Kerk in Staphorst onder vuur ondanks coronaproof kerkbeleid

Nieuws 5 oktober 2020
Dorpskerk Staphorst

Ondanks een uitgebreid coronaprotocol was de hersteld hervormde kerk in Staphorst zondag het gesprek van de dag. De kerkelijke gemeente liet 600 kerkgangers toe. Ondanks een uitgebreide gezondheidscheck, andere voorzorgsmaatregelen en voldoende ruimte om afstand te houden - de kerk telt 2300 zitplaatsen - zou de kerk volgens critici onverantwoord bezig zijn door relatief veel gelovigen toe te laten.

Hoewel bijeenkomsten met meer dan dertig mensen volgens de aangescherpte richtlijnen niet mogen, geldt een uitzondering voor religieuze bijeenkomsten (maandag 5 oktober is deze uitzondering geschrapt, red.). Bij religieuze diensten mogen maximaal 100 personen per ruimte aanwezig zijn zonder reservering. Met een gezondheidscheck en reservering vooraf geldt geen maximaal aantal personen tijdens een dienst. Sommige critici lijken niet van deze uitzondering op de hoogte. Bovendien stuit de uitzondering op veel onbegrip. Zo wordt op sociale media voortdurend verwezen naar voetbalwedstrijden. Sinds de aangescherpte coronamaatregelen is publiek daar niet langer welkom.

Hoewel bijeenkomsten met meer dan dertig mensen volgens de aangescherpte richtlijnen niet mogen, geldt een uitzondering voor religieuze bijeenkomsten.

Scriba Albert Bouwman lichtte het besluit om 600 mensen toe te laten toe in gesprek met de Stentor: "We hebben een erg grote kerk, waar normaal 2300 mensen kunnen zitten. Nu zitten er 600 mensen op afstand van elkaar." Bovendien zijn deze 600 kerkgangers verspreid over drie gebouwen en nemen zij dus niet plaats in één en hetzelfde kerkgebouw.

SGP-leider Kees van der Staaij en ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers pleitten in mei nog voor maatwerk, zodat grotere kerken meer mensen toe kunnen laten dan kleine. Zo riep Segers op tot een 'corona-convenant' om bijvoorbeeld lokaal maatwerk te nemen bij bijeenkomsten. "Kerken brengen op een normale zondag meer mensen in beweging dan het betaald voetbal. Dit is het moment om hun waarde te erkennen", aldus Segers destijds.

Het is geen toeval dat de coronamaatregelen voor kerken zijn versoepeld sinds minister Ferd Grapperhaus in juni een kerkdienst van de gereformeerde gemeente in Nederland te Barneveld bezocht. Destijds mochten maximaal dertig kerkgangers plaatsnemen in een ruimte die 2800 zitplaatsen bevat en die twaalf in- en uitgangen telt. “Het viel de minister op welk volume dit gebouw heeft en welke mogelijkheden er zijn voor maatwerk”, aldus scriba Henk Morren van kerkgebouw De Hoeksteen. 'Als hij ergens heeft kunnen zien dat er veel meer mogelijk is dan het rigide getal van dertig of honderd kerkgangers, dan was het hier in Barneveld', merkte de hoofdredactie van het Reformatorisch Dagblad op.

Vervolgens werden er voor het hele land versoepelingen aangekondigd. Sinds 1 juli hebben kerken niet meer te maken met een bovengrens en kan er aan de hand van de grootte van het kerkgebouw bepaald worden hoeveel kerkgangers er worden toegelaten. Om die reden laat de hersteld hervormde kerk in Staphorst meer mensen toe dan een kerk die niet over een groot, monumentaal kerkgebouw beschikt. Scriba Albert Bouwman ziet dat ook geen aanleiding om terug te schalen naar maximaal dertig kerkgangers. “We hebben hier een goede afzuiging en iedereen zit echt op ruime afstand.”

"Als je een kerkdienst met 600 mensen houdt, geef je wat mij betreft niet het goede voorbeeld, zoals andere kerken dat wel doen."

