Hoe corona de vinger op de zere plek legt (ook voor christenen)

God 2 september 2020
Roelof Ham

Sinds het coronavirus over de wereld gaat, is er veel gezegd en geschreven over de betekenis van dit virus door zowel christenen als niet-christenen. Lang niet alles daarvan is even waardevol of betrouwbaar, maar soms lees je iets dat raak is. Zo las ik recent dat het coronavirus blootlegt waar het in onze samenlevingen schuurt: de ziekte fungeert als de vinger die feilloos de zere plekken aanwijst in de maatschappij, want daar waar het niet goed zit gaat het pijn doen als corona de kop opsteekt.

Een voorbeeld hiervan is de omgang met ons zorgstelsel. Wij hebben met de tijd een zorgsysteem opgetogen dat kiest voor een optimale werking bij zo laag mogelijk kosten. Op zich een nobel streven aangezien we heel veel geld uitgeven aan de zorg, maar daardoor hebben wij geen vet op de botten bij tegenslagen. Toen corona ons zorgsysteem onder druk zette werd dit tekort onmiddellijk duidelijk: er moesten patiënten worden opgenomen in Duitsland, er was niet voldoende testcapaciteit of mankracht voor bron- en contactonderzoek en we zijn net langs het randje van de afgrond gelopen wat betreft IC-capaciteit. De vraag naar nodige en onnodige zorg is een exponent van hetzelfde principe, evenals als het onbegrijpelijke besluit van de GGD om nog maar een paar weken geleden onmiddellijk de organisatie uit te willen dunnen toen er tijdelijk minder vraag was naar testen en er minder bron- en contactonderzoek nodig leek. Gelukkig wordt het gebrek van een keuze voor een dusdanig zorgstelsel meer en meer onderkend en er wordt daarom hard gewerkt om bij een tweede golf wel meer capaciteit te hebben. Juist omdat corona dit tekort feilloos aan het licht heeft gebracht. Laten we hopen dat we op tijd zijn.

Corona wijst ons op onze plichten als mens om goede beheerders te zijn en om beter te heersen over de wereld en de dieren die daarop wonen.

Rentmeesterschap
Ook bezien vanuit Gods Woord wordt duidelijk dat corona de vinger op de zere plek legt. De Bijbel leert namelijk dat wij als mensen, zeker ook wij gelovigen, ‘rentmeesters’ van God zijn en dat wij namens God beheerders mogen zijn van wat van Hem is. Daartoe behoren de dingen van het Koninkrijk dat Christus kwam brengen, wijzelf en ons lichaam dat een tempel van God is en zijn eigendom (1 Kor. 6: 18-20), maar ook de materiële wereld om ons heen. De aarde is immers van de Heer, leert Psalm 24 vers 1 al. Wij mogen die aarde en de schepping gebruiken, onderhouden en beheren. Zoals al in het scheppingsverhaal te lezen staat is de mens naar Gods beeld gemaakt om te heersen over de dieren (Gen. 1:26 en 28), om de tuin van God te bewerken en erover te waken (Gen. 2:15).

Toch maken we er een potje van. Zo worden er in China, waar het virus vandaan komt, allerlei soorten van dieren gegeten waarvan je je moet afvragen of dat ooit Gods bedoeling is geweest. Vleermuizen en ander ongedierte wordt niet voor niets in de Bijbel als onrein gezien (Leviticus 11: 13-19). Deze voorschriften over rein en onrein zijn niet willekeurig, vaak zitten daar goede (gezondheids)redenen achter. Als we dan ook nog met dieren omgaan op de ongezonde manier die de mensheid vandaag de dag placht te doen dan komen er problemen. De situatie op zogenaamde ‘wetmarkets’ zoals die waar in China het virus voor het eerst oversprong van dier op mens, hebben niets te maken met goed beheer of rentmeesterschap. De komst van corona is in dit licht geen ongelukkige toevalligheid. Je kon er als het ware op wachten; het was onvermijdelijk dat het eens zou plaatsvinden en het zal wellicht nog vaker plaatsvinden als de situatie niet verandert.

Corona wijst ons op onze plichten als mens om goede beheerders te zijn en om beter te heersen over de wereld en de dieren die daarop wonen. De wereld die aan God toebehoort en waarvan wij rentmeesters zijn.

De mammon is een afgod die alles kapot maakt en mensen verplettert als die niet op onder de duim wordt gehouden.

De macht van de mammon
In Matteüs 6 waarschuwt de Heer ons voor het gevaar van de mammon als Hij zegt: ‘Jullie kunnen niet God dienen en de mammon (Mat. 6: 24).’ De mammon is het woord voor materiële rijkdom en geld die als god worden vereerd. Dat was in de tijd van Jezus al een groot probleem, maar in onze tijd is dat probleem misschien nog wel groter. De mensheid aanbidt meer en meer de god van het grote en extreme kapitalisme. De economie is heilig, groei is het toverwoord en extreme rijkdom, welvaart en bezit het ideaal.

