Hoe Jezus in een split-second angst doorbreekt

God 14 juli 2017 Koert Koster
storm

Ik zal twintig jaar oud zijn geweest toen ik deze preek hield op een doordeweekse avond in Zeist. De geloofsgemeenschap had een zaaltje gehuurd van de lokale speeltuinvereniging. Er waren zeker niet meer dan dertig gelovigen. Ik weet dat ik deze preek, al was ik heel jong, met veel passie en beleving doorgaf. Want ook al was ik twintig jaar oud, ik had al best wat negatieve levenservaring op mijn bordje gehad. Ik kende stormen. En doorleefde preken slaan het beste aan.

Twee tegenslagen
Nadat Jezus vijfduizend mensen, vrouwen en kinderen niet meegeteld, te eten heeft gegeven, stuurt Hij zijn discipelen in een boot vooruit naar de overkant (vgl. Mat.14:22 e.v.). De mannen, vrouwen en kinderen stuurt Hij, gevoed en wel, terug naar huis. Blijkbaar had Jezus er behoefte aan om even helemaal alleen te zijn. Zo kon Hij met zijn Vader spreken in gebed. Hij zondert zich daarvoor af op een berg, terwijl zijn discipelen samen beneden zijn in een boot op het meer. Ze hebben tegenwind, waardoor de golven het schip behoorlijk teisteren. Dat is hun eerste tegenslag. 

Tegen het einde van de nacht besluit Jezus naar hen toe te gaan op het meer. De discipelen blijken daar absoluut geen rekening mee gehouden te hebben. Ze worden overdonderd door een gestalte die hun voorkomt als een spook. Dat is hun tweede tegenslag. Ze herkennen Jezus in eerste instantie totaal niet en raken in paniek. Ze roepen: ‘Een spook!’ en schreeuwen het uit van angst. Meteen grijpt Jezus met zijn bevrijdend Woord in: ‘Blijf kalm! Ik ben het, wees niet bang!’

Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten.

Angst en geborgenheid, afstand en nabijheid
Het is opmerkelijk hoe de meest intieme en nabije persoon niet als zodanig herkend wordt. Degene bij Wie ze zich geborgen voelen, is voor een moment degene die hen de hoogste graad van angst bezorgt. Eerst moeten de discipelen hun schip door de storm laveren. Wellicht kunnen ze de angst voor het vergaan van hun schip, nog handelen. Stormwind en het slaan van de golven waren verschillenden van hen wel gewend, vissers als ze waren. Nu komt daar bovenop wat nou niet bepaald een natuurverschijnsel is te noemen. Tenminste, dat is hun primaire ervaring. Ze lijken in de tweede plaats een angst te moeten overwinnen die ingegeven wordt door hun eigen fantasie, namelijk een spook. Met deze geestelijke elementen hebben ze minder te kampen gehad. Ze zijn hoogstwaarschijnlijk zelf zelfs onervaren in de strijd met geesten of spoken. 

Angst wordt in een split-second doorbroken
Nu komt hun meester nabij, terwijl Hij oogt als een spook. De persoon die liefde wil brengen, brengt in eerste instantie angst. Maar deze Persoon doorbreekt op hetzelfde moment ook de angst. Hij maant hen rustig te zijn en kalm te worden. Want hun geloof heeft de niet noemenswaardige gestalte aangenomen van de golven. Ze worden door de wind heen en weer bewogen, alle kanten op (vgl. Jak.1:6). Zo stuurloos als hun schip is, zijn ze zelf. Zoals de wind de golven alle kanten op smijt, zo worden zij door dit ‘spook’ alle kanten op geslingerd. Ze zijn voor een moment zonder ijkpunt, zonder kompas, zonder roer, zonder richting en zonder doel. Angst heeft zich meester van hen gemaakt, terwijl de Meester arriveert. Hun geloof is gezakt tot niveau nul. 

Maar ze mogen hun angst teruggeven aan de Meester. Hij zegt: ‘Geef mij nu je angst!’ Dat is hoopvol. Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten. Beide tegelijk kunnen niet bestaan. Zo worden onmogelijkheden mogelijkheden. De dingen die een mens niet in de hand heeft, geeft hij uit handen. Alleen een mens die deze angst los kan laten, zal ook losgelaten worden (vgl. Luk.6:37).

