Het boek ‘Bevindelijke prediking’ laat diversiteit aan visies op bevinding zien

Recensie 23 februari 2024 Ds. A. L. van Zwet
Bevindelijke prediking

De reacties op het boek 'Bevindelijke prediking' worden over het algemeen als ‘vriendelijk vrijblijvend’ getypeerd. Maar mogen bevindelijke preken op de snijtafel worden gelegd van zelfreflectie en wetenschap? Zo ja, dan komen er drie vragen aan de orde: Hoe, door wie en waartoe?

Het boek Bevindelijke prediking is het gevolg van een studiedag, die werd gehouden op 16 november 2019. Deze studiedag was weer het vervolg op het proefschrift van dr. A. van der Knijff met als titel: Bevindelijke preken. Een empirisch-homiletisch onderzoek naar bevinding in de prediking binnen de Gereformeerde Gemeenten. Dit onderzoek was een steen in de vijver van het genoemde kerkverband en riep reacties op. Niet allerlei heftige golven, maar wel rimpelingen. Trage rimpelingen weliswaar, want de verschijning van Bevindelijke prediking is bijna vier jaar later. Er zijn soms stenen in de vijver van de bevindelijk gereformeerden die snellere reacties oproepen, zoals de discussie rond de lezingen van dr. G.A. van den Brink over de Dordtse Leerregels.

Gevoelig
Het doel van het boek is duidelijk: Wat is schriftuurlijk-bevindelijke prediking? Verschillende auteurs komen aan het woord. Ds. A. Schot (predikant van de gereformeerde gemeente te Nunspeet) belicht de legitimiteit van de bevindelijke prediking. Een aantal wezenlijke kenmerken wordt daarvan gegeven, maar het zijn wel kenmerken die als normatief worden gezien voor de bevindelijke prediking binnen zijn eigen kerkverband.

Er wordt grote nadruk gelegd op de beleving van de predikers, die bepalend is voor hun prediking. Dat maakt de zaak uitermate gevoelig en lastig. Want wie mag een door God bekeerde en geroepen dienaar van het Woord op de ‘snijtafel’ leggen en kritisch reageren op zijn prediking? Daar zit mijns inziens de gevoelige snaar, die steeds meetrilt in dit boek. Kritiek wordt afgewezen als een verkeerde kritische geest, terwijl sympathieke woorden worden omhelsd.

Humor
Prof. dr. P. M. Wisse (hoogleraar Dogmatiek) trekt het veld breder dan de Gereformeerde Gemeenten en zet de bevindelijke prediking in het licht van de veranderingen in de cultuur. ‘Doen’ stereotype preken het nog waarin altijd hetzelfde stramien van de geloofservaring aan de orde komt? Gemeenteleden willen zeker ervaringsgerichte preken horen, maar dan moeten ze wel authentiek zijn. Ze moeten doorleefd zijn en niet plichtmatig (dus geen rem op charisma en humor). Belangrijk is een duidelijke boodschap, die dicht bij het geleefde leven staat. Het hart van de gereformeerde (bevindelijke) prediking blijft voluit staan: het wonder van gered worden.

Ds. A. L. van Zwet is predikant van de hervormde gemeente te Putten. Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 15 februari 2024. Neem een jaarabonnement(€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Praatmee

Beluister onze podcast

#386 Daniël van Deutekom & Elmar Hofstee discussiëren over genezingsdiensten
Of beluister op:

Meerartikelen

Ds. A. A. Egas
Video

CGK-predikant vertelt hoe straatarme krantenverkoper tot geloof kwam

"Johannes 3 vers 16? Ik begrijp het niet, maar het is een woord dat een kleine jongen behouden kan", aldus ds. A. A. Egas. De CGK-predikant deelde in een recente preek een ontroerend verhaal van een jonge krantenverkoper. Het verhaal speelt zich in h

Peter Roosendaal
Nieuws

Terugluisteren: de vergeten waarheid achter het geweld in Nigeria

Het geweld in Nigeria haalt opnieuw het wereldnieuws, maar volgens Open Doors wordt een essentieel deel van het verhaal structureel gemist: de religieuze dimensie. Terwijl sommige media deze maand suggereerden dat vooral moslims slachtoffer zijn en d

Kees
Opinie

Is abortus normale medische zorg?

Bijna elke week komt de opmerking wel ergens langs. Abortus is normale medische zorg waar een vrouw in Nederland recht op heeft. Maar is abortus, het doelbewust doden van een ongeboren kind, hoe klein dan ook, wel normale medische zorg? In 1984 werd

Arjan Berkouwer
Video

Ondernemer Arjan Berkouwer over loslaten en luisteren naar Gods stem

Wat gebeurt er als God je roept voor iets waar je zelf geen enthousiasme voor voelt? Ondernemer Arjan Berkouwer ontdekte dat juist dát het begin kon zijn van iets groters dan hij ooit had gepland. In de deze aflevering van de In His Company Podcast v

Elbert Pogosjan
Video

Is er maar één Koran? Apologeet legt uit waarom dit niet klopt

Wat betekenen begrippen als Qira’at, Mushaf en Ahruf, en waarom zijn ze zo belangrijk als het gaat om de betrouwbaarheid van de Koran? In deze video van Christendom.nl legt apologeet Elbert Pogosjan stap voor stap uit wat deze termen inhouden en hoe

Vincent Scheurwater
Video

Wat betekent het zesde gebod? Politieagent Vincent Scheurwater antwoordt

Elke zondag horen veel christenen in de kerk de tien geboden, maar wat betekenen ze voor ons dagelijks leven? In deze aflevering van Daniël Online gaat Hannah in gesprek met Vincent Scheurwater, politieagent in Katwijk, over het zesde gebod. Ontdek h

