"Er raast een enorme storm over de kerk heen"

Interview 23 maart 2015
Zijn type prediking werd opgevat als te somber en te zwaar. Na veel kerkelijke moeite, met gezondheidsproblemen tot gevolg, verliet dr. Wilschut de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) en maakte hij de overstap naar de Protestante Kerk in Nederland (PKN). In zijn nieuwe boek 'Gebleven en meegegaan' onderzoekt de predikant motieven van gereformeerde belijders, die in de 19e eeuw de Hervormde Kerk trouw bleven en in 2004 meegingen met de PKN. Daarnaast verantwoordt hij zijn keus voor de PKN en roept hij op tot kerkelijke eenheid.
 
Wat is u opgevallen in het onderzoeken naar motieven van gereformeerde belijders?
"Het onderwijs van Calvijn is een eye-opener geweest. Hij zegt dat je een kerk pas mag verlaten wanneer daar officieel de grondwaarheden van het christelijk geloof worden ontkend en trouwe belijders worden buitengesloten of gedwongen worden om aan goddeloosheid mee te doen. Dat heeft mij aan het denken gezet in de manier waarop ik de PKN benader. Kijk je naar een deel dat een verkeerd uitgangspunt heeft of zie je ook dat er voldoende ruimte is voor evangelieverspreiding? Die ruimte voor evangelieprediking binnen NHK en PKN vormt de rode draad in mijn boek. Zolang dat het geval is, kun je de die niet afschrijven als een valse kerk."
"Calvijn zegt dat je een kerk pas mag verlaten wanneer daar officieel de grondwaarheden van het christelijk geloof worden ontkend"
Blijkbaar was dit niet overtuigend genoeg voor hen die nu onderdeel zijn van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK). Kunt u wel begrip opbrengen voor hun overwegingen?
"Ik begrijp hen en tegelijkertijd ook weer niet. Vóór het ontstaan van de PKN (in 2004) was men nog gewoon onderdeel van de Hervormde Kerk, met dezelfde gebreken als de PKN. Als het gaat om vrijzinnigheid binnen de kerk, één van hun bezwaren, was daar vanaf de 19e eeuw in royale mate al sprake van. Met andere woorden, wat voorheen werd verdragen werd ineens onaanvaardbaar. Ja, ook ik heb grote bezwaren tegen het inzegenen van homorelaties in de kerk. Maar binnen de PKN is het zo geregeld dat een kerkenraad hiertoe niet wordt gedwongen. Overigens waardeer ik het zeer dat de HHK opkomt voor het gereformeerde belijden. Toch was mijns inziens de breuk in 2004 niet nodig."
 
Onlangs zei iemand: ‘de kerk (PKN) is ziek. Als mijn moeder ziek is, zal ik haar ook niet verlaten en daarom blijf ik’. Heeft die persoon een punt?
"Ik vind het ingewikkeld om door middel van deze beeldspraak over de kerk te spreken. Natuurlijk is de kerk een soort moeder, met al haar zonden en gebreken. Maar ik zou het ziektebeeld niet willen gebruiken. Ziekte kan al gauw als reden worden aangevoerd om je niet te hoeven bekeren. Wel doet een moeder soms verkeerde dingen en heeft ze de taak om het Woord te bedienen aan haar kinderen. Daarom zeg ik: 'blijf je kerk trouw, zolang het kan'. Als de omstandigheden het hadden toegelaten was ik nog steeds onderdeel geweest van de GKv, want alle kerkverbanden die Christus belijden, functioneren als een moeder."
 
Het ontbreken van persoonlijke, gerichte leertucht blijft een pijnpunt in de PKN, zegt u. Recent is ds. Van der Kaaij geschorst omdat hij het historisch bestaan van Christus ontkent. Hoe zou de kerk hiermee om moeten gaan?
"Op papier is er niets mis met de tuchtprocedure in de PKN. Maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Dit komt mede door de regel dat  wanneer en kerkenraad afstand neemt van de dominee, die beslissing kan worden teruggedraaid door de classis (een regionaal bestuurskader van de PKN, red.). Wanneer de classis besluit dat er geen tuchtprocedure nodig is, is daarmee een leerkwestie beslist. Daarnaast wil ik benadrukken dat de PKN in belijdende geschriften afstand heeft genomen van dwaalgeesten. Maar de hantering van persoonlijke leertucht blijft een ziek element van de kerk."
"Ja, ook ik heb grote bezwaren tegen het inzegenen van homorelaties in de kerk. Maar binnen de PKN is het zo geregeld dat een kerkenraad hiertoe niet wordt gedwongen"
Wilschut merkt op dat binding aan een kerkverband jongeren vandaag de dag "geen fluit" meer te zeggen heeft. "Wat er binnen de kerken speelt, kon ik mijn catechisanten niet uitleggen. Terwijl zij bezig zijn met vragen als 'bestaat God?', raast er een enorme storm over de kerk heen. We kunnen alle woeste plannen maken als kerk, maar de prioriteit moet leggen bij investeren in prediking, pastoraat en weten wat er onder jongeren leeft. Vandaar dat ik een extra bijlage in mijn boek heb toegevoegd over 'kerkelijke eenheid'. Het benauwt mij dat een Flevo festival veel populairder is onder gelovige jongeren dan de kerk zelf."
 

