Hoe Jezus in een split-second angst doorbreekt

God 14 juli 2017 Koert Koster
storm

Ik zal twintig jaar oud zijn geweest toen ik deze preek hield op een doordeweekse avond in Zeist. De geloofsgemeenschap had een zaaltje gehuurd van de lokale speeltuinvereniging. Er waren zeker niet meer dan dertig gelovigen. Ik weet dat ik deze preek, al was ik heel jong, met veel passie en beleving doorgaf. Want ook al was ik twintig jaar oud, ik had al best wat negatieve levenservaring op mijn bordje gehad. Ik kende stormen. En doorleefde preken slaan het beste aan.

Twee tegenslagen
Nadat Jezus vijfduizend mensen, vrouwen en kinderen niet meegeteld, te eten heeft gegeven, stuurt Hij zijn discipelen in een boot vooruit naar de overkant (vgl. Mat.14:22 e.v.). De mannen, vrouwen en kinderen stuurt Hij, gevoed en wel, terug naar huis. Blijkbaar had Jezus er behoefte aan om even helemaal alleen te zijn. Zo kon Hij met zijn Vader spreken in gebed. Hij zondert zich daarvoor af op een berg, terwijl zijn discipelen samen beneden zijn in een boot op het meer. Ze hebben tegenwind, waardoor de golven het schip behoorlijk teisteren. Dat is hun eerste tegenslag. 

Tegen het einde van de nacht besluit Jezus naar hen toe te gaan op het meer. De discipelen blijken daar absoluut geen rekening mee gehouden te hebben. Ze worden overdonderd door een gestalte die hun voorkomt als een spook. Dat is hun tweede tegenslag. Ze herkennen Jezus in eerste instantie totaal niet en raken in paniek. Ze roepen: ‘Een spook!’ en schreeuwen het uit van angst. Meteen grijpt Jezus met zijn bevrijdend Woord in: ‘Blijf kalm! Ik ben het, wees niet bang!’

Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten.

Angst en geborgenheid, afstand en nabijheid
Het is opmerkelijk hoe de meest intieme en nabije persoon niet als zodanig herkend wordt. Degene bij Wie ze zich geborgen voelen, is voor een moment degene die hen de hoogste graad van angst bezorgt. Eerst moeten de discipelen hun schip door de storm laveren. Wellicht kunnen ze de angst voor het vergaan van hun schip, nog handelen. Stormwind en het slaan van de golven waren verschillenden van hen wel gewend, vissers als ze waren. Nu komt daar bovenop wat nou niet bepaald een natuurverschijnsel is te noemen. Tenminste, dat is hun primaire ervaring. Ze lijken in de tweede plaats een angst te moeten overwinnen die ingegeven wordt door hun eigen fantasie, namelijk een spook. Met deze geestelijke elementen hebben ze minder te kampen gehad. Ze zijn hoogstwaarschijnlijk zelf zelfs onervaren in de strijd met geesten of spoken. 

Angst wordt in een split-second doorbroken
Nu komt hun meester nabij, terwijl Hij oogt als een spook. De persoon die liefde wil brengen, brengt in eerste instantie angst. Maar deze Persoon doorbreekt op hetzelfde moment ook de angst. Hij maant hen rustig te zijn en kalm te worden. Want hun geloof heeft de niet noemenswaardige gestalte aangenomen van de golven. Ze worden door de wind heen en weer bewogen, alle kanten op (vgl. Jak.1:6). Zo stuurloos als hun schip is, zijn ze zelf. Zoals de wind de golven alle kanten op smijt, zo worden zij door dit ‘spook’ alle kanten op geslingerd. Ze zijn voor een moment zonder ijkpunt, zonder kompas, zonder roer, zonder richting en zonder doel. Angst heeft zich meester van hen gemaakt, terwijl de Meester arriveert. Hun geloof is gezakt tot niveau nul. 

Maar ze mogen hun angst teruggeven aan de Meester. Hij zegt: ‘Geef mij nu je angst!’ Dat is hoopvol. Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten. Beide tegelijk kunnen niet bestaan. Zo worden onmogelijkheden mogelijkheden. De dingen die een mens niet in de hand heeft, geeft hij uit handen. Alleen een mens die deze angst los kan laten, zal ook losgelaten worden (vgl. Luk.6:37).