Een mens kan Jezus in de ogen kijken en stilte en rust ervaren. Zo verandert de menselijke blik zélf. De golven veranderen niet één, twee, drie. Omstandigheden kunnen nog even fel en hard zijn. Maar ze komen anders binnen, omdat Jezus de controle heeft. Totale controle. Zoals Hij de golven van de zee met één woord kan toespreken en bedwingen (vgl. Marc.4:39), zo kan Hij gebroken harten helen. Dat is zijn specialiteit. Om dat wat kapot is, heel te maken. Net als een oud-ijzerboer die overal nog wel wat in ziet.

Dit fragment is afkomstig uit het boek 'Geef Mij je angst' van Koert Koster. Er is binnenkort ook een Duitse, Engelse en Franse vertaling beschikbaar. Kunnen deze angsten vandaag worden overwonnen? Is er een uitweg? Welke handvatten reiken de Bijbelschrijvers ons aan? Bij deze vragen wil de auteur stilstaan. Klik hier om het boek te bekijken of te bestellen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Kerstmarkt Duitsland
Nieuws

Beveiliging Duitse kerstmarkten aangescherpt: groeiend geweld tegen christenen

In heel Duitsland openen deze weken weer de traditionele kerstmarkten. De pleinen van steden als Magdeburg, Leipzig, Neurenberg en Dresden vullen zich met licht, muziek en de geur van warme chocolademelk. Maar dit jaar liggen er ook zware veiligheids

Situatie CGK
Nieuws

Kerkscheuring CGK steeds meer zichtbaar: tientallen kerken nemen ingrijpend besluit

In Veenendaal hebben ruim zestig Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK), verbonden rond de groep ‘Rijnsburg’, zaterdag besloten dat er op 21 maart 2026 een eigen Algemene Vergadering komt. Deze vergadering, bijeengeroepen door de CGK Rijnsburg, krij

Video
Nieuws

Soedanese bekeerling verstoten in Oeganda terwijl kerken in thuisland worden aangevallen

Een jonge Soedanese man die zich eerder dit jaar tot het christelijk geloof bekeerde, is eind oktober door familie uit huis gezet in Oeganda. Tegelijkertijd maken christenen in Soedan zich grote zorgen na nieuwe gevallen van vandalisme tegen kerken i

De Leskamer
Verdieping

Wierd Duk en apologeet vinden het tijd voor actie: "Te veel christenen volgen Jezus op afstand"

Te weinig christenen zijn zich bewust van het feit dat er sprake is van een geestelijke (cultuur)oorlog. Dit stelden de christelijke apologeet Chris Verhagen en opiniemaker Wierd Duk. Zij spraken zich afgelopen vrijdag uit tijdens de bezinningsavond

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vertelt over Franse politieagent die zich opofferde om gijzelaars te bevrijden

Ds. R. de Jong was deze zomer met zijn gezin onderweg naar Spanje toen hij vanwege bosbranden genoodzaakt was om uit te wijken naar Frankrijk. Toen de CGK-predikant uit Sliedrecht op de bebording de plaatsnaam 'Trèbes' zag staan, voerde zijn gedachte

St Cuthbert’s Cave
Nieuws

Christelijke organisaties uiten zorgen na weigering filmopnames bij heilige plaats

De christelijke mensenrechtenorganisatie Voice for Justice UK slaat alarm over de National Trust. Een katholieke filmmaker kreeg geen toestemming om te filmen bij historisch christelijk erfgoed. Het gaat om St Cuthbert’s Cave in Northumberland, een p

patriarch Bechara al-Rahi
Nieuws

Patriarch roept op tot vrede tussen Libanon en Israël: “We kunnen niet in deze situatie blijven”

De Maronitische patriarch Bechara al-Rahi heeft in een televisie-interview opnieuw benadrukt dat Libanon dringend stappen moet zetten richting vrede met Israël. Volgens hem is directe onderhandeling noodzakelijk om het land uit de huidige crisis te h

Ds. Ron van der Spoel
Interview

Ds. Ron van der Spoel geïnspireerd door Leger des Heils: “Elke kerk zou zoiets moeten doen”

“Sommige mensen liepen met hun ziel onder de arm bij het Leger des Heils binnen. We dronken koffie. Na een tijdje stelden ze zichzelf open. Dat was prachtig werk, heerlijk om te doen. Eigenlijk zou elke kerk zoiets moeten doen.” Dominee Ron van der S

Meerartikelen

Media Iran
Verdieping

Van satelliet tot smartphone: christelijke uitzendingen doorbreken censuur in Iran

Media zijn een essentieel hulpmiddel om Iraniërs te bereiken met het evangelie, om bekeerlingen te discipelen en om leiders te ondersteunen bij het stichten van kerken. Media bieden veiligheid en anonimiteit, én gemakkelijke, gratis en snelle toegang

