Hoe corona de vinger op de zere plek legt (ook voor christenen)

God 2 september 2020
Roelof Ham

Sinds het coronavirus over de wereld gaat, is er veel gezegd en geschreven over de betekenis van dit virus door zowel christenen als niet-christenen. Lang niet alles daarvan is even waardevol of betrouwbaar, maar soms lees je iets dat raak is. Zo las ik recent dat het coronavirus blootlegt waar het in onze samenlevingen schuurt: de ziekte fungeert als de vinger die feilloos de zere plekken aanwijst in de maatschappij, want daar waar het niet goed zit gaat het pijn doen als corona de kop opsteekt.

Een voorbeeld hiervan is de omgang met ons zorgstelsel. Wij hebben met de tijd een zorgsysteem opgetogen dat kiest voor een optimale werking bij zo laag mogelijk kosten. Op zich een nobel streven aangezien we heel veel geld uitgeven aan de zorg, maar daardoor hebben wij geen vet op de botten bij tegenslagen. Toen corona ons zorgsysteem onder druk zette werd dit tekort onmiddellijk duidelijk: er moesten patiënten worden opgenomen in Duitsland, er was niet voldoende testcapaciteit of mankracht voor bron- en contactonderzoek en we zijn net langs het randje van de afgrond gelopen wat betreft IC-capaciteit. De vraag naar nodige en onnodige zorg is een exponent van hetzelfde principe, evenals als het onbegrijpelijke besluit van de GGD om nog maar een paar weken geleden onmiddellijk de organisatie uit te willen dunnen toen er tijdelijk minder vraag was naar testen en er minder bron- en contactonderzoek nodig leek. Gelukkig wordt het gebrek van een keuze voor een dusdanig zorgstelsel meer en meer onderkend en er wordt daarom hard gewerkt om bij een tweede golf wel meer capaciteit te hebben. Juist omdat corona dit tekort feilloos aan het licht heeft gebracht. Laten we hopen dat we op tijd zijn.

Corona wijst ons op onze plichten als mens om goede beheerders te zijn en om beter te heersen over de wereld en de dieren die daarop wonen.

Rentmeesterschap
Ook bezien vanuit Gods Woord wordt duidelijk dat corona de vinger op de zere plek legt. De Bijbel leert namelijk dat wij als mensen, zeker ook wij gelovigen, ‘rentmeesters’ van God zijn en dat wij namens God beheerders mogen zijn van wat van Hem is. Daartoe behoren de dingen van het Koninkrijk dat Christus kwam brengen, wijzelf en ons lichaam dat een tempel van God is en zijn eigendom (1 Kor. 6: 18-20), maar ook de materiële wereld om ons heen. De aarde is immers van de Heer, leert Psalm 24 vers 1 al. Wij mogen die aarde en de schepping gebruiken, onderhouden en beheren. Zoals al in het scheppingsverhaal te lezen staat is de mens naar Gods beeld gemaakt om te heersen over de dieren (Gen. 1:26 en 28), om de tuin van God te bewerken en erover te waken (Gen. 2:15).

Toch maken we er een potje van. Zo worden er in China, waar het virus vandaan komt, allerlei soorten van dieren gegeten waarvan je je moet afvragen of dat ooit Gods bedoeling is geweest. Vleermuizen en ander ongedierte wordt niet voor niets in de Bijbel als onrein gezien (Leviticus 11: 13-19). Deze voorschriften over rein en onrein zijn niet willekeurig, vaak zitten daar goede (gezondheids)redenen achter. Als we dan ook nog met dieren omgaan op de ongezonde manier die de mensheid vandaag de dag placht te doen dan komen er problemen. De situatie op zogenaamde ‘wetmarkets’ zoals die waar in China het virus voor het eerst oversprong van dier op mens, hebben niets te maken met goed beheer of rentmeesterschap. De komst van corona is in dit licht geen ongelukkige toevalligheid. Je kon er als het ware op wachten; het was onvermijdelijk dat het eens zou plaatsvinden en het zal wellicht nog vaker plaatsvinden als de situatie niet verandert.

Corona wijst ons op onze plichten als mens om goede beheerders te zijn en om beter te heersen over de wereld en de dieren die daarop wonen. De wereld die aan God toebehoort en waarvan wij rentmeesters zijn.

De mammon is een afgod die alles kapot maakt en mensen verplettert als die niet op onder de duim wordt gehouden.

De macht van de mammon
In Matteüs 6 waarschuwt de Heer ons voor het gevaar van de mammon als Hij zegt: ‘Jullie kunnen niet God dienen en de mammon (Mat. 6: 24).’ De mammon is het woord voor materiële rijkdom en geld die als god worden vereerd. Dat was in de tijd van Jezus al een groot probleem, maar in onze tijd is dat probleem misschien nog wel groter. De mensheid aanbidt meer en meer de god van het grote en extreme kapitalisme. De economie is heilig, groei is het toverwoord en extreme rijkdom, welvaart en bezit het ideaal.

