Hoe Jezus in een split-second angst doorbreekt

God 14 juli 2017 Koert Koster
storm

Ik zal twintig jaar oud zijn geweest toen ik deze preek hield op een doordeweekse avond in Zeist. De geloofsgemeenschap had een zaaltje gehuurd van de lokale speeltuinvereniging. Er waren zeker niet meer dan dertig gelovigen. Ik weet dat ik deze preek, al was ik heel jong, met veel passie en beleving doorgaf. Want ook al was ik twintig jaar oud, ik had al best wat negatieve levenservaring op mijn bordje gehad. Ik kende stormen. En doorleefde preken slaan het beste aan.

Twee tegenslagen
Nadat Jezus vijfduizend mensen, vrouwen en kinderen niet meegeteld, te eten heeft gegeven, stuurt Hij zijn discipelen in een boot vooruit naar de overkant (vgl. Mat.14:22 e.v.). De mannen, vrouwen en kinderen stuurt Hij, gevoed en wel, terug naar huis. Blijkbaar had Jezus er behoefte aan om even helemaal alleen te zijn. Zo kon Hij met zijn Vader spreken in gebed. Hij zondert zich daarvoor af op een berg, terwijl zijn discipelen samen beneden zijn in een boot op het meer. Ze hebben tegenwind, waardoor de golven het schip behoorlijk teisteren. Dat is hun eerste tegenslag. 

Tegen het einde van de nacht besluit Jezus naar hen toe te gaan op het meer. De discipelen blijken daar absoluut geen rekening mee gehouden te hebben. Ze worden overdonderd door een gestalte die hun voorkomt als een spook. Dat is hun tweede tegenslag. Ze herkennen Jezus in eerste instantie totaal niet en raken in paniek. Ze roepen: ‘Een spook!’ en schreeuwen het uit van angst. Meteen grijpt Jezus met zijn bevrijdend Woord in: ‘Blijf kalm! Ik ben het, wees niet bang!’

Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten.

Angst en geborgenheid, afstand en nabijheid
Het is opmerkelijk hoe de meest intieme en nabije persoon niet als zodanig herkend wordt. Degene bij Wie ze zich geborgen voelen, is voor een moment degene die hen de hoogste graad van angst bezorgt. Eerst moeten de discipelen hun schip door de storm laveren. Wellicht kunnen ze de angst voor het vergaan van hun schip, nog handelen. Stormwind en het slaan van de golven waren verschillenden van hen wel gewend, vissers als ze waren. Nu komt daar bovenop wat nou niet bepaald een natuurverschijnsel is te noemen. Tenminste, dat is hun primaire ervaring. Ze lijken in de tweede plaats een angst te moeten overwinnen die ingegeven wordt door hun eigen fantasie, namelijk een spook. Met deze geestelijke elementen hebben ze minder te kampen gehad. Ze zijn hoogstwaarschijnlijk zelf zelfs onervaren in de strijd met geesten of spoken. 

Angst wordt in een split-second doorbroken
Nu komt hun meester nabij, terwijl Hij oogt als een spook. De persoon die liefde wil brengen, brengt in eerste instantie angst. Maar deze Persoon doorbreekt op hetzelfde moment ook de angst. Hij maant hen rustig te zijn en kalm te worden. Want hun geloof heeft de niet noemenswaardige gestalte aangenomen van de golven. Ze worden door de wind heen en weer bewogen, alle kanten op (vgl. Jak.1:6). Zo stuurloos als hun schip is, zijn ze zelf. Zoals de wind de golven alle kanten op smijt, zo worden zij door dit ‘spook’ alle kanten op geslingerd. Ze zijn voor een moment zonder ijkpunt, zonder kompas, zonder roer, zonder richting en zonder doel. Angst heeft zich meester van hen gemaakt, terwijl de Meester arriveert. Hun geloof is gezakt tot niveau nul. 

Maar ze mogen hun angst teruggeven aan de Meester. Hij zegt: ‘Geef mij nu je angst!’ Dat is hoopvol. Angst wordt omgekeerd in hoop en verlangen. De hoop krijgen ze terug op het moment dat ze de angst loslaten. Beide tegelijk kunnen niet bestaan. Zo worden onmogelijkheden mogelijkheden. De dingen die een mens niet in de hand heeft, geeft hij uit handen. Alleen een mens die deze angst los kan laten, zal ook losgelaten worden (vgl. Luk.6:37).

