God geeft Abraham een onbegrijpelijke opdracht. Izak was Abrahams 'enige zoon, die hij liefhad'. Dieper nog: De belofte van de komende Zaligmaker was aan Izak verbonden (Genesis 21:4). Kortom: Abraham krijgt de opdracht om heel 'het gebouw van zijn hoop eigenhandig af te breken' (Calvijn).
Toch gaat Abraham op weg. Hij buigt onder Gods ondoorgrondelijke opdracht. Maar tegelijk klampt hij zich vast aan Gods onveranderlijke belofte. Daarom zegt hij: 'Als wij aangebeden zullen hebben, dan zullen wij tot u wederkeren'. Abraham heeft daarbij overwogen dat God machtig was, Izak uit de doden op te wekken (Hebreeën 11:18).
Intussen schittert in deze geschiedenis ook nog ander goud. Het goud van het Lijdensevangelie. Op drie manieren wordt het zichtbaar.
1 - De gang naar het altaar
In de ontroerende gang van Abraham en Izak naar Moria, waar later de tempel zou verrijzen (!), tekent zich iets af van de lijdensgeschiedenis. Laten we nooit vergeten, wat zich daarin ten diepste voltrekt. God de Vader gaat met Zijn Zoon naar het altaar. De apostel Paulus zinspeelt erop in Romeinen 8:32: 'Die ook Zijn eigen Zoon niet heeft gespaard, maar heeft Hem voor ons allen overgegeven'.
2 - De binding van Izak
In de wijze waarop Izak zich laat binden, wordt iets weerspiegeld van de gewilligheid van Christus. Izak was een jongen of jongeman van tussen de vijftien en vijfentwintig. Sterk en snel genoeg om bij zijn vader vandaan te vluchten. Maar hij deed het niet. Oneindig veel gewilliger is Christus geweest. Hij liet Zich binden in de hof van Gethsémané. Hij liet Zich vastnagelen aan het kruis op Golgotha. Om te betalen aan het recht van Zijn Vader.
3 - De ram in de struiken
In de ram die met zijn hoornen verstrikt zit in de doornstruiken, wordt iets zichtbaar van het Evangelie van de plaatsvervanging. Abraham mag de ram - een lam dat groot en sterk geworden is - offeren 'in zijns zoons plaats'. God heeft Zichzelf werkelijk een Lam ten brandoffer voorzien. Een van de uitleggers zegt het zo: 'Nergens lijkt Christus meer op de ram die vastzit in de doornstruiken, dan wanneer Hij gekroond met doornen door Pilatus naar buiten wordt geleid onder de woorden: 'Zie, de Mens'.
Misschien verkeert u, terwijl u dit leest, zelf in de smeltkroes van beproeving. Wat een zegen, als u in die omstandigheden gebracht mag worden bij het Lijdensevangelie. En als dat Evangelie echt goud voor u wordt!
Ds. A. J. T. Ruis is predikant van de christelijke gereformeerde kerk in Katwijk aan Zee.
