De twee handen van God: als Hij je genade geeft, krijg je ook zondebesef

God17 november 2022 Stef Schagen
Stef Schagen

En Hij ging voorbij, de Here, voor hem langs, en riep: Here Here, God, bewogen en genadig, langzaam tot boosheid en groot van gunst en trouw, vriendelijkheid bewarende voor duizenden, ongerechtigheid en overtreding en zonde vergevende, maar die de schuldige geenszins onschuldig houdt, de ongerechtigheid van de vaderen bezoekende over de zonen en de zonen van de zonen op het derde en op het vierde geslacht (Exodus 34:6-7, eigen vertaling).

Van oudsher wordt de rechterhand geassocieerd met autoriteit, waarheid, wet, recht en gerechtigheid, en de linkerhand met eigenschappen als barmhartigheid, bewogenheid, vergeving, aanvaarding en genade. Rechts is de onvermurwbare harde hand, zou je kunnen zeggen, en links de begripvolle, zachte warme. Misschien is dat ook zo bij God, als wij bovenstaande tekst lezen. Zijn rechterhand vertegenwoordigt Zijn gerechtigheid: Hij houdt de schuldige niet onschuldig, zegt God over Zichzelf tegen Mozes. God doet geen water bij de wijn. Hij sluit in Zijn heiligheid geen compromis. Zonde is zonde. Hij rekent af.

Maar God heeft twee handen, niet een. Wanneer Hij Zijn armen om je heen legt, krijg je ook Zijn warme linkerhand op je leven: Zijn genegenheid, bewogenheid, loyaliteit, goedheid, genade en begrip. Als je het hebt verknald, is daar toch ook Zijn vergeving als Zijn reactie op berouw. Wanneer je Gods gerechtigheid omarmt, kun je toch ook aan Zijn genade niet ontsnappen.

. Dat is nou typisch God: het gaat Hem erom dat je thuiskomt, wat je ook hebt uitgespookt. Hij vergeeft direct en vergeet het.

De vader en de zoon
Je kunt het met Hem in orde maken, zoals de verloren zoon naar huis terugkeerde in de beroemde gelijkenis in Lucas 15. Wanneer hij thuiskomt, ziet de vader hem al van verre aankomen, rent op hem af, vliegt hem om de hals en kust hem. Wat een warm welkom! Dat is het evangelie ten voeten uit! De vader was zo blij dat hij zijn zoon weer bij zich had, dat die nauwelijks de kans kreeg om zijn zonden op te biechten. Dat is nou typisch God: het gaat Hem erom dat je thuiskomt, wat je ook hebt uitgespookt. Hij vergeeft direct en vergeet het (Ps.103:12, 65:4). Er is weer een nieuw begin.

Ook dat zegt God over Zichzelf tegen Mozes. Sterker nog, Zijn toorn duurt maar voor een ogenblik, want Zijn genade en barmhartigheid winnen het. God is zo verrukt over ons, dat Hij niet lang boos kan blijven. Psalm 30:5 zegt: “Want een ogenblik duurt zijn toorn, een leven lang zijn welbehagen; des avonds vernacht het geween, tegen de morgen is er gejuich!”

Gods omgang met Israël
Dat zien wij in Gods omgang met Israël. Gekrenkt door Israëls gang naar andere goden, hun vreemde liefdes en corruptie, doet God het volk een tijd van Zich weg en keert Zijn gezicht van hen af (Jes.64:7, Deut.31:18, Micha 3:4, Jes.59:2, 8:17). Maar er komt toch weer bewogenheid in Gods hart op en trekt God het volk weer naar Zich toe. God kan hun ellende niet lang aanzien en ontfermt Zich weer, uit medelijden (Deut.32:36, Rich.2:18).

Als God Zijn linkerarm om je heen legt, legt Hij ook Zijn rechter om je heen. Als Hij je genade geeft, krijg je ook zondebesef.

In Jesaja 54:7-8 pent de profeet hoezeer Gods hart voor hen bonst: “Een kort ogenblik heb Ik u verlaten, maar met groot erbarmen zal Ik u tot Mij nemen; in een uitstorting van toorn heb Ik mijn aangezicht een ogenblik voor u verborgen, maar met eeuwige goedertierenheid ontferm Ik Mij over u, zegt uw Losser, de HERE.” Deze tekst is, zoals zoveel andere, een echo van het karakter van God in Exodus 34:6-7. Gods affectie is zo diep, dat Zijn frustratie niet lang duurt. En hoe diep de toorn ook is, Hij kan je niet uit Zijn gedachten krijgen (Jer.31:20).

Bewogen
God is diep bewogen. Hij heeft begrip. Daarom kun je altijd een beroep doen op het zachte hart van God. David deed dat na zijn zonde met Bathseba. In Psalm 51:1 pleit hij: "Wees mij genadig, God, naar Uw goedheid, naar Uw grote bewogenheid wis mijn overtredingen uit.”

Zou David Exodus 34:6-7 hebben onthouden? Zou David geweten hebben wie God is, zoals Hij Zich aan Mozes had laten zien? Drie Hebreeuwse woorden die David bidt zijn namelijk precies dezelfde: “genade”, חָנַן, “vriendelijkheid”, חֶסֶד, en “grote bewogenheid”, רַחֲמִים. Het Hebreeuwse “rachamim”, bewogenheid, betekent: gevoelens van een broer, moederlijke gevoelens, gevoelens van liefde, genegenheid, affectie. Het komt van “racham”, zacht zijn, en het aanverwante “rechem” betekent baarmoeder. Bovendien bidt David het in Psalm 51 in het meervoud (rachamim), “bewogenheden”, en wordt het ook nog eens vergezeld door רֹ֥ב, vele, grote.

Baarmoeder van genade
Zou David Exodus 34:6-7 hebben onthouden? Zou David geweten hebben wie God is, zoals Hij Zich aan Mozes had laten zien? Drie Hebreeuwse woorden die David bidt zijn namelijk precies dezelfde: “genade”, חָנַן, “vriendelijkheid”, חֶסֶד, en “grote bewogenheid”, רַחֲמִים. Het Hebreeuwse “rachamim”, bewogenheid, betekent: gevoelens van een broer, moederlijke gevoelens, gevoelens van liefde, genegenheid, affectie. Het komt van “racham”, zacht zijn, en het aanverwante “rechem” betekent baarmoeder. Bovendien bidt David het in Psalm 51 in het meervoud (rachamim), “bewogenheden”, en wordt het ook nog eens vergezeld door רֹ֥ב, vele, grote.

Zo komen wet en genade in Gods wereld als een eeneiige tweeling, geboren uit het ene karakter van God, zoals Gods linkerhand nooit zonder Zijn rechterhand komt.

Ren je weg?
“Wat mooi”, zeg je nu misschien, “ik grijp gelijk Zijn linkerhand. Dat komt goed uit!” Ja, er is veel genade en geen zonde is zo groot dat Hij die niet kan verzoenen. Als je Zijn genade nodig hebt om wat je hebt gedaan, dan kun je bij Hem terecht. Maar kun je ooit zeggen: Ik neem wel de linkerhand van God en Zijn rechter niet? Ik wil wel Zijn barmhartigheid maar niet Zijn heiligheid? Kun je Hem maar half nemen? Als God Zijn linkerarm om je heen legt, legt Hij ook Zijn rechter om je heen. Als Hij je genade geeft, krijg je ook zondebesef. Je mag onbevreesd bij Hem binnenstormen, maar er is ook plaats voor ontzag waardoor je buigt.

Sommigen lijken een loopje met Gods genade te nemen en alleen Zijn linkerhand te pakken. Voor hen lijkt berouw niet meer nodig. Misschien rennen zij voor Zijn rechter weg uit vrees?

Toch heb je pas genade nodig als er een wet is die je veroordeelt. Wanneer je leest dat God de schuldige niet onschuldig houdt en je realiseert je je zonde, dan weet je dat je genade nodig hebt zoals iedereen (Rom.3:23). Zo komen wet en genade in Gods wereld als een eeneiige tweeling, geboren uit het ene karakter van God, zoals Gods linkerhand nooit zonder Zijn rechterhand komt.

Slot
Misschien dat je nu zegt: Maar als Gods rechterhand mij treft, dan blijft er niks van mij over! Maar in Gods woorden over Zichzelf klinkt hoop. Wanneer God Zich die dag kenbaar maakt aan Mozes, begint God eerst te vertellen over Zijn bewogenheid voordat Hij Zich uitspreekt over Zijn onvermurwbare gerechtigheid. Daarin ligt een uitnodiging: Zijn genade overwint.

