Hoe Jezus in een split-second angst doorbreekt

God 14 juli 2017 Koert Koster
storm

Ik zal twintig jaar oud zijn geweest toen ik deze preek hield op een doordeweekse avond in Zeist. De geloofsgemeenschap had een zaaltje gehuurd van de lokale speeltuinvereniging. Er waren zeker niet meer dan dertig gelovigen. Ik weet dat ik deze preek, al was ik heel jong, met veel passie en beleving doorgaf. Want ook al was ik twintig jaar oud, ik had al best wat negatieve levenservaring op mijn bordje gehad. Ik kende stormen. En doorleefde preken slaan het beste aan.

Twee tegenslagen
Nadat Jezus vijfduizend mensen, vrouwen en kinderen niet meegeteld, te eten heeft gegeven, stuurt Hij zijn discipelen in een boot vooruit naar de overkant (vgl. Mat.14:22 e.v.). De mannen, vrouwen en kinderen stuurt Hij, gevoed en wel, terug naar huis. Blijkbaar had Jezus er behoefte aan om even helemaal alleen te zijn. Zo kon Hij met zijn Vader spreken in gebed. Hij zondert zich daarvoor af op een berg, terwijl zijn discipelen samen beneden zijn in een boot op het meer. Ze hebben tegenwind, waardoor de golven het schip behoorlijk teisteren. Dat is hun eerste tegenslag. 

Tegen het einde van de nacht besluit Jezus naar hen toe te gaan op het meer. De discipelen blijken daar absoluut geen rekening mee gehouden te hebben. Ze worden overdonderd door een gestalte die hun voorkomt als een spook. Dat is hun tweede tegenslag. Ze herkennen Jezus in eerste instantie totaal niet en raken in paniek. Ze roepen: ‘Een spook!’ en schreeuwen het uit van angst. Meteen grijpt Jezus met zijn bevrijdend Woord in: ‘Blijf kalm! Ik ben het, wees niet bang!’

Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten.

Angst en geborgenheid, afstand en nabijheid
Het is opmerkelijk hoe de meest intieme en nabije persoon niet als zodanig herkend wordt. Degene bij Wie ze zich geborgen voelen, is voor een moment degene die hen de hoogste graad van angst bezorgt. Eerst moeten de discipelen hun schip door de storm laveren. Wellicht kunnen ze de angst voor het vergaan van hun schip, nog handelen. Stormwind en het slaan van de golven waren verschillenden van hen wel gewend, vissers als ze waren. Nu komt daar bovenop wat nou niet bepaald een natuurverschijnsel is te noemen. Tenminste, dat is hun primaire ervaring. Ze lijken in de tweede plaats een angst te moeten overwinnen die ingegeven wordt door hun eigen fantasie, namelijk een spook. Met deze geestelijke elementen hebben ze minder te kampen gehad. Ze zijn hoogstwaarschijnlijk zelf zelfs onervaren in de strijd met geesten of spoken. 

Angst wordt in een split-second doorbroken
Nu komt hun meester nabij, terwijl Hij oogt als een spook. De persoon die liefde wil brengen, brengt in eerste instantie angst. Maar deze Persoon doorbreekt op hetzelfde moment ook de angst. Hij maant hen rustig te zijn en kalm te worden. Want hun geloof heeft de niet noemenswaardige gestalte aangenomen van de golven. Ze worden door de wind heen en weer bewogen, alle kanten op (vgl. Jak.1:6). Zo stuurloos als hun schip is, zijn ze zelf. Zoals de wind de golven alle kanten op smijt, zo worden zij door dit ‘spook’ alle kanten op geslingerd. Ze zijn voor een moment zonder ijkpunt, zonder kompas, zonder roer, zonder richting en zonder doel. Angst heeft zich meester van hen gemaakt, terwijl de Meester arriveert. Hun geloof is gezakt tot niveau nul. 

Maar ze mogen hun angst teruggeven aan de Meester. Hij zegt: ‘Geef mij nu je angst!’ Dat is hoopvol. Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten. Beide tegelijk kunnen niet bestaan. Zo worden onmogelijkheden mogelijkheden. De dingen die een mens niet in de hand heeft, geeft hij uit handen. Alleen een mens die deze angst los kan laten, zal ook losgelaten worden (vgl. Luk.6:37).

