cip.nl is nu cvandaag.nl
Start gratis maand
Holocaust
Dit artikel is nu opgeslagen in je dashboard.
Bewaar artikelen in je dashboard.

Nieuws

02 maart 2023 door Patrick Simons

Raad van Kerken associeert situatie Palestina met Holocaust: 'Verachtelijke vergelijking'

De kritiek op de Raad van Kerken in Nederland blijft aanzwellen. In een reisverslag van een bezoek aan Israël stelt een delegatie van deze organisatie dat de jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog associaties oproept met de situatie van de Palestijnen. Dit beseften ze tijdens een bezoek aan het Holocaust Herinneringscentrum. Onder meer de ambassade van Israël in Nederland reageert geschokt. Ook andere betrokkenen zijn verontwaardigd: 'De vergelijkingen zijn een regelrechte bezoedeling van de nagedachtenis van Sobibor, de enige plek die uiteindelijk voor Joden niet verboden was.' 

cvandaag Premium logo

Dit artikel is je cadeau gedaan door cvandaag Premium lid Jeffrey Schipper.

Word ook lid

Raad van Kerken
De Raad van Kerken in Nederland is een landelijk samenwerkingsverband van 19 verschillende kerken en christelijke organisaties. Onder meer de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) en Anglicaanse Kerk in Nederland zijn daarbij aangesloten. Dat geldt ook voor tal van evangelische- en pinkstergemeenten. Verder is een bekende organisatie als het Leger des Heils betrokken bij de Raad van Kerken in Nederland. Op de website schrijft men dat de Raad van Kerken ‘erop gericht is de gemeenschap van kerken te bevorderen’. Verder is het ‘een aanspreekpunt voor maatschappelijke organisaties, media en politiek’.

Bezoek aan Palestina
In november 2022 bezocht een delegatie van de Raad van Kerken Israël en Palestina. Of een reis naar Palestina en Israël zoals men zelf op de voorpagina van het reisverslag schrijft. De reis vond plaats op uitnodiging van Palestijnse christenen die enkele jaren daarvoor in Nederland op bezoek waren. Daardoor was een groot gedeelte van het bezoek gericht op de situatie van deze Palestijnse christenen. De delegatie bestond onder meer uit dr. René de Reuver (scriba PKN), drs Geert van Dartel (voorzitter) en pater Roland Putman.

'De vergelijkingen zijn een regelrechte bezoedeling van de nagedachtenis van Sobibor, de enige plek die uiteindelijk voor Joden niet verboden was.' 

Tijdens de reis bezocht men ook Yad Vashem, het Holocaust Herinneringscentrum in Jeruzalem. Ook dit wordt in het verslag beschreven. In eerste instantie schrijft men over de Holocaust zelf: ‘Hoe strategisch de jodenhaat was opgebouwd en het dodelijke gif van het antisemitisme zich stelselmatig kon verspreiden, van uitsluiting tot separatie, van ontmenselijking tot vernietiging… En dat gebeurde niet in een uithoek van de wereld, maar in het ‘christelijke’ Europa, en dus ook in ons vaderland. Het museum vertelt het verhaal van een aantal pikzwarte bladzijden van onze geschiedenis.’

De Raad van Kerken is ook kritisch op de rol van de kerk gedurende de oorlog: ‘De verhalen die we deze middag in Yad Vashem lezen, geven veel te denken: de kritiek op het nazisme van ds. Martin Niemöller, de collaboratie van de Deutsche Christen, de opstelling van paus Pius XII. Joden die zich lieten dopen om zo uit de handen van nazi’s te blijven, maar alsnog werden vermoord… Had de kerk niet veel meer stelling moeten nemen? Zouden wij, als leden van de Raad van Kerken, het pure kwaad van antisemitisme hebben doorzien?’

Associatie Palestina met Holocaust
Vervolgens maakt men in het reisverslag echter een opvallende switch: ‘Het bezoek aan Yad Vashem raakt ons ook nog op een andere manier. Wat wij de afgelopen week van Palestijnse christenen gehoord hebben evenals de muren, hekken, en checkpoints die we gezien hebben, dragen we met ons mee. Yad Vashem toont het onvergelijkbare kwaad en leed van de Holocaust. We zijn ons dit heel goed bewust. En toch, tegen wil en dank, roepen de beelden van scheiding en ‘Verboden voor Joden’ associaties op met wat we de afgelopen dagen hebben gezien. De oproep van Palestijnse christenen echoot na in onze oren.’

