Het boek ‘Bevindelijke prediking’ laat diversiteit aan visies op bevinding zien

Recensie 23 februari 2024 Ds. A. L. van Zwet
Bevindelijke prediking

De reacties op het boek 'Bevindelijke prediking' worden over het algemeen als ‘vriendelijk vrijblijvend’ getypeerd. Maar mogen bevindelijke preken op de snijtafel worden gelegd van zelfreflectie en wetenschap? Zo ja, dan komen er drie vragen aan de orde: Hoe, door wie en waartoe?

Het boek Bevindelijke prediking is het gevolg van een studiedag, die werd gehouden op 16 november 2019. Deze studiedag was weer het vervolg op het proefschrift van dr. A. van der Knijff met als titel: Bevindelijke preken. Een empirisch-homiletisch onderzoek naar bevinding in de prediking binnen de Gereformeerde Gemeenten. Dit onderzoek was een steen in de vijver van het genoemde kerkverband en riep reacties op. Niet allerlei heftige golven, maar wel rimpelingen. Trage rimpelingen weliswaar, want de verschijning van Bevindelijke prediking is bijna vier jaar later. Er zijn soms stenen in de vijver van de bevindelijk gereformeerden die snellere reacties oproepen, zoals de discussie rond de lezingen van dr. G.A. van den Brink over de Dordtse Leerregels.

Gevoelig
Het doel van het boek is duidelijk: Wat is schriftuurlijk-bevindelijke prediking? Verschillende auteurs komen aan het woord. Ds. A. Schot (predikant van de gereformeerde gemeente te Nunspeet) belicht de legitimiteit van de bevindelijke prediking. Een aantal wezenlijke kenmerken wordt daarvan gegeven, maar het zijn wel kenmerken die als normatief worden gezien voor de bevindelijke prediking binnen zijn eigen kerkverband.

Er wordt grote nadruk gelegd op de beleving van de predikers, die bepalend is voor hun prediking. Dat maakt de zaak uitermate gevoelig en lastig. Want wie mag een door God bekeerde en geroepen dienaar van het Woord op de ‘snijtafel’ leggen en kritisch reageren op zijn prediking? Daar zit mijns inziens de gevoelige snaar, die steeds meetrilt in dit boek. Kritiek wordt afgewezen als een verkeerde kritische geest, terwijl sympathieke woorden worden omhelsd.

Humor
Prof. dr. P. M. Wisse (hoogleraar Dogmatiek) trekt het veld breder dan de Gereformeerde Gemeenten en zet de bevindelijke prediking in het licht van de veranderingen in de cultuur. ‘Doen’ stereotype preken het nog waarin altijd hetzelfde stramien van de geloofservaring aan de orde komt? Gemeenteleden willen zeker ervaringsgerichte preken horen, maar dan moeten ze wel authentiek zijn. Ze moeten doorleefd zijn en niet plichtmatig (dus geen rem op charisma en humor). Belangrijk is een duidelijke boodschap, die dicht bij het geleefde leven staat. Het hart van de gereformeerde (bevindelijke) prediking blijft voluit staan: het wonder van gered worden.

Ds. A. L. van Zwet is predikant van de hervormde gemeente te Putten. Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 15 februari 2024. Neem een jaarabonnement(€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Bondi Beach
Nieuws

Christenen geschokt na antisemitische aanslag: ‘Feest van licht werd daad van duisternis’

De dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering op Bondi Beach in Sydney heeft ook in Nederland diepe verontwaardiging en afschuw losgemaakt. Politici en theologen spreken hun steun uit aan de Joodse gemeenschap en waarschuwen voor het toenemende antise

Bijbels
Nieuws

Nicaragua verbiedt invoer van Bijbels voor toeristen

Toeristen die Nicaragua binnenkomen, mogen geen Bijbel meer meenemen. Ook andere boeken, kranten en tijdschriften zijn voortaan verboden bij de grens. Dat blijkt uit informatie van de Britse organisatie Christian Solidarity Worldwide (CSW). Religieuz

Pakistan
Nieuws

Nieuwe Pakistaanse wet moet christenen beter beschermen

Het Pakistaanse parlement heeft begin deze maand ingestemd met wetgeving voor de oprichting van een Nationale Commissie voor Minderheidsrechten. Daarmee wordt gehoor gegeven aan een al jaren bestaande oproep om de positie van religieuze minderheden,

LEEF! Deventer
Video

Feest bij doopdienst in Deventer: bekijk de beelden

In Deventer was het feest tijdens een doopdienst waarin vijf mensen zich lieten dopen en nog eens acht zich meldden voor een volgende doop. Veel van hen groeiden niet op met het christelijk geloof, maar kozen nu bewust voor een leven met Christus. Da

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over vrouw die tot geloof kwam na kapitale blunder op het werk

"Ze werd stilgezet, afgebogen en kwam in de kerk terecht. Uiteindelijk vond ze dezelfde God als haar manager, de God van Mozes", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek over de brandende braambos uit Exodus 3, deelde de hervormde predikant uit

Generatie Z
Nieuws

IFES-rapport laat zien hoe Generatie Z christelijk studentenwerk verandert

Een nieuw rapport van de International Fellowship of Evangelical Students (IFES) laat zien dat Generatie Z het christelijk studentenwerk wereldwijd ingrijpend beïnvloedt. De organisatie roept kerken en studentenbewegingen op om verder te kijken dan h

