"Er raast een enorme storm over de kerk heen"

Interview 23 maart 2015
Zijn type prediking werd opgevat als te somber en te zwaar. Na veel kerkelijke moeite, met gezondheidsproblemen tot gevolg, verliet dr. Wilschut de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) en maakte hij de overstap naar de Protestante Kerk in Nederland (PKN). In zijn nieuwe boek 'Gebleven en meegegaan' onderzoekt de predikant motieven van gereformeerde belijders, die in de 19e eeuw de Hervormde Kerk trouw bleven en in 2004 meegingen met de PKN. Daarnaast verantwoordt hij zijn keus voor de PKN en roept hij op tot kerkelijke eenheid.
 
Wat is u opgevallen in het onderzoeken naar motieven van gereformeerde belijders?
"Het onderwijs van Calvijn is een eye-opener geweest. Hij zegt dat je een kerk pas mag verlaten wanneer daar officieel de grondwaarheden van het christelijk geloof worden ontkend en trouwe belijders worden buitengesloten of gedwongen worden om aan goddeloosheid mee te doen. Dat heeft mij aan het denken gezet in de manier waarop ik de PKN benader. Kijk je naar een deel dat een verkeerd uitgangspunt heeft of zie je ook dat er voldoende ruimte is voor evangelieverspreiding? Die ruimte voor evangelieprediking binnen NHK en PKN vormt de rode draad in mijn boek. Zolang dat het geval is, kun je de die niet afschrijven als een valse kerk."
"Calvijn zegt dat je een kerk pas mag verlaten wanneer daar officieel de grondwaarheden van het christelijk geloof worden ontkend"
Blijkbaar was dit niet overtuigend genoeg voor hen die nu onderdeel zijn van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK). Kunt u wel begrip opbrengen voor hun overwegingen?
"Ik begrijp hen en tegelijkertijd ook weer niet. Vóór het ontstaan van de PKN (in 2004) was men nog gewoon onderdeel van de Hervormde Kerk, met dezelfde gebreken als de PKN. Als het gaat om vrijzinnigheid binnen de kerk, één van hun bezwaren, was daar vanaf de 19e eeuw in royale mate al sprake van. Met andere woorden, wat voorheen werd verdragen werd ineens onaanvaardbaar. Ja, ook ik heb grote bezwaren tegen het inzegenen van homorelaties in de kerk. Maar binnen de PKN is het zo geregeld dat een kerkenraad hiertoe niet wordt gedwongen. Overigens waardeer ik het zeer dat de HHK opkomt voor het gereformeerde belijden. Toch was mijns inziens de breuk in 2004 niet nodig."
 
Onlangs zei iemand: ‘de kerk (PKN) is ziek. Als mijn moeder ziek is, zal ik haar ook niet verlaten en daarom blijf ik’. Heeft die persoon een punt?
"Ik vind het ingewikkeld om door middel van deze beeldspraak over de kerk te spreken. Natuurlijk is de kerk een soort moeder, met al haar zonden en gebreken. Maar ik zou het ziektebeeld niet willen gebruiken. Ziekte kan al gauw als reden worden aangevoerd om je niet te hoeven bekeren. Wel doet een moeder soms verkeerde dingen en heeft ze de taak om het Woord te bedienen aan haar kinderen. Daarom zeg ik: 'blijf je kerk trouw, zolang het kan'. Als de omstandigheden het hadden toegelaten was ik nog steeds onderdeel geweest van de GKv, want alle kerkverbanden die Christus belijden, functioneren als een moeder."
 
