In onze opvang voor vastgelopen tienermeiden komen regelmatig jongeren voor wie het leven mét of zonder telefoon alle verschil maakt. Het verschil tussen wel of geen slaap, wel of geen school volhouden, wel of geen toekomstperspectief. Wel of geen ruimte om je emoties te voelen, wel of geen ruimte om dingen te verwerken. Hoewel er vaak een complexere problematiek bij komt kijken, door familiesituaties of onverwerkt trauma, is er bij de meeste meiden een duidelijke correlatie met de manier waarop ze in hun telefoon zijn verdronken. Er lijkt een waas over hun leven te liggen. Het voelt soms als een ‘hoe je het niet wilt’ kijkje in de toekomst van onze drie kinderen. Maar hoe dan wel? Hoe in vredesnaam help je ze te navigeren?

Mensen van alle tijden hebben geroepen dat ‘de wereld er nu toch wel slechter aan toe is dan ooit’. Dat troost me. Misschien zijn er geen slechte tijden, want ze zijn allemaal van de eeuwige God. Iedere periode en cultuur vraagt echter wel om zijn eigen wijsheid. Het vraagt moed van ons als ouders om met een open blik op te voeden, zowel in het verwelkomen als het begrenzen van de ontwikkelingen van nu.

In ons werk met tienermeiden zien we dat telefoons en sociale media vragen om "a big no and a big yes", zoals theoloog Richard Rohr zou zeggen. Duidelijke grenzen, kaders en van buitenaf aangebrachte beperkingen in het telefoongebruik van een kind of tiener zijn noodzakelijk. Ze kunnen het niet zelf, die last is te zwaar. Het besef dat niet alleen ongezonde content, maar zelfs gezonde content in onbeperkte porties de kwaliteit van leven van kinderen en jongeren serieus aantast, zou genoeg reden mogen zijn om onszelf ervoor over te hebben de boeman te durven zijn. Dat is ‘de grote nee’.

De meiden volgen een intensief programma, met als doel hun leven weer op de rit te krijgen. Hierbij leveren ze onder andere vrijwillig hun telefoon in en hebben tijdelijk geen toegang tot sociale media. Tijdens de periode in Spanje wordt er gewerkt aan het inhalen van schoolachterstanden, het volgen van therapie als dit nodig is, het verbeteren van de relatie met familie en het behouden van gezonde vriendschappen en krijgen de meiden de mogelijkheid om door middel van allerlei activiteiten te werken aan zelfreflectie en het opbouwen van een nieuw toekomstperspectief.

Wat we echter nog wel eens vergeten is daartegenover een ‘grote ja’ te zetten. De angst voor de ongezonde effecten van technologie kan zorgen dat ouders, bewust of onbewust, voortdurend een negatieve houding hebben ten opzichte van de behoefte van hun kind om zich er mee bezig te houden. Weet je nog hoe irritant, vervreemdend en onproductief het was als oudere mensen in onze tijd afgaven op ‘de jeugd van tegenwoordig en waar die allemaal mee bezig is’? Juist ja. Laten we lief zijn. Ons zwaaiende vingertje in bedwang houden. Oprechte interesse hebben in hun interesses, de wereld waarin ze wonen. Maak met je dochter grappige filter-foto’s waardoor je eruitziet als een barbie en steek niet gelijk een speech af over schoonheidsidealen. Ontdek samen met je zoon welke coole gadgets er allemaal zijn en vertel deze keer eens niet hoe robots de wereld gaan verwoesten.

Ooit komt er misschien een +18 sticker, met zware straffen voor iedereen die probeert een kind te verleiden tot een leven achter een scherm. Stiekem hoop ik dat. Maar tot die tijd? Een stevige lijn in het zand. En tegelijk een zacht hart en een open blik; je preken soms even parkeren. "A big no and a big yes".