Het verschil tussen het Oude en het Nieuwe Verbond

Nieuws 25 november 2014 Zac Poonen
Laten we eens kijken naar een vers in Romeinen 6, waarvan ik denk dat het in een notendop het essentiële verschil tussen het Oude Verbond en het Nieuwe Verbond weergeeft. We lezen daar in Romeinen 6, vers 14: 'Want de zonde zal over u niet heersen. U bent namelijk niet onder de wet, maar onder de genade.' Het woord 'wet' hier symboliseert het Oude Verbond en Gods overeenkomst met Israël, en de bepalingen en voorwaarden van dat verbond zijn allemaal opgenomen in dat ene woord, 'wet'. En genade, vat Gods nieuwe overeenkomst, door de Here Jezus Christus en alle bepalingen en voorwaarden daarvan, in één woord samen. En hier staat, dat je óf onder de wet óf onder de genade bent.
En het bewijs hiervan is, dat als je niet onder de wet maar onder de genade bent, dan kan de zonde niet meester over je zijn. We kunnen het ook anders te zeggen: dat aan de andere kant, als je niet onder de genade, maar onder de wet bent, dan is de zonde meester over jou. Dus uiteindelijk is de manier waarop we kunnen ontdekken of we onder de wet of onder de genade zijn, niet door te testen of we wettisch zijn in relatie tot een heleboel regels en voorschriften, maar aan de andere kant, door een veel diepere test: is de zonde meester over jou? Of ben jij meester over de zonde?
Dit is een hele belangrijke vraag, omdat veel mensen niet het verschil begrijpen tussen waar Jezus voor is gekomen om te geven en dat wat Mozes kwam brengen onder het Oude Verbond. Als ik je nu een eenvoudige vraag zou stellen: wie is groter, Mozes, of onze Heer Jezus Christus? Dat is duidelijk, Moses is een dienaar en de Heere Jezus is de meester. Het is zo duidelijk dat Jezus veel groter is dan Mozes.
Laat me je nu vertellen, omdat je dit goed begrijpt, dat het verbond of overeenkomst dat God sloot met Israël, door Mozes, inferieur* is aan het Nieuwe Verbond dat God bemiddelde door Jezus, zoals Mozes minder is dan Jezus. Het gevolg is dat als Mozes en de wet de mensen in het Oude Testament naar een bepaalde standaard van leven zou kunnen brengen, dat Jezus en het Nieuwe Verbond in staat moeten zijn om waarnaar te brengen - naar een hoger niveau of een gelijkwaardig niveau? Natuurlijk, zult u zeggen dat het een bepaalde standaard moet zijn. Het zou zoiets zij al het vergelijken met lopen en vliegen; een fiets en een vliegtuig. Ik bedoel, er is een groot verschil tussen de fiets en het vliegtuig, met de snelheid en het vermogen om van plaats tot plaats te gaan. En als je een fiets en een vliegtuig kunt vergelijken, dan zie je het verschil tussen het Oude Verbond en het Nieuwe Verbond. Het Oude Verbond kan jou ook van de ene plaats naar de andere brengen, zoals een fiets kan. En het Nieuwe Verbond brengt je van de ene plaats naar de andere zoals een vliegtuig dat kan, maar er is een wereld van verschil tussen die twee.
Het Oude Verbond kan een mens tot een bepaald punt in gemeenschap met God brengen, maar niet verder dan dat niveau. En in het Oude Testament werd dit door God geïllustreerd door een dik gordijn in de tabernakel tussen het heilige en het heilige der heiligen. En God zei tegen de Israëlieten "Niemand kan in dit heilige der heiligen komen, deze sluier blokkeert dat. Je kunt tot zo ver, maar niet verder komen ". En weet je, achter die sluier, woonde God Zelf in die tempel – die Oud Testamentische tempel. En niemand kon daar naartoe te gaan. Zelfs de hogepriester kon er slechts een keer per jaar binnen gaan, en dat was slechts symbolisch. Maar niemand kon er binnen gaan, wanneer men maar wilde. Maar toen Jezus op Golgotha stierf, scheurde die sluier. Hij is gescheurd van boven naar beneden, waaruit blijkt dat de weg naar Gods aanwezigheid nu open is. Dus nu vraag ik je, nu het voorhangsel gescheurd is en de weg naar het heilige der heiligen, in Gods tegenwoordigheid, geopend is, zou onze levensstandaard dan hoger of lager moeten zijn dan die van de mensen in het Oude Testament? Het antwoord is duidelijk. Indien men zonder persoonlijke gemeenschap met God, met alleen de wet, naar een bepaalde standaard van leven kon komen, hoeveel hoger zou de standaard van leven moeten zijn als we in gemeenschap met God Zelf komen, achter dat gescheurde voorhangsel? En toch lijken, vele, vele christenen dit niet begrepen te hebben.
Bijvoorbeeld, waarom ontdekken we of horen we soms van christenen die in verschrikkelijke zonden vallen? Kun je je Elia of Johannes de Doper voorstellen die vrouwen of geld achterna lopen? En toch, hadden ze niet de genade; ze hadden niet die de open toegang tot het heilige der heiligen, zoals wij die hebben; en zonder dat, kwamen ze tot zo'n leven. Hoeveel meer kunnen wij bereiken als we alleen geloof zouden hebben en opstaan om onze voorrechten onder het Nieuwe Verbond toe te eigenen?
