Ondoordachte bezuinigingen op ontwikkelingshulp schaadt Nederland én minderheden

Opinie 18 februari 2025 3 minuten Don Ceder en Guido de Vries
Tweede Kamer
Shutterstock

Het kabinet wil een ondoordachte monsterbezuiniging van 2,4 miljard euro op ontwikkelingssamenwerking doorvoeren. Dat is niet alleen slecht nieuws voor minderheden in kwetsbare situaties maar ook voor Nederland zelf, vinden Don Ceder en Guido de Vries.

Op 29 januari is de Tweede Kamer in debat gegaan met Reinette Klever, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp. Haar voorgenomen bezuinigingen raken de positie van maatschappelijke organisaties binnen ontwikkelingshulp. Tijdens het debat ontstond een zorgelijk beeld. De minister lijkt vooral bezig te zijn met het doorvoeren van een historisch forse bezuiniging. Het ontbreekt daarbij echter aan een doordacht plan. Ze zet hiermee de Nederlandse positie op het geopolitieke wereldtoneel op het spel, ten koste van de meest kwetsbaren.

Sterke diplomatie
President Trump heeft recent aangekondigd United States Agency for International Development (USAID) te willen ontmantelen. USAID was in het afgelopen jaar verantwoordelijk voor zo’n 42 procent van alle humanitaire hulp wereldwijd. De organisatie bood hulp op onder andere het gebied van het verzorgen van schoon drinkwater, aidsbestrijding en voedselvoorziening.

Op het gebied van ontwikkelingssamenwerking heeft Nederland zich internationaal altijd onderscheiden als gidsland.

Deze terugtrekkende beweging van de Verenigde Staten biedt kansen voor China en Rusland om hun invloed te vergroten. Daarom vraagt de nieuwe realiteit om sterke diplomatie en een doordacht Nederlands beleid wat betreft ontwikkelingshulp. Maar in plaats daarvan kiest dit kabinet ervoor om een ondoordachte en structurele monsterbezuiniging van 2,4 miljard euro op ontwikkelingssamenwerking door te voeren. Zónder een doordachte visie, zo bleek tijdens het debat.

Nederland investeerde in 2020 ruim 1,4 miljard euro in programma’s die erop gericht zijn om op te komen voor de rechten van minderheden. Dit geld ging bijvoorbeeld naar buitenlandse initiatieven die mensen met een handicap helpen om actief deel te nemen aan de maatschappij of naar organisaties die opkomen voor vrouwen in gebieden waar vrouwen achtergesteld worden. Dat dit hard nodig is, blijkt weer uit recente rapporten van Open Doors en het Humanistisch Verbond, die stellen dat geloofsvervolging van christenen en geloofsafvalligen in de wereld aan het toenemen is. Nederland heeft zich internationaal altijd onderscheiden als gidsland op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Daarmee hebben we als land internationaal een invloedrijke positie verworven.

Veel van de expertise en ervaring die de afgelopen jaren met betrekking tot deze hulpterreinen is opgedaan, wordt met de bezuinigingen van de minister tenietgedaan. En ook op diplomatiek en geopolitiek gebied hebben de voorgenomen bezuinigingen veel impact. Zo onderhoudt Nederland door middel van samenwerking met maatschappelijke organisaties relaties met landen die via andere diplomatieke wegen minder toegankelijk zijn. De organisaties zijn de ogen en oren in de landen die voor Nederland belangrijk zijn. Strategisch gezien zijn ze dus onmisbaar voor ons buitenlandbeleid.

Maatschappelijke organisaties zijn onmisbaar voor ons buitenlandbeleid

Zonder de actieve samenwerking tussen maatschappelijke organisaties en de Nederlandse overheid verliest Nederland snel ontzettend veel waardevolle contacten en inzichten die niet zomaar op een andere wijze opgebouwd kunnen worden.

Geen antwoord
Tijdens het debat klonken er vanuit de oppositie vele kritische en inhoudelijke vragen waarop de minister de Kamer het antwoord voor nu schuldig is gebleven. Dat is problematisch: de continuïteit van vele projecten die via maatschappelijke organisaties lopen, komt daarmee in gevaar.

