Psalm 22: een psalm om je grote verdriet uit te schreeuwen naar God

Verdieping 3 november 2023 3 minuten Ds. Arie van der Veer
Ds. Arie van der Veer

Ik moest denken aan Psalm 22. Ja, dat is de Psalm die Jezus aanhaalde toen hij hing aan het kruis. ‘Mijn God, mijn God waarom hebt u mij verlaten.’

Psalm 22 is de psalm van het ‘waarom?’
Een psalm om je grote verdriet uit te schreeuwen naar God.
‘God, waarom?’

Toch is het geen Psalm die alleen maar gaat over waarom. Veel mensen ‘vergeten het tweede gedeelte. Dat heel anders van toon is.

Maar goed, eerst over dat waarom?
David beschrijft in deze psalm een geweldig moeilijke periode.  
In heftige taal worden verschillende uiterst verdrietige situaties beschreven. De dichter wordt bespot door ieder die hem ziet. De dood hangt hem voortdurend boven het hoofd. Het wordt beschreven met de beelden van verscheurende dieren die hem omringen (vers 13, 14, 17, 21, 22). Mensen die het op zijn leven gemunt hebben. Vooruitlopend op zijn dood verdelen ze alvast de buit (vers 19).

De evangelisten gebruiken Psalm 22 met name om het lijden van de Here Jezus in woorden uit te drukken. En terecht.

De psalm begint met geklaag maar eindigt in gejuich.

Maar wie dat zingt, moet het tweede gedeelte van de psalm niet vergeten. De psalm begint met geklaag maar eindigt in gejuich. Het slot van het gedicht is zelfs heel uitbundig. De hele wereld wordt erbij betrokken: ‘Alle einden der aarde zullen eraan denken en zich tot de HEERE bekeren: alle geslachten van de heidenvolken zullen zich voor Uw aangezicht neerbuigen’ (vers 28).

Waarom die ommezwaai?
David kreeg van God een antwoord op zijn waarom-vraag: ‘U geeft mij antwoord’, schrijft hij in vers 22. Helaas krijgen we niet te horen wat dat antwoord is. Maar vanaf dat moment komen er geen bedreigende machten meer voor in de psalm.

‘U geeft mij antwoord.
Ik zal uw naam bekendmaken.’

David wil dat  gaan doen aan zijn volk. Maar zelfs over de grenzen heen. Nog sterker: over de grenzen van dood en leven zal God worden geprezen: ‘Alle stervelingen zullen voor Hem knielen, allen die neerdalen in het graf.'

Wat jammer dat David niet concreet aangeeft hoe dat antwoord van God aan hem geweest is. Het was blijkbaar voor David welvoldoende  om te stoppen met zijn klacht.

Wat jammer dat David niet concreet aangeeft hoe dat antwoord van God aan hem geweest is. Het was blijkbaar voor David welvoldoende  om te stoppen met zijn klacht.

Wat is dat antwoord dan?
Het antwoord staat in het allerlaatste vers: want Hij heeft het gedaan.
Ja, maar wat heeft God dan gedaan?

David wordt in deze Psalm een soort profeet.

Het is geen Psalm van wanhoop maar van hoop. Te midden van een stortvloed van vragen.

Wanneer je Psalm 22 leest in het licht van Jezus’ leven, dan vind je de sleutel.
Maar niemand is zo de duisternis van de Godverlatenheid binnengegaan als Jezus Christus, toen Hij aan het kruis hing. Nergens is duidelijker geworden welke grote daden God heeft verricht voor eenzame, verlaten, verdrietige en zondige mensen.

Het raadsel van ons leven kreeg op Golgotha HET antwoord. Zichtbaar en hoorbaar voor iedereen. Van wereldwijde betekenis. Voor doden en levenden.

Wisten jullie dat die tekst uit Psalm 22 het enige kruiswoord is dat Marcus in zijn evangelie aan ons doorgeeft?

Hij moet die Psalm ook goed gekend hebben.
Het is geen Psalm van wanhoop maar van hoop.
Te midden van een stortvloed van vragen.

Deze overdenking verscheen eerder op de Facebookpagina van ds. Arie van der Veer.

Praatmee

Beluister onze podcast

#365 Jeffrey, Anne Borkent & Johan Lock over (on)gezond leiderschap in de kerk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Jan
Column

Hoe een gesprek over Trump uiteindelijk over Jezus ging

Jan van den Bosch had een verrassende ontmoeting met Gary Brandenburg. Een ontmoeting waarin het ging over Trump en de Verenigde Staten, maar bovenal over Jezus Christus en het evangelie. In het vierde deel van zijn nieuwe serie deelt Jan de waardevo

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp stelt dat gelukkig worden een keuze is

Het woordenboek omschrijft geluk als 'gunstig toeval' en 'gunstige omstandigheid'. Simpel gezegd: je hebt het of je hebt het niet. Maar God zegt daar in Zijn Woord iets heel anders over, namelijk dat we gelukkig zullen worden als we Hem trouw blijven

Ds. W. Visscher
Video

Wat moet je als ouders doen als je kind niet meer naar de kerk wil? GerGem-predikant antwoordt

Als christelijke ouders willen we niets liever dan dat onze kinderen de Heere en Zijn dienst lief krijgen. Maar wat nu als je als ouders op een dag te horen krijgt dat een van je kinderen niet meer naar de kerk wil? Hoe moet je daar dan op reageren?

Ds. Lieke Weima
Nieuws

PKN-predikant roept christenen op om deel te nemen aan Gaza-protest

Zondag 15 juni zullen opnieuw tienduizenden mensen Den Haag rood kleuren tijdens de tweede ‘Rode Lijn’-demonstratie, een vreedzame optocht voor vrede en gerechtigheid in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Ds. Lieke Weima roept christenen als PKN-pr

Bagtowar en Elias
Video

Wat houdt profetie in? Christenjongeren in gesprek

In deze aflevering van de ChristenDOM? podcast gaan Bagtowar en Elias in gesprek over de aard en actualiteit van profetie. De Bijbel staat vol profetieën: boodschappen van God, vaak uitgesproken door profeten, die richting geven, waarschuwen of hoop

Hardstyle-dj Sefa
Video

Terugkijken: hardstyle-dj Sefa in gesprek met ds. Bart de Bruin

Hardstyle-dj Sefa ging onlangs met vijf predikanten in gesprek over grote levensvragen en zijn levensstijl. Sefa Jeroen Vlaarkamp (24) treedt op bij grote dancefestivals als Defqon.1 en begeeft zich daarmee in een omgeving die haaks lijkt te staan op

Ds. A. J. Schalkoort
Video

Terugkijken: ds. A. J. Schalkoort beantwoordt Refoweb-vragen

Ds. A. J. Schalkoort is emerituspredikant binnen de Hersteld Hervormde Kerk (HHK). In deze aflevering van Pastorie Online, het programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, gaat ds. Schalkoort in op actuele geloofsvragen. Het thema van deze

Indonesische boeren
Video

Hoe de kerk het werk en positie van Indonesische boeren versterkt

Het is niet eenvoudig om als boer in Zuid-Sumatra het hoofd boven water te houden. Veel boeren zijn arm en de verbouw van exportgewassen heeft de grond uitgeput. Yabima, de diaconale organisatie van de kerk van Zuid-Sumatra stimuleert boeren om voeds

Meerartikelen

De Wereld Rond
Podcast

Zendingswerker Piet Punt deelt ervaringen in podcast

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is Piet Punt te gast. Hij had als werktuigbouwkundig ingenieur een goede baan. Samen met zijn vrouw Marijke en drie opgroeiende kinderen voelde hij de roeping om de zending in te gaan. Bolivia werd van 1

Marijn Burkunk
Column

Splijtgezwam in christelijk Nederland: waar is de vrucht van de Geest?

Wat knettert het weer op de Bijbelbondse berg. We hobbelen met elkaar van de ene splijtzwam naar de andere. Het lijkt wel of christenen geroepen zijn om elkaar te bestrijden en te verketteren in plaats van op te gaan in de eenheid die Jezus tot stand

Aanval op Iran
Nieuws

SGP toont begrip voor Israëlische aanval: 'Iraans regime is terroristische plaag'

De recente Israëlische aanval op Iraanse militaire doelen heeft wereldwijd veel reacties losgemaakt. Terwijl het Nederlandse kabinet zijn zorgen uitspreekt over een mogelijke escalatie, laat de SGP een ander geluid horen. Zij spreken hun steun uit vo

Lege kerkbanken
Nieuws

Onderzoek: Christendom groeit in aantal, maar verliest wereldwijd terrein

Hoewel het christendom wereldwijd nog steeds de grootste religie is, neemt het aandeel christenen onder de wereldbevolking af. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het Pew Research Center. Steeds meer mensen keren het geloof de rug toe. 'Religieuze o

Katholieke school
Nieuws

Katholieke leerlingen krijgen toegang tot buitenschoolse activiteiten op openbare scholen

Leerlingen van katholieke scholen in Pennsylvania (Amerika) mogen voortaan meedoen aan buitenschoolse activiteiten van openbare scholen binnen hun woongebied. Dat is het gevolg van een juridische overeenkomst tussen ouders, een religieuze organisatie

Bjorn en Timon
Video

Zondag in Hour of Power zijn Bjorn Visser en Timon van Dam te gast

Zondag is het Vaderdag: in Hour of Power zijn twee vaders te gast die het ingrijpende verhaal vertellen over het verlies van hun kind. Hoe ga je daarmee om en hoe vind je God te midden van rouw en verdriet? Timon van Dam verloor zijn zoontje, Bjorn V

ambtsdrager
God

Refoweb-vragensteller kritisch op refogezindte: 'Hoe doorbreken we geslotenheid?'

Hoe kunnen kerkleden op een positieve en eerlijke manier kritisch zijn op hun dominees en kerkenraden, wanneer de inhoud van wat zij zeggen of schrijven aantoonbare gebreken vertoont? Binnen de gereformeerde gezindte lijkt openlijke kritiek vrijwel o

Amerikaans klaslokaal
Nieuws

Rechtszaak aangespannen tegen Amerikaanse wet die tien geboden verplicht stelt op openbare scholen

In de Amerikaanse staat Arkansas is een juridische strijd losgebarsten over een nieuwe wet die openbare scholen verplicht om de tien geboden zichtbaar op te hangen in elke klas en bibliotheek. Progressieve groepen hebben een rechtszaak aangespannen t

Carla Dik-Faber
Nieuws

Voormalig CU-Kamerlid geraakt door uitspraken nieuwe partijvoorzitter

Voormalig Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber (foto) heeft zich kritisch uitgelaten over de koers die de ChristenUnie mogelijk inslaat onder aankomend partijvoorzitter Marco Vermin. In een reactie op zijn recente uitspraken over de partijkoers rond thema

Nieuwe Kerk Katwijk
Persbericht

IKC en Bonisa houden interkerkelijke jongerenzangavond in Nieuwe Kerk Katwijk 

De Psalmen zingen over Gods grootheid en roepen op om Zijn Naam bekend te maken onder alle volken. Op D. V. 13 juni organiseren het IKC en Bonisa in de Nieuwe Kerk in Katwijk daarom een interkerkelijke jongerenzangavond met het thema: “Laat de volken

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 69

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

vluchteling
Nieuws

PKN spreekt zich uit voor opvang illegale migranten: "Het is moreel juist"

De overheid moet de opvang blijven verzorgen van mensen die illegaal in Nederland verblijven. Dat is het gevolg van de uitspraak van de rechtbank in Amsterdam over de plannen van de inmiddels teruggetreden minister Faber van Asiel en Migratie. De PKN