Hoe Jezus in een split-second angst doorbreekt

God 14 juli 2017 Koert Koster
storm

Ik zal twintig jaar oud zijn geweest toen ik deze preek hield op een doordeweekse avond in Zeist. De geloofsgemeenschap had een zaaltje gehuurd van de lokale speeltuinvereniging. Er waren zeker niet meer dan dertig gelovigen. Ik weet dat ik deze preek, al was ik heel jong, met veel passie en beleving doorgaf. Want ook al was ik twintig jaar oud, ik had al best wat negatieve levenservaring op mijn bordje gehad. Ik kende stormen. En doorleefde preken slaan het beste aan.

Twee tegenslagen
Nadat Jezus vijfduizend mensen, vrouwen en kinderen niet meegeteld, te eten heeft gegeven, stuurt Hij zijn discipelen in een boot vooruit naar de overkant (vgl. Mat.14:22 e.v.). De mannen, vrouwen en kinderen stuurt Hij, gevoed en wel, terug naar huis. Blijkbaar had Jezus er behoefte aan om even helemaal alleen te zijn. Zo kon Hij met zijn Vader spreken in gebed. Hij zondert zich daarvoor af op een berg, terwijl zijn discipelen samen beneden zijn in een boot op het meer. Ze hebben tegenwind, waardoor de golven het schip behoorlijk teisteren. Dat is hun eerste tegenslag. 

Tegen het einde van de nacht besluit Jezus naar hen toe te gaan op het meer. De discipelen blijken daar absoluut geen rekening mee gehouden te hebben. Ze worden overdonderd door een gestalte die hun voorkomt als een spook. Dat is hun tweede tegenslag. Ze herkennen Jezus in eerste instantie totaal niet en raken in paniek. Ze roepen: ‘Een spook!’ en schreeuwen het uit van angst. Meteen grijpt Jezus met zijn bevrijdend Woord in: ‘Blijf kalm! Ik ben het, wees niet bang!’

Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten.

Angst en geborgenheid, afstand en nabijheid
Het is opmerkelijk hoe de meest intieme en nabije persoon niet als zodanig herkend wordt. Degene bij Wie ze zich geborgen voelen, is voor een moment degene die hen de hoogste graad van angst bezorgt. Eerst moeten de discipelen hun schip door de storm laveren. Wellicht kunnen ze de angst voor het vergaan van hun schip, nog handelen. Stormwind en het slaan van de golven waren verschillenden van hen wel gewend, vissers als ze waren. Nu komt daar bovenop wat nou niet bepaald een natuurverschijnsel is te noemen. Tenminste, dat is hun primaire ervaring. Ze lijken in de tweede plaats een angst te moeten overwinnen die ingegeven wordt door hun eigen fantasie, namelijk een spook. Met deze geestelijke elementen hebben ze minder te kampen gehad. Ze zijn hoogstwaarschijnlijk zelf zelfs onervaren in de strijd met geesten of spoken. 

Angst wordt in een split-second doorbroken
Nu komt hun meester nabij, terwijl Hij oogt als een spook. De persoon die liefde wil brengen, brengt in eerste instantie angst. Maar deze Persoon doorbreekt op hetzelfde moment ook de angst. Hij maant hen rustig te zijn en kalm te worden. Want hun geloof heeft de niet noemenswaardige gestalte aangenomen van de golven. Ze worden door de wind heen en weer bewogen, alle kanten op (vgl. Jak.1:6). Zo stuurloos als hun schip is, zijn ze zelf. Zoals de wind de golven alle kanten op smijt, zo worden zij door dit ‘spook’ alle kanten op geslingerd. Ze zijn voor een moment zonder ijkpunt, zonder kompas, zonder roer, zonder richting en zonder doel. Angst heeft zich meester van hen gemaakt, terwijl de Meester arriveert. Hun geloof is gezakt tot niveau nul. 

Maar ze mogen hun angst teruggeven aan de Meester. Hij zegt: ‘Geef mij nu je angst!’ Dat is hoopvol. Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten. Beide tegelijk kunnen niet bestaan. Zo worden onmogelijkheden mogelijkheden. De dingen die een mens niet in de hand heeft, geeft hij uit handen. Alleen een mens die deze angst los kan laten, zal ook losgelaten worden (vgl. Luk.6:37).