Opperrabbijn Jacobs schreef in een column op Cvandaag diep gechoqueerd te zijn door de bewuste woorden in het reisverslag.

Notoir antisemitisme
Er kwam veel kritiek op het bewuste gedeelte in het reisverslag. Onder meer Roger van Oordt, tot 2020 directeur van Christenen voor Israël en sinds vorig jaar honorair consul voor de staat Israël in Nederland, had er weinig goede woorden voor over. Over het bezoek van de delegatie aan Yad Vashem schreef hij: ‘Dode Joden kunnen we nog omhelzen: Abraham, Mozes, David en de apostelen, en ook nog wel de vermoorde Joden uit onze tijd. Maar tijd om de Israëlische samenleving en de levende Joden te leren kennen en daarvan te leren was er niet.’ Even later concludeert hij: ‘Het bezoek aan Yad Vashem heeft de delegatie geholpen zich straks uit te gaan spreken tégen de Joodse staat en vóór de Palestijnen. Een bizarre conclusie en wellicht heeft dat iets te maken met wat de secretaris van de Gereformeerde Bond eens noemde ‘notoir antisemitisme en verzet tegen de God van Israël dat in het hart van iedere christen heeft postgevat’.’

Systematische Industriële moord
Opperrabbijn Jacobs schreef in een column op Cvandaag diep gechoqueerd te zijn door de bewuste woorden in het reisverslag: ‘De systematische industriële moord op 6 miljoen Joden vergelijken met de situatie van de Palestijnen. Ongepast, onwaar en niet verwacht van christelijke vrienden die nog vrij recentelijk de opstelling van hun eigen kerk in de oorlog hebben veroordeeld.’

‘Nog recentelijk was ik op Ben Gurion Airpor’, vervolgt Jacobs. ‘Alle godsdiensten ter wereld kwam ik daar tegen. Niemand wordt daar vanwege ras, geaardheid of godsdienst gearresteerd of de toegang geweigerd. Ja, in Israël wordt tegen de regering geprotesteerd, harde woorden worden gesproken. Dat kan en mag in een democratisch Israël. Gelukkig weet ik dat er ook vele christenen zijn die het niet in hun hoofd halen om de gaskamers van Auschwitz te vergelijken met…’

De ambassade van Israël in Nederland laat in een officieel persbericht weten geschokt en teleurgesteld te zijn door ‘de bagatellisering van de verschrikkingen van de Holocaust door een afvaardiging van de Raad van Kerken’.

Bagatellisering Holocaust
Ook de ambassade van Israël in Nederland heeft inmiddels gereageerd op het reisverslag van de Raad van Kerken. In een officieel persbericht laat men weten geschokt en teleurgesteld te zijn door ‘de bagatellisering van de verschrikkingen van de Holocaust door een afvaardiging van de Raad van Kerken’: ‘De delegatie schrijft dat wat men zag in Yad Vashem associaties oproept met de situatie van Palestijnen. Ook al schrijft de delegatie van de Raad van Kerken eerder in hetzelfde rapport dat het kwaad en het leed van de Holocaust onvergelijkbaar is.’

‘Het bagatelliseren van de Holocaust is onaanvaardbaar’, vervolgt de ambassade. ‘Het gebruik van een semantische truc verandert daar niets aan. Opvallend is dat een delegatie uit Nederland, het land in West-Europa waar procentueel de meeste Joden zijn vermoord, zoiets verwerpelijks durft te publiceren. Recente onderzoeksrapporten kwamen tot de zorgwekkende conclusie dat een aanzienlijk deel van Nederland geen goede kennis heeft van de Shoah. Deze verontrustende bevinding wordt geïllustreerd door de bagatellisering van de Holocaust door de delegatie van de Raad van kerken.’

De ambassade doet tot slot een oproep: ‘We vragen de Raad van Kerken, zijn lidkerken en zijn geassocieerde leden om uitdrukkelijk afstand te nemen van dit verslag, het bagatelliseren van de Holocaust en antisemitisme in al zijn vormen.’

Onacceptabele Sjoa-vergelijking
Het Centraal Joods Overleg(CJO) spreekt op haar website over een ‘onacceptabele Sjoa-vergelijking’. CJO is een samenwerking tussen de meest belangrijke Joodse organisaties in Nederland. ‘Het stelselmatig vergassen van mannen, vrouwen, kinderen en baby’s is nergens mee te vergelijken’, is men duidelijk.

