"Er raast een enorme storm over de kerk heen"

Interview 23 maart 2015
Zijn type prediking werd opgevat als te somber en te zwaar. Na veel kerkelijke moeite, met gezondheidsproblemen tot gevolg, verliet dr. Wilschut de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) en maakte hij de overstap naar de Protestante Kerk in Nederland (PKN). In zijn nieuwe boek 'Gebleven en meegegaan' onderzoekt de predikant motieven van gereformeerde belijders, die in de 19e eeuw de Hervormde Kerk trouw bleven en in 2004 meegingen met de PKN. Daarnaast verantwoordt hij zijn keus voor de PKN en roept hij op tot kerkelijke eenheid.
 
Wat is u opgevallen in het onderzoeken naar motieven van gereformeerde belijders?
"Het onderwijs van Calvijn is een eye-opener geweest. Hij zegt dat je een kerk pas mag verlaten wanneer daar officieel de grondwaarheden van het christelijk geloof worden ontkend en trouwe belijders worden buitengesloten of gedwongen worden om aan goddeloosheid mee te doen. Dat heeft mij aan het denken gezet in de manier waarop ik de PKN benader. Kijk je naar een deel dat een verkeerd uitgangspunt heeft of zie je ook dat er voldoende ruimte is voor evangelieverspreiding? Die ruimte voor evangelieprediking binnen NHK en PKN vormt de rode draad in mijn boek. Zolang dat het geval is, kun je de die niet afschrijven als een valse kerk."
"Calvijn zegt dat je een kerk pas mag verlaten wanneer daar officieel de grondwaarheden van het christelijk geloof worden ontkend"
Blijkbaar was dit niet overtuigend genoeg voor hen die nu onderdeel zijn van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK). Kunt u wel begrip opbrengen voor hun overwegingen?
"Ik begrijp hen en tegelijkertijd ook weer niet. Vóór het ontstaan van de PKN (in 2004) was men nog gewoon onderdeel van de Hervormde Kerk, met dezelfde gebreken als de PKN. Als het gaat om vrijzinnigheid binnen de kerk, één van hun bezwaren, was daar vanaf de 19e eeuw in royale mate al sprake van. Met andere woorden, wat voorheen werd verdragen werd ineens onaanvaardbaar. Ja, ook ik heb grote bezwaren tegen het inzegenen van homorelaties in de kerk. Maar binnen de PKN is het zo geregeld dat een kerkenraad hiertoe niet wordt gedwongen. Overigens waardeer ik het zeer dat de HHK opkomt voor het gereformeerde belijden. Toch was mijns inziens de breuk in 2004 niet nodig."
 
Onlangs zei iemand: ā€˜de kerk (PKN) is ziek. Als mijn moeder ziek is, zal ik haar ook niet verlaten en daarom blijf ik’. Heeft die persoon een punt?
"Ik vind het ingewikkeld om door middel van deze beeldspraak over de kerk te spreken. Natuurlijk is de kerk een soort moeder, met al haar zonden en gebreken. Maar ik zou het ziektebeeld niet willen gebruiken. Ziekte kan al gauw als reden worden aangevoerd om je niet te hoeven bekeren. Wel doet een moeder soms verkeerde dingen en heeft ze de taak om het Woord te bedienen aan haar kinderen. Daarom zeg ik: 'blijf je kerk trouw, zolang het kan'. Als de omstandigheden het hadden toegelaten was ik nog steeds onderdeel geweest van de GKv, want alle kerkverbanden die Christus belijden, functioneren als een moeder."
 
Het ontbreken van persoonlijke, gerichte leertucht blijft een pijnpunt in de PKN, zegt u. Recent is ds. Van der Kaaij geschorst omdat hij het historisch bestaan van Christus ontkent. Hoe zou de kerk hiermee om moeten gaan?
"Op papier is er niets mis met de tuchtprocedure in de PKN. Maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Dit komt mede door de regel dat  wanneer en kerkenraad afstand neemt van de dominee, die beslissing kan worden teruggedraaid door de classis (een regionaal bestuurskader van de PKN, red.). Wanneer de classis besluit dat er geen tuchtprocedure nodig is, is daarmee een leerkwestie beslist. Daarnaast wil ik benadrukken dat de PKN in belijdende geschriften afstand heeft genomen van dwaalgeesten. Maar de hantering van persoonlijke leertucht blijft een ziek element van de kerk."
"Ja, ook ik heb grote bezwaren tegen het inzegenen van homorelaties in de kerk. Maar binnen de PKN is het zo geregeld dat een kerkenraad hiertoe niet wordt gedwongen"
Wilschut merkt op dat binding aan een kerkverband jongeren vandaag de dag "geen fluit" meer te zeggen heeft. "Wat er binnen de kerken speelt, kon ik mijn catechisanten niet uitleggen. Terwijl zij bezig zijn met vragen als 'bestaat God?', raast er een enorme storm over de kerk heen. We kunnen alle woeste plannen maken als kerk, maar de prioriteit moet leggen bij investeren in prediking, pastoraat en weten wat er onder jongeren leeft. Vandaar dat ik een extra bijlage in mijn boek heb toegevoegd over 'kerkelijke eenheid'. Het benauwt mij dat een Flevo festival veel populairder is onder gelovige jongeren dan de kerk zelf."
 

