Forse kritiek op boek van progressieve theologen: 'Leven in Gods Koninkrijk wordt op onbijbelse wijze ingevuld'

God 1 september 2022 Redactie
Dr. A. A. A. Prosman

­In veel kerken en andere christelijke gemeenschappen leven er vragen over gender en seksualiteit. Volgens theologen Almatine Leene en René Erwich is er vaak weinig ruimte om dieper op het onderwerp in te gaan en zijn gesprekken vaak eenzijdig. Daarom schreef dit duo het boek 'Vuur dat nooit dooft - Gender, seksualiteit en theologie in gesprek'. Dr. A. A. A. Prosman (foto), emerituspredikant binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), bekritiseert de uitgave in De Waarheidsvriend.

Het boek werd onlangs uitgegeven door Uitgeverij KokBoekencentrum (Utrecht). René Erwich is hoogleraar in het Australische Melbourne. En Almatine Leene is onder meer predikant in de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKv). Hun boek geeft achtergrondinformatie om het gesprek over seksualiteit en gender binnen kerkelijk Nederland te stimuleren. De auteurs geven naar eigen zeggen een theologisch raamwerk waarmee met een bredere bril naar de vragen rond gender en seksualiteit gekeken kan worden. 

Analyse dr. Prosman
'De kern is dat we afscheid moeten van het zogenaamde binaire denken en dat kerk en theologie plaats moeten inruimen voor het genderspectrum', recenseert dr. Prosman. 'Het binaire denken gaat ervan uit dat er twee geslachten zijn: man en vrouw. Wie in de lijn van een genderspectrum denkt, vindt dit achterhaald en ook veel te simpel. Want het is niet zo, betogen Erwich en Leene, dat wie biologisch man is, ook denkt, leeft en voelt als man en omgekeerd geldt dit ook voor een vrouw. Een man kan zich vrouwelijk voelen en een vrouw mannelijk. Het kan gaan wringen tussen geslacht en gender. 

In dit boek wordt betoogd dat het Oude Testament vrij omgaat met seks en dat het Nieuwe Testament de vrouw bevrijdt uit haar nederige positie. Dus als we Oude en Nieuwe Testament bij elkaar optellen, hebben we de emancipatie en bevrijding waar we in onze tijd behoefte aan hebben. (...) Fundamenteler is hoe de auteurs Genesis 1:27 lezen, namelijk heel anders dan de kerk de eeuwen door gedaan heeft (p.158). In dit vers staat dat God de mens mannelijk en vrouwelijk schiep. Dat betekent, zo schrijven zij, dat God een spectrum van gendermogelijkheden schiep waarvan het man-zijn en vrouw-zijn de twee polen zijn waarbinnen een grote variatie mogelijk is.'

De emerituspredikant vervolgt: 'Het binaire man-vrouwdenken is door Christus opgeheven, lees ik. Met instemming wordt Sarah Coakley aangehaald, die schrijft dat Christus elke tweeheid heeft tenietgedaan en tot eenheid heeft gemaakt (p.194). Geslachtelijke verschillen zijn niet meer van belang.' Volgens Prosman zou dr. A. A. van Ruler uit zijn vel zijn gesprongen als hij dit zou hebben gelezen. 'Alsof de geschapen werkelijkheid als zodanig niet goed is! Het komt er dus op neer dat het man-zijn en vrouw-zijn tot de gebrokenheid van de schepping behoren, want anders zou Christus die tweeheid niet hoeven te verzoenen.'

'In dit boek wordt het leven in Gods goede schepping op een fatale wijze vermengd met het leven in het Koninkrijk van God. Bovendien wordt het leven in het Koninkrijk op een onbijbelse wijze ingevuld', concludeert Prosman.

Eerdere kritiek
Eerder plaatste dr. Yme Horjus, emerituspredikant binnen de baptistenkerken, in het Reformatorisch Dagblad kritische kanttekeningen bij het boek. 'Het boek is van dien aard dat mensen op grond van het aangedragen materiaal eigenlijk maar één conclusie kunnen trekken: er moet in kerk en samenleving ruimte komen voor alle lhbtiq+’ers en men zou in de kerkelijke wereld niet al bij voorbaat een anti-houding moeten aannemen.'