Het ontbreken van persoonlijke, gerichte leertucht blijft een pijnpunt in de PKN, zegt u. Recent is ds. Van der Kaaij geschorst omdat hij het historisch bestaan van Christus ontkent. Hoe zou de kerk hiermee om moeten gaan?
"Op papier is er niets mis met de tuchtprocedure in de PKN. Maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Dit komt mede door de regel dat  wanneer en kerkenraad afstand neemt van de dominee, die beslissing kan worden teruggedraaid door de classis (een regionaal bestuurskader van de PKN, red.). Wanneer de classis besluit dat er geen tuchtprocedure nodig is, is daarmee een leerkwestie beslist. Daarnaast wil ik benadrukken dat de PKN in belijdende geschriften afstand heeft genomen van dwaalgeesten. Maar de hantering van persoonlijke leertucht blijft een ziek element van de kerk."
"Ja, ook ik heb grote bezwaren tegen het inzegenen van homorelaties in de kerk. Maar binnen de PKN is het zo geregeld dat een kerkenraad hiertoe niet wordt gedwongen"
Wilschut merkt op dat binding aan een kerkverband jongeren vandaag de dag "geen fluit" meer te zeggen heeft. "Wat er binnen de kerken speelt, kon ik mijn catechisanten niet uitleggen. Terwijl zij bezig zijn met vragen als 'bestaat God?', raast er een enorme storm over de kerk heen. We kunnen alle woeste plannen maken als kerk, maar de prioriteit moet leggen bij investeren in prediking, pastoraat en weten wat er onder jongeren leeft. Vandaar dat ik een extra bijlage in mijn boek heb toegevoegd over 'kerkelijke eenheid'. Het benauwt mij dat een Flevo festival veel populairder is onder gelovige jongeren dan de kerk zelf."
 

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Isabel Vaughan-Spruce
Nieuws

Pro-life activiste moet opnieuw voor rechter verschijnen na stil gebed bij abortuskliniek

Een Britse pro-life activiste moet opnieuw voor de rechtbank verschijnen vanwege stil gebed bij een abortuskliniek in Birmingham. Het gaat om Isabel Vaughan-Spruce. Zij bad zwijgend in een zogenoemde 'safe access zone'. Dit is een landelijk vastgeleg

Iran
Nieuws

Lange gevangenisstraffen Iraanse christenen voor gewone geloofspraktijken

Een Iraanse christen die ernstig ziek is, is samen met vier andere gelovigen veroordeeld tot lange gevangenisstraffen vanwege haar geloof. Dat melden mensenrechtenorganisaties Article 18 en de National Council of Resistance of Iran. Het toont opnieuw

Kevin Rideout
Nieuws

Ontvoerde Amerikaanse zendingspiloot na twee maanden nog altijd spoorloos in Niger

Het is bijna twee maanden geleden dat de Amerikaanse zendingspiloot Kevin Rideout werd ontvoerd in Niger. Lokale christenen maken zich grote zorgen. Zij horen weinig over pogingen om hem te redden. Volgens The Christian Post is er weinig bekend over

Arend van der Heijden
Video

Komende zondag is kok Arend van der Heijden te gast in Hour of Power

In Hour of Power is sterkok Arend van der Heijden te gast. Jarenlang kookte hij voor beroemdheden, zoals Bruce Springsteen en Madonna, maar zijn liefde voor koken bleek onlosmakelijk verbonden met zijn liefde voor mensen. Daarom verruilde hij topkeuk

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt kerkgangers om niet over andere avondmaalsgangers te oordelen

"Rondom de bediening van het heilig avondmaal zijn wij heel erg hard bezig met de buitenkant. Als we in de kerk zitten, zijn we buitengewoon geïnteresseerd in wie er wel of niet aangaat", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek riep de predikan

Glorify
Video

Koren bundelen stemmen voor ontroerend kerstnummer

In aanloop naar Kerst is er weer een nieuwe muzikale parel verschenen. Mannenkoor Ailanthus uit Wezep en het gemengd koor Glorify uit Meppel bundelden hun stemmen voor een sfeervolle uitvoering van Gods liefde kerst. Onder leiding van dirigent Marco

eritrea
Nieuws

Eritrea laat christenen vrij, maar zeven kerkleiders zitten na 21 jaar nog gevangen

De Eritrese overheid heeft de afgelopen weken een groep gevangenen vrijgelaten. Onder hen bevinden zich ook christenen. Dat melden Open Doors en andere betrouwbare bronnen. Toch overheerst geen vreugde, maar zorg. Zeven prominente kerkleiders zitten

Bajesagenda
Persbericht

Bijbelteksten als anker: Bajesagenda biedt gevangenen houvast en hoop

"In de Bajesagenda staat bij elke dag een Bijbeltekst: een uitspraak van een Bijbelse persoon die laat zien wat er in hem of haar omging. Bijvoorbeeld de wens om het anders te doen, of een verlangen naar een andere manier van denken. Daarmee geeft de

Meerartikelen

Nigeria
Nieuws

Dertien christenen ontvoerd na aanval tijdens kerkdienst in Nigeria

In Nigeria zijn dertien christenen ontvoerd na een gewelddadige aanval op een kerk in de deelstaat Kogi. Gewapende mannen vielen zondag tijdens een dienst van de Evangelical Church Winning All de kerk binnen. Gemeenteleden en lokale beveiligers boden

Don Ceder
Opinie

Celstraf voor mensen zonder geldige verblijfspapieren: terecht of onzin?

