Hoe corona de vinger op de zere plek legt (ook voor christenen)

God 2 september 2020
Roelof Ham

Sinds het coronavirus over de wereld gaat, is er veel gezegd en geschreven over de betekenis van dit virus door zowel christenen als niet-christenen. Lang niet alles daarvan is even waardevol of betrouwbaar, maar soms lees je iets dat raak is. Zo las ik recent dat het coronavirus blootlegt waar het in onze samenlevingen schuurt: de ziekte fungeert als de vinger die feilloos de zere plekken aanwijst in de maatschappij, want daar waar het niet goed zit gaat het pijn doen als corona de kop opsteekt.

Een voorbeeld hiervan is de omgang met ons zorgstelsel. Wij hebben met de tijd een zorgsysteem opgetogen dat kiest voor een optimale werking bij zo laag mogelijk kosten. Op zich een nobel streven aangezien we heel veel geld uitgeven aan de zorg, maar daardoor hebben wij geen vet op de botten bij tegenslagen. Toen corona ons zorgsysteem onder druk zette werd dit tekort onmiddellijk duidelijk: er moesten patiënten worden opgenomen in Duitsland, er was niet voldoende testcapaciteit of mankracht voor bron- en contactonderzoek en we zijn net langs het randje van de afgrond gelopen wat betreft IC-capaciteit. De vraag naar nodige en onnodige zorg is een exponent van hetzelfde principe, evenals als het onbegrijpelijke besluit van de GGD om nog maar een paar weken geleden onmiddellijk de organisatie uit te willen dunnen toen er tijdelijk minder vraag was naar testen en er minder bron- en contactonderzoek nodig leek. Gelukkig wordt het gebrek van een keuze voor een dusdanig zorgstelsel meer en meer onderkend en er wordt daarom hard gewerkt om bij een tweede golf wel meer capaciteit te hebben. Juist omdat corona dit tekort feilloos aan het licht heeft gebracht. Laten we hopen dat we op tijd zijn.

Corona wijst ons op onze plichten als mens om goede beheerders te zijn en om beter te heersen over de wereld en de dieren die daarop wonen.

Rentmeesterschap
Ook bezien vanuit Gods Woord wordt duidelijk dat corona de vinger op de zere plek legt. De Bijbel leert namelijk dat wij als mensen, zeker ook wij gelovigen, ‘rentmeesters’ van God zijn en dat wij namens God beheerders mogen zijn van wat van Hem is. Daartoe behoren de dingen van het Koninkrijk dat Christus kwam brengen, wijzelf en ons lichaam dat een tempel van God is en zijn eigendom (1 Kor. 6: 18-20), maar ook de materiële wereld om ons heen. De aarde is immers van de Heer, leert Psalm 24 vers 1 al. Wij mogen die aarde en de schepping gebruiken, onderhouden en beheren. Zoals al in het scheppingsverhaal te lezen staat is de mens naar Gods beeld gemaakt om te heersen over de dieren (Gen. 1:26 en 28), om de tuin van God te bewerken en erover te waken (Gen. 2:15).

Toch maken we er een potje van. Zo worden er in China, waar het virus vandaan komt, allerlei soorten van dieren gegeten waarvan je je moet afvragen of dat ooit Gods bedoeling is geweest. Vleermuizen en ander ongedierte wordt niet voor niets in de Bijbel als onrein gezien (Leviticus 11: 13-19). Deze voorschriften over rein en onrein zijn niet willekeurig, vaak zitten daar goede (gezondheids)redenen achter. Als we dan ook nog met dieren omgaan op de ongezonde manier die de mensheid vandaag de dag placht te doen dan komen er problemen. De situatie op zogenaamde ‘wetmarkets’ zoals die waar in China het virus voor het eerst oversprong van dier op mens, hebben niets te maken met goed beheer of rentmeesterschap. De komst van corona is in dit licht geen ongelukkige toevalligheid. Je kon er als het ware op wachten; het was onvermijdelijk dat het eens zou plaatsvinden en het zal wellicht nog vaker plaatsvinden als de situatie niet verandert.

Corona wijst ons op onze plichten als mens om goede beheerders te zijn en om beter te heersen over de wereld en de dieren die daarop wonen. De wereld die aan God toebehoort en waarvan wij rentmeesters zijn.

De mammon is een afgod die alles kapot maakt en mensen verplettert als die niet op onder de duim wordt gehouden.

De macht van de mammon
In Matteüs 6 waarschuwt de Heer ons voor het gevaar van de mammon als Hij zegt: ‘Jullie kunnen niet God dienen en de mammon (Mat. 6: 24).’ De mammon is het woord voor materiële rijkdom en geld die als god worden vereerd. Dat was in de tijd van Jezus al een groot probleem, maar in onze tijd is dat probleem misschien nog wel groter. De mensheid aanbidt meer en meer de god van het grote en extreme kapitalisme. De economie is heilig, groei is het toverwoord en extreme rijkdom, welvaart en bezit het ideaal.

