De Kolossenzen-brief: een waarschuwing tegen beknellende regels en meeslepende praatjes

“Als we Christus niet langer centraal stellen, worden we opnieuw geknecht door beknellende regels, zondige patronen en demonische onderdrukking. Daarom schreef Paulus een waarschuwende brief aan de christenen in Kolosse,” zegt Hans Alblas. De Bijbelleraar maakt in zijn nieuwe uitgave ‘Christus alleen – lessen uit de Kolossenzenbrief’ duidelijk wat christenen kunnen leren van Paulus’ brief aan de Kolossenzen. CIP.nl stelt hem een aantal vragen.
Paulus’ brief aan de Kolossenzen komt niet zomaar uit de lucht vallen. Wat was de aanleiding en wat moeten we ons goed realiseren voordat we zijn brief lezen?
“Een deel van de jonge christelijke gemeente in Kolosse is onder de invloed gekomen van een lering, die afwijkt van het onderwijs van Paulus en Timotheüs. Dit is waarschijnlijk een vroege vorm van de gnostiek geweest, een stroming die in de tweede eeuw na Christus veel aanhang heeft gekregen. In dit geval gaat het om een bijzondere combinatie van hoge spirituele ervaringen enerzijds en een strikte naleving van religieuze regels anderzijds. Het aantrekkelijke daaraan is, volgens de aanhangers, dat je jezelf op die manier kan opwerken tot een goddelijke status. De aandacht is dus steeds meer uitgegaan naar het uit eigen kracht werken aan je geestelijke doelen in plaats van het leren leven tot Gods eer door de dood en opstanding van Jezus Christus. We moeten ons goed realiseren dat, hoewel dit misschien exotisch op ons overkomt, soortgelijk denken ook in onze tijd steeds meer invloed krijgt in christelijke kringen. Hoeveel christenen zijn niet vooral bezig om hun eigen dromen van geld, gezondheid en geluk te realiseren? Bij hoeveel van ons draait het leven om Christus alleen?”
In zijn brief aan de Kolossenzen onderstreept Paulus herhaaldelijk dat Jezus alle macht heeft. Waarom is die boodschap zo belangrijk?
“Sommige christenen in Kolosse waren al te zeer onder de indruk van engelen en demonen. Ze bevonden zich in een voortdurende spirituele strijd tegen de kwade machten. Daarbij hadden ze de hulp van engelen nodig, die daarvoor gepaste eer moesten krijgen. Paulus betoogt vurig dat Christus vele malen boven al die onzichtbare machten en krachten staat. Hij heeft ze immers zelf gemáákt! Net als de Kolossenzen kunnen ook hedendaagse christenen erg onder de indruk zijn van de onzichtbare wereld en krampachtig bezig zijn met ‘geestelijke strijd’. Hoewel er zeker een strijd te voeren is, geldt ook voor ons: de satan is geen partij voor Christus! Laat je niet intimideren door de machten van het kwaad maar vertrouw op God. ‘Hij heeft zich ontdaan van de machten en krachten, Hij heeft hen openlijk te schande gemaakt en in Christus over hen getriomfeerd,’ zegt Kolossenzen 2:15.”
Paulus waarschuwt ons om op onze hoede te zijn en ons niet te laten meeslepen door holle en misleidende theorieën. Waarom doet hij dat?
“Omdat we het risico lopen Christus uit het oog te verliezen en zo onze vrijheid in Christus kwijt te raken. De tegenstander van God is eropuit om Christus te negeren, te bagatelliseren en te schofferen. Door ons aantrekkelijke alternatieven voor te schotelen, leidt Hij ons af van de toewijding aan Christus. Daarmee doen we Christus, maar ook onszelf tekort. Als we Christus niet langer centraal stellen, worden we namelijk opnieuw geknecht door beknellende regels, zondige patronen en demonische onderdrukking. We hebben het niet te verwachten van meeslepende praatjes, tijdloze tradities of spirituele krachtpatserij. We hebben het alleen te verwachten van de onvoorstelbare opstandingskracht van Christus!”
Het volgen van Jezus kan zwaar zijn. Waaruit blijkt dat in de Kolossenzenbrief?
“In hoofdstuk 1 vers 11 stelt Paulus dat wanneer we Gods wil ten volle kennen en doen, we kracht zullen ontvangen ‘om alles vol te houden en alles te verdragen’. Blijkbaar gaat het christenleven niet altijd over rozen. Het is niet vanzelfsprekend dat we het volhouden maar we hebben daar Gods bovennatuurlijke kracht voor nodig. Niet om als geestelijke supermannen en -vrouwen in alles succesvol te zijn, zoals sommigen menen, maar om eenvoudigweg niet te bezwijken onder de druk die er soms is. Paulus is hier zelf een voorbeeld van, omdat hij deze brief in de gevangenis schrijft (zie 4:18). Overigens voegt hij er wel direct aan toe dat volharding gepaard gaat met blijdschap! Volgens de HSV gaat het om een ‘met blijdschap in alles volharden en geduld te oefenen’ (1:11). De NBV voegt het bij het volgende vers en vertaalt: ‘Breng dus met vreugde dank aan de Vader’. In elk geval is er vreugde te midden van de pijn, als we onze blijdschap niet in onze omstandigheden zoeken maar in Christus alleen.”
Hoe heeft de brief aan de Kolossenzen jouw geloof versterkt/verrijkt?
“Ik vind het opmerkelijk dat ik na negen jaar preken en onderwijzen uit deze brief nog steeds geraakt wordt door de waarheden die ze bevat. De sterke focus op Christus alleen heeft mij ertoe gezet om Hem meer te willen kennen en liefhebben. Ik heb ontdekt dat ik vaak nog te klein van Hem denk. En ik heb geleerd om vaker tijd voor Hem apart te zetten. Niet om mijn wensenlijstje door te geven, visie te ontvangen of geestelijke plannen te realiseren maar om alleen maar bij Hem te zijn. Tijdens stilteretraites heb ik geleidelijk aan een steeds dieper besef van Christus’ aanwezigheid, liefde en heerlijkheid ontvangen. Daar kan niets en niemand tegenop en de diepe vreugde die dat geeft is in geen woorden te vatten!”
Hans Alblas is Bijbelleraar, spreker en geestelijk begeleider. Hij is onder andere docent aan de Evangelische Toerusting School en de HBO-minor Koninkrijkstheologie volgens New Wine en Vineyard. Wekelijks verzorgt hij overdenkingen op Groot Nieuws Radio.
Praatmee