Een mens kan Jezus in de ogen kijken en stilte en rust ervaren. Zo verandert de menselijke blik zélf. De golven veranderen niet één, twee, drie. Omstandigheden kunnen nog even fel en hard zijn. Maar ze komen anders binnen, omdat Jezus de controle heeft. Totale controle. Zoals Hij de golven van de zee met één woord kan toespreken en bedwingen (vgl. Marc.4:39), zo kan Hij gebroken harten helen. Dat is zijn specialiteit. Om dat wat kapot is, heel te maken. Net als een oud-ijzerboer die overal nog wel wat in ziet.

Dit fragment is afkomstig uit het boek 'Geef Mij je angst' van Koert Koster. Er is binnenkort ook een Duitse, Engelse en Franse vertaling beschikbaar. Kunnen deze angsten vandaag worden overwonnen? Is er een uitweg? Welke handvatten reiken de Bijbelschrijvers ons aan? Bij deze vragen wil de auteur stilstaan. Klik hier om het boek te bekijken of te bestellen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#382 Jeffrey & prof. dr. Henk van den Belt: Wat hebben we anno 2025 aan de Reformatie?
Of beluister op:

Meerartikelen

Bikker-Stoffer-Bontenbal
Nieuws

Analyse NIW: SGP blijft trouw aan Israël, CU en CDA schuiven op

De SGP is volgens het Nieuw Israëlitisch Weekblad (NIW) de meest consequente christelijke bondgenoot van Israël in de Tweede Kamer. Dat blijkt uit een analyse van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI), die het NIW publiceerde in aanloo

SGP-partijdag
Nieuws

Theologen hekelen toon SGP in Israël-debat: 'Bevindelijk populisme'

De felle kritiek van SGP-Kamerlid Diederik van Dijk op de Israël-uitspraken van CDA-leider Henri Bontenbal zorgt voor verdeeldheid binnen christelijke kring. Terwijl veel gelovigen de vergelijking die Bontenbal maakte tussen Israël en Rusland 'onbegr

palestina
Nieuws

Kerk in Gouda cancelt Bijbelstudies over Israël na dreiging pro-Palestina demonstratie

Een protestantse kerk in Gouda heeft een reeks Bijbelstudies geschrapt nadat een pro-Palestina actiegroep uit dezelfde stad een grote demonstratie aankondigde. Toen de kerk daarachter kwam, besloot men de zaalhuur te annuleren. Dat meldt het Algemeen

Kirsten Alting
Interview

Countryzangeres Kirsten Alting maakt comeback: "Ik zou nooit meer zingen, maar God had andere plannen"

Artsen voorspelden dat ze nooit meer zou kunnen lopen of zingen. Toch keert country- en gospelzangeres Kirsten Alting terug op het podium, waar ze haar loflied op God zingt. De zangeres, die internationaal succes behaalde, werd geveld door een zeldza

Halloween
Nieuws

Ruim 1500 kerken gaan tijdens Halloween 72 uur in gebed

Ruim 1500 kerken gaan tijdens Halloween 72 uur lang in gebed. Dat meldt Christian Today. Het initiatief - dat deel uitmaakt van een evangelisatiecampagne - is afkomstig van de organisatie National Day of Prayer and Worship (NDOPW). Zij roept kerken i

grootste verkiezingsposter
Persbericht

Christenen onthullen grootste verkiezingsposter van Nederland op de Wallen

Midden op de Amsterdamse Wallen is maandagavond de grootste verkiezingsposter van Nederland onthuld. Een indrukwekkend doek van 5 bij 9 meter, dat een volledig grachtenpand bedekt, vormt het opvallende middelpunt van de campagne ‘Stem Medemenselijk’

Ds. D.C.G. van der Kraan
Nieuws

Nieuwe predikant voor hervormde gemeente Reeuwijk: ds. D. C. G. van der Kraan

De hervormde gemeente te Reeuwijk (Dorpskerk) beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. D. C. G. van der Kraan (foto) nam het op hem uitgebrachte beroep aan. In Reeuwijk volgt de predikant uit Gouda de eerder dit jaar naar Barneveld vert

Open doorsdag
Dagelijks leven

Open Doorsdag zorgt voor emotionele en indrukwekkende momenten

Indrukwekkende en stilmakende verhalen, samen bidden en zingen en bovenal stilstaan bij de miljoenen broeders en zusters die wereldwijd vanwege hun geloof vervolgd worden. De Open Doorsdag was zaterdag 25 oktober opnieuw volledig uitverkocht. 4000 me

Meerartikelen

agenda voor het hart
Persbericht

Rapport over sterke relaties overhandigd aan staatssecretaris Nicky Pouw

Vandaag overhandigde een delegatie van de Agenda voor het Hart, samen met Don Ceder (ChristenUnie) het rapport “Sterke en veilige partnerrelaties in Nederland”  aan staatssecretaris Nicky Pouw (VWS), als onderdeel van de brede maatschappelijke bewegi

politie
Nieuws

Politie ontslaat van zedenmisdrijven verdachte kerkorganist (34) A.N.