Dat is wat Paulus hier zegt: zonde zal geen meester over u zijn, want gij zijt niet onder de wet maar onder de genade. In Mattheüs 11:11 zegt Jezus dat de grootste mens tot op die dag geboren Johannes de Doper was (natuurlijk afgezien van Zichzelf, Hij werd niet geboren uit een menselijke vader, dus Jezus zelf uitgesloten, maar onder alle anderen, was Johannes de Doper de grootste), en toen ging Jezus verder door te zeggen, maar toch is hij die de minste is in het Koninkrijk van de Hemel - in Gods koninkrijk - zelfs groter dan Johannes. Wat hij probeerde te zeggen was dat het hoogste niveau waarop de wet een mens zou kunnen brengen, nog steeds inferieur of minder was dan waar de genade de zwakste van Gods kinderen zou kunnen brengen. Dus het gaat hier niet om af en toe een gewone gelovige die tot een hogere levensstandaard dan Johannes de Doper stijgt. Gods wil is dat al Zijn kinderen die onder de genade komen tot een hoger niveau dan Johannes de Doper stijgen. Maar of ze daadwerkelijk dat leven zullen leven is iets heel anders. Maar de mogelijkheid is er als ze begrijpen en genade ontvangen, zoals God het ons, door onze Heer Jezus Christus aanbied.
Als we ‘genade’ met het woord 'barmhartigheid'** vergelijken – zoals we bijvoorbeeld in Hebreeën 4:16 lezen, waarin ons wordt verteld dat we met vrijmoedigheid mogen naderen tot de troon van de genade, opdat wij barmhartigheid verkrijgen en genade vinden om geholpen te worden op het juiste tijdstip. - en zoals ik al in een eerdere studie vermeld heb, is er een verschil tussen 'barmhartigheid' en 'genade'.  
'Barmhartigheid' is in wezen een oudtestamentisch woord. Het is een woord dat je heel vaak leest in het Oude Testament - Looft den HEERE, want Hij is goed, want Zijn goedertierenheid is tot in eeuwigheid.
David spreekt er vaak over, en als gevolg van die genade, werd de zonde van de mensen in het Oude Testament bedekt en vergeven. Ze konden niet worden gereinigd, David kon alleen maar zeggen: 'Gezegend is de man van wie de zonde bedekt is'. Niemands zonden konden worden gereinigd totdat Jezus stierf aan het kruis van Golgotha. Maar ze konden worden bedekt, totdat Christus kwam. Ze werden vergeven. In de bekende psalm, Psalm 103, zei David: ‘Loof de HEERE, mijn ziel, en al wat in mij is, Zijn heilige Naam. Loof de HEERE, mijn ziel, en vergeet niet een van Zijn weldaden. Die al uw ongerechtigheid vergeeft'. Dat was genade, en ieder van ons heeft het ook nodig; we hebben barmhartigheid nodig, we hebben het nodig dat onze zonden worden vergeven. Maar er is iets meer dat we in het Nieuwe Verbond hebben,en dat is genade; dat is iets meer dan barmhartigheid; dat is iets om ons te helpen in de toekomst; iets om ons te helpen om de hartstochten in onze natuur te overwinnen. En er staat hier, dat we tot de troon van de genade kunnen komen en inde plaats waar wij barmhartigheid ontvangen, waar we genade kunnen vinden om ons te helpen in onze tijd van nood.
Wat is nu onze tijd van nood? Onze tijd van nood is wanneer we onder enorme druk staan van de lusten in ons vlees; enorme druk van de duivel om te zondigen. En op dat moment, als we in de verleiding komen om te vallen en te zondigen, zegt God mij dat genade me kan helpen; genade is hulp, hulp voor mijn behoefte, wat het ook is. Als mijn behoefte op dit moment is dat ik hulp nodig heb om een bepaalde zonde te overwinnen, dan staat er, dat genade mij kan helpen in mijn tijd van nood. Het is net als het beklimmen van een berg en ik sta op het punt om uit te glijden en te vallen. Als ik om hulp vraag, dan kan God mij opvangen en zorgen dat ik stevig blijf staan, zodat ik niet val.
Maar als ik niet om hulp vraag en ik worstel op mijn eigen kracht, dan glij ik uit en val ik en breek ik mijn botten. En dan vraag ik God om hulp, en een ambulance komt dan en haalt me op. Nu is dat ook helpen. Maar dat is genade; dat is nadat ik ben gevallen, dat God me ophaalt, me vergeeft, en me meeneemt naar een ziekenhuis, waar Hij me weer oplapt, en herstelt. En dat is de ervaring van veel christenen. Ze vallen, en ze vragen God om hulp. Maar is er geen betere manier? Die is er - genade om mij te helpen in mijn tijd van nood.
Waarom ga je dat de volgende keer niet doen, als je de druk van de verleiding zo sterk voelt dat je op het punt staat om te vallen? Probeer het uit en kijk of het werkt of niet. Je vraagt God op dat moment en zegt: 'Heer, ik ben niet in staat om dit te overwinnen, ik wil dat U me helpt. Geef me de genade om dit te overwinnen'. En je zult op dat moment zien, dat de genade komt om je er doorheen te leiden.
* Minder waarde heeft
** Barmhartigheid, goedertierenheid en genade, worden in het Nederlands vaak vertaald met genade