Toen corona kwam en er keuzes werden gevraagd waarbij deze economische afgod (tijdelijk) op het tweede plan kwam te staan, duurde het maar even of de geluiden gingen op om toch de maatregelen los te laten en te versoepelen, want de economie liep schade op. In ons land viel dit al met al nog mee, maar in de VS bijvoorbeeld zien we wat de gevolgen zijn als de mammon belangrijker wordt gemaakt dan veiligheid en gezondheid van mensen. De economie moest door en dus werden veel te vroeg de noodzakelijke maatregelen teruggedraaid en losgelaten, met tienduizenden besmettingen per dag en meer dan 160.000 doden in totaal tot gevolg.
De mammon is een afgod die alles kapot maakt en mensen verplettert als die niet op onder de duim wordt gehouden. Jezus waarschuwde ervoor en de Bijbel leert het ons, maar wij luisteren niet. Corona toont ons de consequenties daarvan.

Wat is de betekenis van corona?
Dat brengt ons bij het antwoord op de centrale vraag van dit artikel: wat is de betekenis van corona? Corona is, dat heb ik geprobeerd duidelijk te maken, een richtingwijzer naar onze verloren en zondige toestand. Het is een fakkel die licht schijnt op onze tekorten. In die zin is het virus bovenal een waarschuwing. Een van de wellicht laatsten om tot inkeer te komen en het anders te doen. Het toont ons hoe we dansen op de vulkaan. Gelukkig is het nu nog de tijd van genade, maar daar zit een grens aan. Als Jezus terugkomt zal Hij ons verlossen en aan al deze ellende een einde maken, maar Hij zal ook de mensheid oordelen en afrekenen. Wat voor rentmeester zijn wij en hoe willen wij voor die Heer staan? Het zijn indringende vragen waarbij corona ons wijst op onze keuzes en persoonlijke verantwoordelijkheden. Ik, u en wij kunnen daar niet omheen. Ik hoop dat u in wijsheid en met Gods Geest de juiste keuzes zult maken.

Roelof Ham is voorganger van Baptistengemeente Havenlicht te Delfzijl. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#388 Bram Hofland en Nico van der Voet over de Bijbelse doop: verdeeldheid of verbondenheid?
Of beluister op:

Meerartikelen

Arsenal FC tijdens het seizoen 2024/2025
Nieuws

Voetballers Engelse topclub delen openlijk hun geloof: ‘Het brengt ons dichter bij elkaar’

Arsenal beleeft een van zijn beste seizoenen in jaren. De club staat bovenaan in zowel de Champions League als de Premier League. Opvallend: een grote groep spelers spreekt geregeld openlijk over hun christelijke geloof. Onder fans staan zij inmiddel

Parlementsgebouw Canada
Nieuws

Canada schrapt belangrijke uitzondering voor gelovigen in haatzaaiwet: christenen bezorgd

In Canada is een politieke beslissing genomen die veel gelovigen zorgen baart. Een parlementaire commissie heeft besloten een belangrijke bescherming voor religieuze sprekers uit de zogeheten haatzaaiwet te halen. Dat meldt Christian Daily Internatio

Kerk
Nieuws

Majed weigert Jemen te verlaten ondanks levensgevaar

In Jemen, een van de gevaarlijkste landen voor christenen volgens de Ranglijst Christenvervolging, is opnieuw een golf van hevige vervolging begonnen. Verschillende gelovigen zijn door de islamitische overheid gevangengezet en worden ondervraagd en g

Hasmonese stadsmuur
Nieuws

Archeologen ontdekken grote Hasmonese stadsmuur in Jeruzalem vlak voor Chanoeka

Vlak voor het Chanoekafeest hebben archeologen in Jeruzalem een bijzondere ontdekking gedaan. Dat meldt All Israel News. Tijdens de renovatie van het Tower of David Museum werd een groot deel van een oude Hasmonese stadsmuur gevonden. De vondst ligt

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar vertelt hoe een lezing van evangelist Jan van Dooijeweert hem voorgoed bijbleef

'Als ik Tilburg binnenrijd en ik zie al die flatgebouwen, dan draait mijn hart zich om in mijn lijf. Gaan nu al die duizenden mensen verloren?' Dit hoorde ds. J. Koppelaar evangelist Jan van Dooijeweert ooit tijdens een lezing zeggen. De woorden van

Ds. R. W. J. van Ommen
Nieuws

Nieuwe dominee voor NGK Daarlerveen: ds. R. W. J. van Ommen

De NGK te Daarlerveen beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. R. W. J. van Ommen (foto) nam het uitgebrachte beroep op hem aan. In het Overijsselse dorp volgt Van Ommen ds. H. J. Visser op. Laatstgenoemde predikant stapte in 2023 over

Paganisme
Nieuws

Steeds meer Britten verlaten christelijk geloof en zoeken hun weg in spiritualiteit

Een nieuw onderzoek laat zien dat veel Britten die het christelijk geloof verlaten, niet overstappen naar een andere godsdienst, maar kiezen voor atheïsme, agnosticisme of vormen van paganisme en spiritualiteit. Volgens de onderzoekers betekent dit n

pakistan
Nieuws

Hooggerechtshof Pakistan tikt overheid op de vingers om gevaarlijk werk voor christenen

