VU schrapt boek bekende theoloog: "Hij geeft Joden de schuld van de Holocaust"

Nieuws5 september 2023 Redactie
Prof. dr. Bram van de Beek

"De theologie van Bram van de Beek heeft in de geschiedenis antisemitisme tot gevolg gehad", aldus universitair hoofddocent Joodse studies Lieve Teugels. Al langer ageert ze tegen het boek ‘De kring rond de Messias’ van de in protestants-orthodoxe hoek invloedrijke theoloog Bram van de Beek. De Vrije Universiteit en Protestantse Theologische Universiteit hebben besloten om het boek van de literatuurlijst van theologiestudenten te halen, zo meldt dagblad Trouw.

Prof. dr. Van de Beek beschouwt het lijden van het Joodse volk als straf en als zonde. ‘Lijden kunnen we niet van zonde losmaken’, zo schrijft de theoloog in zijn boek. Volgens Van de Beek krijgen Joden straf omdat ze zich niet aan de wetten van God hebben gehouden en omdat ze Jezus niet accepteren. Ruben Vis protesteerde namens het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) al langere tijd tegen het boek. "In dit boek geeft Van de Beek Joden de schuld van de Holocaust", zo zegt hij tegenover Trouw.

Vis beschuldigt de theoloog van antisemitisme, maar zover wil Teugels niet gaan: "Hij heeft die bedoeling niet. Maar zijn theologie heeft in de geschiedenis wel antisemitisme tot gevolg gehad." Zij geeft samen met prof. dr. Henk van den Belt colleges waarin het jodendom en christendom met elkaar vergeleken worden vanuit elkanders perspectief. Van den Belt vindt het jammer dat het boek niet meer op de verplichte literatuurlijst staat. Maar hij is blij dat studenten wel sommige teksten eruit moeten blijven lezen zodat 'het gesprek over de plaats van Israël in de dogmatiek' gevoerd blijft worden.

Van de Beek zelf liet Trouw schriftelijk weten: ‘Ik wil niet dat ook maar iemand mijn werk zou kunnen gebruiken voor zelfs maar het geringste antisemitisme. Wie denkt mij daarvoor te kunnen claimen heeft het totaal mis.’ Tegenover Cvandaag voegt de emeritus hoogleraar toe: 'Wat anderen over mij denken, zeggen en schrijven is hún verantwoordelijkheid. Ik ben niet geneigd daarop in te gaan, zolang die anderen niet inhoudelijk op mijn werk ingaan met argumenten uit de bronnen van het theologische onderzoek. Ik ben geen verantwoording aan hen schuldig, alleen aan de Schrift en aan het Credo van de kerk van alle eeuwen.'

Dr. Rik Peels, universitair hoofddocent aan de Afdeling Filosofie en de Faculteit Religie en Theologie van de VU, stelt dat hij moeite heeft met het genomen besluit: 'We kunnen al deze auteurs natuurlijk cancellen en niet meer lezen. Dan ontkennen en vergeten we onze eigen Europese geschiedenis. We ontnemen onszelf ook de mogelijkheid tot het substantiële gesprek: hoe zet dit aan tot jodenhaat?, waarom?, hoe kunnen wij het anders doen?', maakt Peels duidelijk via X, voorheen Twitter.

'We lezen op de universiteit geen teksten om de auteur een applaus te geven, of ze gedachteloos in te drinken. Au contraire: om ze te analyseren en ontleden, om ze tegen het licht te houden. Om ervan te leren, om te groeien als denker en als mens, om te ontdekken hoe je samen kunt leven en wat daarvoor randvoorwaarden zijn, hoe anderen tot bloei komen', aldus Peels.