Ondanks zijn recente pleidooi voor maatwerk stelde Gert-Jan Segers zich via Twitter kritisch op richting de kerk in Staphorst. “Kerken hebben in ons land een vrijheid waar ze in deze crisis heel verantwoordelijk mee om gaan. Ze zijn ook geen haarden van besmetting, gelukkig. Maar als je een kerkdienst met 600 mensen houdt, geef je wat mij betreft niet het goede voorbeeld, zoals andere kerken dat wel doen”, aldus de fractievoorzitter van de christelijke regeringspartij. Ook het CDA in Staphorst is kritisch. “Kerken hebben wel een verantwoordelijkheid en moeten de grens van wat mag niet opzoeken”, schrijft de plaatselijke CDA-fractie in een verklaring.

De SGP vindt "het niet fair om Staphorst nu zwart te maken". "Kerken zoals die in Staphorst hebben zich in de afgelopen tijd zeer ingespannen om de coronarichtlijnen zorgvuldig toe te passen en te handhaven", stelt de SGP in een verklaring op de eigen website. "Zij houden zich aan de geldende regels en geven daarin het goede voorbeeld. Bescherming van de gezondheid en het tegengaan van de epidemie is een belangrijke opgave."

"Juist de strikte naleving van de richtlijnen en het ingetogen karakter van de diensten lijken in de praktijk van de afgelopen maanden heel weinig verspreidingsrisico op te leveren."

"De naleving van de 1,5 meternorm betekent in de praktijk voor de grote behoudende kerkelijke gemeenten dat circa een kwart van de kerk gevuld is en mensen vaak zelfs niet één keer per zondag een dienst kunnen bijwonen. Deze diensten hebben een sober karakter, ze gaan niet vergezeld van koffieontmoetingen vooraf of achteraf. Juist de strikte naleving van de richtlijnen en het ingetogen karakter van de diensten lijken in de praktijk van de afgelopen maanden heel weinig verspreidingsrisico op te leveren", aldus de SGP.

Uit het uitgebreide protocol op de website van de hersteld hervormde kerk in Staphorst blijkt dat de kerkenraad die verantwoordelijkheid door middel van een uitgebreide gezondheidscheck op zich neemt. Ook staan er richtlijnen om opstoppingen in het kerkgebouw te voorkomen. ‘Het verlaten van de ruimtes dient, op aanwijzing, rij voor rij te gebeuren, beginnend bij de rijen het dichts bij de uitgang’, zo staat er in de richtlijnen. Ook zijn kerkgangers verplicht om bij binnenkomt hun handen te ontsmetten en wordt er geen rondgangcollecte gehouden. Klik hier om het uitgebreide coronaprotocol te bekijken.

Critici vinden het bovendien onverantwoord dat er tijdens de kerkdiensten in Staphorst wordt gezongen. Onlangs adviseerde premier Mark Rutte kerken nogmaals om niet te zingen. ‘Uit de adviezen van deskundigen blijkt onder andere dat de mate van ventilatie van een gebouw, het aantal aanwezigen en het volume van het gebouw van wezenlijk belang zijn voor het risico op besmetting’, schrijft de kerk in Staphorst. ‘Aangezien de gemeentezang een wezenlijk onderdeel is van de eredienst, hebben kerkenraad en kerkvoogdij dit zorgvuldig afgewogen en besloten om wel te blijven zingen.’

‘Uit de adviezen van deskundigen blijkt onder andere dat de mate van ventilatie van een gebouw, het aantal aanwezigen en het volume van het gebouw van wezenlijk belang zijn voor het risico op besmetting.’

Vorige week werd gemeentezang afgeraden door de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Tegelijkertijd staat op de site van de kerk vermeldt dat risico op besmetting (door inademing van aerosolen) in grote oudere kerkgebouwen klein is. De hersteld hervormde kerk in Staphorst beschikt over een grote, monumentale kerk. De kerkenraad heeft er bewust voor gekozen om het advies om mondkapjes te dragen in een publieke ruimte naast zich neer te leggen. “Het zingen is voor ons een wezenlijk onderdeel van de dienst, met een mondkapje wordt dat mompelen”, aldus scriba Albert Bouwman in gesprek met de Stentor.