Zijn oordeel en Zijn diepe bewogenheid temt Zijn woede. Zou Gods linkerhand Zijn rechter tegenhouden? Er is geen reden voor vrees, zegt God. Kom je naar huis? Mag Ik Mijn armen om je heen slaan zoals de vader in de gelijkenis, en alles goedmaken? Je bent welkom. Ik wil je. Mijn bewogenheid stilt Mijn toorn over je gebrokenheid. Met recht zegt Visje: Genade: Straf verdienen en een omhelzing krijgen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#306 Jeffrey, Tabitha en Matthijs over geld verdienen in christelijk Nederland
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Bram van Grootheest
Nieuws

Directeur Bram van Grootheest na16 jaar weg bij Wycliffe Bijbelvertalers

Algemeen directeur Bram van Grootheest vertrekt na ruim 16 jaar bij Wycliffe Bijbelvertalers Nederland. Van Grootheest gaf jarenlang met volle inzet leiding aan het verder uitbouwen van Wycliffe Bijbelvertalers Nederland. Van Grootheest legt zijn fun

brief
Nieuws

Kamerleden walgen van brief en plastic foetus die ze via post ontvangen

Opnieuw ontvingen nieuwe Kamerleden deze week een brief van Civitas Christiana. De katholieke organisatie sprak daarin haar afschuw uit over abortus en stuurde een plastic foetus mee na tien weken zwangerschap. Ook roept men op tot het ‘beschermen va

Johan Schep
Video

Johan Schep over Jona: "Hij kon niet overweg met Gods genade"

"Hij doet niet naar onze overtredingen en het is door genade dat wij behouden worden", maakt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep kenbaar in een video van Bijbelcursussen Nederland. In de tweede aflevering van de serie 'Jona', gaat Schep in op Gods

Ds. Arie van der Veer
Verdieping

Het laatste overblijfsel van de oorspronkelijke tempel vertelt wie God is

Het is maar een muur. Wel een gerestaureerde muur. Het laatste overblijfsel van de buitenmuur die ooit om het tempelplein was gebouwd. Van de oorspronkelijke tempel in Jeruzalem is deze muur alleen over. Ooit heeft de profeet Jeremia in het voorhof v

Jan van den Bosch met jongerenwerkers Jeanine en Jonathan Pellegrom
Nieuws

Jongerenwerkers Jonathan en Jeanine Pellegrom aanstaande zondag te gast bij Hour of Power

Jeugdwerkers Jonathan en Jeanine Pellegrom zijn komende zondag te gast bij Hour of Power. De twee zetten zich al sinds 2010 fulltime in voor kwetsbare jongeren. Daarnaast spreken zij geregeld in kerken, op conferenties en evenementen. Jonathan zelf k

Marco den Toom
Video

Indrukwekkend: 2000 mensen zingen uit volle borst Psalm 42 in Concertgebouw Amsterdam

'Maar de Heer zal uitkomst geven, Hij, die 's daags Zijn gunst gebiedt. 'k Zal in dit vertrouwen leven, en dat melden in mijn lied.' Het zijn de woorden van het vijfde vers van de bekende Psalm 42. In onderstaande video klinken deze woorden uit de ke

Eleos - Corine Moree
Nieuws

Corine Moree is leidinggevende bij Eleos Ahinoam: "De bewoners bidden voor ons"

“Voor bewoners die eigenlijk nergens een plekje kunnen vinden, doe ik dit werk het liefst.” Corine Moree is senior projectleider bij Eleos in Schalkhaar. Ze is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen binnen de beschermde woonvorm Ahinoam. Ze verta

ds. C. G. Vreugdenhil
Video

GerGem-predikant wijst op wegpiraten met ichtusvius op auto: "Onchristelijk rijgedrag"

"Soms zie je een auto met een ichthusvis op de achterkant. Dat betekent dat de bestuurder van die auto christen is", stelde ds. C. G. Vreugdenhil onlangs tijdens een preek. "Soms lijkt de chauffeur een wegpiraat als hij veel te hard rijdt. Hij gebrui

Meerartikelen

Christendom en islam
Levensverhaal

Steeds meer moslims in islamitische landen omarmen christendom

Steeds meer moslims in islamitische landen laten zich niet meer intimideren door de shariawetten en besluiten om het christelijke geloof te omarmen. Ze geven daarbij blijk van een opmerkelijke veerkracht te midden van tegenspoed en vervolging. In lan