Praatmee

Beluister onze podcast

#291 Patrick & Jeffrey over verkiezingsprogramma CU, de GerGem en de bikini
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Paus Franciscus
Nieuws

Paus bezoekt bijeenkomst in Marseille en hekelt EU-beleid migratie

Tijdens een bezoek aan een katholieke bijeenkomst in Marseille dit weekend, hekelde paus Franciscus de manier waarop Europa omgaat met migranten die hun heil op ons continent zoeken. Dat meldt Religion News Service. De discussie rondom migratie is we

Ruben Flach
Nieuws

Ruben Flach vertrekt als directeur bij Stichting Opwekking: "God heeft duidelijk gesproken"

Ruben Flach, algemeen directeur bij Stichting Opwekking, maakt vandaag zijn vertrek bij Opwekking bekend. Hij blijft nog actief als directeur tot de komende Pinksterconferentie, die wordt gehouden van 17 tot 20 mei 2024. Tijdens deze conferentie neem

Roel Kuiper
Nieuws

Voormalig ChristenUnie-senator stoort zich aan kopieergedrag CDA

'Henri Bontenbal staat op CDA-congres te citeren uit het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. De samenleving is geen contract maar een verbond waarin je opkomt voor elkaar. Fijn om zo dicht bij elkaar te staan, maar een bronvermelding had niet m

Sudiksha Thirumalesh
Nieuws

Naam van tiener die voor levensverlengende behandeling vocht mag genoemd worden

De 19-jarige Sudiksha Thirumalesh is inmiddels overleden maar vocht tot het einde voor een levensverlengende behandeling in het buitenland. Sudiksha en haar ouders wilden haar naam openbaar maken zodat ze een crowdfund konden starten, maar vanwege de

Isabel Vaughan-Spruce
Nieuws

Twee keer gearresteerde pro-life demonstrant ontloopt strafrechtelijke vervolging

De politie heeft bevestigd dat er geen aanklacht zal worden ingediend tegen de pro-life demonstrant Isabel Vaughan-Spruce. Dat meldt Christian Today. De Engelse vrouw werd tweemaal in korte tijd gearresteerd omdat ze in stilte bad binnen de bufferzon

Thema-avond rond 250e ‘verjaardag’ psalmberijming 1773 trekt veel belangstelling
Nieuws

Thema-avond rond 250e ‘verjaardag’ psalmberijming 1773 trekt veel belangstelling

Ter ere van de 250e ‘verjaardag’ van de psalmberijming van 1773, vond in de Dordtse Augustijnenkerk onlangs een speciale psalmzangavond plaats. Naast bijdragen van ds. Verhoeven, ds. van den Herik en ds. van der Zwan, werd er door de aanwezigen veelv

PKN-predikant geeft gehoor aan oproep paus om samen voor de kerk te bidden
Nieuws

PKN-predikant geeft gehoor aan oproep paus om samen voor de kerk te bidden

Onlangs deed paus Franciscus een bijzondere oproep: ‘Kom naar Rome en bid mee voor de toekomst van de kerk.’ Op 30 september zal het Sint-Pietersplein naar verwachting dan ook volstromen met jongvolwassen die gezamenlijk aan die oproep gehoor geven. 

Lisanne
Dagelijks leven

Lisanne hield zich met occultisme bezig (totdat ze stuitte op een Facebook-bericht)

"Waarom doe ik de dingen die ik doe? Voor wie doe ik de dingen die ik doe en wat is het nut?” Het zijn vragen die Lisanne zichzelf ontelbaar vaak stelt. De vragen leveren onrust in haar hoofd op en vormen de basis voor een jarenlange zoektocht binnen

Meerartikelen

Ds. Paul Visser en Matthijs Vlaardingerbroek
God

Zien christenen kerkverlaters over het hoofd? Ds. Paul Visser antwoordt

'Er vindt momenteel een stille ramp binnen de kerk in Nederland plaats', stelde opiniemaker Matthijs Vlaardingerbroek onlangs in een columnreeks voor Cvandaag. Zien kerkgangers mensen die de kerk vaarwel zeggen over het hoofd? Dominee Paul Visser, pr

Cvandaag podcast
Nieuws

Cvandaag podcast over Duitse burgemeester, de GerGem en de bikini

Het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie is gepresenteerd. Redacteur Patrick Simons licht een aantal interessante items uit. Presentator Jeffrey Schipper merkt dat er veel aandacht uitging naar uitspraken van dominee Klaassen over de bikini. En h