Een mens kan Jezus in de ogen kijken en stilte en rust ervaren. Zo verandert de menselijke blik zélf. De golven veranderen niet één, twee, drie. Omstandigheden kunnen nog even fel en hard zijn. Maar ze komen anders binnen, omdat Jezus de controle heeft. Totale controle. Zoals Hij de golven van de zee met één woord kan toespreken en bedwingen (vgl. Marc.4:39), zo kan Hij gebroken harten helen. Dat is zijn specialiteit. Om dat wat kapot is, heel te maken. Net als een oud-ijzerboer die overal nog wel wat in ziet.

Dit fragment is afkomstig uit het boek 'Geef Mij je angst' van Koert Koster. Er is binnenkort ook een Duitse, Engelse en Franse vertaling beschikbaar. Kunnen deze angsten vandaag worden overwonnen? Is er een uitweg? Welke handvatten reiken de Bijbelschrijvers ons aan? Bij deze vragen wil de auteur stilstaan. Klik hier om het boek te bekijken of te bestellen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Sarah Floor
Nieuws

Sarah Floor brengt nieuwe single uit in aanloop naar Kerst: 'Immanuel'

'Immanuel', zo heet de nieuwste single van de christelijke zangeres Sarah Floor. De single is een vrolijk nummer die bij uitstek geschikt is voor samenzang. De zangeres laat aan Cvandaag weten dat samen zingen en samen verbinden juist in deze tijd en

Ds. A. T. Vergunst
Video

GerGem-predikant verbindt strijd met zelfbeeld aan geloof in Christus

In een recente preek deelde ds. A. T. Vergunst (GerGem) een pastorale ontmoeting waarin een vrouw jarenlang worstelde met minderwaardigheid, terwijl haar man haar steeds opnieuw wees op zijn onvoorwaardelijke liefde. Het voor veel mensen herkenbare t

Het Omega Project
Verdieping

Gods Koninkrijk is gekomen maar moet nog doorbreken: hoe zit dat? Bekijk de tutorial

In tijden van polarisatie en populisme is het belangrijk om te begrijpen dat het christelijk geloof vol paradoxen zit. Een spannende vraag is hoe we voorkomen dat we teveel of juist te weinig van Gods kracht verwachten. Hoewel Gods Koninkrijk gekomen

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 88: 'Een klaaglied van mensen die een afwezige God ervaren'

In een nieuwe video van IZB behandelt predikant Ron van der Spoel Psalm 88. In deze Psalm klinkt een gezamenlijk klaaglied waarin mensen samen hun nood uitspreken. Gedeelde smart wordt zo werkelijk halve smart. De psalm verwoordt het gevoel van Gods

Leander Janse
Video

Gods wake-up call midden op zee: een Bijbelstudie over Jona

Jona probeert weg te komen van God, maar op zee wordt hij ingehaald door een storm die God zelf laat opkomen. Niet als straf, maar als een liefdevolle wake-up call. Leander Janse laat in deze Bijbelstudie dat God soeverein is en dat zelfs de stormen

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

Sisters Vocal Group
Persbericht

Sisters Vocal Group brengt licht aan huis én op de Wallen

In de weken voor kerst worden de dagen korter en valt de duisternis snel in. Juist dan trekt Sisters Vocal Group, bekend om hun warme stemmen en lichtsnoeren om de nek, eropuit om hoop en troost te brengen waar dat het hardst nodig is. Wat begon met

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

SGP wil opheldering stopzetting EU-subsidies aan christelijke organisaties

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen wil opheldering over de stopzetting van EU-subsidies aan christelijke organisaties. Dit vraagt Ruissen in een brief die hij met collega-Europarlementariërs stuurt aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. D

Meerartikelen

Kerkscheuring CGK
Nieuws

Deputaten zien scheuring CGK steeds meer zichtbaar worden: 'We ervaren verdriet en verwarring'

Deputaten vertegenwoordiging van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) reageren op het convent dat op 29 november in Veenendaal werd gehouden. Tijdens dat convent besloten tientallen gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, dat zij op 21 maart 2026