Burgemeester Gerrit Jan Kok van Staphorst ziet geen reden om in te grijpen, aangezien de kerk de coronamaatregelen respecteert. "We hebben de afgelopen maanden gezien dat alles bij de kerken goed verloopt en mensen zich aan de regels houden", verklaart hij aan de regionale krant. Minister Grapperhaus heeft vanwege de kritiek op de kerkdienst in Staphorst aangekondigd maandag in overleg te gaan met het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken over de coronamaatregelen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Jacobs
Column

Ik wil geen tijd meer besteden aan kwaadwillende en suggestieve vragenstellers

Wat hij ervan vindt dat er in Gaza concentratiekampen zijn gevonden. Die vraag kreeg opperrabbijn Jacobs voorgelegd door een journalist. Het leidt in zijn nieuwe onderstaande dagboek tot de conclusie dat het beter is om geen tijd te besteden aan kwaa

euthanasie
Opinie

De dood als medisch instrument? De schrijnende praktijk van euthanasie

Discussies over euthanasie zijn nog altijd in volle gang. Euthanasiecijfers blijven stijgen, inclusief als het gaat om euthanasie bij psychisch lijden, iets wat in het bijzonder controversieel is. Op maandag 16 juni verdedigde NSC een voorstel om eut

Chris Stoffer
Persbericht

Chris Stoffer gekozen tot lijsttrekker SGP

Na een voordracht door het partijbestuur op 17 juni, is Chris Stoffer afgelopen vrijdag met een ruime meerderheid van 97 procent van de stemmen gekozen tot lijsttrekker van de SGP voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het aantal van 329 afgevaardigden va

Iran
Nieuws

Zwaardere vervolging van christenen in Iran na oorlog met Israël en VS

Het recente conflict met Israël en de Verenigde Staten heeft de situatie voor christenen en andere minderheden in Iran drastisch verslechterd. De laatste weken arresteerde het regime honderden mensen. Ten minste tien personen zijn inmiddels geëxecute

India
Nieuws

Christenen in India aangevallen tijdens kerkdienst: "De Heere Jezus is onze krachtbron"

Een gewelddadige aanval op een christelijke kerkdienst in het dorp Borsi, in de Indiase deelstaat Chhattisgarh, zorgt voor angst onder christenen in de bewuste regio. Gewapende hindoe-extremisten vielen op zondag 8 juni de samenkomst van de onafhanke

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast: vooruitblik op pro-Palestijns PKN-protest

Aanstaande dinsdag staan tientallen predikanten, kerkelijk werkers en leden van de Protestantse Kerk (PKN) in Utrecht op de stoep van het dienstencentrum van hun kerk. Zij roepen de PKN op zich duidelijker uit te spreken tegen het Israëlische optrede

Pride-vlaggen
Nieuws

Christenen reageren fel op Pride-vlaggen in Londen: "Eeuwige straf volgt"

De jaarlijkse regenboogvlaggen op Regent Street, een van de bekendste straten in Londen, zorgen opnieuw voor onrust. Meer dan driehonderd Progress Pride-vlaggen werden geplaatst in aanloop naar de Pride-optocht op zaterdag. Burgemeester Sadiq Khan st

Ds. A. Simons
Video

Waaraan kan je merken dat je vervuld bent met de Heilige Geest? Ds. Simons antwoordt

Het Pinksterfeest ligt alweer even achter ons. Christenen herdenken tijdens dit feest de uitstorting van de Heilige Geest. De Heilige Geest, die vaak ook als de Trooster wordt omschreven, kwam als Plaatsvervanger van de Heere Jezus op aarde. Maar waa

Meerartikelen

Overstromingen Texas
Nieuws

10 meisjes en begeleider vermist na dodelijke overstroming bij christelijk zomerkamp in Texas

De situatie rond het christelijke meisjeskamp Camp Mystic blijft ernstig. Tien meisjes en één begeleider zijn nog steeds vermist nadat hevige overstromingen afgelopen vrijdag het kamp en de omliggende gebieden in de Texas Hill Country troffen. Plotse

Aanbidden in de kerk
Verdieping

Hoe reageren we op de groeiende interesse in het christelijk geloof?