Praatmee

Beluister onze podcast

#337 Patrick & Jeffrey over dominee Olaf Latzel, de Tempelberg en Donald Trump
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Pakistan
Nieuws

Evangeliserende christenen in Pakistan opgepakt: "Ik ben bereid de prijs te betalen voor mijn bediening"

Een christelijke vrouw is in Pakistan samen met haar zus en drie andere christenen gearresteerd. Ze worden verdacht van het overtreden van de blasfemiewet. Ze houden zich bezig met evangelieverspreiding onder moslims. Nadat ze op borgtocht werden vri

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast over dominee Olaf Latzel, de Tempelberg en Donald Trump

Een Duitse dominee stond vorige week voor de rechter. Redacteur Patrick Simons praat je bij over deze kwestie. Ook een omstreden uitspraak van presidentskandidaat Donald Trump komt ter sprake. Presentator Jeffrey Schipper wijst op de geestelijke stri

Ds. Arie van der Veer
Column

Mijn lichaam is op (maar ik geloof nog steeds dat God regeert)

Ik zit in de oude clubfauteuil op mijn studeerkamer. Hij hoort al jarenlang bij mijn vaste inventaris.Ik denk nog eens terug aan de afgelopen dagen. Het waren heftige dagen. Wat ik wilde doen, is gedaan. De kinderen hebben me geweldig geholpen. Al wi

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar wijst op Bijbeltekst over rijkdom: "De wortel van alle kwaad"

Ds. J. Koppelaar stond onlangs in een preek stil bij het thema rijkdom. Zo wees de hersteld hervormde emeritus-predikant onder meer op de onverzadigbaarheid en arrogantie die de kop kunnen opsteken als je rijk bent. Volgens Koppelaar is ware rijkdom

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt een ontroerende vraag van God: 'Hoe kan Ik je ooit loslaten?'

In de serie 'Vragen van God' behandelt Ron van der Spoel wekelijks een vraag die God in de Bijbel aan de mens stelt. Ditmaal behandelt hij een vraag uit een Hosea 11: 'Hoe kan Ik je ooit loslaten?' Het simpele antwoord daarop is dat God dat niet kan

Maarten Dees
Video

Open Doors-directeur ziet agenda achter extreem geweld tegen Nigeriaanse christenen

Uit een nieuw rapport van het Observatory for Religious Freedom in Africa (ORFA) blijkt dat in de afgelopen vier jaar ruim 55.000 mensen door geweld om het leven zijn gekomen. Het grootste deel hiervan is christen. De terroristische groepering Fulani

Bijbellezen
Verdieping

Afnemende kennis van verhaal van de Bijbel leidt tot verwereldlijking

Het grote verhaal van schepping, zondeval, verlossing en herschepping wordt verteld en moet verteld worden. De Bijbel doet het. En hoe we het ook wenden of keren, we leven bewust of onbewust in en vanuit een groter verhaal. Dat stempelt ons handelen.