Toen corona kwam en er keuzes werden gevraagd waarbij deze economische afgod (tijdelijk) op het tweede plan kwam te staan, duurde het maar even of de geluiden gingen op om toch de maatregelen los te laten en te versoepelen, want de economie liep schade op. In ons land viel dit al met al nog mee, maar in de VS bijvoorbeeld zien we wat de gevolgen zijn als de mammon belangrijker wordt gemaakt dan veiligheid en gezondheid van mensen. De economie moest door en dus werden veel te vroeg de noodzakelijke maatregelen teruggedraaid en losgelaten, met tienduizenden besmettingen per dag en meer dan 160.000 doden in totaal tot gevolg.
De mammon is een afgod die alles kapot maakt en mensen verplettert als die niet op onder de duim wordt gehouden. Jezus waarschuwde ervoor en de Bijbel leert het ons, maar wij luisteren niet. Corona toont ons de consequenties daarvan.

Wat is de betekenis van corona?
Dat brengt ons bij het antwoord op de centrale vraag van dit artikel: wat is de betekenis van corona? Corona is, dat heb ik geprobeerd duidelijk te maken, een richtingwijzer naar onze verloren en zondige toestand. Het is een fakkel die licht schijnt op onze tekorten. In die zin is het virus bovenal een waarschuwing. Een van de wellicht laatsten om tot inkeer te komen en het anders te doen. Het toont ons hoe we dansen op de vulkaan. Gelukkig is het nu nog de tijd van genade, maar daar zit een grens aan. Als Jezus terugkomt zal Hij ons verlossen en aan al deze ellende een einde maken, maar Hij zal ook de mensheid oordelen en afrekenen. Wat voor rentmeester zijn wij en hoe willen wij voor die Heer staan? Het zijn indringende vragen waarbij corona ons wijst op onze keuzes en persoonlijke verantwoordelijkheden. Ik, u en wij kunnen daar niet omheen. Ik hoop dat u in wijsheid en met Gods Geest de juiste keuzes zult maken.

Roelof Ham is voorganger van Baptistengemeente Havenlicht te Delfzijl. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Leenard Kanselaar
Podcast

Hoe begeleid je kinderen online? In gesprek met Leenard Kanselaar

Tieners groeien op in een wereld vol sociale media, games en invloedrijke online voorbeelden. Dat roept bij ouders en opvoeders veel vragen op. In deze podcast van Uitgeverij Gideon gaat Leenard Kanselaar in op die digitale leefwereld. Hij deelt inzi

Heilige Grond
Podcast

Bestaat er een christelijke stem in de politiek? Ruard Ganzevoort en Roel Kuiper in gesprek

Dit jaar ging Nederland naar de stembus. Wat is christelijke politiek eigenlijk? Bestaat er zoiets als een christelijke stem, of vraagt het evangelie om iets anders? In deze aflevering van de podcast Heilige Grond gaan Ruard Ganzevoort en Roel Kuiper

Kerst
Boekfragment

All You Need Is Love: Met Kerst kust de hemel de aarde

Nog een paar dagen, en half Nederland zit op de bank met chips en tissues. Klaar voor het jaarlijkse snottermoment bij All You Need is Love. Robert ten Brink stapt weer in zijn rol als verbinder. Als boodschapper van hereniging en hoop. Leesvraag: Wa

Jos Strengholt
Opinie

CGK valt ondanks Sola Scriptura uiteen: Nicea was niet genoeg

Dit jaar werd wereldwijd met vreugde de oecumene gevierd rond de herdenking van de geloofsbelijdenis van Nicea uit 325 na Christus. Intussen vallen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) uiteen, hoewel alle betrokkenen van harte de Geloofsbelijde

Isabel Vaughan-Spruce
Nieuws

Pro-life activiste moet opnieuw voor rechter verschijnen na stil gebed bij abortuskliniek

Een Britse pro-life activiste moet opnieuw voor de rechtbank verschijnen vanwege stil gebed bij een abortuskliniek in Birmingham. Het gaat om Isabel Vaughan-Spruce. Zij bad zwijgend in een zogenoemde 'safe access zone'. Dit is een landelijk vastgeleg

Iran
Nieuws

Lange gevangenisstraffen Iraanse christenen voor gewone geloofspraktijken

Een Iraanse christen die ernstig ziek is, is samen met vier andere gelovigen veroordeeld tot lange gevangenisstraffen vanwege haar geloof. Dat melden mensenrechtenorganisaties Article 18 en de National Council of Resistance of Iran. Het toont opnieuw

Kevin Rideout
Nieuws

Ontvoerde Amerikaanse zendingspiloot na twee maanden nog altijd spoorloos in Niger

Het is bijna twee maanden geleden dat de Amerikaanse zendingspiloot Kevin Rideout werd ontvoerd in Niger. Lokale christenen maken zich grote zorgen. Zij horen weinig over pogingen om hem te redden. Volgens The Christian Post is er weinig bekend over