Jarenlang werden we in Nederland geconfronteerd met sombere berichten over religie en kerkbezoek. Rapporten voorspelden een gestaag uitstervende kerk, maar opeens horen we overal om ons heen kleine, hoopvolle signalen van groei. In de afgelopen jaren

Christendom.nl
Nieuws

Waar gaat Romeinen 9 écht over? Bekijk dit videofragment

Wat bedoelde Paulus écht in Romeinen 9? Gaat dit hoofdstuk over de vraag of christenen hun redding kunnen verliezen of zit er iets heel anders achter zijn woorden? In deze video duiken christenen diep in de context en boodschap van Romeinen 9 en late

ZERA worship
Persbericht

Dagtickets beschikbaar voor ZERA worship festival 2025

Deze zomer organiseert ZERA worship het ZERA worship festival. Een uniek evenement van 50 uur non-stop aanbidding, van donderdag 14 tot en met zaterdag 16 augustus 2025 in Maarsbergen (Utrecht). Ervaar de kracht van aanbidding met onder andere Martin

Aden Friedman en Cara Friedman
Getuigenis

Van breuk naar verzoening: hoe een orthodox-joodse vader Jesjoea vond

De vader van Aden Friedman hield van zijn familie, van zijn tradities en van God. Hij was een trotse Jood, toegewijd aan zijn geloof en geworteld in de geschiedenis van zijn volk. Voor hem betekende het Jood-zijn alles. Dat zijn zoon Aden op een dag

Dr. Bert Loonstra
Opinie

In de CGK spelen broeders met heilig vuur

In Rijnsburg kwamen onlangs 71 van de 181 Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) bijeen om zich te bezinnen op de toekomst van het samen kerk zijn. Een belangrijke voorbeslissing was door de uitnodigende kerkenraad van Rijnsburg al genomen. Alleen k

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Geef pro-Palestijnse PKN-dominees voordeel van de twijfel

Wie zijn die mensen? Dit vroeg ik mij af toen vorige maand 150.000 mensen naar het Malieveld trokken. Een duidelijk signaal aan het demissionaire kabinet-Schoof om actie te ondernemen ten opzichte van de vermeende oorlogsmisdaden van Israël. Deze wee

King of Kings Community Jerusalem
Positief nieuws

Messiasbelijdende Joden komen weer bijeen in Jeruzalem: "God is de Bewaarder van Israël"

Na de twaalfdaagse oorlog tussen Israël en Iran is er een wapenstilstand. De Messiasbelijdende gemeente King of Kings Community Jerusalem (KKCJ) kwam vorige week voor het eerst weer fysiek bijeen in het hart van Jeruzalem. “Het is een wonder van God

Dominee Marloes Meijer
Interview

Ds. Marloes Meijer spreekt zich uit over Israël: "Met twee uitersten kom je nergens"

“Ik wil opstaan tegen uitsluiting en geweld, maar dan zonder te vervallen in polarisatie.” Dominee Marloes Meijer zwijgt niet langer over de oorlog in Israël en Gaza. Haar LinkedIn-post leidde tot positieve en negatieve reacties. Hoe houd je het hoof

Raouf Leeraar
Video

Christenen voor Israël genoemd in VN-rapport over verdrijving Palestijnen: Raouf Leeraar reageert

Volgens VN-rapporteur Francesca Albanese zouden bijna 50 organisaties zich schuldig maken aan de verdrijving van Palestijnen. Dat schrijft zij in een nieuw rapport. In het rapport staat onder meer dat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever blijf

Matthijn
Opinie

Het is moeilijk om 'echt' te zijn in de christelijke muziekwereld

Onze zintuigen zijn opmerkelijk. Wat ons getoond wordt en wat we willen zien, kan soms nogal verschillen. Toch zijn er onverwacht meer overeenkomsten dan je denkt. Het oog wil wat, het oor ook. En voor je het weet, zie en hoor je meer dan je van plan

Drs. Piet Guijt
Column

Christenen moeten zich wapenen tegen dubieus piramideverhaal

Sinds maart 2025 gaat er een opmerkelijke theorie rond over verborgen structuren onder de Egyptische piramide van Chefren. De hype verspreidt zich razendsnel online, maar wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt volledig. Sterker nog: betrokken onder