Christelijk Urker Visserskoor
Video

Krachtige samenzang uit Urk: Visserskoor ontroert met Psalm 1

Het Christelijk Urker Visserskoor brengt opnieuw een geliefde psalm tot leven. In deze muziekvideo zingen de mannen Psalm 1, een psalm die oproept om dicht bij Gods weg te blijven en te vertrouwen op Zijn zegen. De krachtige samenzang, de herkenbare

Tijs van den Brink
Persbericht

Tijs van den Brink sluit 'Adieu God?' af met speciaal slotakkoord

Na dertien jaar en bijna 200 gesprekken met bekende Nederlanders neemt Tijs van den Brink afscheid van Adieu God?. Het programma groeide uit tot een vaste plek voor openhartige gesprekken over geloof, ongeloof en alles daartussenin. In twee speciale

Meerartikelen

Ds. A. L. Molenaar
Interview

Ds. Molenaar ziet de kerk als een olijfboom: “Soms dor en droog, maar het blijft Gods planting”

Ds. A. L. Molenaar had zichzelf als jongen nooit op de kansel zien staan. Toch liet God hem niet los. Via een innerlijke worsteling, een ommekeer in zijn werk en een lange weg van studeren, groeide een roeping die steeds concreter werd. “Het is een b

Johan Vink
Opinie

Christenen hebben geen cultuurstrijd nodig, maar Koninkrijksdenken

Steeds vaker wordt bepleit dat we als christenen uitdrukkelijker moeten opkomen voor christelijke waarden die in onze samenleving bij het grof vuil zijn gezet. Hoe vaak zeggen medechristenen niet dat wij te bang zijn om onze nek uit te steken, dat we

Bijbel in Tokelau
Positief nieuws

Afgelegen eilandengroep ontvangt voor het eerst complete Bijbel in eigen taal

Op de afgelegen eilandengroep Tokelau is voor het eerst een volledige Bijbel verschenen in de eigen taal van de bevolking. De United Bible Societies (UBS) noemden dit eerder deze maand een “historische mijlpaal voor een van de meest afgelegen eilande

Sarah Floor
Nieuws

Sarah Floor brengt nieuwe single uit in aanloop naar Kerst: 'Immanuel'

'Immanuel', zo heet de nieuwste single van de christelijke zangeres Sarah Floor. De single is een vrolijk nummer die bij uitstek geschikt is voor samenzang. De zangeres laat aan Cvandaag weten dat samen zingen en samen verbinden juist in deze tijd en

Het Omega Project
Verdieping

Gods Koninkrijk is gekomen maar moet nog doorbreken: hoe zit dat? Bekijk de tutorial

In tijden van polarisatie en populisme is het belangrijk om te begrijpen dat het christelijk geloof vol paradoxen zit. Een spannende vraag is hoe we voorkomen dat we teveel of juist te weinig van Gods kracht verwachten. Hoewel Gods Koninkrijk gekomen

Sisters Vocal Group
Persbericht

Sisters Vocal Group brengt licht aan huis én op de Wallen

In de weken voor kerst worden de dagen korter en valt de duisternis snel in. Juist dan trekt Sisters Vocal Group, bekend om hun warme stemmen en lichtsnoeren om de nek, eropuit om hoop en troost te brengen waar dat het hardst nodig is. Wat begon met

Ds. M. Maas
Preekverslag

Ds. Maas wijst in preek over Openbaring op het Lam: "Daar ben je echt veilig"

"Veiligheid kun je op verschillende plekken en bij allerlei mensen zoeken, maar al die mensen en plekken hebben één ding gemeen: ze kunnen je niet voor honderd procent veiligheid garanderen. Echte veiligheid is alleen te vinden bij het Lam", aldus ds

Willem Lingeman
Opinie

Strijden christenen voor een stapel stenen of de eenheid van de gemeente?

Rechtszaken binnen de kerk zijn geen nieuw verschijnsel, maar telkens opnieuw schuren ze pijnlijk langs Paulus’ oproep om geschillen niet voor de wereldlijke rechter uit te vechten. Willem Lingeman reflecteert op de huidige situatie waarin broeders t

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

SGP wil opheldering stopzetting EU-subsidies aan christelijke organisaties

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen wil opheldering over de stopzetting van EU-subsidies aan christelijke organisaties. Dit vraagt Ruissen in een brief die hij met collega-Europarlementariërs stuurt aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. D

Kerkscheuring CGK
Nieuws

Deputaten zien scheuring CGK steeds meer zichtbaar worden: 'We ervaren verdriet en verwarring'

Deputaten vertegenwoordiging van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) reageren op het convent dat op 29 november in Veenendaal werd gehouden. Tijdens dat convent besloten tientallen gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, dat zij op 21 maart 2026

Poster
Nieuws

Grootse posteractie in Duitsland moet mensen weer naar de kerk brengen

Door heel Duitsland hangen sinds kort 30.000 grote posters die mensen willen aanmoedigen om opnieuw na te denken over God en geloof. Dat meldt Evangelical Focus. De campagne, ‘Die Erinnerung 2026’, is een initiatief van de christelijke omroep Bibel T

Mark en Ellen Hoefnagel
Video

Komende zondag zijn Mark en Ellen Hoefnagel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Mark Hoefnagel en zijn moeder Ellen Hoefnagel te gast. Tijdens een vakantie in Duitsland gebeurde iets wat je alleen in films ziet: het hotel stortte in. Mark lag dertien uur lang onder het puin, zonder te weten of iemand hem no