Een mens kan Jezus in de ogen kijken en stilte en rust ervaren. Zo verandert de menselijke blik zélf. De golven veranderen niet één, twee, drie. Omstandigheden kunnen nog even fel en hard zijn. Maar ze komen anders binnen, omdat Jezus de controle heeft. Totale controle. Zoals Hij de golven van de zee met één woord kan toespreken en bedwingen (vgl. Marc.4:39), zo kan Hij gebroken harten helen. Dat is zijn specialiteit. Om dat wat kapot is, heel te maken. Net als een oud-ijzerboer die overal nog wel wat in ziet.

Dit fragment is afkomstig uit het boek 'Geef Mij je angst' van Koert Koster. Er is binnenkort ook een Duitse, Engelse en Franse vertaling beschikbaar. Kunnen deze angsten vandaag worden overwonnen? Is er een uitweg? Welke handvatten reiken de Bijbelschrijvers ons aan? Bij deze vragen wil de auteur stilstaan. Klik hier om het boek te bekijken of te bestellen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#388 Bram Hofland en Nico van der Voet over de Bijbelse doop: verdeeldheid of verbondenheid?
Of beluister op:

Meerartikelen

Hans van de Breevaart
Opinie

Waarom cultuurchristenen geen karikatuur verdienen

In zijn reactie op Bjorn Lous gaat Hans van de Breevaart in op de beschuldiging dat rechts-conservatieve christenen zouden handelen zoals de Farizeeën uit Jezus’ tijd. Volgens Van de Breevaart doet dit cliché geen recht aan de historische werkelijkhe

Erik Bakker
Column

We zijn te braaf geworden: niemand vindt de kerk nog gevaarlijk

Er gaapt een kloof tussen de Kerk van Pinksteren en de kerken van nu. Een kloof zo breed dat je je afvraagt of we nog wel over hetzelfde fenomeen praten. Waar de eerste christenen renden, kruipen wij. Waar zij brandden, zijn wij lauw. Waar zij de wer

Ds. Bram Hofland
Opinie

Kerkpijn slaat om in polarisatie: Urk en Rijnsburg forceren breuk in CGK

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zijn gescheurd, zo meldde de NOS afgelopen week. Het blijft vreemd om je eigen kerkverband in de nieuwsberichtgeving voorbij te zien komen. Wat er landelijk gebeurt, speelt zich namelijk net zo goed af op lo

Nicodemus Kitto
Nieuws

180.000 Tanzanianen krijgen dankzij donateurs een Bijbel

Met grote dankbaarheid maakt Bible League Nederland bekend dat het jubileumproject ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan volledig is gefinancierd. Dankzij de steun van donateurs kunnen 150 afgelegen dorpen in Tanzania bereikt worden, waarmee ongev

Groot-Brittannië
Nieuws

Docent verliest baan na opmerking over christelijke identiteit Groot-Brittannië

In Londen is een basisschoolleraar zijn baan kwijtgeraakt nadat hij een leerling had verteld dat “Groot-Brittannië nog steeds een christelijk land is”. De docent, die anoniem wil blijven, kreeg problemen nadat hij jongens had aangesproken die hun voe

DonCeder-DiederikvDijk-Artikel23
Nieuws

Christelijke partijen fel: ‘Motie zet bijl aan de wortel van de onderwijsvrijheid’

De Tweede Kamer heeft deze week met een nipte meerderheid ingestemd met een motie van VVD-Kamerlid Arend Kisteman, waarin wordt uitgesproken dat het discriminatieverbod van artikel 1 van de Grondwet leidend moet zijn wanneer dat botst met de vrijheid

Franklin Graham
Nieuws

Franklin Graham ontbrak op christelijk event in India vanwege problemen rond visa

De Amerikaanse evangelist Franklin Graham kon eind vorige maand niet aanwezig zijn bij een christelijk event in de Indiase staat Nagaland. Dat schrijft The Christian Post. In de media ging het bericht rond dat India zijn visumaanvraag geweigerd had. 

Ds. A. S. Middelkoop
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Kralingse Veer ziet ds. A. S. Middelkoop graag komen

De hersteld hervormde gemeente te Kralingse Veer (Rotterdam) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. S. Middelkoop (foto). De predikant moet in de Laankerk de opvolger worden van de eerder dit jaar naar Middelharnis-Sommelsdijk vertrokken ds. F. van B

Meerartikelen

Dr. P. de Vries
Video

Ds. De Vries vertelt hoe hij als student overspannen raakte én geloofszekerheid vond

"Ik moest zelf weten dat ik het eigendom van Christus ben, anders kan ik anderen niet de weg wijzen", aldus ds. P. de Vries. De hersteld hervormde emerituspredikant vertelde onlangs in de serie Getuigend Gesprek aan presentator Robert Jansema hoe hij