Op de wens van minister Klever om te bezuinigen op haar eigen ministerie hebben we op dit moment weinig invloed. Wel mogen we verwachten dat er een verantwoord pad uitgezet wordt, waarbij voldoende rekening wordt gehouden met de continuïteit en de expertise van maatschappelijke organisaties. Het recent gehouden debat heeft onze zorgen over een goede overgang van het huidige naar het toekomstige financieringsstelsel bepaald niet weggenomen.

Brief beloofd
De minister heeft tijdens het debat toegezegd dat ze een brief naar de Tweede Kamer stuurt met een verdere uitwerking van de manier waarop de bezuinigingen concreet worden doorgevoerd. Wij hopen dat ze voorafgaand aan die brief opnieuw in gesprek gaat met nationale en lokale organisaties, zodat zij ondanks de bezuinigingen toch met doordacht en tactisch beleid kan komen. Want een monsterbezuiniging zonder doordacht beleid schaadt Nederland én zet minderheden in de kou.

Don Ceder is Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie. Guido de Vries is directeur van Tearfund.

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Open Doors - Het teken van het kruis
Video

Open Doors deelt in aanloop naar Pasen prachtige single: 'Het teken van het kruis'

"Ik strek mijn handen uit en roep om U, mijn Heer. U heeft mijn hart gehoord en antwoordt elke keer. Uw woord is het begin en geeft mijn leven zin. Van U komt de genade waar ik mijn rust in vind." Deze woorden zijn afkomstig uit het lied 'Het teken v

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over christen die bekering voor zich uitschoof: "Totdat het te laat was"

"Wij hebben nog tijd. Maar eens zal het te laat wezen", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant vertelde in een recente preek over een christen bij wie het nooit tot een bekering kwam. Niet vanwege een prediking waarbij bekering slechts voor

Joël Boertjens
Video

Joël Boertjens: "Overal waar de Rabbi gaat, reist reuring met Hem mee"

"Overal waar de Rabbi gaat, reist reuring met Hem mee", aldus Joël Boertjens. De voorganger van Mozaiek020 zoomde afgelopen zondag in op de bekende gelijkenis van de verloren zoon. Daar waar de jongste zoon het familievermogen verkwist, leeft de ouds

Israëlische vlag met daarachter Jeruzalem
Nieuws

Nieuw onderzoek: Ierse christenen hebben 'zorgwekkende opvattingen' over Joden 

Een nieuw onderzoek naar christelijke opvattingen over Joden stelt dat antisemitisme onder Ierse christenen aanzienlijk hoger zou liggen dan onder Amerikaanse gelovigen. Dat schrijft Christian Today. “Het lijkt alsof we terug zijn in de middeleeuwen"

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp roept je op om te leven uit de wet van de vrijheid

"Telkens als je spreekt en handelt, mag je jezelf afvragen: ademen mijn woorden en mijn daden de vrijheid van Christus? Als je daar door de Geest 'ja' op kunt zeggen, leef je volgens Jakobus volgens de wet van de vrijheid", aldus Wilkin van de Kamp.

Ds. Paul Visser
Video

Videoboodschap ds. Paul Visser: "Jezus werd in het gezicht gespuwd"

"Op het moment dat de waarheid aan het licht komt, barst de woede los. Dat kan gebeuren. In het lijdensverhaal van Jezus, maar ook vandaag de dag", vertelt ds. Paul Visser. "Als jij voor de waarheid uitkomt kan het gebeuren dat het niet verdragen wor

Bram Moszkowicz
Video

Mozaiek020 Ontmoet: in gesprek met Bram Moszkowicz

Onlangs verwelkomde Mozaiek020 tijdens een nieuwe editie van Mozaiek Ontmoet een bijzondere gast: Bram Moszkowicz. De bekende oud-strafpleiter en mediapersoonlijkheid deelde in deze dienst openhartig over zijn leven, zijn zoektocht en het belang van

Dagmar Burggraaf
Video

Dagmar Burggraaf blikt vooruit op het vijfde seizoen van The Chosen

Er komt weer een nieuw seizoen van de populaire serie The Chosen aan. De eerste 2 afleveringen zijn vanaf deze week in de bioscoop te zien. Dagmar Burggraaf van The Chosen Nederland vertelt in het Family7-programma Uitgelicht! wat je kan verwachten i