De Islamabad High Court in Pakistan heeft een einde gemaakt aan de praktijk waarbij overheidsinstellingen enkel christenen vroegen voor schoonmaak- en rioolwerk in vacatures. De rechter noemt deze formulering discriminerend en bepaalde dat vacatures

Meerartikelen

Ds. A. I. Kazen
Dagelijks leven

HHK-predikant via Refoweb: 'Oudere stellen horen óók te trouwen'

Op Refoweb heeft een vraag van een smoorverliefd ouder stel tot opvallende reacties geleid. Het echtpaar, beiden op leeftijd en met kinderen uit eerdere relaties, overwoog om te trouwen. Maar een predikant had hun afgeraden te huwen: op latere leefti

Kerk
Nieuws

Indonesische moslims protesteren tegen renovatie kerk ondanks geldende vergunning

In het Indonesische West Java heeft een groep moslims zaterdag geprotesteerd tegen de renovatie van de rooms katholieke Sint Vincentius A. Paulo parochiekerk in Gunung Putri. Volgens de demonstranten, verbonden aan de Muslim Community Development and

Hans van de Breevaart
Opinie

Waarom cultuurchristenen geen karikatuur verdienen

In zijn reactie op Bjorn Lous gaat Hans van de Breevaart in op de beschuldiging dat rechts-conservatieve christenen zouden handelen zoals de Farizeeën uit Jezus’ tijd. Volgens Van de Breevaart doet dit cliché geen recht aan de historische werkelijkhe

Erik Bakker
Column

We zijn te braaf geworden: niemand vindt de kerk nog gevaarlijk

Er gaapt een kloof tussen de Kerk van Pinksteren en de kerken van nu. Een kloof zo breed dat je je afvraagt of we nog wel over hetzelfde fenomeen praten. Waar de eerste christenen renden, kruipen wij. Waar zij brandden, zijn wij lauw. Waar zij de wer

Ds. Bram Hofland
Opinie

Kerkpijn slaat om in polarisatie: Urk en Rijnsburg forceren breuk in CGK

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zijn gescheurd, zo meldde de NOS afgelopen week. Het blijft vreemd om je eigen kerkverband in de nieuwsberichtgeving voorbij te zien komen. Wat er landelijk gebeurt, speelt zich namelijk net zo goed af op lo

Nicodemus Kitto
Nieuws

180.000 Tanzanianen krijgen dankzij donateurs een Bijbel

Met grote dankbaarheid maakt Bible League Nederland bekend dat het jubileumproject ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan volledig is gefinancierd. Dankzij de steun van donateurs kunnen 150 afgelegen dorpen in Tanzania bereikt worden, waarmee ongev

Groot-Brittannië
Nieuws

Docent verliest baan na opmerking over christelijke identiteit Groot-Brittannië

In Londen is een basisschoolleraar zijn baan kwijtgeraakt nadat hij een leerling had verteld dat “Groot-Brittannië nog steeds een christelijk land is”. De docent, die anoniem wil blijven, kreeg problemen nadat hij jongens had aangesproken die hun voe

DonCeder-DiederikvDijk-Artikel23
Nieuws

Christelijke partijen fel: ‘Motie zet bijl aan de wortel van de onderwijsvrijheid’

De Tweede Kamer heeft deze week met een nipte meerderheid ingestemd met een motie van VVD-Kamerlid Arend Kisteman, waarin wordt uitgesproken dat het discriminatieverbod van artikel 1 van de Grondwet leidend moet zijn wanneer dat botst met de vrijheid

Franklin Graham
Nieuws

Franklin Graham ontbrak op christelijk event in India vanwege problemen rond visa

De Amerikaanse evangelist Franklin Graham kon eind vorige maand niet aanwezig zijn bij een christelijk event in de Indiase staat Nagaland. Dat schrijft The Christian Post. In de media ging het bericht rond dat India zijn visumaanvraag geweigerd had. 

Ds. A. S. Middelkoop
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Kralingse Veer ziet ds. A. S. Middelkoop graag komen

De hersteld hervormde gemeente te Kralingse Veer (Rotterdam) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. S. Middelkoop (foto). De predikant moet in de Laankerk de opvolger worden van de eerder dit jaar naar Middelharnis-Sommelsdijk vertrokken ds. F. van B

Dr. P. de Vries
Video

Ds. De Vries vertelt hoe hij als student overspannen raakte én geloofszekerheid vond

"Ik moest zelf weten dat ik het eigendom van Christus ben, anders kan ik anderen niet de weg wijzen", aldus ds. P. de Vries. De hersteld hervormde emerituspredikant vertelde onlangs in de serie Getuigend Gesprek aan presentator Robert Jansema hoe hij

Nigeria
Nieuws

Twee doden bij aanval op kerk in Zuid-Nigeria

In Nigeria is opnieuw geweld uitgebroken tegen christelijke gemeenschappen. Zondagmorgen vielen gewapende mannen de St Andrews Anglicaanse Kerk in Isiokwe aan, in de deelstaat Anambra. De daders openden het vuur terwijl gemeenteleden zich verzamelden