Jullie hebben twee keer een samenkomst van Messiaanse gelovigen bezocht. Wat is jullie opgevallen?
“Het leesrooster van de synagoge wordt aangehouden,” maakt Hadassa duidelijk. “Vaak wordt er een stuk uit de Thora én het Nieuwe Testament gelezen. Ook neemt in sommige gemeenten dans een centrale plaats in en wordt er regelmatig op een sjofar geblazen.”

Neeltje benadrukt dat iedere Messiaanse gemeente een kerkdienst op een andere manier invult. “De ene gemeente lijkt veel op een baptistengemeente, terwijl er ook gemeenten zijn die meer overeenkomsten hebben met een traditionele kerk. Dat is sterk afhankelijk van de leiders van Messiaanse gemeenten.”

Ze grijpen dus terug op de Joodse wortels van het christendom. Wat houden die Joodse wortels eigenlijk in?
Hadassa: “Voor ons is dat ook onduidelijk. Je zou bijvoorbeeld kunnen denken aan de wetten uit het Oude Testament, dingen die Jezus heeft gezegd of hoe Joden nu leven. We hebben ontdekt dat er geen vaste definitie bestaat. We hebben dat ook als feedback aan Messiaanse gemeenten meegegeven: maak duidelijk naar welke basis je als gemeente nu echt terug wilt.

Bovendien is het de vraag of je überhaupt naar de Joodse wortels terug kunt keren. De tempel is er bijvoorbeeld niet meer. In ieder geval is het duidelijk dat de Joodse wortels vooral vertaald worden als de sabbat en Joodse feesten. Verder wil men die zoektocht niet beperken tot nieuwe regels. De gedachte om onder leiding van Gods Geest te ontdekken wat goed is, leeft heel sterk.”

Dat klinkt heel nieuwtestamentisch. Elkaar de vrijheid geven…
“Dat klopt,” zegt Neeltje. “Maar die vrijheid heeft ook een keerzijde. Zo hebben we ontdekt dat er een aantal jaren geleden het leiderschapsteam van een gemeente is opgestapt, omdat de leiders niet meer konden geloven in Jezus als Messias. Blijkbaar kunnen er dus ook dit soort excessen ontstaan.”

Hadassa wijst ook op gemeenten die de besnijdenis instellen. “We kwamen ook in aanraking met gelovigen die ervan overtuigd zijn dat de sabbat op zaterdag begint, in plaats van vrijdagavond. Kortom, binnen de Messiaanse beweging is heel veel diversiteit.”

Er wordt binnen de Messiaanse beweging verschillend gedacht over de Godheid van Jezus. Hoe komt dat tot uiting?
“Ik denk dat de overgrote meerderheid Jezus als God ziet, maar niet spreekt van een Drie-eenheid. Een aantal gemeenten heeft die godheid van Jezus losgelaten en ziet Hem als Messias en de Zoon van God. Andere gelovigen uit de Messiaanse beweging distantiëren zich hiervan, omdat ze het zien als een hellend vlak.”

Op welke manier is het geloofsleven van Messiaanse gelovigen verrijkt?
“Ze hebben veel meer oog gekregen voor de eenheid van de Bijbel als geheel: het Oude en het Nieuwe Testament. Ze herkennen Jezus veel meer terug in oudtestamentische Bijbelgedeelten. Ook hebben ze de plek van het Joodse volk in Gods heilsplan herontdekt. Daardoor zijn veel meer Bijbelteksten op hun plek gevallen.”

Een overkoepelend orgaan zou de Messiaanse beweging veel overzichtelijker maken. Waarom ontwikkelen Messiaanse gemeenten zich voornamelijk zelfstandig?
“Er zijn initiatieven geweest om er meer structuur in aan te brengen, maar die zijn gestrand,” geeft Neeltje aan. “Op een bepaalde manier wordt er veel waarde gehecht aan de eigen vrijheid en zelfstandigheid. Ook zou een overkoepelend orgaan te veel met bestaande kerken geassocieerd kunnen worden.” Volgens Hadassa heeft dit simpelweg geen prioriteit. “Gemeenten zijn druk met hun eigen zoektocht naar de Joodse wortels.”

Benieuwd naar het volledige afstudeeronderzoek? Neeltje en Hadassa zijn per e-mail bereikbaar. Lees hier meer over de opleiding Godsdienst Pastoraal Werk (GPW) aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE).

Christenen die meer diepgang willen kiezen voor cvandaag Premium

Je las net een gratis cvandaag Premium artikel. Meld je aan en start je gratis maand.

Start je gratis maand