GZB-retraite
Nieuws

GZB organiseert retraite voor predikanten en kerkelijk werkers

Hoe blijf je dicht bij je roeping als predikant en kerkelijk werker? Op D.V. dinsdag 10 september organiseert de GZB een retraite over dit onderwerp in Zeist. We willen ons daarbij laten inspireren door de wereldkerk. ‘s Morgens helpt prof. dr. Edwar

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp citeert bekend gedicht van Portia Nelson: 'Ik loop op straat'

Als we achter Jezus aangaan, doen we dat vrijwel altijd met vallen en opstaan. Dat wijst de praktijk vaak genoeg uit, zo vertelde Wilkin van de Kamp in de vorige aflevering van de serie 'Begin je dag met God'. In aflevering 95 komt de christelijke sp

Arie de Rover
Boekfragment

In christelijke kring worden seksuele zonden sterk uitvergroot

Moralisme, het hanteren van de moraal voor je eigen zekerheid, leidt bijna altijd tot selectieve verontwaardiging: de ene zonde wordt zwaarder gewogen dan de andere. Als je identiteitszekerheid nog voor een groot deel afhangt van je morele prestaties

Ds. J. Koppelaar
Video

Volgens ds. Koppelaar is Istanbul het Babylon waar Openbaring over spreekt

In het Bijbelboek Openbaring, wordt veelvuldig gesproken over Babylon. Deze stad staat symbool voor corruptie, zonde en afgoderij. Uiteindelijk zal zij vernietigd worden. Ds. J. Koppelaar stond hier onlangs in een preek bij stil. Volgens de hersteld

Barnabas
Video

Nigeriaanse pastor overleefde ternauwernood een moordaanslag

Volgens recente rapporten zijn 16,2 miljoen christenen door bruut geweld in Afrika van huis en haard verdreven. In Nigeria worden christenen steeds vaker het doelwit van gewelddadige aanvallen. Een stille ramp voltrekt zich, de wereld lijkt er geen o

Nederland zingt in de zomer- Urk
Video

Terugkijken: Nederland Zingt was te gast bij Zingen in de Zomer op Urk

Op Urk wordt er al bijna 50 jaar elke zomer gezongen! Dat was voor het EO-programma Nederland Zingt een goede reden om langs te gaan bij één van de mooiste en grootste samenzangmomenten van het jaar. Duizenden mensen uit het hele land komen naar het

ChristenDOM?
Video

Wat zijn de effecten van het transgenderisme? Bekijk de video

'Wat zijn de effecten van het transgenderisme? En waarom komt het niet overeen met wat de Bijbel zegt?' Die vraag staat centraal in een nieuwe video van het YouTube-kanaal ChristenDOM?. Op dit kanaal wordt er middels uitlegvideo's ingegaan op allerle

Piet Vergunst
Verdieping

Waar blijft het debat over de identiteit en roeping van onze kerk?

‘Hoe droeviger de toestand van de kerk is, hoe meer wij haar in liefde moeten blijven aanhangen’, leerde Calvijn ons. Is het de verdrietige of kwetsbare situatie van de kerk waardoor het debat over haar identiteit en roeping ontbreekt? Ja. Op de jaar

Chris Verhagen
Video

Waarom is de alverzoening onbijbels? Christelijke apologeet geeft antwoord

"Het valt me op dat er steeds meer evangelische christenen lijken te zijn die geloven in de leer van de alverzoening", merkt Chris Verhagen op. De alverzoening is de overtuiging dat niemand uiteindelijk verloren zal gaan of eeuwig tot de hel veroorde

 Ds. C.J. (Corjan) Rijsdijk
Video

Moeten christenen streven naar een groot geloof? Ds. Rijsdijk antwoordt

De discipelen worstelen met de opdracht om grenzeloos te vergeven, zelfs zeven keer per dag. In Lukas 17:5-6 vragen de discipelen aan Jezus: “Vermeerder ons geloof!” Jezus antwoordt dat zelfs een geloof als een mosterdzaadje voldoende is om een moerb

Faber
Nieuws

PKN uiterst kritisch op minister van Asiel: 'Blijft van medemenselijkheid weinig over'

De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) reageert zeer kritisch op het voornemen van minister Marjolein Faber (Asiel) om vanaf komend jaar te stoppen met de financiering van de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Zo stelt scriba René de Reuver d

Het Zoeklicht
Nieuws

Zoeklichtdag op komst: ‘Groot is Uw trouw’

Stichting Het Zoeklicht bestaat dit jaar maar liefst 105 jaar en het gelijknamige magazine is de honderdste jaargang ingegaan. In al die jaren is God trouw geweest aan de organisatie. Daarom is het thema van de Zoeklichtdag op zaterdag 5 oktober: ‘gr

Frankrijk
Nieuws

Man opgepakt na brand in historische kerk Frankrijk

In Frankrijk is een man gearresteerd in verband met de verwoestende brand eerder deze week in een historische katholieke kerk. Volgens lokale media is de dader een recidivist die eerder al talloze branden in kerken probeerde te stichten. Hij zou op z