Het boek ‘Bevindelijke prediking’ laat diversiteit aan visies op bevinding zien
De reacties op het boek 'Bevindelijke prediking' worden over het algemeen als ‘vriendelijk vrijblijvend’ getypeerd. Maar mogen bevindelijke preken op de snijtafel worden gelegd van zelfreflectie en wetenschap? Zo ja, dan komen er drie vragen aan de orde: Hoe, door wie en waartoe?
Het boek Bevindelijke prediking is het gevolg van een studiedag, die werd gehouden op 16 november 2019. Deze studiedag was weer het vervolg op het proefschrift van dr. A. van der Knijff met als titel: Bevindelijke preken. Een empirisch-homiletisch onderzoek naar bevinding in de prediking binnen de Gereformeerde Gemeenten. Dit onderzoek was een steen in de vijver van het genoemde kerkverband en riep reacties op. Niet allerlei heftige golven, maar wel rimpelingen. Trage rimpelingen weliswaar, want de verschijning van Bevindelijke prediking is bijna vier jaar later. Er zijn soms stenen in de vijver van de bevindelijk gereformeerden die snellere reacties oproepen, zoals de discussie rond de lezingen van dr. G.A. van den Brink over de Dordtse Leerregels.
Gevoelig
Het doel van het boek is duidelijk: Wat is schriftuurlijk-bevindelijke prediking? Verschillende auteurs komen aan het woord. Ds. A. Schot (predikant van de gereformeerde gemeente te Nunspeet) belicht de legitimiteit van de bevindelijke prediking. Een aantal wezenlijke kenmerken wordt daarvan gegeven, maar het zijn wel kenmerken die als normatief worden gezien voor de bevindelijke prediking binnen zijn eigen kerkverband.
Er wordt grote nadruk gelegd op de beleving van de predikers, die bepalend is voor hun prediking. Dat maakt de zaak uitermate gevoelig en lastig. Want wie mag een door God bekeerde en geroepen dienaar van het Woord op de ‘snijtafel’ leggen en kritisch reageren op zijn prediking? Daar zit mijns inziens de gevoelige snaar, die steeds meetrilt in dit boek. Kritiek wordt afgewezen als een verkeerde kritische geest, terwijl sympathieke woorden worden omhelsd.
Humor
Prof. dr. P. M. Wisse (hoogleraar Dogmatiek) trekt het veld breder dan de Gereformeerde Gemeenten en zet de bevindelijke prediking in het licht van de veranderingen in de cultuur. ‘Doen’ stereotype preken het nog waarin altijd hetzelfde stramien van de geloofservaring aan de orde komt? Gemeenteleden willen zeker ervaringsgerichte preken horen, maar dan moeten ze wel authentiek zijn. Ze moeten doorleefd zijn en niet plichtmatig (dus geen rem op charisma en humor). Belangrijk is een duidelijke boodschap, die dicht bij het geleefde leven staat. Het hart van de gereformeerde (bevindelijke) prediking blijft voluit staan: het wonder van gered worden.
Ds. A. L. van Zwet is predikant van de hervormde gemeente te Putten. Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 15 februari 2024. Neem een jaarabonnement(€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!
Praatmee