Hebben alleen gediplomeerden het recht om te mogen spreken in de kerk?

Column 7 juni 2024 Willem Lingeman
Willem Lingeman

Zo nu en dan duikt het weer op; de discussie over preken en predikers of spreken en sprekers. In de gevestigde kerken komen onder andere de volgende vragen dan naar voren: wie mag er preken? Wanneer preek je en wanneer spreek je? Mag een ouderling een eigen preek in de gemeente lezen? Mag een gemeentelid een eigen preek in de gemeente leggen? Hoe lang mag of moet een preek duren? Tja, hoe moeilijk kun je het jezelf maken!

De preek of prediking (Latijn: praedicare = openlijk verklaren, verkondigen, vermelden, vertellen), is een rede waarin een godsdienstige waarheid in het openbaar wordt verkondigd, toegelicht, enzovoort, zo lees ik op Wikipedia.

Het is een belangrijk onderdeel in de eredienst.
Mijn ervaring is dat in veel kerken en gemeenten de preek als hèt belangrijkste onderdeel van de eredienst wordt ervaren.
De predikant is veelal, als enige, op grond van opleiding en diploma, bevoegd om een predicatie van eigen hand te houden.

Zonder goede woordverkondiging wordt de dienst veelal als niet zo heel geslaagd ervaren.
Thuis kun je de gebrachte boodschap nog eens, alleen of met anderen, langs je eigen geestelijke lat leggen en de spreker prijzen of, laat ik het heel voorzichtig zeggen, niet prijzen.
Mocht je in het geheel niet tevreden zijn dan kun je altijd nog je toevlucht nemen tot een stevige preek uit een boek van je favoriete theologisch geschoolde prediker.

Zonder goede woordverkondiging wordt de dienst veelal als niet zo heel geslaagd ervaren.

Kennelijk worden andere gelovigen in de gemeente niet in staat geacht, in elk geval zijn ze niet bevoegd, om hetgeen zij in Gods Woord vonden te delen.

En dat is jammer. Moeten wij niet allen leraars zijn, zo leert Paulus ons in Hebreeën 5:12.

Over hem hebben wij veel dingen te zeggen, die moeilijk zijn om uit te leggen, omdat u traag geworden bent in het horen.
Want hoewel u, gelet op de tijd, leraars zou moeten zijn, heb u weer iemand nodig die u onderwijst in de grondbeginselen van de woorden van God.
U bent geworden als mensen die melk nodig hebben en niet vast voedsel.

Zeer duidelijk is de apostel over de kennelijk geestelijke luiheid van Joden in de verstrooiing, aan wie hij de Hebreeënbrief heeft geschreven.

Wij hebben daar uiteraard ook onze geestelijke les uit te leren.
Het kan natuurlijk zo zijn dat u nog liever een geestelijk bekertje melk drinkt, maar als volwassen gelovigen moeten we aan het vaste voedsel, zegt Paulus.

En weet u wat het mooie is? In elke gemeente zijn ze; de gelovigen die vast voedsel tot zich nemen.
Deze vast voedseleters zijn niet alleen de predikanten, het zijn ook de broeders zonder theologische opleiding of predicatiediploma.
Zij zijn ook uitstekend in staat om op zondag het Woord te bedienen, zoals dat nogal formeel heet.

Ook broeders zonder theologische opleiding of predicatiediploma zijn uitstekend in staat om op zondag het Woord te bedienen.

Broeders gepokt en gemazeld door het leven die hun troost en bemoediging zochten in het Woord van God.
Die hun honger naar het evangelie stilden tijdens de donkere winteravonden, in de binnenkamer van hun huizen.

Wat zouden deze mannen veel voor de plaatselijke gemeente kunnen betekenen, om hun bevindingen en vertroostingen uit Gods Woord te delen met de broeders en zusters!

Al weer enige tijd geleden las ik een artikel waarin, onder andere, een aantal tips werden gegeven om een saaie preek door te komen. Uiteraard allemaal goed bedoeld, maar de vraag is natuurlijk: waarom luisteren gelovigen naar een preek?
Dat is toch om onderwezen, bemoedigd, opgebouwd, vermaand en vertroost te worden?

Het mag duidelijk zijn dat de preek geen good-feeling (goed-gevoel) moment moet zijn waar omheen een aantal prettig in het gehoor liggende liederen worden gezongen.

Nee, een preek kan ook hard binnenkomen, mij op m’n plaats zetten omdat ik geconfronteerd wordt met zonde of slechte gewoonten in mijn leven.

De Bijbel geeft mij geen enkele aanwijzing dat alleen gediplomeerden mogen (s)preken.