Toen corona kwam en er keuzes werden gevraagd waarbij deze economische afgod (tijdelijk) op het tweede plan kwam te staan, duurde het maar even of de geluiden gingen op om toch de maatregelen los te laten en te versoepelen, want de economie liep schade op. In ons land viel dit al met al nog mee, maar in de VS bijvoorbeeld zien we wat de gevolgen zijn als de mammon belangrijker wordt gemaakt dan veiligheid en gezondheid van mensen. De economie moest door en dus werden veel te vroeg de noodzakelijke maatregelen teruggedraaid en losgelaten, met tienduizenden besmettingen per dag en meer dan 160.000 doden in totaal tot gevolg.
De mammon is een afgod die alles kapot maakt en mensen verplettert als die niet op onder de duim wordt gehouden. Jezus waarschuwde ervoor en de Bijbel leert het ons, maar wij luisteren niet. Corona toont ons de consequenties daarvan.

Wat is de betekenis van corona?
Dat brengt ons bij het antwoord op de centrale vraag van dit artikel: wat is de betekenis van corona? Corona is, dat heb ik geprobeerd duidelijk te maken, een richtingwijzer naar onze verloren en zondige toestand. Het is een fakkel die licht schijnt op onze tekorten. In die zin is het virus bovenal een waarschuwing. Een van de wellicht laatsten om tot inkeer te komen en het anders te doen. Het toont ons hoe we dansen op de vulkaan. Gelukkig is het nu nog de tijd van genade, maar daar zit een grens aan. Als Jezus terugkomt zal Hij ons verlossen en aan al deze ellende een einde maken, maar Hij zal ook de mensheid oordelen en afrekenen. Wat voor rentmeester zijn wij en hoe willen wij voor die Heer staan? Het zijn indringende vragen waarbij corona ons wijst op onze keuzes en persoonlijke verantwoordelijkheden. Ik, u en wij kunnen daar niet omheen. Ik hoop dat u in wijsheid en met Gods Geest de juiste keuzes zult maken.

Roelof Ham is voorganger van Baptistengemeente Havenlicht te Delfzijl. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Naftali Bennett
Nieuws

Voormalig premier Israël verwijst naar Bijbelse strijders Jozua, Gideon en David

Voormalig premier Naftali Bennett heeft harde kritiek geuit op het nieuwe ontwerp voor de Israëlische dienstplichtwet. Volgens hem zal de wet “iedere kans om charedim (ultraorthodoxe Joden) op te roepen vernietigen.” Bennett riep volgens All Israel N

CGK kerkscheuring
Nieuws

Kerkscheuring CGK: Theologen waarschuwen voor geestelijke schade

Nu de scheuring binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) binnen enkele maanden werkelijkheid lijkt te worden, doen drie invloedrijke stemmen uit de gereformeerde gezindte een opvallende oproep. In een gezamenlijk opinieartikel in het Nederla

Nigeria
Nieuws

Christenen in Nigeria opnieuw doelwit: pastor en vrouw ontvoerd uit kerkgebouw

In de Nigeriaanse deelstaat Kogi zijn zondagochtend een pastor, zijn vrouw en meerdere gemeenteleden ontvoerd tijdens een kerkdienst. Gewapende mannen vielen de pas opgerichte Cherubim and Seraphim Church in Ejiba binnen, een gemeenschap in Yagba Wes

Bert-Jan Ruissen
Nieuws

SGP waarschuwt in Brussel voor groeiend antisemitisme op universiteiten

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen heeft woensdag harde woorden gesproken over de boycots van Israël door Nederlandse en Europese universiteiten. Tijdens een conferentie in het Europees Parlement, georganiseerd door de SGP, riep hij universiteit

Jacques Brunt
Persbericht

Jacques Brunt en werkgroep organiseren opnieuw grootschalige Israël-manifestatie op De Dam

Aan het eind van een veelbewogen jaar, waarin alle nog levende gijzelaars zijn teruggekeerd, maakt de werkgroep ‘Op de bres voor Israël’ werk van een bijzonder initiatief. Zij organiseren opnieuw een landelijke Israël-manifestatie op De Dam in Amster

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

CGK Eemdijk beroept ds. S. P. Roosendaal

De CGK te Eemdijk heeft een beroep uitgebracht op ds. S. P. Roosendaal (foto). De predikant moet in het Utrechtse dorpje ds. S. Griffioen opvolgen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Zeewolde. Roosendaal is momenteel verbonden aan Het A

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant refereert aan uitspraak Geert Wilders: "Zijn we vreemdeling in eigen land?"

"Een Nederlander voelt zich steeds vaker vreemdeling in eigen stad of dorp", deze uitspraak van PVV-leider Geert Wilders is veel in politiek geïnteresseerde Nederlanders wel bekend. HHK-predikant ds. J. Koppelaar refereerde onlangs in een preek aan d

Jennifer Melle
Nieuws

Geschorste christelijke verpleegkundige: "Dit is geen inclusie, maar discriminatie"

Een christelijke verpleegkundige uit Engeland zit al sinds april thuis na een conflict over het aanspreken van een transgenderpatiënt. Jennifer Melle weigerde de door de patiënt gekozen vrouwelijke aanspreekvorm te gebruiken en werd daarop geschorst.