Neder-Betuwe
Video

Videoreportage Omroep Gelderland: volle kerkbanken in een tijd van leegloop

In grote delen van Nederland moeten kerken de deuren sluiten. Neder-Betuwe laat echter een heel ander geluid horen. In deze reportage van Omroep Gelderland zie je hoe diverse kerkelijke gemeenten daar juist groeien. Kerkbanken zitten vol, diensten wo

Nigeria
Nieuws

In Nigeria ontvoerde Anglicaanse priester om het leven gekomen

De Anglicaanse kerkleiding in Nigeria heeft bevestigd dat de ontvoerde predikant Edwin Achi is overleden in gevangenschap. Zijn vrouw en dochter zijn nog steeds vast in handen van de ontvoerders. De dood van de predikant valt samen met een nieuwe gol

Soli Deo Gloria Urk
Video

Soli Deo Gloria Urk zingt het prachtige 'De Heere onze gerechtigheid'

Het lied 'De Heere onze gerechtigheid' benadrukt dat niet onze inspanning, maar Gods genade de basis vormt van ware gerechtigheid. We erkennen dat we tekortschieten en schuldig zijn, maar tegelijkertijd mogen we de toevlucht tot God nemen én weten da

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp daagt je uit om God in je leven te laten investeren

In een nieuwe aflevering van 'Begin je dag met God' behandelt Wilkin van de Kamp een bijzonder geestelijk principe: de kracht van zaaien en oogsten. Of het nu gaat om relaties, vriendschap, huwelijk of geestelijke groei: alles begint met investeren.

Ds. M. A. van Leeuwen
Nieuws

Nieuwe predikant voor NGK Delft: ds. M. A. van Leeuwen

De NGK te Delft mag binnenkort een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. M. A. van Leeuwen (foto) nam het op hem uitgebrachte beroep aan. De predikant komt over de NGK te Rotterdam-Zuid. Van Leeuwen zal overigens in deeltijd verbonden blijven aan #Hill,

Opvoeding
Dagelijks leven

Godsdienstdocent reageert op zorgen moeder over media in de opvoeding

Op Refoweb stelt een bezorgde moeder een herkenbare vraag: hoe ga je als christelijke ouder om met kinderfilms en stripverhalen waarin elementen voorkomen die niet passen bij een christelijke levensstijl? Zij en haar man denken hierover anders. Zij w

Advent
Persbericht

Advent staat voor de deur: NBG helpt gezinnen en kerken mee vieren

Zondag begint Advent, de periode waarin christenen uitkijken naar de geboorte van Jezus. De NBG-adventskalender is terug en gaat over ‘Welkom’. Ook is er een kerststal-met-boekje voor kinderen, een kunstkerstkaart en een dagboek. "Zo hopen we iederee

Doopplaats Heere Jezus
Nieuws

Jordanië maakt zich op voor 2000-jarig jubileum van Jezus’ doop in 2030

Jordanië werkt in hoog tempo aan de voorbereidingen voor een bijzonder moment in de wereldwijde christenheid. In 2030 is het precies 2000 jaar geleden dat Jezus werd gedoopt bij Bethanië aan de overkant van de Jordaan, de plek waar volgens de Bijbel

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant deelt bijzondere ontmoeting met getatoeëerde vrouw in Sliedrecht

"Maar hoeveel kost die Bijbel dan?' We antwoordden: 'Die krijgt u. Wij geven hem gewoon weg. De Heere geeft ook alles voor niks weg.' Vervolgens barstte ze in tranen uit", aldus ds. K. Hoefnagel. De CGK-predikant deelde in een recente preek een bijzo

Willem Lingeman
Video

Wat leert de Bijbel echt over hertrouwen? Willem Lingeman legt uit

Wat zegt de Bijbel nu echt over echtscheiding en hertrouwen? In een nieuwe video gaat Bijbelleraar Willem Lingeman in op een vraag die veel christenen bezighoudt. Hij bespreekt Deuteronomium 24 en legt uit waarom deze woorden niet zomaar toepasbaar z

Ds. A. J. Mensink
Preekverslag

Ds. Mensink over hoe God het ongeloof van de kinderloze Sara omboog: "Wat houdt u voor onmogelijk?"

"Die lach van ongeloof verandert langzaam maar zeker in een lach van geloof en vreugde in de Heere", aldus ds. A. J. Mensink. De hervormde predikant uit Elburg preekte onlangs in Huizen over Genesis 18 waar de Heere middels drie mannen aan Abram vers