Arend van der Heijden
Video

Komende zondag is kok Arend van der Heijden te gast in Hour of Power

In Hour of Power is sterkok Arend van der Heijden te gast. Jarenlang kookte hij voor beroemdheden, zoals Bruce Springsteen en Madonna, maar zijn liefde voor koken bleek onlosmakelijk verbonden met zijn liefde voor mensen. Daarom verruilde hij topkeuk

Meerartikelen

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt kerkgangers om niet over andere avondmaalsgangers te oordelen

"Rondom de bediening van het heilig avondmaal zijn wij heel erg hard bezig met de buitenkant. Als we in de kerk zitten, zijn we buitengewoon geïnteresseerd in wie er wel of niet aangaat", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek riep de predikan

Glorify
Video

Koren bundelen stemmen voor ontroerend kerstnummer

In aanloop naar Kerst is er weer een nieuwe muzikale parel verschenen. Mannenkoor Ailanthus uit Wezep en het gemengd koor Glorify uit Meppel bundelden hun stemmen voor een sfeervolle uitvoering van Gods liefde kerst. Onder leiding van dirigent Marco

eritrea
Nieuws

Eritrea laat christenen vrij, maar zeven kerkleiders zitten na 21 jaar nog gevangen

De Eritrese overheid heeft de afgelopen weken een groep gevangenen vrijgelaten. Onder hen bevinden zich ook christenen. Dat melden Open Doors en andere betrouwbare bronnen. Toch overheerst geen vreugde, maar zorg. Zeven prominente kerkleiders zitten

Bajesagenda
Persbericht

Bijbelteksten als anker: Bajesagenda biedt gevangenen houvast en hoop

"In de Bajesagenda staat bij elke dag een Bijbeltekst: een uitspraak van een Bijbelse persoon die laat zien wat er in hem of haar omging. Bijvoorbeeld de wens om het anders te doen, of een verlangen naar een andere manier van denken. Daarmee geeft de

Arnold Wiegersma
Interview

Arnold bekeerde zich van New Age: “God raakte mij aan op de paranormale beurs”

Het begon als een zoektocht naar verlichting, maar eindigde met een ontmoeting die zijn leven voorgoed veranderde. Arnold Wiegersma uit Drachten zat jarenlang diep in de New Age. Totdat hij op een paranormale beurs onverwacht stuitte op een stand van

Kerst
Boekfragment

Vreugde die niet afhankelijk is van omstandigheden

Habakuk leeft in een tijd van chaos. Er dreigt oorlog, het onrecht groeit en Gods volk lijkt aan zijn lot overgelaten. De profeet heeft eerder in het boek zijn vragen en worstelingen eerlijk uitgesproken. Waarom grijpt God niet in? Waarom lijkt het k

Chris Verhagen
Opinie

Alliantie met cultuurchristenen: waarom zwijgen geen optie is

De recente discussie over samenwerking met zogenoemde cultuurchristenen raakt aan een dieperliggend probleem binnen het Nederlandse christendom. De vraag is niet allereerst met wie christenen allianties aangaan, maar of de kerk haar eigen opdracht no

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Resolutie Bert-Jan Ruissen over christenvervolging Nigeria aangenomen door Europees Parlement

Het Europees Parlement veroordeelt in een resolutie de ontvoering van 315 christelijke kinderen uit St. Mary’s school in Papiri, Nigeria en verzoekt de Nigeriaanse regering met klem om kinderen beter te beschermen en religieus geweld tegen christenen

Europees Parlement
Nieuws

Europees Parlement wil EU-geld inzetten voor abortus in andere lidstaten

Het Europees Parlement heeft woensdag een resolutie aangenomen waarin de Europese Commissie wordt opgeroepen om met EU-middelen abortussen te financieren voor vrouwen uit lidstaten waar abortus verboden of sterk beperkt is. Vrouwen zouden hun zwanger

Pakistan
Nieuws

Ernstig seksueel misbruik 6-jarig meisje: Pakistaanse moslims zetten christelijk gezin onder druk

In Pakistan is een zesjarig christelijk meisje slachtoffer geworden van ernstig seksueel misbruik. De verdachte, een jonge moslimman uit de buurt, is inmiddels opgepakt. Toch staat het gezin van het meisje zwaar onder druk om de aangifte in te trekke

pro-Israëlmanifestatie
Nieuws

Honderden christenen bijeen tijdens pro-Israëlmanifestatie; politie arresteert viertal

Op de Dam in Amsterdam hebben woensdagavond naar schatting tweeduizend mensen deelgenomen aan een landelijke pro-Israëlmanifestatie. De bijeenkomst vond plaats tijdens Chanoeka, het Joodse feest van het licht, en was bedoeld om Israël en de Joodse ge

Myanmar
Nieuws

Militair regime Myanmar dwingt christenen Kerst vervroegd te vieren vanwege verkiezingen

Christenen in delen van Myanmar zijn door de militaire autoriteiten verplicht om Kerst dit jaar vervroegd te vieren. In de noordelijke deelstaat Kachin moeten alle kerstactiviteiten vóór 20 december zijn afgerond. Men wil niet dat het christelijke fe