Poster
Nieuws

Grootse posteractie in Duitsland moet mensen weer naar de kerk brengen

Door heel Duitsland hangen sinds kort 30.000 grote posters die mensen willen aanmoedigen om opnieuw na te denken over God en geloof. Dat meldt Evangelical Focus. De campagne, ‘Die Erinnerung 2026’, is een initiatief van de christelijke omroep Bibel T

Mark en Ellen Hoefnagel
Video

Komende zondag zijn Mark en Ellen Hoefnagel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Mark Hoefnagel en zijn moeder Ellen Hoefnagel te gast. Tijdens een vakantie in Duitsland gebeurde iets wat je alleen in films ziet: het hotel stortte in. Mark lag dertien uur lang onder het puin, zonder te weten of iemand hem no

Jan Dirk
Video

Terugkijken: directeur Stichting Hulp Vervolgde Christenen vertelt over bezoek aan Nigeria

Nigeria wordt op dit moment geteisterd door conflicten en toenemend geweld, waardoor het land in grote chaos verkeert. Ontvoeringen en gewelddaden zijn aan de orde van de dag. Ook christenen zijn regelmatig doelwit en worden getroffen door ernstig ge

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt over begin predikantschap: "Wat een vreugde om de Heere te dienen"

"Wat een vreugde om voluit in de dienst des Heeren te mogen staan, voltijds Hem te mogen dienen en vooral een eigen gemeente te hebben die je op de preekstoel bedienen mag", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde predikant vertelde onlangs in de serie

President Donald Trump
Nieuws

Trump staat open voor gesprek met paus na stevige kritiek op immigratiebeleid

De Amerikaanse president Donald Trump zegt bereid te zijn om paus Leo XIV te ontmoeten. Dat vertelde hij in een interview met Politico. Trump stelde in datzelfde interview dat hij niet wist van de kritiek die de paus eerder op zijn immigratiebeleid u

Harimalala
Video

Mercy Ships biedt hoop: hoe één operatie Harimalala weer liet ademen

Harimalala uit Madagaskar leefde jarenlang met een snel groeiend gezwel in haar nek. De zwelling maakte tillen moeilijk, later zelfs slikken en ademen. Hulp was nergens te vinden, totdat de Africa Mercy aanmeerde. Aan boord van het ziekenhuisschip va

Jongerenkoor Chenánja
Video

Lied vol verwachting: Chenánja brengt krachtige kerstboodschap ten gehore

Het Reformatorisch Jongerenkoor Chenánja brengt een krachtige en sfeervolle uitvoering van Het volk dat in duisternis wandelt, opgenomen tijdens het kerstconcert in de Oude Kerk in Ede. De woorden uit Jesaja 9 klinken hoopvol en wijzen vooruit naar h

Advent
Video

Wat houdt Advent precies in? Bekijk de video

We leven in de Adventsperiode. Voor veel christenen is dit een tijd van verwachting en voorbereiding. Maar wat houdt Advent precies in en welke gebruiken horen daarbij? Credo maakte een duidelijke en toegankelijke video die laat zien hoe katholieken

Leander Janse
Video

Leander Janse legt uit waarom christenen soms net Jona zijn

Spreker Leander Janse laat zien hoe Jona niet alleen vlucht voor zijn opdracht, maar ook voor God: een herkenbare beweging voor veel gelovigen. Wat drijft ons om weg te lopen wanneer Gods weg moeilijk lijkt? En hoe openbaart God juist in onze vlucht

Hans Reinders
Column

Hoogbegaafden in de kerk: een mismatch?

Het winterwerk in kerken is een spannende tijd voor zowel de catecheten als voor de catechisanten. Spannend is het vooral voor catechisanten die zich ongemakkelijk voelen in groepen. Voor hen is catechisatie soms zelfs een lijdensweg. Dit zijn vaak c

Ds. A. C. Uitslag
Opinie

In de CGK worden feiten verdraaid en met modder gegooid

Met verbazing en verbijstering heb ik de column van collega Bram Hofland gelezen. Zijn pijn deel ik. Het verdriet om de situatie binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) ook. Zijn behoefte om met modder te gaan gooien bedroeft mij echter. Zi