In de reacties preekt CJO de Raad van Kerken ook rechtstreeks aan: ‘Doel van uw reis was om ontmoetingen te hebben met vertegenwoordigers van kerken en kerkelijke organisaties. Yad Vashem is geen kerk of kerkelijke organisatie. U zou zich moeten afvragen of u er niet beter aan had gedaan Yad Vashem niet te bezoeken. Dan had u ook niet dergelijke verachterlijke vergelijkingen getrokken die een regelrechte bezoedeling zijn van de nagedachtenis van Sobibor, de enige plek die uiteindelijk voor Joden niet verboden was.’

'Wat mijns inziens in dit reisverslag onacceptabel is, is de vergelijking met de Holocaust aan het eind en de foto van Anne Frank aan het begin. Dit kweekt antisemitisme, ook als dat niet de opzet was.'

Antisemitisme
Opperrabbijn Jacobs licht desgevraagd toe dat de woorden van het reisverslag grote gevolgen heeft: "Al jarenlang ben ik aan het bouwen aan contacten tussen de Joodse en de christelijke wereld. Dat wordt nu in één klap weggesabeld. 'Zie je wel, ze zijn niet te vertrouwen', hoor ik nu." Jacobs spreekt van eenzijdig verslag en wijst onder meer op een predikant die met de delegatie gesproken heeft en er anders over dacht. Dat wordt echter in het reisverslag niet vermeld, enkel dat er sprake was van een fijn gesprek. In zijn nieuwste dagboek vertelt de opperrabbijn bovendien huilend te zijn opgebeld door verschillende Joden. 'Wat mijns inziens in dit reisverslag onacceptabel is, is de vergelijking met de Holocaust aan het eind en de foto van Anne Frank aan het begin. Dit kweekt antisemitisme, ook als dat niet de opzet was', schrijft Jacobs. 

In hetzelfde dagboek vraagt de opperrabijn zich af waar de barmhartigheid is bij de Raad van Kerken: 'Ik bid en smeek de Eeuwige, de G’d van Abraham, Izak en Jacob, om de Raad van Kerken tot het inzicht te laten komen dat ze een verkeerde weg zijn ingeslagen door het reisverslag naar Palestina (dat niet bestaat!) en Israël te beginnen met Anne Frank (die nooit in Israël is geweest en van de Staat Israël nog nooit had gehoord) en te eindigen met de kwetsende en pijnlijke vergelijking die mijns inziens niet past binnen het begrip dat zo vaak in het christendom genoemd wordt: Barmhartigheid!'

Opperrabbijn Jacobs had aan het einde van zijn eerdere column nog een welgemeend advies: ‘Laat de Raad van Kerken, de PKN en de RK zich concentreren op de leegloop van hun kerken hier in Nederland en proberen de secularisatie in eigen kring tegen te gaan. Laat ze het opnemen voor de slachtoffers van de toeslagen-affaire en daar dan een prachtig verslag van maken. Laat ze proberen om de haat tegen Joden in miljoenen schoolboekjes, betaald ook met hun belastinggelden, te verwijderen. Laat ze iets doen aan het feit dat ik regelmatig als ik mijn wandelingetje maak word uitgescholden. En laat ze bovenal beseffen dat eenzijdig ogende kritiek op Israël helaas makkelijk leidt tot antisemitisme. En waartoe dat antisemitisme kan leiden, heeft de Raad van Kerken in Yad Vashem kunnen zien.'

cvandaag Premium logo

Christenen die meer diepgang willen kiezen voor cvandaag Premium

Je las net een gratis cvandaag Premium artikel. Meld je aan en start je gratis maand.

Start je gratis maand

Praat mee

Alleen cvandaag Premium leden kunnen reageren op artikelen. Word ook cvandaag Premium lid, praat mee en geniet van nog veel meer voordelen!
Bekijk alle voordelen Inloggen

Reacties

Palestijnen kunnen, ondanks checkpoints om de vele terreur-Palestijnen zoveel als mogelijk tegen te houden, gewoon naar Israël.

Joodse Israëli kunnen echter niet naar de Palestijnse gebieden en meeste omringende geïslamiseerde landen, of hooguit met zeer grote kans om direct vermoord te worden door islamieten. Maar daar hoor je links en instituten als Raad van Kerken dan weer nooit over.