Meerartikelen

Israël
Persbericht

IKC faciliteert gesprek over Israël in kerkelijk jeugdwerk

Het gesprek over Israël is sinds de gebeurtenissen van 7 oktober 2023 thuis en in de kerk ingewikkelder geworden. Dat constateren jeugdwerkadviseurs van het Interkerkelijk Kenniscentrum (IKC). De organisatie publiceert vrijdag daarom handreikingen vo

Johan Schep
Interview

Johan Schep evangeliseerde in Israël: “God opent soms letterlijk deuren”

Wie Johan Schep hoort spreken, hoort niet slechts verhalen, maar levenslessen. De 77-jarige evangelist, bekend van zijn werk onder Joden en Arabieren in Israël, spreekt nog altijd met dezelfde passie als toen hij decennia geleden zijn rugzak pakte en

Wierd Duk
Nieuws

Zien conservatieve christenen Wierd Duk terecht als een bondgenoot?

De oproep van opiniemaker Wierd Duk om orthodoxe christenen nadrukkelijker hun stem te laten horen, zorgt voor stevige discussies binnen christelijk Nederland. Hij pleit voor een nieuwe zuil waarin christenen en seculiere conservatieven samenwerken.

Jan-Jaap van Peperstraten
Preekverslag

Een verrassende les: wat zandkastelen ons leren over advent

In de adventstijd keren we even terug naar de eenvoud van wachten en verwachten. Priester Jan-Jaap van Peperstraten grijpt in zijn overweging terug op iets heel herkenbaars: een zomerse dag aan het strand, waar zandkastelen verrijzen en weer verdwijn

Pro-life demonstranten
Nieuws

Schreeuw om leven vecht abortus-uitspraak Raad van State aan bij Europees Hof

Schreeuw om leven gaat in hoger beroep bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Aanleiding daarvoor is de uitspraak die de Raad van State woensdag deed. De hoogste bestuursrechter oordeel

Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische zuster niet neergestoken door migrant, maar verwondde zichzelf

In Kroatië groeit de verbazing nu blijkt dat de 35-jarige non Marija Tatjana Zrno zichzelf verwondde. Aanvankelijk beweerde de zuster dat ze door een man was neergestoken. Verschillende Kroatische media schreven dat de dader een islamitische migrant

abortus
Nieuws

Raad van State: Burgemeester mag demonstraties direct voor abortuskliniek verbieden

De Raad van State heeft woensdag een belangrijke uitspraak gedaan over protesten bij abortusklinieken. Volgens de hoogste bestuursrechter mogen burgemeesters voortaan demonstraties direct voor de ingang van een kliniek verbieden, mits demonstranten o

Ds. N. W. van den Houten
Nieuws

Hervormde gemeente Sliedrecht brengt beroep uit op ds. N. W. van den Houten

De hervormde gemeente te Sliedrecht (Wijk 1) heeft een beroep uitgebracht op ds. N. W. van den Houten (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. G. J. Mink opvolgen. Laatstgenoemde predikant ging eerder dit jaar met emeritaat. Van den Houten is s

India
Nieuws

Indiaas Hooggerechtshof handhaaft ontslag christelijke legerofficier

Het Hooggerechtshof van India heeft het ontslag van de christelijke legerofficier Samuel Kamalesan bevestigd. De hoogste rechter noemde hem ongeschikt voor het Indiase leger en benadrukte dat zijn houding de discipline en eenheid binnen de krijgsmach

Paus Leo XIV
Nieuws

Paus spreekt zich in Midden-Oosten krachtig uit voor tweestatenoplossing

Paus Leo XIV heeft tijdens zijn reis door het Midden-Oosten opnieuw duidelijk gemaakt dat het Vaticaan de tweestatenoplossing ziet als de enige weg naar duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen. Op de vlucht van Turkije naar Libanon zei de paus

NFL
Nieuws

NFL-speler getuigt na wereldwedstrijd: "Ik heb mijn Heer en Heiland teruggevonden"

NFL-speler Ernest Jones speelde afgelopen weekend een van de allerbeste wedstrijden uit zijn leven. Toen hij na afloop door zijn coach werd verkozen tot de man van de wedstrijd, kwam hij met een opvallende verklaring dat het zo goed ging: “Ik heb mij

Pakistan
Nieuws

Historische petitie moet christelijke rioolwerkers in Pakistan beschermen

In Pakistan is een belangrijke stap gezet om de veiligheid van vooral christelijke schoonmakers en rioolwerkers te verbeteren. Dat meldt Christian Daily International. De Nationale Mensenrechtencommissie (NCHR) diende onlangs een historische petitie