Als dat zo is mag ik ook bemoediging en vertroosting ontvangen om weer verder te gaan en te breken met die zaken die mijn relatie met God onze Vader en de Heere Jezus in de weg staan.

Een zondagse preek wil God onder andere gebruiken om de relatie van Zijn kinderen hier op aarde te versterken.
Hij wil daar niet alleen universitair geschoolden voor gebruiken maar ook mensen zonder een dergelijke opleiding.
Althans, de Bijbel geeft mij geen enkele aanwijzing dat alleen gediplomeerden mogen (s)preken.

Broeders, we zeiden het al; doorkneed, gepokt en gemazeld in het Woord.
Broeders, niet gehinderd door theologisch correcte dogma’s en diploma’s maar spreken en preken vanuit het hart.
En de lengte van hun preek? Ach die doet er dan niet toe. Lees Handelingen 20:7-12 nog maar eens.

Vraag: zou Paulus in uw gemeente de preekstoel op mogen? Hij had niet het in uw denominatie vereiste universitaire diploma!

Willem Lingeman is schrijver en Bijbelleraar.

Praatmee

Beluister onze podcast

#362 Jeffrey & Ton van der Schans over het GerGem-curatorium en het predikantentekort
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. G. J. Post
Video

CGK-predikant over veranderingen rond identiteit: "Vandaag moet je zelf bepalen wie je bent"

“Tien jaar geleden wist je bij een geboorte: het is een jongetje of een meisje. Maar in de wereld van vandaag is dat slechts een voorlopige conclusie", aldus ds. G. J. Post. In een recente preek schetste de CGK-predikant dat iemands biologische gesla

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit dat vergeving niet betekent dat je het gedrag van de dader vergoelijkt

Komt degene die mij pijn deed er niet te gemakkelijk mee weg als ik hem vergeef? Het is een vraag die je misschien wel uit je eigen leven herkent. Wat nu als iemand je jaren geleden schade heeft toegebracht waar je tot op de dag van vandaag onder lij

Chris Verhagen
Video

Wanneer verandert Mariaverering in afgoderij? Christelijke apologeet antwoordt

In deze video zoomt Chris Verhagen, initiatiefnemer van het YouTube-kanaal Christelijke apologeet, in op de historische ontwikkeling van de leerstellingen (dogmata) rondom Maria de moeder van Jezus in de Rooms-Katholieke Kerk. Ook zoomt hij in op de

Hans van Vuuren
Video

Terugkijken: Hans van Vuuren blikt vooruit op de Psalmendag

Vandaag (17 mei) organiseert Groot Nieuws Radio op themakanaal Blijde Klanken weer een Psalmendag. Van acht uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds zijn alle 150 psalmen te horen. Dit jaar is het extra bijzonder omdat Blijde Klanken op 17 mei ook drie

Ds. J.A. van den Berg
Video

Terugkijken: ds. J. A. van den Berg beantwoordt Refoweb-vragen

Ds. J. A. van den Berg is predikant van de hervormde gemeente in Sint Anthoniepolder. Hij staat bekend om zijn schriftgetrouwe prediking, pastorale betrokkenheid en heldere uitleg van Bijbelse thema’s. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvra

Dr. C. A. van der Sluijs
Nieuws

Nostalgie nam plaats in van waarachtige vreeze des Heeren

Wat is er toch aan de hand de laatste weken? Het lijkt wel of ons land bezet werd door nieuwe vreemde machten. De euphorie kende geen grenzen. Gewezen EO-coryfeeën waren buiten zichzelf bij het zien van de witte rook boven het Vaticaan. En de massa o

Ds. L. W. den Boer
Nieuws

Hervormde gemeente Bergambacht brengt beroep uit op ds. L. W. den Boer

Ds. L. W. den Boer (foto) denkt de komende weken na over een mogelijk vertrek uit Goedereede. De hervormde predikant heeft een beroep uit Bergambacht ontvangen. In de Laurentiuskerk (Wijk B) moet Den Boer de opvolger worden van ds. P. Wijnberger die

Acteur die Filippus speelt
Nieuws

Hitserie The Chosen maakt zich op voor 'emotionele' zesde seizoen: ‘Hou je stoel maar vast’

Reza Diako, die de apostel Filippus speelt in de populaire serie The Chosen, blikt vooruit op seizoen zes. Volgens de acteur wordt het een intens en emotioneel hoofdstuk in het levensverhaal van Jezus. “Het wordt pijnlijk. Het wordt moeilijk", zegt D

Meerartikelen

Duitse kerk
Nieuws

Onderzoek: Meerderheid Duitsers gelooft slechts in twee geslachten

Uit een recent onderzoek van INSA-Consulere, uitgevoerd in opdracht van het christelijke persbureau IDEA, blijkt dat 62 procent van de Duitsers gelooft dat er slechts twee geslachten zijn: man en vrouw. Het onderzoek werd tussen 9 en 12 mei gehouden

Robert Morris
Nieuws

Voormalig leider megakerk eist miljoenen euro’s na beschuldigingen seksueel misbruik

Voormalig voorganger Robert Morris van megakerk Gateway Church in Texas heeft na zijn vertrek miljoenen euro’s aan pensioenuitkering geëist. De kerk weigert echter zijn eisen in te willigen, blijkt uit rechtbankdocumenten die deze week zijn ingediend

pakistan
Nieuws

Christelijke arbeider gemarteld en vermoord in Pakistan: "Ze sloegen hem met ijzeren staven"

Deze week overleed de 35-jarige katholieke dagloner Kashif Masih. Hij werd zwaar gemarteld door een groep mannen, onder wie een voormalige politieagent. De mishandeling zou zijn begonnen na een beschuldiging van diefstal van een mobiele telefoon. Dat

Jan van den Bosch
Column

Niet het Witte Huis maar het kruis moet weer belangrijk worden

Focus niet op het Witte Huis, maar op het kruis, zo roept Jan van den Bosch op in zijn nieuwe column. In kerken en bij christenen gaat het in de Verenigde Staten vaak over Donald Trump, maar dat is de verkeerde focus. Het moet weer over het evangelie

Marije en Jan
Video

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power. Ze groeide op in de Gereformeerde Gemeenten, waar ze veel over God leerde, maar Hem niet persoonlijk kende. Uiteindelijk liet ze Hem los. Onbewust raakte ze daarna verstrikt in de New Age-beweg

Gemeente Rotterdam
Nieuws

Gemeente Rotterdam verbiedt trouwambtenaren om over God en geloof te praten

De gemeente Rotterdam verbiedt haar trouwambtenaren om tijdens huwelijksvoltrekkingen te spreken over God en geloof. Dat blijkt uit berichtgeving van het Reformatorisch Dagblad. Zowel de Rotterdamse ChristenUnie-fractie als de landelijke SGP vragen o

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant: "Ambtsdragers lopen niet de hele dag met een sip gezicht rond"

"Ambtsdrager zijn betekent niet dat je de hele dag vrome dingen doet en met een sip gezicht rondloopt", stelde ds. W. Visscher in een recente preek. De predikant uit de Gereformeerde Gemeente van Amersfoort preekte over het vijfde gebod 'Eer uw vader

Myanmar
Interview

Anderhalve maand na aardbeving Myanmar: "God liet ons niet in de steek"

Op 28 maart werd Myanmar getroffen door een zware aardbeving en heftige naschokken. Het epicentrum lag in de regio Sagaing en Mandalay. Volgens de VN verloren ruim 3800 mensen het leven en raakten er meer dan 5000 mensen gewond. De materiële schade w

eenzaam
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller heeft nog nooit relatie gehad: 'Ik voel me afgewezen'

'Op dit moment ben ik bijna 40 jaar en ik heb nog nooit een relatie gehad, laat staan seksuele gemeenschap. Ik vind het heel naar om te zien dat er zo veel mensen om mij heen getrouwd zijn, kinderen hebben, terwijl voor mijn idee de hele wereld aan m

Ds. C. Sonnevelt
Video

Wat houdt Israël steunen als christen in? Ds. Sonnevelt antwoordt

Israël blijft Gods volk, en aan hen heeft Hij het land Israël beloofd. Maar betekent dit ook dat je als christen de huidige staat Israël moet steunen? Ben je vanuit de Bijbel onlosmakelijk verbonden met het volk, land én staat? En wat houdt Israël st

Anton de Wit
Video

Anton de Wit beantwoordt vragen over Rooms-Katholieke Kerk en de paus

Onlangs vond het conclaaf plaats en kozen 133 kardinalen Leo XIV als nieuwe paus. Voorafgaand organiseerde Credo een online Q&A met Katholiek Nieuwsblad-hoofdredacteur Anton de Wit. Wat voor rol heeft de paus in de Rooms-Katholieke Kerk? Bepaalt de p

CGK-synode
Opinie

Hebben de Christelijke Gereformeerde Kerken nog toekomst?

De situatie waarin de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zich bevinden, is helaas zodanig dat gezamenlijk verdergaan niet meer realistisch lijkt te zijn. De standpunten zijn principieel, voor (oneerbiedig gezegd) elke groep. Het is ons inziens d