Waarom Bijbellezen lastig is
"Het viel mij op dat mensen uit mijn omgeving zeiden: ik vind de Bijbel belangrijk, maar toch kom ik er niet echt aan toe. Zij ervaren bijvoorbeeld een hoge drempel door het taalgebruik. Daarnaast las ik dezelfde conclusies in verschillende onderzoeken van EO BEAM en het Nederlands Bijbelgenootschap", vertelt Romkes.

"Maar waarom lukt het dan vaak toch niet om de Bijbel te lezen? Soms heeft dat te maken met wat men noemt 'de boodschap en de kloof'. De Bijbel is in een andere tijd en cultuur ontstaan, dat vraagt van de lezer om een vertaalslag te maken naar het nu. Niet iedereen gaat dat even goed af. De kloof wordt ondertussen groter."

Dit komt volgens Romkes door verschillende factoren. Denk aan de veranderende ethiek in de samenleving en de individualisering die het gemeenschapsdenken van de Bijbel moeilijker te bevatten maakt. Daarnaast gaat de huidige cultuur ervanuit dat je autonoom bent, wat het moeilijker maakt om iemands gezag, zelfs van God, boven je te hebben. Tot slot hebben veel mensen een gesloten wereldbeeld en vinden zij het idee dat God in onze wereld actief aanwezig is lastig. "Hooguit grijpt Hij af en toe door een wonder even ‘van buitenaf’ in", ligt de theoloog toe.

Drempel Bijbellezen verlagen
"De bedoeling is vooral om de drempel naar de Bijbel verlagen", vertelt Romkes over het doel van het boek. Het boek kan je volgens de docent los lezen, of naast het evangelie. Misschien zullen mensen het boek zelfstandig lezen, als een roman; dan krijgen ze in elk geval de boodschap van Johannes mee. Anderen zullen het misschien naast het evangelie lezen als een korte toelichting. Het boek bevat ook overdenkingspunten voor persoonlijke stille tijd en gespreksvragen voor de bijbelkring. De doelgroep bestaat niet uit mensen die niets met de Bijbel hebben. De intentie is niet missionair. Het gaat om mensen die merken dat de afstand tot de Bijbel toeneemt, terwijl ze dat eigenlijk niet willen. "Dus zoek ik naar een ingang om het bijbellezen te stimuleren en gemakkelijker te maken. Dat doe ik door het evangelie en de brieven van Johannes in mijn eigen woorden na te vertellen, met waar nodig wat toelichting tussendoor. Het is niet zozeer een vertaling, ik noem het een 'parafrase plus'."

"Je hebt kennis van de Bijbel nodig om in het lezen van het boek te groeien. Ik zie een verschil met wat mensen vroeger leerden en vandaag de dag. Aan studenten in het eerste jaar van de studie theologie aan de CHE onderwees ik dingen die ik bij wijze van spreken op catechisatie leerde als kind."

Verrassende ontdekking
Ondanks dat drs. Age Romkes al 25 jaar docent theologie is, kwam hij toch nog verrassende dingen tegen in het Johannesevangelie. "Ik zei altijd tegen mijn studenten dat je iets pas écht goed hebt begrepen als je het in eigen woorden na kan vertellen", vertelt Romkes. Hij besefte bij het schrijven dat je veel uit de Bijbel herhaalt zonder erover na te denken. "Je laat de boodschap en het verhaal niet altijd tot je doordringen. Door op deze nieuwe manier naar het evangelie te kijken ontdekte ik dat er meer emotie zat in het verhaal. Dit was heel verrijkend."

"Ik had me nooit gerealiseerd hoe spannend het verhaal in het evangelie eigenlijk is. Misschien komt dat omdat wij de afloop al kennen. Als je het verhaal door de ogen van Johannes leest en meemaakt besef je de constante dreiging en de opeenstapeling van gebeurtenissen beter. Er is zelfs een moment dat Jezus zich verstopte. Dit is iets wat je niet van de Here Jezus, de Zoon van God, verwacht", vertelt Romkes.

Belevingswereld en de belevingscultuur
Volgens Romkes is er ook niet 'verschrikkelijk veel' achtergrondinformatie nodig om dingen te begrijpen, maar kan het helpen om je in te leven in de belevingswereld van iemand uit de tijd van Jezus. "Er zijn dingen die vanzelfsprekend waren voor de lezers tweeduizend jaar geleden, die nu voor ons anders zijn. Denk aan het verhaal van de Samaritaanse vrouw dat door Johannes verteld wordt. In die tijd was er niet veel uitleg nodig over waar Samaritanen vandaan kwamen en waarom zij niets met Joden van doen hadden. Deze informatie missen wij in deze tijd. Wat voor Johannes en lezers automatisch duidelijk was. De verhoudingen tussen Joden en Samaritanen wordt door Johannes slechts aangeduid met het zinnetje 'Joden gaan namelijk niet met Samaritanen om'."

"Daarnaast wordt er door Johannes bijna elke pagina wel verwezen naar het Oude Testament. Dit was de Bijbel uit die tijd. Als je hier minder in thuis bent, mis je de link", aldus Romkes. De docent maakt de verwijzingen expliciet door het Oude Testament te vermelden en uitleg te geven bij het verband tussen de tekst in het Nieuwe en Oude Testament.

"Als gereformeerde jongen keek ik vroeger naar het leven alsof het bestond uit twee werelden. In de wereld van de Bijbel kon alles gebeuren, God verrichtte allerlei wonderen en mensen spraken in tongen etcetera. In de wereld van de Bijbel vond ik dit vanzelfsprekend, maar ik verwachtte niet dat dit in mijn eigen wereld kon gebeuren. Door op deze manier met de teksten bezig te zijn, komen de werelden dichter bij elkaar."

Verandering
"Wat dat betreft ben ik veranderd een aantal jaar geleden", licht de theoloog toe. "Eerst dacht ik dat het makkelijker was om erbij geweest te zijn, omdat je het zelf ziet. Nu weet ik dat zo net nog niet. Ik besef nu ook beter hoe confronterend het optreden van de Here Jezus is geweest. Hij deed niet de moeite om zich populair te maken, hij bracht de waarheid onverdund bij de mensen en streek hiermee regelmatig tegen de haren in van de Joden."

"Ik vind de leer nog steeds heel belangrijk. Toch gaat het niet alléén om wat theologisch waar is. We leven in een tijd waar de beleving erg centraal staat. Door het evangelie te vertellen door de ogen van Johannes, kruip je in de belevingswereld van die tijd. Dit maakt het geloof minder abstract en echter. Zo komt het evangelie dichterbij."

"Ik had nooit gedacht dat ik dit zo zou doen", bekent Romkes. "Het gaat om de Bijbel, de Heilige Schrift. Om dat in mijn woorden te vertellen alsof het Johannes is en emotie toe te voegen hoe Johannes dit beleefde. Hier had ik een beetje huiver bij: mag en kan dat wel? Toch hebben we dit wel nodig. Zo nemen wij een verhaal tot ons, om te weten wat het leven van Jezus met ons doet. Het voelde als een gewaagde keuze om het boek uit te geven, maar ik had ook het idee: zo komt het evangelie wel de drempel over."