Via Twitter juicht de christelijke socioloog Elise van Hoek de recensie van Prosman toe. Zij verbaast zich 'over de kritiekloze benadering van de genderkoek - een activistisch instrument. En dat genderessentialisme biologie niet beschrijft. En ik mis vanalles (maar daar moet je een boek niet op beoordelen). Knappe recensie van Prosman.' Dr. Bart Jan Spruyt spreekt van 'een behartigenswaardige recensie' van Prosman. Hij is een van de initiatiefnemers van dit manifest tegen de nieuwe Transgenderwet die de Tweede Kamer in behandeling gaat nemen. 'Geslacht wordt een keuze', merkt hij op.

Praatmee

Beluister onze podcast

#365 Jeffrey, Anne Borkent & Johan Lock over (on)gezond leiderschap in de kerk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Tom de Wal
Nieuws

Frontrunners start ook nieuwe kerk in Eindhoven

Frontrunners Ministries start naast een gemeente in Goes ook een nieuwe kerk in Eindhoven. Dat maakt voorman Tom de Wal zelf bekend in een videoboodschap op social media. "God is iets bijzonders aan het doen in Brabant."  De Wal spreekt in de videobo

Engelse kerk
Nieuws

Onderzoek: Christendom nog altijd grootste religie ter wereld, maar aandeel daalt

Hoewel het christendom nog altijd de grootste religie ter wereld is, neemt haar aandeel af. Dat blijkt uit  grootschalig onderzoek van het Pew Research Center. Daartegenover groeit het aantal moslims én ongelovigen. Islam groeit sneller dan het chris

Ds. Messemaker en Gerdien Lassche
Podcast

Volgens Gerdien Lassche is er werk aan de winkel voor refoscholen

In een themapodcast van Cvandaag over LHBTI-leerlingen op reformatorische scholen roept Gerdien Lassche op tot meer betrokkenheid en zorg voor álle jongeren, ongeacht hun achtergrond of gedrag. Cvandaag maakte met haar en ds. M. Messemaker een themap

Flach
Nieuws

SGP-Kamerlid haalt uit naar deelnemers enorme Gazademonstratie: 'Naïef of kwaadaardig'

Zo’n 150.000 mensen kwamen zaterdag in Den Haag bijeen om een rode lijn te trekken. Zij wilden met de enorme demonstatie het demissionaire kabinet oproepen om actie te ondernemen ten opzichte van Israël. Volgens aanwezigen houdt de Nederlandse regeri

Bjorn en Timon
Interview

Twee vaders vertellen over rauwe rouw: "De dood heeft niet het laatste woord"

Het is een van de pijnlijkste vormen van verlies: je kind moeten afstaan. Bjorn Visser verloor zijn tweelingdochters Anna en Lynn kort na de geboorte. Timon van Dam moest zijn zoontje Levi van zeven maanden loslaten na wiegendood. Op Vaderdag verteld

Ds. R. van de Kamp
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Boven-Hardinxveld beroept ds. R. van de Kamp

De hersteld hervormde gemeente te Boven-Hardinxveld heeft een beroep uitgebracht op ds. R. van de Kamp (foto). De predikant moet in het Zuid-Hollandse dorp ds. J. L. Schreuders opvolgen die onlangs met emeritaat ging. Van de Kamp is sinds 2019 verbon

Daniel Marx
Persbericht

Daniel Marx Band brengt nieuwe single uit: 'Ik kom bij U'

In een tijd vol verwarring, onrust en geestelijke leegte klinkt een uitnodiging die tijdloos is: “Komt tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven.”  — Matteüs 11:28 (HSV) Deze woorden van Jezus vormen het kloppende hart van de

Ds. P. den Ouden
Video

HHK-predikant over overleden Krijn de Jong: "Deze man leefde met God"

Eind april overleed Krijn de Jong op 79-jarige leeftijd. De Urker was vooral vanwege zijn werk voor de stichting Tot Heil des Volks (THDV) binnen christelijke kring bekend. Ds. P. den Ouden - hersteld hervormd predikant in Katwijk aan Zee - stond onl

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe hij ooit in de verkeerde trein stapte

"Heel even dacht ik nog dat het een grap was, maar al snel besefte ik dat in de verkeerde trein was gestapt", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schrijver hoe hij ooit in een v

Francis Chan
Nieuws

Francis Chan stopte als megakerkpastor: "Ik had een grotere kerk dan Jezus"

Voormalig megakerkpredikant Francis Chan heeft in een openhartig interview duidelijk gemaakt waarom hij niet langer een succesvolle megakerk leidt. Hij geeft de voorkeur aan een eenvoudiger en een volgens hem Bijbelgetrouwer model van gemeente-zijn.