Meerartikelen

Leander Janse
Video

Leander Janse wijst aan de hand van Filippenzen 4 op Gods nabijheid

In zijn Bijbelstudie over Filippenzen 4 benadrukt Leander Janse hoe actueel Paulus’ woorden nog steeds zijn. Hij wijst op de nabijheid van God – zowel nu als in Jezus' spoedige terugkomst – als bron van hoop. Paulus’ advies is praktisch: pieker niet,

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 66

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

keukenhof
Nieuws

SGP springt in de bres voor mantelzorgers: "Ze verdienen onze steun"

Mensen die mantelzorg bieden aan hun naaste moeten niet gekort worden op hun uitkering omdat zij samenwonen, ook niet als zij dat tijdelijk doen om zorg te verlenen. De SGP heeft hiervoor een voorstel ingediend, bestaande uit twee amendementen. Door

Jan Schippers
Opinie

Is een islamitische gebedsoproep hetzelfde als een kerkklok luiden?

Is een gebedsoproep vanaf de moskee hetzelfde als het beieren van een kerkklok? Die vraag houdt de gemoederen bezig nu de fracties van SGP en JA21 in de Tweede Kamer een voorstel hebben gedaan om versterking van het geluid bij gebedsoproepen niet lan

Mariann Edgar Budde
Boekfragment

Genade in gebrokenheid: Paulus ging het lijden niet uit de weg

Aanvaarden wat we niet hebben gekozen, betekent steevast in het reine zien te komen met lijden, een thema dat zowel in joodse als christelijke heilige geschriften veelvuldig aanwezig is. Voor de apostel Paulus, de auteur van de meeste brieven in het

Kees Jan Hooglander (inzet) en Myint Thu
Interview

Zo is het in Myanmar: "Herstel lijkt mogelijk, maar conflicten zitten dieper"

De afgelopen weken stond Kees Jan Hooglander namens ZOA zij aan zij met Myanmarese hulpverleners. De nood in het land is onverminderd hoog, zag hij, en de bevolking is erg geschrokken. “Mensen slapen vaak in tentjes, al is hun huis nog onbeschadigd.”

Jan en Ton
Video

Dominee Ton Heemskerk te gast in Hour of Power

Zondag is het is Pasen! In Hour of Power spreekt Jan van den Bosch met de enthousiaste dominee Ton Heemskerk. Hij legt uit wat Pasen inhoudt en wat dat voor hem persoonlijk betekent. Jarenlang was hij zoekende: "Ik heb Zijn opstandingskracht ervaren,

Ds. W. P. Emaus
Video

Ds. Emaus vertelt waargebeurd verhaal over Luther en een brandende boerderij

In het doopformulier staat dat als we in de naam van de Vader gedoopt zijn, Hij ons met al het goede wil verzorgen en al het kwade van ons zal weren of dat ten goede wil gebruiken. De hervormde predikant ds. W. P. Emaus vertelde op basis daarvan in e

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe Juda vrijwillig slaaf wilde worden in plaats van Benjamin

In de serie 'Jozef' van Growing Faith Nederland behandelt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep het levensverhaal van Jozef. Zijn broers verkochten Jozef op jonge leeftijd als slaaf. Uiteindelijk zou Jozef terechtkomen in Egypte, waar hij zou dienen

Engelse kerk
Nieuws

Church of England ziet belangstelling voor kerkdiensten via social media sterk toenemen

De Church of England kijkt met hoop naar de toekomst en dat is niet zonder reden. Het aantal mensen dat via sociale media belangstelling toont voor kerkdiensten is de afgelopen tijd met maar liefst 268 procent gestegen. Dat meldt de kerk op basis van

Yair Strijker
Video

Yair Strijker vertelt over Pesach en hoe Israëli’s deze tijd beleven

Deze week viert het Joodse volk Pesach. Een feest van bevrijding, maar ook met dubbele gevoelens. Waar het feest samen gevierd wordt en zo de mensen verbindt, gebeurt dat dit jaar opnieuw tegen een achtergrond van de doorgaande oorlog. Yair Strijker

De Wereld Rond
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Ellen Wilson-De Pagter

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is deze keer Ellen Wilson-De Pagter te gast. Zij biedt hulp aan minderbedeelde Togolezen. In dit gesprek hoor je hoe Ellen haar man Adjeté leerde kennen. Ze vertelt ook hoe ze haar talenten als zendeling