Stille tocht
Nieuws

Christelijke partijen steunen Israël met deelname aan stille tocht

Precies twee maanden na de gruwelijkheden van de Palestijnse terreurorganisatie Hamas organiseerden Christenen voor Israël (CVI) en CIDI donderdag een stille tocht in Den Haag. Daarmee werd aandacht gevraagd voor de onschuldige burgers die nog steeds

Wilkin van de Kamp
Video

Videoboodschap Wilkin van de Kamp: "God jaagt je niet op"

Koning David heeft jarenlang de kudde gehoed die zijn vader aan hem had toevertrouwd. In die tijd heeft hij waarschijnlijk Psalm 23 geschreven, merkt spreker Wilkin van de Kamp op. In vers 3 zingt hij: ‘De Goede Herder leidt mij in de rechte sporen’.

ds. A. I. Kazen
Dagelijks leven

HHK-predikant adviseert Refoweb-vragensteller: 'Doe niet klakkeloos mee met goegemeente'

'In de klas van mijn dochter zitten kinderen van niet-gelovige en gelovige ouders. Ze heeft nu een groepje vriendinnen die niet of heel anders gelovig zijn. Ze is, mede door deze vriendinnen, helemaal into Frozen, Mega Mindy, Paw Patrol, Unicorns, LO

Harmen van der Werf
God

Theologiestudent liep stage in de kerk: hoe roept God?

Om te dienen in het Koninkrijk van God is roeping nodig. Maar hoe roept Hij? Voor een theologiestudent is en blijft dat een vraag. Bij dr. A. van Brummelen las ik eens de voor mij helpende woorden ‘je roeping ingroeien’. Dat zinnetje is blijven haken

ds. S.J. Verheij
Nieuws

Ds. S.J. Verheij schrijft boekje over de betekenis van de christelijke gemeente

Christenen hebben verwachtingen van de gemeente waar ze bij horen. Leidinggevenden hebben verwachtingen van de gemeenteleden. Die verwachtingen kunnen heel verschillend zijn. Wat kan men voor elkaar betekenen? Wanneer wordt het spannend? Vroeger lag

Mars voor het Leven
Nieuws

NPV over klachten Week van het Leven: 'Gesprek over abortus mág confronteren'

Op de reclameboodschappen van de Week van het Leven zijn verschillende klachten binnengekomen bij de Reclame Code Commissie. Vandaag kreeg het Platform Zorg voor Leven de kans daar mondeling op te reageren, in aanvulling op het schriftelijke verweer

Broeder Lee bij de Regiotour
Nieuws

Deze speciale ontmoeting met Noord-Koreaanse broeder Lee is vanavond te bekijken

Het was een bijzondere ontmoeting tussen honderden bezoekers en de Noord-Koreaanse Lee: op de Regiotour van Stichting HVC maakte hij zijn opwachting. De avond is vanaf vanavond terug te kijken en wordt gestreamd op het YouTube-kanaal van de organisat

Mirjam van der Vegt
Nieuws

Wat iedereen over Jezus moet weten volgens Mirjam van der Vegt

Mirjam van der Vegt is stiltecoach en schrijver. Ze vertelt over de grootheid van God en Jezus. Zijn liefde is volgens Mirjam zo groot dat we dat als christenen niet in ons eentje kunnen beantwoorden. "Wil je echt dat de liefde tussen God en mensen t

John Lapré
Boekfragment

Met God op pad: Het is kunst om terechte boosheid met zelfbeheersing te combineren

In het dagboek ‘Met God op pad’ neemt John Lapré de lezer mee op een ontdekkingstocht van 365 dagen door de Bijbel. Ontdek de rode lijnen van ieder Bijbelboek, met toepassingen op het leven van vandaag! Cvandaag deelt 12 weken lang een fragment uit d

Opperrabbijn
Column

Dagboek van een opperrabbijn: ook een extremist kan gelijk hebben

Ik heb het gevoel dat ik me aan het voorbereiden ben voor mijn bar mitswa want de komende dagen moet ik dertien toespraken houden! Nu geef ik eerlijk toe dat die dertien toespraken niet allemaal volledig van elkaar zullen verschillen, want een paar z

Jan-Willem Grievink
Column

Draait het in de kerk om mij of om de verlangens van God?

Als jij en ik in de kerk naar voren komen voor gebed of ons melden voor pastoraat, dan willen we vooral graag bemoedigd worden, zo zitten wij als mensen in elkaar. We willen graag een geestelijke aai over onze bol. We willen horen dat God ons ziet st