Een mens kan Jezus in de ogen kijken en stilte en rust ervaren. Zo verandert de menselijke blik zélf. De golven veranderen niet één, twee, drie. Omstandigheden kunnen nog even fel en hard zijn. Maar ze komen anders binnen, omdat Jezus de controle heeft. Totale controle. Zoals Hij de golven van de zee met één woord kan toespreken en bedwingen (vgl. Marc.4:39), zo kan Hij gebroken harten helen. Dat is zijn specialiteit. Om dat wat kapot is, heel te maken. Net als een oud-ijzerboer die overal nog wel wat in ziet.

Dit fragment is afkomstig uit het boek 'Geef Mij je angst' van Koert Koster. Er is binnenkort ook een Duitse, Engelse en Franse vertaling beschikbaar. Kunnen deze angsten vandaag worden overwonnen? Is er een uitweg? Welke handvatten reiken de Bijbelschrijvers ons aan? Bij deze vragen wil de auteur stilstaan. Klik hier om het boek te bekijken of te bestellen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Levensreddende hulpdienst
Positief nieuws

Levensreddende hulpdienst: christenen en Joden slaan de handen ineen

In een tijd waarin Israël te maken heeft met terreur en het verlies van vele militairen, groeit de verbondenheid tussen christenen en Joden. Dat wordt zichtbaar in de steun aan Magen David Adom, de nationale hulpdienst van Israël. Deze organisatie ve

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog heeft boodschap voor evangelischen én gereformeerden: “Erken dat de ander een punt heeft”

Theoloog Nico van der Voet pleit in de Cvandaag podcast voor een veel eerlijker én vrijmoediger gesprek over de doop. Niet door muren te bouwen tussen baptisten, evangelischen en gereformeerden, maar door te erkennen dat iedere traditie sterke kanten

Daniël en Mirjam Krol
Interview

Ouders van de vermiste Yoran Krol hielden vast aan God: “We laten elkaar en God niet los”

“Yorans fiets staat midden op de brug en diep van binnen voelde ik dat ons leven vanaf dat moment veranderd was.” In de laatste uitzending van dit jaar van Hour of Power vertelden Daniël en Mirjam Krol afgelopen zondag hoe de vermissing van hun zoon

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt luisteraars wat ze zullen zeggen als ze God ontmoeten

'Wat zul je zeggen als je voor God komt te staan?', die vraag stelde ds. G. van Zanden onlangs in een preek. De hervormde predikant preekte over Amos 4 waar de profeet zegt: 'Zo schik u, o Israël! om uw God te ontmoeten.' De predikant wees zijn toeho

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom snelle geestelijke groei niet Gods werkwijze is

Als mensen willen we graag snelle groei en snelle oplossingen. Of dit nu onze carrière betreft, onze relaties met mensen of onze wens om in korte tijd veel overgewicht te verliezen. Geestelijk gezien is het niet anders, constateert Wilkin van de Kamp

Inloophuis Rotterdam Delfshaven
Persbericht

Inloophuis opent deuren op nieuwe locatie in hart van Rotterdam Delfshaven

Een vertrouwde plek in Rotterdam Delfshaven krijgt een nieuw hoofdstuk: deze maand verhuisde Inloophuis De Brug naar de Spanjaardstraat. Na 34 jaar van groei, ontmoeting en ondersteuning kiest het inloophuis voor een locatie die nog beter aansluit bi

Jan Braal
Dagelijks leven

Als je eenmaal op straat leeft, verandert er iets fundamenteels

Soms komt er iemand binnenlopen bij onze inloop in Rotterdam en weet je meteen: dit wordt een ontmoeting die je bijblijft. Zo was het met Evan, schrijft Jan Braal, veldwerker bij Stichting Ontmoeting. Een man met een verleden vol geweld, misbruik en

Dr. Michael Mulder
Interview

Theoloog Michael Mulder: “Gods trouw aan Israël is ook onze hoop”

Volgens dr. Michael Mulder kunnen christenen het Nieuwe Testament niet begrijpen zonder de blijvende verbondenheid tussen God en Israël te erkennen. “Als God zijn belofte aan Israël zou intrekken, hoe zeker kan ik dan zijn van zijn belofte aan mij?”

Meerartikelen

Erik Bakker
Column

De vergeten oorsprong van ‘gender’: waarom christenen alert moeten zijn

In onze hedendaagse samenleving worden we overspoeld met nieuwe ideeën over identiteit, seksualiteit en gender. Wat ooit glashelder leek, namelijk dat God de mens schiep als man en vrouw, staat nu ter discussie. Maar hoe zijn we op dit punt beland? A

Opperrabbijn Binyomin Jacobs
Nieuws

Hoe ik door Chanoeka herinnerd werd aan de man die mijn moeder redde

Hoewel Chanoeka al weer even geleden is, blijft de gebeurtenis in het hoofd van opperrabbijn Binyomin Jacobs terugkomen. Het herinnerde hem aan de man die het leven van mijn moeder, haar twee broers en haar beide ouders redde. Nadat we in Leeuwarden

Rose Docherty
Nieuws

Schotse vrouw (75) aangeklaagd: nodigde met bord bij abortuskliniek mensen uit te praten

In Glasgow is de 75-jarige Rose Docherty aangeklaagd omdat ze bij een ziekenhuis mensen uitnodigde om met haar te praten. Ze hield daarvoor een bord omhoog en schond volgens de aanklager de wet die een bufferzone in stand moet houden bij abortusklini

Handy en Mirjam Tims
Interview

Hun huwelijk viel uiteen, maar kerst bracht een nieuw begin: “God liet ons niet los”

De echtscheiding van Handy en Mirjam Tims maakte meer kapot dan lief was. Handy raakte dakloos en verslaafd, Mirjam bleef achter met de kinderen. Op eerste kerstdag vertelden zij in de kerstuitzending van Hour of Power hoe hun huwelijk vastliep en ho

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker: "Jezus zoekt geen bekeerde of vrome mensen maar zondaren"

"Wij denken wel eens dat Hij bekeerde mensen zoekt of mensen die heel vroom zijn en zich heel strak aan de wet houden. Maar wat denkt uzelf? Hij zoekt zondaren, want zo is mijn Jezus", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde dominee preekte onlangs uit

Bijbel in het Komba
Nieuws

Ghana's Komba-volk heeft voor het eerst volledige Bijbel in handen

Na zestien jaar vertalen aan een volledige Bijbel is deze afgelopen maand in het noordoosten van Ghana gepresenteerd. Nadat in de jaren 50 zendelingen de eerste gemeente stichtten bij het Komba-volk, is er nu ook de volledige Bijbel beschikbaar. De B

Annelies Martijn
Video

Van topsport naar theologie: Annelies raakte gefascineerd door de Bijbel

Wat heeft topsport te maken met theologie en bezieling? In deze video van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) vertelt Annelies Martijn haar bijzondere verhaal. Hoewel ze zichzelf niet religieus noemt, raakte ze via filosofie en bijbeluit

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

3xM
Persbericht

45 jaar 3xM: stichting bereikt miljoenen in het moeilijkste zendingsgebied

Zo’n 85 miljoen views in een jaar tijd. De stichting 3xM, die dit jaar 45 jaar bestaat, bereikt via sociale media vele miljoenen mensen in landen als Pakistan, Somalië, Bangladesh en Japan met het Evangelie. “Deze moderne media maken het mogelijk om

Ds. Jaap van der Windt
Interview

Ds. Van der Windt verloor zijn geloof tijdens zijn studie: “Mensen zeiden: stop er maar mee”

“Mensen zeiden: ‘Stop er maar mee. Maar het was m’n dominee in Soest die zei: ‘Als jij niet kan zingen, laat ons maar zingen. Als jij niet kan bidden, laat ons maar bidden’, vertelt ds. Jaap van der Windt. De predikant is sinds juli dit jaar actief i

Gavin Ortlund
Boekfragment

Jezus en de kunst van standvastigheid: vriendelijkheid is niet genoeg

Mijn favoriete karaktertrek van Christus is misschien wel dat Hij niet terugdeinst voor de farizeeën. Zelfs wanneer de temperatuur zo hoog oploopt dat ze Hem willen kruisigen, geeft Hij niet toe, zelfs niet het kleinste beetje. Hij spreekt voortduren

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe