Ben van Veen is gevangenispredikant: "Je kunt er wel een stukje onschuld door verliezen"
Ben van Veen is gevangenispredikant en vertelde afgelopen zondag bij Hour of Power over het werk dat hij mag doen achter gesloten deuren. Als presentator Jan van den Bosch vraagt of gevangenen eigenlijk wel zitten te wachten op een gevangenispredikant reageert Van Veen gevat: “Dat is een leuk gestelde vraag, er zijn natuurlijk weinig gevangenen die met plezier in de gevangenis zitten.”
De toon voor een intrigerend interview is daarmee gezet. Van Veen legt uit in wat voor setting hij voorgaat. “De bewegingsruimte van gevangenen is beperkt, ze kunnen niet hun eigen weg gaan. In die zin komen ze dus sowieso een dominee op hun pad tegen. Sommige jongens hebben al eens vaker gezeten. Ze hebben er dan al ervaring mee en weten dat dit bij het gevangenisleven hoort. Je kunt in de gevangenis dus naar de kerk en naar een dominee, ook zijn er dikwijls andere vormen van geestelijke zorg voorhanden.”
Op zondagen zijn er tijdens de kerkdiensten ook veel vrijwilligers van buiten betrokken bij de diensten in de bajes. “Dit is om verbondenheid te benadrukken, dat heeft een bijzondere uitwerking, want het is toch een uitgestoken hand vanuit de samenleving. Ik voel mij tijdens de diensten in de gevangenis ook geroepen om te spreken vanuit mijn hart. Als ik de gevangenen welkom zeg doe ik dat uiteindelijk ten diepste namens God zelf. Daarmee wordt de ruimte gevuld met Zijn aanwezigheid en is er sprake van liefde. Je hoopt dat het zo een bijzonder moment mag worden van ontmoeting.”
Liefde tonen aan een groep misdadigers, waaronder verkrachters moordenaars en oplichters, lukt dat de predikant zomaar? “Ik ben een mens en omdat ik veroordeling ken, val ik daar ook zelf onder. Daar bedoel ik mee dat je jezelf altijd probeert te herkennen in de ander. Paulus zegt bijvoorbeeld dat God alles onder de zonde besloten heeft, ik val daar dus niet buiten. In een gevangenis heb je te maken met mensen die letterlijk buitengesloten zijn en vaak ook te maken hebben met veel stress. Dat komt door de impact die detentie heeft op veel ingezetenen, zoals de familierelaties die onder druk komen te staan omdat zij ook gestraft worden. Maar stress kan ook ontstaat door werkgevers die zich terugtrekken en inkomsten die verdwijnen. Je huis komt bijvoorbeeld op de tocht te staan. Dat werkt wel door. In de relaties die je opbouwt met gevangenen kun je dan iets van liefde tonen. Ik heb weleens iemand horen zeggen, in relaties bestaan er geen vijanden meer. Dan begin je ook aan te voelen waarom bepaalde dingen in deze levens hebben kunnen gebeuren.”
Prijs
Ben ziet zijn bediening in de gevangenis als een roeping van God. “Ik had eerder niet het idee dat ik gevangenispredikant moest worden. Uiteindelijk is het wel zo gelopen en het werk ligt dichtbij mijn hart. Dus ik doe het wel heel graag. Het dubbele is wel dat je er op een bepaalde manier ook een prijs voor betaalt. Je hoort zoveel verhalen en krijgt daardoor een beeld van hoe het in het leven ook kan zijn. Hoe het eraan toegaat in sommige families of wijken… daar kun je wel een stukje onschuld door verliezen. Het kwaad kan in die zin heel bedreigend en serieus zijn. Mijn ontzag voor God wordt dan echter alleen maar groter en des te meer val ik terug op Hem, in het vertrouwen dat zijn liefde sterker is en langer duurt dan het kwaad.”
Ben vertelt tot besluit welke cruciale rol de Heere Jezus Christus speelt in dit alles. “Jezus is natuurlijk ook iemand die over grenzen heen gaat. In termen van bewogenheid voor mensen die zware delicten hebben gepleegd, zie ik Jezus, daar waar ik zelf op zo’n grens stuit. Dan zoek je naar manieren om alsnog te verzachten, los te laten en een mindset van vergeving en liefde te betrachten. Met Christus ben ik gekruisigd en toch leef ik. Niet meer mijn eigen ik, maar Christus leeft in mij (Galaten 2:20). Het evangelie betekent dat wij in Christus een nieuw begin mogen maken. Daarom is die tekst zo belangrijk voor mij, juist in die gesprekken met gevangenen. Vanuit die belofte mag je leven.”
Praatmee