Hoe corona de vinger op de zere plek legt (ook voor christenen)

Sinds het coronavirus over de wereld gaat, is er veel gezegd en geschreven over de betekenis van dit virus door zowel christenen als niet-christenen. Lang niet alles daarvan is even waardevol of betrouwbaar, maar soms lees je iets dat raak is. Zo las ik recent dat het coronavirus blootlegt waar het in onze samenlevingen schuurt: de ziekte fungeert als de vinger die feilloos de zere plekken aanwijst in de maatschappij, want daar waar het niet goed zit gaat het pijn doen als corona de kop opsteekt.

Een voorbeeld hiervan is de omgang met ons zorgstelsel. Wij hebben met de tijd een zorgsysteem opgetogen dat kiest voor een optimale werking bij zo laag mogelijk kosten. Op zich een nobel streven aangezien we heel veel geld uitgeven aan de zorg, maar daardoor hebben wij geen vet op de botten bij tegenslagen. Toen corona ons zorgsysteem onder druk zette werd dit tekort onmiddellijk duidelijk: er moesten patiënten worden opgenomen in Duitsland, er was niet voldoende testcapaciteit of mankracht voor bron- en contactonderzoek en we zijn net langs het randje van de afgrond gelopen wat betreft IC-capaciteit. De vraag naar nodige en onnodige zorg is een exponent van hetzelfde principe, evenals als het onbegrijpelijke besluit van de GGD om nog maar een paar weken geleden onmiddellijk de organisatie uit te willen dunnen toen er tijdelijk minder vraag was naar testen en er minder bron- en contactonderzoek nodig leek. Gelukkig wordt het gebrek van een keuze voor een dusdanig zorgstelsel meer en meer onderkend en er wordt daarom hard gewerkt om bij een tweede golf wel meer capaciteit te hebben. Juist omdat corona dit tekort feilloos aan het licht heeft gebracht. Laten we hopen dat we op tijd zijn.

Rentmeesterschap
Ook bezien vanuit Gods Woord wordt duidelijk dat corona de vinger op de zere plek legt. De Bijbel leert namelijk dat wij als mensen, zeker ook wij gelovigen, ‘rentmeesters’ van God zijn en dat wij namens God beheerders mogen zijn van wat van Hem is. Daartoe behoren de dingen van het Koninkrijk dat Christus kwam brengen, wijzelf en ons lichaam dat een tempel van God is en zijn eigendom (1 Kor. 6: 18-20), maar ook de materiële wereld om ons heen. De aarde is immers van de Heer, leert Psalm 24 vers 1 al. Wij mogen die aarde en de schepping gebruiken, onderhouden en beheren. Zoals al in het scheppingsverhaal te lezen staat is de mens naar Gods beeld gemaakt om te heersen over de dieren (Gen. 1:26 en 28), om de tuin van God te bewerken en erover te waken (Gen. 2:15).

Toch maken we er een potje van. Zo worden er in China, waar het virus vandaan komt, allerlei soorten van dieren gegeten waarvan je je moet afvragen of dat ooit Gods bedoeling is geweest. Vleermuizen en ander ongedierte wordt niet voor niets in de Bijbel als onrein gezien (Leviticus 11: 13-19). Deze voorschriften over rein en onrein zijn niet willekeurig, vaak zitten daar goede (gezondheids)redenen achter. Als we dan ook nog met dieren omgaan op de ongezonde manier die de mensheid vandaag de dag placht te doen dan komen er problemen. De situatie op zogenaamde ‘wetmarkets’ zoals die waar in China het virus voor het eerst oversprong van dier op mens, hebben niets te maken met goed beheer of rentmeesterschap. De komst van corona is in dit licht geen ongelukkige toevalligheid. Je kon er als het ware op wachten; het was onvermijdelijk dat het eens zou plaatsvinden en het zal wellicht nog vaker plaatsvinden als de situatie niet verandert.

Corona wijst ons op onze plichten als mens om goede beheerders te zijn en om beter te heersen over de wereld en de dieren die daarop wonen. De wereld die aan God toebehoort en waarvan wij rentmeesters zijn.

De macht van de mammon
In Matteüs 6 waarschuwt de Heer ons voor het gevaar van de mammon als Hij zegt: ‘Jullie kunnen niet God dienen en de mammon (Mat. 6: 24).’ De mammon is het woord voor materiële rijkdom en geld die als god worden vereerd. Dat was in de tijd van Jezus al een groot probleem, maar in onze tijd is dat probleem misschien nog wel groter. De mensheid aanbidt meer en meer de god van het grote en extreme kapitalisme. De economie is heilig, groei is het toverwoord en extreme rijkdom, welvaart en bezit het ideaal.

Toen corona kwam en er keuzes werden gevraagd waarbij deze economische afgod (tijdelijk) op het tweede plan kwam te staan, duurde het maar even of de geluiden gingen op om toch de maatregelen los te laten en te versoepelen, want de economie liep schade op. In ons land viel dit al met al nog mee, maar in de VS bijvoorbeeld zien we wat de gevolgen zijn als de mammon belangrijker wordt gemaakt dan veiligheid en gezondheid van mensen. De economie moest door en dus werden veel te vroeg de noodzakelijke maatregelen teruggedraaid en losgelaten, met tienduizenden besmettingen per dag en meer dan 160.000 doden in totaal tot gevolg.
De mammon is een afgod die alles kapot maakt en mensen verplettert als die niet op onder de duim wordt gehouden. Jezus waarschuwde ervoor en de Bijbel leert het ons, maar wij luisteren niet. Corona toont ons de consequenties daarvan.

Wat is de betekenis van corona?
Dat brengt ons bij het antwoord op de centrale vraag van dit artikel: wat is de betekenis van corona? Corona is, dat heb ik geprobeerd duidelijk te maken, een richtingwijzer naar onze verloren en zondige toestand. Het is een fakkel die licht schijnt op onze tekorten. In die zin is het virus bovenal een waarschuwing. Een van de wellicht laatsten om tot inkeer te komen en het anders te doen. Het toont ons hoe we dansen op de vulkaan. Gelukkig is het nu nog de tijd van genade, maar daar zit een grens aan. Als Jezus terugkomt zal Hij ons verlossen en aan al deze ellende een einde maken, maar Hij zal ook de mensheid oordelen en afrekenen. Wat voor rentmeester zijn wij en hoe willen wij voor die Heer staan? Het zijn indringende vragen waarbij corona ons wijst op onze keuzes en persoonlijke verantwoordelijkheden. Ik, u en wij kunnen daar niet omheen. Ik hoop dat u in wijsheid en met Gods Geest de juiste keuzes zult maken.

Roelof Ham is voorganger van Baptistengemeente Havenlicht te Delfzijl. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Deel dit artikel op: