Uitsluiting leidt tot meer verdeeldheid en kerkverlating (in de CGK én erbuiten)

Er zijn mensen die totaal breken met het geloof. Er zijn er meer die vertellen dat ze geen lid meer willen zijn van een kerk.
Maar stel dat je dat wel wil...
Ik wil graag lid blijven van de kerk waarin ik geboren en getogen ben. Sterker nog, een kerk waarin ik al 56 jaar predikant ben. Is er nog plek voor me? Ik geef toe dat ik veranderd ben. In mijn denken milder. In mijn standpunten minder vasthoudend. De Bijbel is mijn lievelingsboek. Toch lees ik hem anders dan vroeger.
Is er voor zo’n persoon nog plek?
Voor een man die zich afvraagt of we door moeten gaan op de manier van de laatste paar honderd jaar: Een kerk waar je niet meer past werd óf verlaten, óf je werd gedwongen die kerk te verlaten. Hoeveel verdeeldheid heeft dat opgeleverd? In protestantse kerken maar ook in evangelische gemeenten. Hoeveel verdriet...
Kerkshoppen is iemands advies.
Ik ken dat al uit mijn jeugd. Zeker in de streek waar ik vandaan kom (Vlaardingen en omstreken), werd ’s zondags vaak geshopt. Mensen liepen vooral de dominees achterna. Soms hadden wij een bekende dominee. Vreemde mensen stonden dan in een lange rij te wachten totdat het rode lichtje uitging en de plaatsen vanaf dat moment vrij waren.
In mijn jeugd trok professor Van der Schuit veel mensen. Thuis shopten wij ook. Samen met mijn moeder ging ik ook nog wel eens naar een gemeente die samenkwam op een krakende zolder in de Dijksteeg. Want daar preekte van tijd tot tijd de gevierde dominee Salomons.
Hoe anders was dat trouwens in Groningen. Als in Nieuwe Pekela ’s zondags een vreemde de dienst bezocht, werd dat zeker een onderwerp van gesprek. Gaan naar een andere kerk was er nauwelijks bij.
Kerkshoppen, voor een gezin met opgroeiende kinderen lijkt me dat niet goed. Trouw zijn aan je kerkverband. Daarover kan men veel van Groningers leren.
Kerkshoppen, Ja! Of toch nee?
Maar wel als uitweg als jouw kerkverband je niet vrijlaat?
Mee blijven leven online?
Kan het niet anders?
Mijn idee is niet nieuw.
Sinds enkele jaren bestaan er gemeenten met de naam Mozaiek en daarachter een getal. Het is het kengetal van de plaats waar de gemeente te vinden is. Duizenden mensen hebben in de coronaperiode ’s zondags online de diensten en vooral de kinderuitzendingen van de moedergemeente in Veenendaal gevolgd.
Zou het begin van een andere weg niet kunnen zijn dat ook ‘Gereformeerde’ Kerken dat gaan doen? Je oude naam voorzien van een code. Zo van CGK038, GK050, GG010. Je geeft met zo’n naam aan dat je bij een kerkverband hoort, wilt blijven horen. Dat er banden zijn die binden, maar toch ook dat je anders bent. Ik zou dan lid van de CGK038 (de kerk van Zwolle) zijn en een vriendin van ons lid van de CGK0527 (de kerk van Urk). In die aanduiding zien absoluut iets van je verbonden weten (CGK) maar toch ook van anders zijn (aangeduid door het plaatselijk kengetal). Je kerkverband benoemen maar ook de plaats waar je woont. Dat is verscheidenheid in eenheid.
’t Is maar een idee.
De brandende vraag is: Waarom moeten we allemaal in bijna alles hetzelfde zijn? Volgens mij is dat ook nooit zo geweest! Al vele jaren zijn er grote verschillen in mijn kerkverband. En daarin zijn wij niet de enige. Hoe groot kunnen verschillen zijn. Neem nou de Gereformeerde Gemeenten. Die zijn ook niet echt overal hetzelfde. En hoeveel verschillen ontdek je in evangelische gemeenten!
Het kan trouwens ook een opmaat zijn naar meer. Plaatselijke kerken die elkaar vinden. Plaatselijke kerken waar ook nu al grote herkenning van elkaar is. Kerkleden ervaren dat allang. Het is lang niet meer vanzelfsprekend dat je na een verhuizing aansluit bij hetzelfde kerkverband. Mensen zoeken gemeenten waar ze zich ook in hun denken thuis voelen.
Nogmaals: het is maar een idee.
Je mag het echt niks vinden.
Maar dit weet ik wel: Ik weet dat de weg van uitsluiting tot meer verdeeldheid en ook tot meer kerkverlating zal leiden. Ja, tot nog veel meer. Wat dacht je wat de gevolgen zijn voor zaken die je ondanks de verschillen al vele jaren met liefde gesteund hebt? Zoals gezamenlijke zending, opleiding van predikanten. Er zijn zaken waarin je verschilt, maar ook zaken die je al generaties lang met elkaar verbindt.
Mijn grote vraag is dus: mag ik anders zijn? Mag een gemeente dat zijn? Ook als je lid bent of onderdeel van hetzelfde kerkverband?
PS: Ik heb dit stukje toegespitst op de situatie van mijn kerkverband maar het is volgens mij toepasbaar op vele andere.
Deze overdenking verscheen eerder op de Facebookpagina van ds. Arie van der Veer.
Praatmee