Praatmee

Beluister onze podcast

#373 Jeffrey & Petra van de Weetering over Israƫl, de kerk en geloven vanuit de schuilkelder
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Basiliek
Persbericht

Vanessa Nakate en Paul Schenderling hoofdsprekers op GroenGelovig 2025

De Oegandese klimaatactivist Vanessa Nakate en econoom/theoloog Paul Schenderling zijn hoofdsprekers op GroenGelovig 2025. Het evenement is een initiatief van Tearfund en wil bezoekers inspireren Ʃn handelingsperspectief bieden om hun leven en omgevi

Engelse kerk
Nieuws

Onderzoek: Steeds meer Britse jongeren geloven in God

Steeds meer jongeren in het Verenigd Koninkrijk zeggen te geloven in God. Dat blijkt uit een nieuwe peiling van onderzoeksbureau YouGov. Volgens het onderzoek is het aantal 16- tot 24-jarigen dat zegt in God te geloven, gestegen van 16 procent in 202

Tsjaad
Nieuws

Acht christenen vrijgelaten in Tsjaad na maand gevangenschap

Op vrijdag 8 augustus liet de regering van Tsjaad acht jonge christenen vrij. Zij zaten ruim een maand vast na hun arrestatie tijdens een evangelisatieactie in de hoofdstad N’Djamena. De groep – zeven mannen en ƩƩn vrouw uit verschillende kerken – tr

Botrus Mansour
Nieuws

Palestijnse Israƫliƫr nieuwe secretaris-generaal van de Wereld Evangelische Alliantie

De Wereld Evangelische Alliantie (WEA) heeft Botrus Mansour gekozen als nieuwe secretaris-generaal en CEO. Het besluit komt twee maanden voor de grote wereldvergadering in Zuid-Korea waarbij duizenden evangelische leiders uit alle continenten aanwezi

Ds. Kees Kant
Opinie

Tientallen kerken laten het Joodse volk vallen als een baksteen

Vorige week publiceerden ruim zeventig kerken in Nederland een oproep aan de regering om maatregelen te nemen tegen Israƫl. De begeleidende tekst was een beschamende weergave van de gebruikelijke Hamas-propaganda van de laatste maanden. Rond de toeli

Kees van Ekris
Interview

PKN-scriba Kees van Ekris: "Ik probeer het zwijgen over God moeilijker te maken"

"In zes weken heb ik dit boek geschreven", vertelt Kees van Ekris me aan zijn bureau in Zeist. "Het heet De magie van het geloof. Ik vertel daarin over tien ontmoetingen die ik had als Theoloog des Vaderlands." Kees luistert en kijkt graag en vertelt

Ds. A. Simons
Video

Ds. Simons legt uit waarom Jezus volgens hem geen verborgen persoon is

In preken binnen de rechterflank van de reformatorische gezindte is vaak te horen dat Jezus Christus een verborgen persoon is, zelfs voor wedergeboren mensen. Vanuit die overtuiging leert men dat Christus steeds verder op de heilsweg geopenbaard word

Eritrea
Nieuws

Wereldwijde actie voor zeven gevangen Eritrese kerkleiders

Christenen wereldwijd voeren deze week actie voor zeven kerkleiders die al meer dan twintig jaar zonder proces gevangen zitten in Eritrea. Op 22 augustus, de Internationale Dag ter herdenking van slachtoffers van geweld op basis van religie of levens

Meerartikelen

Prayer house
Nieuws

Kerk in Indonesiƫ gesloten: evangelist en zoon verdreven

In Indonesiƫ is begin deze maand het Immanuel Prayer House in het dorp Purbayani definitief gesloten door lokale autoriteiten. Het gebedshuis maakte deel uit van de Bethel Tabernakelkerk (GBT). Naast de sluiting werd ook evangelist Dani Natanael Guna