Grote Verzoendag
God

Wat iedere christen zou moeten weten over Grote Verzoendag

Op de 10e van de maand Tisjerei (september/oktober op onze kalender) viert de Joodse gemeenschap Jom Kippoer (Grote Verzoendag). Binnen het Jodendom is het de belangrijkste van de feestdagen die de HEERE in Leviticus 23 heeft voorgeschreven. Als we d

Jakob van Wielink
Dagelijks leven

Mijn frustratie kwam vaak voort uit onrealistische verwachtingen

Het leven is als een smaakpalet, met zowel zoete als zure momenten. Frustratie kan je als een bittere smaak overvallen, en als je niet oppast, kan het je hele leven - en dat van mensen om je heen - verpesten. Maar er is een manier om die zure smaak o

Ds. Arie van der Veer
God

Niemand kan twee heren dienen: waarom zei Jezus dit?

Het is het gezegde dat ‘niemand twee heren kan dienen.’ Ik koos het voor deze week waarin we schreven over leven volgens de principes van het Koninkrijk. Mijn verhaal van deze week bevatten een oproep om in de maatschappij van nu vooral ook te laten

Arleen Westerhof
God

Arleen Westerhof wijst in videoboodschap op belang van gave van profetie

Dr. Arleen Westerhof moest vroeger niets weten van de Heilige Geest: "Mij werd geleerd dat de gaven van de Geest niet meer werden gebruikt voor de gemeente. Wij hadden de Bijbel en dat moest genoeg zijn." Tijden zijn veranderd. Inmiddels onderwijst z

Egypte
Dagelijks leven

Kerk-zijn in Egypte: de Bijbel houdt de hoop levend

Achtergesteld of gepest worden: veel christenen in Egypte kunnen erover meepraten. Al eeuwenlang vormen ze een minderheid in dit islamitische land. Maar niets weerhoudt de kerk ervan om er voor anderen te zijn. De Bijbel geeft kracht. Christenen in E

jan de Beer
Dagelijks leven

Jan de Beer verzorgt herstel na toeslagenaffaire: "Ongekend onrecht"

“Het allerbelangrijkste is het dat er iemand zegt: ‘Ik geloof in je en wil er voor je zijn.” Jan de Beer is afdelingshoofd van de uitvoeringsinstantie herstel toeslagen (UHT), hij is verantwoordelijk voor de herstelbetalingen aan slachtoffers van de

Jurjen ten Brinke
Positief nieuws

Jurjen ten Brinke blikt terug op moeilijke momenten: "Dan kun je alleen nog hangen aan God"

Een video waarin Jurjen ten Brinke vertelt over de moeilijke omstandigheden in zijn leven op Cvandaag, is binnen drie dagen meer dan 50.000 keer bekeken. Jurjens vrouw kreeg een burn-out, zijn moeder scheerde langs het randje van de dood toen hij nog

Dr. Steven Paas
God

Jonge christenen worden warm gemaakt met omstreden Israëlvisie

‘In de kerk moet het verlangen blijven om catechese te geven ten aanzien van Israël als eigendom van God’, stelt Piet Vergunst, als redacteur van de bundel ‘Eigendom van God’. Onlangs werden diverse boekfragmenten op Cvandaag gepubliceerd om onder an

Jan van den Bosch opent achtste editie van Henri Nouwen conferentie
Nieuws

Jan van den Bosch opent achtste editie van Henri Nouwen-conferentie

Het gedachtegoed van schrijver en spreker Henri Nouwen leeft nog altijd, 27 jaar na zijn dood. 'Met open handen' vormt het kernthema van een drukbezochte driedaagse conferentie in het Bezinningscentrum Emmaus in Helvoirt die door conferentieleider Ja

Chauncy Crandall
Nieuws

Ontmoet dr. Chauncy Crandall tijdens de There is More conferentie

Meld je nu aan voor de There is More conferentie op 28, 29 & 30 september 2023. Dr. Chauncey Crandall zal op zaterdag 30 september D.V. een van de sprekers zijn en aansluitend is er een genezingsdienst vanaf 19:30u. Klik hier om je op te geven.