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. A. Schot
Boekfragment

Ds. A. Schot bespreekt stellingen over prediking, jongeren en kerkelijk leven

Het boek ‘Preken is een liefdedienst’ (deel 2) is een kijkje in de ‘keuken’ van de predikant. Dominees uit bevindelijk-gereformeerde kring bespreken diverse aspecten van de prediking. Daarnaast reageren de geïnterviewden op stellingen die betrekking

Joke Buis
Interview

Joke Buis kreeg heimwee naar God: “Ik kom nooit los van Hem, al voelt dat soms wel zo” 

Ze noemt haar liedjes "verhalen die naast je komen staan". Liedjes die je laten voelen: je bent niet alleen, het is oké als het niet oké is, en er is altijd hoop. "Ik hoop dat mensen na mijn concert opgeladen naar huis gaan, met een sprankje hoop in

Boven: De Groot/Terpstra, onder: Slingerland/Liefting
Nieuws

Bondsdominees over vervreemding van PKN: "Hoed je voor eenzijdige linkse stellingnames"

Gereformeerde Bondsdominees zijn het er in grote meerderheid over eens: de leiding van de Protestantse Kerk laat conservatieve gemeenteleden in de steek door zich ‘eenzijdig uit te spreken’ en vervreemdt hen van de kerk. Vier predikanten over deze st

man
Persbericht

Nieuw onderzoek: Moodcamp vermindert depressieve klachten bij ernstige depressie

Goed nieuws voor mensen met ernstige depressieve klachten: het behandelprogramma Moodcamp blijkt te helpen. Dit blijkt uit onderzoek van Eleos behandelcentrum 'de fontein', gepubliceerd in het Tijdschrift voor Psychiatrie. Moodcamp is een korte en in

Rooms-Katholieke Kerk
Nieuws

Vaticaan kondigt startdatum conclaaf aan voor verkiezing nieuwe paus

Het Vaticaan heeft bekendgemaakt dat het conclaaf om een nieuwe paus te kiezen op 7 mei zal beginnen. Dit gebeurt ruim twee weken na het overlijden van paus Franciscus, die op 21 april op 88-jarige leeftijd overleed. Volgens de Heilige Stoel zal het

drietal
Persbericht

Lancering KiemPlaats: expertisecentrum kinderen, jongeren en geloof

Op donderdag 15 mei 2025 vindt in Westbroek het symposium ‘Geloven in sterke generaties’ plaats. Tijdens dit evenement wordt KiemPlaats gelanceerd: een nieuw expertisecentrum dat zich richt op kinderen, jongeren en geloof. Het symposium draait om de

Justin Bieber
Nieuws

Justin Bieber getuigt van Gods genade te midden van mentale worstelingen

Popster Justin Bieber heeft op Instagram openhartig gedeeld hoe de genade van God zijn leven en zelfbeeld positief heeft veranderd. Dit doet hij terwijl er zorgen zijn over zijn mentale gezondheid. Dat schrijft The Christian Post. De inmiddels 31-jar

Krov
Nieuws

Urker gezin dat onder puin vandaan werd gehaald, vernoemt baby naar reddingswerker

Het Urker echtpaar dat vorig jaar augustus onder het puin van een Duits hotel vandaan werd gehaald heeft hun nieuwgeboren baby vernoemd naar de reddingswerker die hen hielp. Dat maken ze zelf bekend op social media. ‘Hij werd voor ons het gezicht van