Moeten we mensen die geen geldige verblijfspapieren hebben niet strafbaar maken? Die politieke vraag speelt al jaren. En op de laatste dag voor het kerstreces heeft de Tweede Kamer een voorstel aangenomen dat de strafbaarstelling van het niet hebben

Kerst
Boekfragment

Vreugde die niet afhankelijk is van omstandigheden

Habakuk leeft in een tijd van chaos. Er dreigt oorlog, het onrecht groeit en Gods volk lijkt aan zijn lot overgelaten. De profeet heeft eerder in het boek zijn vragen en worstelingen eerlijk uitgesproken. Waarom grijpt God niet in? Waarom lijkt het k

Chris Verhagen
Opinie

Alliantie met cultuurchristenen: waarom zwijgen geen optie is

De recente discussie over samenwerking met zogenoemde cultuurchristenen raakt aan een dieperliggend probleem binnen het Nederlandse christendom. De vraag is niet allereerst met wie christenen allianties aangaan, maar of de kerk haar eigen opdracht no

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Resolutie Bert-Jan Ruissen over christenvervolging Nigeria aangenomen door Europees Parlement

Het Europees Parlement veroordeelt in een resolutie de ontvoering van 315 christelijke kinderen uit St. Mary’s school in Papiri, Nigeria en verzoekt de Nigeriaanse regering met klem om kinderen beter te beschermen en religieus geweld tegen christenen

Europees Parlement
Nieuws

Europees Parlement wil EU-geld inzetten voor abortus in andere lidstaten

Het Europees Parlement heeft woensdag een resolutie aangenomen waarin de Europese Commissie wordt opgeroepen om met EU-middelen abortussen te financieren voor vrouwen uit lidstaten waar abortus verboden of sterk beperkt is. Vrouwen zouden hun zwanger

Pakistan
Nieuws

Ernstig seksueel misbruik 6-jarig meisje: Pakistaanse moslims zetten christelijk gezin onder druk

In Pakistan is een zesjarig christelijk meisje slachtoffer geworden van ernstig seksueel misbruik. De verdachte, een jonge moslimman uit de buurt, is inmiddels opgepakt. Toch staat het gezin van het meisje zwaar onder druk om de aangifte in te trekke

pro-Israëlmanifestatie
Nieuws

Honderden christenen bijeen tijdens pro-Israëlmanifestatie; politie arresteert viertal

Op de Dam in Amsterdam hebben woensdagavond naar schatting tweeduizend mensen deelgenomen aan een landelijke pro-Israëlmanifestatie. De bijeenkomst vond plaats tijdens Chanoeka, het Joodse feest van het licht, en was bedoeld om Israël en de Joodse ge

Myanmar
Nieuws

Militair regime Myanmar dwingt christenen Kerst vervroegd te vieren vanwege verkiezingen

Christenen in delen van Myanmar zijn door de militaire autoriteiten verplicht om Kerst dit jaar vervroegd te vieren. In de noordelijke deelstaat Kachin moeten alle kerstactiviteiten vóór 20 december zijn afgerond. Men wil niet dat het christelijke fe

Mirjam Bikker en Chris Stoffer
Nieuws

SGP en ChristenUnie waarschuwen formatiepartijen: steun niet vanzelfsprekend

De SGP en de ChristenUnie hebben scherpe waarschuwingen afgegeven aan de partijen die momenteel onderhandelen over een nieuw kabinet. Volgens SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer en ChristenUnie-leider Mirjam Bikker komt de bereidheid tot samenwerking

Katholieken
Nieuws

Katholieke zusterorde vecht uitspraak aan over anticonceptie in zorgverzekering

De Kleine Zusters van de Armen gaan opnieuw naar de rechter. De katholieke zusterorde uit Amerika vecht een uitspraak aan die hen kan dwingen om anticonceptie te vergoeden via hun zorgverzekering voor personeel. Volgens hen druist dat regelrecht in t

Kerk in Bethlehem
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over positie Palestijnse christenen rond Bethlehem

ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder heeft schriftelijke vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse Zaken over de positie van Palestijnse christenen op de Westelijke Jordaanoever. Aanleiding zijn berichten dat Israëlische kolonisten voorbereidingen t