Nigeria
Nieuws

Twee doden bij aanval op kerk in Zuid-Nigeria

In Nigeria is opnieuw geweld uitgebroken tegen christelijke gemeenschappen. Zondagmorgen vielen gewapende mannen de St Andrews Anglicaanse Kerk in Isiokwe aan, in de deelstaat Anambra. De daders openden het vuur terwijl gemeenteleden zich verzamelden

gratis kerstpakket
Nieuws

Gratis kerstpakket voor mensen met beperking

De feestdagen komen eraan, een periode van warmte, gezelligheid en verbondenheid. Maar wat als dit voor jou niet vanzelfsprekend is? Voor veel mensen met een beperking zijn de feestdagen een tijd waarin zij zich extra eenzaam of vergeten voelen. 'Dit

Prof. dr. Arnold Huijgen
Opinie

Cultuurchristendom als bondgenoot? Wees gewaarschuwd

Een van de grote vragen van deze tijd is: met wie ga je allianties aan, en wie sluit je juist buiten? Dat geldt zowel in de kerk, de politiek, als in de bredere cultuur. Om met die laatste te beginnen: onlangs sprak Wierd Duk voor een christelijk gez

CGK kerkscheuring
Nieuws

Nieuwe vrouwelijke predikant in CGK zet spanningen verder op scherp

De spanning binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) loopt opnieuw op na het bericht dat ds. Janneke Dekker-de Groot het beroep van de Nederlands Christelijke Gereformeerde Kerk (NCGK) Zutphen heeft aangenomen. Daarmee krijgt opnieuw een CGK

Russisch-Orthodoxe Kerk
Nieuws

Europese kerken roepen op tot verzet tegen omstreden Russische ideologie

Europese kerken hebben een gezamenlijke verklaring uitgebracht waarin zij de zogenoemde Russian World-ideologie afwijzen. Deze ideologie wordt in Rusland gebruikt om de oorlog tegen Oekraïne religieus te rechtvaardigen. Tijdens de conferentie Resisti

Jennifer Melle
Nieuws

Conservatieve Britse politica roept op tot stopzetten zaak tegen christelijke verpleegkundige

De Britse schaduwminister voor gelijke kansen, Claire Coutinho, roept op om de tuchtzaak tegen de christelijke verpleegkundige Jennifer Melle onmiddellijk te beëindigen. Melle werd in april geschorst nadat zij een transgenderpatiënt in een mannencent

Heidelberg
Nieuws

Fors aantal incidenten in Duitse kerken, zorgen groeien over toenemende vernielingen

In de Duitse deelstaat Baden-Württemberg zijn vorig jaar 849 incidenten in kerken en kapellen geregistreerd. Dat blijkt volgens Evangelical Focus uit cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken in reactie op vragen van de liberale FDP-fractie.

ontvoeringen Nigeria
Nieuws

Honderd christelijke schoolkinderen vrijgelaten na ontvoering in Nigeria

In Nigeria zijn honderd kinderen vrijgelaten die op 21 november werden ontvoerd in de deelstaat Niger. Dat bevestigde een woordvoerder van de Nigeriaanse president zondag volgens persbureau AFP. De kinderen zijn naar Abuja gevlogen en zouden maandag

Kerst in Bethlehem
Nieuws

Bethlehem en Jeruzalem vieren na twee oorlogsjaren weer kerst

Voor het eerst in twee jaar tijd werden in Bethlehem en Jeruzalem vorige week weer openbare kerstvieringen gehouden. Na twee jaar van oorlog en daarmee economische achteruitgang en stilte, vulden duizenden mensen opnieuw het Mangerplein in Bethlehem

Pakistan vlag
Nieuws

Voorganger vermoord in Pakistan: christenen vrezen nog meer geweld

De christelijke gemeenschap in Pakistan is diep geschokt na de moord op voorganger Kamran Salamat (45). Hij werd op 5 december doodgeschoten voor zijn huis, meldt International Christian Concern. Volgens familie en omwonenden stond hij op het punt zi

Indiase christenen
Nieuws

Duizenden christenen demonstreren in New Delhi tegen aanhoudend geweld

In New Delhi hebben zo’n 2.000 christenen uit heel India deelgenomen aan een grote demonstratie tegen wat zij ‘toenemend, aanhoudend en systematisch geweld’ tegen hun gemeenschap noemen. De bijeenkomst vond eind vorige maand onder de vlag van de Nati