor So

Ds. D. J. Budding
Video

Ds. Budding deelt indrukwekkende getuigenis van gemeentelid dat snel zou sterven

"Ik pakte haar hand en ik vroeg haar: hoe is het met u? En toen zei ze zo heel mooi en diepgevoelend: 'Mijn ziel is immers stil tot God. Hij immers zal mijn Rotssteen wezen'", aldus ds. D. J. Budding. De hervormde emerituspredikant deelde in een rece

Wilkin van de Kamp
Video

De gaven van de Geest zijn volgens Wilkin van de Kamp geen mensenwerk

In deze video staat Wilkin van de Kamp stil bij een diep en vaak verkeerd begrepen principe: het initiatief voor de gaven van de Geest ligt altijd bij God zelf. Aan de hand van Johannes 5:19 laat Wilkin zien hoe zelfs Jezus niets deed uit eigen beweg

Bart Broekman
Video

Hoe kun je écht naast iemand staan? Bart Broekman deelt zijn visie

Hoe kijk je naar mensen om je heen? En hoe kun je er écht voor iemand zijn? In zijn nieuwe boek De coach als metgezel laat Bart Broekman zien hoe een coach vanuit nabijheid en geloof een blijvend verschil kan maken in iemands leven. In het programma

Vrijheid van onderwijs
Opinie

Vrijheid van onderwijs is geen misdaad: neutraliteit is een mythe

Bijbels beraad man/vrouw, de Nederlandse Geloofsbelijdenis en vermeend ‘onzinnige verhalen’ als de schepping. Met deze onderwerpen poogde Nieuwsuur recentelijk aan te tonen dat er iets fundamenteel mis is met het reformatorisch onderwijs. Alsof botse

Gerrit Vreugdenhil
Podcast

Ds. Gerrit Vreugdenhil wijst op blinde vlek onder christenen: "Geestelijke strijd is reëel"

Theoloog en predikant Gerrit Vreugdenhil prikt door de nuchterheid van veel Nederlandse gelovigen heen. “Wij zijn gewend geraakt om alleen te denken in wat zichtbaar en meetbaar is”, zegt hij in podcast De Stem van SDOK. “Maar de Bijbel spreekt over