De 34-jarige kerkorganist A.N. is ontslagen als politiemedewerker. ‘Hij heeft zich schuldig gemaakt aan ernstig plichtsverzuim’, maakt de politie bekend. Hij zit op dit moment vast als verdachte van meerdere zedenmisdrijven. N. wordt verdacht van zed

Marijn Burkunk
Column

Als christen naar de stembus: tussen de Heer van Boven en de heer van beneden

De vorige keer vonden we in de Schrift een duidelijk stemadvies: niet afwijken naar links of rechts, maar voor “het midden” gaan. Radicaal voor het midden kiezen is openstaan voor de positieve kanten van zowel links als rechts en in principe deels me

Elise van Hoek
Interview

Elise van Hoek: “Reformatorisch onderwijs is geen reservaat”

Ruim dertig jaar na haar middelbare schooltijd kijkt Elise van Hoek met dankbaarheid én realisme terug op haar jaren op een reformatorische school. “Het was een veilige omgeving, maar niet altijd een vrije”, zegt ze. Toch ziet ze het reformatorisch o

Hans van de Breevaart
Opinie

Waarom ik als christen actief ben voor Forum voor Democratie

Forum voor Democratie presenteert zich nadrukkelijk niet als een christelijke partij. Wat bezielt mij dan om als christen partijen als het CDA, de ChristenUnie en zelfs de SGP voorbij te gaan, en deze partij mijn stem te geven en ervoor actief te zij

Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie neemt geen deel aan coalitie die tornt aan onderwijsvrijheid

De ChristenUnie sluit deelname aan een toekomstige coalitie uit die wil sleutelen aan artikel 23 van de Grondwet, het grondwetsartikel dat de vrijheid van onderwijs waarborgt. Dat zegt lijsttrekker Mirjam Bikker in het Reformatorisch Dagblad. Volgens

Ds. A. Beens
Nieuws

Ds. A. Beens (78) overleden

De hervormd emerituspredikant ds. A. Beens is vrijdag op 78-jarige leeftijd overleden. De predikant diende in zeven gemeenten en bracht zijn laatste levensjaren door in Barneveld. Ds. Beens werd in 1946 geboren in Genemuiden en groeide op in een eenv

Travis Hunter
Getuigenis

Topsporters laten zich dopen: “Begin van nieuw hoofdstuk met Jezus”

Twee bekende Amerikaanse sporters hebben onlangs publiekelijk hun geloof in Jezus Christus beleden door zich te laten dopen. Zowel Travis Hunter (foto), nieuw talent bij de Jacksonville Jaguars, als Noah Lyles, olympisch kampioen sprint, maakten beke

Wereld Evangelische Alliantie
Nieuws

Wereld Evangelische Alliantie wil in 2033 ieder mens bereiken met het Evangelie

De Wereld Evangelische Alliantie (WEA) is maandag 27 oktober in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul gestart met haar veertiende Algemene Vergadering. Onder het thema 'Het Evangelie voor iedereen in 2033' kwamen honderden leiders uit alle werelddelen sa

India vlag
Nieuws

Drie christenen gearresteerd in India onder omstreden anti-bekeringswet

In de Indiase deelstaat Uttar Pradesh zijn drie christenen, onder wie een pastor, gearresteerd op beschuldiging van het proberen bekeren van hindoes tot het christelijk geloof. Dit laat de Christian Post weten. De omstreden anti-bekeringswet leidde t

Palestijnse christenen
Video

Beluister dit klaaglied van Palestijnse christenen

Josleen en Jamilee zingen in de Latin Church in Taybeh op de Westbank het Arabische klaaglied ‘Wa Habibi’. Het eerste couplet geeft Maria’s verdriet weer om haar lijdende zoon, het tweede klinkt vanuit Jezus zelf, gericht tot zijn volgers. Beluister

Nicea
Persbericht

TUA belicht Drie-eenheid tijdens Week van de Vroege Kerk

In november organiseert de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) opnieuw de Week van de Vroege Kerk, dit jaar van 17 tot en met 21 november 2025. Het thema luidt: “De Triniteit van Nicea in bredere context.” De cyclus van vijf avonden staat in he