Somalie
Nieuws

Vrouw en baby opgesloten door islamitische familie in Somaliƫ tot ze geloof in Christus opgeeft

Een jonge Somalische moeder wordt samen met haar ƩƩnjarige dochter vastgehouden door haar islamitische familieleden. De vrouw, Fatuma Hassan (28), bekeerde zich tot het christelijk geloof en weigert terug te keren naar de islam. Sinds 6 augustus zit

Daniel Dronkelaar
Interview

Een regenboog veranderde het leven van Daniel: "Alsof de hemel even openging"

Toen Daniel Dronkelaar in de auto zat en in zijn gedachten aan God vroeg om een teken, verscheen er binnen vijf seconden een regenboog. "Het voelde alsof de hemel even openging en God recht in mijn hart sprak. Ik begon te huilen, niet omdat ik verdri

Irak vlag
Positief nieuws

Meer dan duizend kinderen in Irak doen hun eerste communie ondanks vervolging

Ondanks jaren van oorlog, terreur en onderdrukking vieren Iraakse christenen een teken van hoop. In de afgelopen weken hebben meer dan duizend kinderen in het land hun eerste communie ontvangen, meldt de Christian Post. In de hoofdstad Bagdad ontving

Anne Borkent
Podcast

Anne Borkent: ā€œKritiek hoort bij een gezonde kerkā€

In de Cvandaag podcast benadrukt voorganger Anne Borkent het belang van ruimte voor kritische geluiden binnen de kerk. ā€œKritiek is niet leukā€, erkent hij, ā€œmaar het kan een zegen zijn voor een gemeenschap die wil groeien. Het hoort bij een gezonde ke

Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie presenteert kandidatenlijst: vertrouwde gezichten in top-3

De ChristenUnie presenteerde vandaag haar concept-kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober. De huidige fractieleden Mirjam Bikker, Pieter Grinwis en Don Ceder voeren de lijst aan. Op plek vier en vijf staan de Hardenbergse wetho

Doopdienst Californiƫ
Nieuws

2.100 mensen gedoopt bij massale doopdienst in CaliforniĆ«: ā€œGod is aan het werkā€

In Newport Beach, in de Amerikaanse staat Californiƫ, werden afgelopen weekend maar liefst 2.100 mensen gedoopt. Dat schrijft CBN News. De massale doop vond plaats tijdens de 3rd Annual Jesus Revolution Baptism. Het was een dag die volgens velen wijs

Johan Lock
Podcast

Het hoofdpijndossier van Johan Lock: ongezond leiderschap in de kerk

Schrijver Johan Lock wijst in de Cvandaag podcast op de nadelige gevolgen van ongezond leiderschap. Zijn ervaringen maken pijnlijk duidelijk hoe geloofsijver soms kan doorschieten in controle en wetticisme. In de Cvandaag podcast sprak Lock samen met

India
Nieuws

Indiase deelstaat scherpt anti-bekeringswet aan: online van geloof getuigen verboden

De Indiase deelstaat Uttarakhand heeft haar anti-bekeringswet aanzienlijk aangescherpt. Op 13 augustus keurde de deelstaatregering een wetswijziging goed die niet alleen strengere straffen oplegt, maar ook digitale media onder de wet brengt. Dat bete

Daniel Fuentes Espinal
Nieuws

Amerikaanse immigratiedienst laat Hondurese pastor na ƩƩn maand detentie weer vrij

De Hondurese voorganger Daniel Fuentes Espinal van de Iglesia del Nazareno JesĆŗs Te Ama in Easton (Maryland) is weer thuis bij zijn gezin. De 54-jarige pastor werd eind juli opgepakt door de Amerikaanse immigratiedienst (ICE) omdat hij al 24 jaar in

Ds. M. Klaassen
Video

Ds. Klaassen wijst op de grootste fout die je als vader en moeder maken kunt

"Dat wat Jacob met zijn vrouwen deed, deed hij later ook met zijn kinderen. Sommigen trok hij voor en anderen stelde hij achter. De zonen van Rachel waren zijn lievelingetjes en de zonen van Lea waren niet in tel. De grootste fout die je als ouders k

Bobby Schuller
Interview

Bobby Schuller ziet hoe Hour of Power levens verandert: "Mensen worden discipelen"

Hour of Power vierde vorig jaar haar 25-jarig bestaan op de Nederlandse buis. Daarom ontving Jan van den Bosch wekelijks een kijker van het eerste uur. Afgelopen weekend was dat televisiepredikant Bobby Schuller. De Amerikaan, kleinzoon van de bekend