Manuel Voordewind
Video

Waarom is armoede de wereld nog niet uit?

Het lijkt een simpele vraag: waarom is armoede de wereld nog niet uit? Manuel Voordewind, adviseur bij christelijke hulporganisatie Tearfund, legt het je uit. Volgens organisatie Tearfund is armoede niet enkel gebrek aan geld en spullen. Het gaat ook

Dr. Steven Paas
Opinie

Mijn theologie is ten onrechte afgeschilderd als anti-Joods

Bjorn Lous beschuldigde theoloog Steven Paas vorige week via Cvandaag van antisemitisme en het delegitimeren van de staat Israël. Volgens Paas is die beschuldiging ongegrond en gespeend van feiten. In deze reactie licht Paas zijn christocentrische vi

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Israëls oorlog legt probleem bloot: Tijd voor nieuwe ‘Nashvilleverklaring’

De discussie over Israël zorgt voor groeiende verdeeldheid binnen christelijk Nederland. Voor christenen is deze verbondenheid geen politieke keuze, maar geworteld in het Woord van God. Toch is het begrip daarvoor afgenomen, ook onder theologen. Een

Marco Rotman
Persbericht

Marco Rotman geïnstalleerd als lector voor onderzoeksproject Centrum voor Israëlstudies

Op vrijdag 13 juni is dr. Marco Rotman officieel geïnstalleerd als lector van het lectoraat ‘Het Joodse karakter van het Nieuwe Testament en de Joods-christelijke ontmoeting'. Hij gaat vanuit de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) en het Centrum voor I

CU-leider Mirjam Bikker
Persbericht

ChristenUnie wil stop op euthanasie bij jongeren met psychisch lijden: “Het leven is kostbaar”

De ChristenUnie maakt zich grote zorgen over de stijging van het aantal euthanasiemeldingen bij jongeren die psychisch lijden. De partij pleit daarom voor een tijdelijke stop op het inwilligen van euthanasieverzoeken bij mensen tot 30 jaar die psychi

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over dronken man die een interventie kreeg: "Dirk, we moeten praten..."

"Dirk kreeg een interventie zodat zijn leven op een ander spoor zou komen. Het was nodig dat iemand hem stilzet, want zelf zou hij het nooit doen, aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant vertelde onlangs een aangrijpend verhaal over een man d

Joel C. Rosenberg
Nieuws

Bestsellerauteur Joel Rosenberg: 'Bijbelse profetieën worden voor onze ogen vervuld'

Terwijl de spanningen tussen Israël en Iran verder oplopen, ziet auteur en Midden-Oostenkenner Joel C. Rosenberg in de gebeurtenissen niet alleen geopolitiek, maar ook een diep profetisch keerpunt. In een opinieartikel roept hij christenen wereldwijd

Jongeren lezen de Bijbel
Nieuws

Onderzoek: Amerikaanse jongeren die de Bijbel lezen zijn gelukkiger dan leeftijdsgenoten

Een groeiende groep Amerikaanse jongvolwassenen die actief de Bijbel leest, ervaart meer welzijn dan hun leeftijdsgenoten. Dat blijkt uit een rapport van de American Bible Society (ABS), gebaseerd op onderzoek onder ruim 2.600 Amerikanen. Sterkere le

Masih
Nieuws

Christen in Pakistan vrijgesproken van valse blasfemie-aanklacht

De 28-jarige christen Farhan Javed Masih is op 12 juni door een rechter in Pakistan vrijgesproken van blasfemie en terrorisme. Hij werd in januari gearresteerd na valse beschuldigingen van het beledigen van de islam. Dat schrijft Morning Star News. Z

Afrika
Nieuws

Aantal christenen in Midden-Oosten en Noord-Afrika daalt door vervolging

Het aantal christenen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika (MENA-regio) neemt af, zo blijkt uit nieuw onderzoek van het Pew Research Center. De daling komt vooral door religieuze bekeringen en het verlaten van het geloof, mede als gevolg van de aanho