Meerartikelen

Second Baptist Church
Nieuws

Onrust bij megakerk in Houston: leden spannen rechtszaak aan na verliezen stemrecht

Een groep bezorgde leden van de Second Baptist Church in Houston heeft een rechtszaak aangespannen tegen het kerkbestuur. Zij zeggen dat hun stemrecht in het geheim is afgenomen. Dat schrijft The Christian Post.  De rechtszaak werd op 15 april ingedi

DJ Sefa en orkest
Video

Luister naar deze prachtige versie van 'Als alles duister is' met medewerking van hardstyle-dj Sefa

'Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft.' De meeste christenen kennen deze woorden van de bekende single 'Als alles duister is' van Sela. Het lied werd onlangs tijdens een van de concertavonden van hardstyle-dj Sefa

Lito King Anker
Interview

Paralympisch atleet Lito King Anker lag op het randje van de dood: "God redde mijn leven"

De meeste mensen kennen Lito King Anker door zijn prestaties als topatleet. Zo boekte hij grote successen als rolstoeltennisser en werd hij meermaals Nederlands kampioen rolstoelracen. Maar al deze successen had hij niet zonder God geboekt, vertelde

Davidster
Podcast

Wat iedere christen zou moeten weten over de Davidster

De Davidster prijkt op de Israëlische vlag en is te vinden op synagogen en joodse instellingen. Maar hoe is de Davidster hét symbool van Israël en het jodendom geworden en wat weten we over de oorsprong ervan? Beluister in onderstaande podcastaflever

ds. A. Th. (Anne) van Olst
Video

Ds. Van Olst over Gods leiding: geen rigide multiplechoiceplan

Gods wil is geen rigide multiplechoiceplan is, waarbij er maar één juiste keuze is. Zo’n benadering kan leiden tot angst en besluiteloosheid. In plaats daarvan spreekt ds. A. Th. (Anne) van Olst van een ontspannen leven in vertrouwen op Gods liefdevo

Bram de Blouw
Boekfragment

Zijn vrouwen geroepen om onderdanig te zijn aan hun man?

Je aan de ander onderwerpen is in het christelijke huwelijk geen eenrichtingverkeer van de vrouw die zich moet onderwerpen aan de man. In de eenheid die je vormt als echtpaar is ook het aan elkaar onderwerpen iets van je samen. Een voorbeeld: Als ik

Richard Groenenboom
Interview

Van ‘kerkganger’ naar volgeling van Jezus: Richard deelt bijzonder bekeringsverhaal

Wat betekent het om écht toegewijd te zijn aan Jezus? Richard Groenenboom ontmoette Vijay, een jongeman uit India die een radicale volgeling van Jezus werd. Vijay’s verhaal laat zien wat er gebeurt als iemand alles opgeeft om Jezus te volgen, zelfs i

Ds. A. C. Borsje
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormde gemeente Wierden: ds. A. C. Borsje

De hervormde gemeente van Wierden mag binnenkort een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. A. C. Borsje (foto) heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. De predikant is momenteel verbonden aan de hervormde gemeente van Zwartebroek/Terschuur. In Wier

Aardbeving Turkije
Nieuws

Straaltjes van hoop tussen het puin in Turkije

Op 6 februari 2023 troffen twee zware aardbevingen Zuidoost-Turkije en Noord-Syrië. Alleen al in Turkije kwamen daarbij 50.000 mensen om het leven. Ruim 107.000 mensen raakten gewond en miljoenen verloren hun huis. Evangelical Focus schrijft hoe er t

Schoolboek op Amerikaanse vlag
Nieuws

Katholieke charterschool in Amerika wil belastinggeld, uitspraak Hooggerechtshof volgt

De St. Isidore of Seville Catholic Virtual School uit de Amerikaanse staat Oklahoma wil als eerste religieuze charterschool van het land belastinggeld ontvangen. Het Amerikaanse Hooggerechtshof buigt zich binnenkort over de kwestie. De zaak heeft mog

Kist van paus Franciscus
Nieuws

Terreurorganisatie IS noemt begrafenis paus Franciscus 'marketingtruc tegen islam'

De terreurorganisatie Islamitische Staat (IS) heeft scherpe kritiek geuit op de begrafenis van paus Franciscus. Dat meldt The Christian Post. Volgens IS is de eerbetuiging aan de overleden paus een 'marketingtruc in een theologische oorlog' die bedoe

sjofar
Persbericht

Krachtig signaal op Nationale Dag tegen Antisemitisme: Sjofar klinkt in vier steden

Op vrijdag 25 april 2025 heeft SGP-jongeren in vier Nederlandse steden – Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Urk – de sjofar laten klinken als noodsignaal tegen het toenemende antisemitisme in ons land. Met deze symbolische actie gaf de jongerenorganisa