Chris Wright
Persbericht

Langham Partnership wil kerken verbinden met Gods wereldwijde missie

Sinds april 2025 heeft de internationale organisatie Langham Partnership een Nederlandse tak: Langham Nederland. De stichting wil kerken, theologische opleidingen en christenen in Nederland helpen om zich te verbinden met Gods wereldwijde missie. In

Prof. dr. W. van Vlastuin
Verdieping

Prof. dr. W. van Vlastuin rekent af met moderne mensbeelden: “Geen ghost in a machine”

“De mens is geen ghost in a machine”. Met deze uitspraak zette prof. dr. W. van Vlastuin woensdag de toon in zijn lezing tijdens de conferentie van Bijbels Beraad M/V in Montfoort. Op heldere wijze zette Van Vlastuin uiteen wie de mens is in het lich

Meerartikelen

Kerk in crisis
Opinie

Leidt een verschil in visie op kerkzijn tot een breuk in de CGK?

De vraag is of er nog een uitweg is voor de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK), gezien de ellendige toestand waarin ons kerkverband zich bevindt. Dan zullen we eerst onze ellende als kerk onder ogen moeten zien. Waaruit kent u uw ellende? (HC vr

Joyce van de Kamp
Interview

De (Pre)Marriage Course als missionair middel: "Je laat iets van Gods hart zien"

"Het huwelijk is kostbaar. Wij geloven dat bloeiende huwelijken bijdragen aan bloeiende kerken," zegt Joyce van de Kamp, relatiemanager (Pre)Marriage Courses bij Alpha Nederland. De (Pre)Marriage Course helpt stellen om vijf of zeven avonden bewust t

Jan Pool
Column

Ik geloof in Gods onvoorwaardelijke liefde (maar niet in alverzoening)

Ongetwijfeld hebben velen van jullie de discussie rond David de Vos meegekregen.David is al jarenlang een hartsvriend van mij. Natuurlijk hebben we de afgelopen jaren ook gesproken over zijn geloofsreis en zijn veranderde theologie. David gelooft inm

CGK-synode
Nieuws

CGK-kerkenraden ontvangen brief: waarschuwing voor 'onomkeerbare stappen'

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) groeit de spanning over de koers van het kerkverband. Terwijl een deel van de kerken rond ‘Rijnsburg’ werkt aan een eigen kerkelijke vergadering met synodaal gezag, roepen deputaten vertegenwoordiging

Politie
Nieuws

Opnieuw waakster aangehouden bij abortuskliniek; SGP stelt Kamervragen

De SGP heeft Kamervragen gesteld naar aanleiding van de aanhouding van een pro-life demonstrant bij een abortuskliniek in Amsterdam. Begin deze maand stond daar een vrouw met een bord waarop de tekst 'bescherm je baby' te lezen was. Tegelijkertijd be

Don Ceder
Nieuws

ChristenUnie wil krachtiger EU-optreden tegen rol Golfstaten in Soedanconflict

De ChristenUnie roept het kabinet op om zich in Brussel steviger uit te spreken over de rol van landen in de Golfregio bij het bloedige conflict in Soedan. Kamerlid Don Ceder (foto) diende woensdag een motie in waarin Nederland wordt verzocht om binn

Eritrea
Nieuws

Acht christenen al twintig jaar opgesloten in Eritrea

In Eritrea zitten acht christenen al tussen de 18 en 21 jaar gevangen, louter vanwege hun geloof. De regering erkent slechts vier religieuze gemeenschappen en vervolgt systematisch christenen uit niet-erkende kerken. Christelijke organisaties zoals B

syrie
Nieuws

Christenen in Syrië angstig door bedreigingen en geweld

Op de muren van kerken en gebouwen in verschillende plaatsen in Syrië verschijnen dreigementen tegen christenen. Een van de bedreigingen werd in de nacht van 6 november geschreven op de Sint-Cyrilluskerk in Damascus: “Er zullen geen christenen meer o

Bernard Randall
Nieuws

Rechtszaak heropend van kapelaan die na preek over LHBTI ontslagen werd 

Christenen in het Verenigd Koninkrijk worden opgeroepen om mee te bidden nu een Engelse rechtbank zich opnieuw buigt over de zaak van dr. Bernard Randall. De kapelaan verloor zes jaar terug zijn baan, nadat hij in een preek opmerkte dat leerlingen ni

Spaanse kerk
Nieuws

Nieuw rapport toont zorgelijke cijfers: bijna helft van Spanjaarden niet religieus

Bijna de helft van de Spanjaarden noemt zich niet langer religieus. Dat staat in het Barometer on Religion and Beliefs in Spain (BREC 2025), een onderzoek van de staatsstichting Pluralismo y Convivencia. Volgens het rapport is het religieuze landscha

Ilona en Peter Paauwe
Video

Zondag zijn Ilona en Peter Paauwe van de Doorbrekers te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Ilona en Peter Paauwe te gast, beiden voorganger bij Doorbrekers. Ze vertellen over waar ze vandaan komen, hun roeping om deze gemeente te beginnen en wat dat betekende voor hun leven. Wat Doorbrekers zo bijzonder maakt, is: "da

Ds. J. de Bruin
Video

CGK-predikant roept christenen op te stoppen met pogingen om zelf zalig te worden

"Misschien zijn er wel mensen in ons midden die zelf verlossingspogingen ondernomen hebben. Wat raak je daar geestelijk doodop van", aldus ds. J. de Bruin. De CGK-predikant wees in een recente preek op christenen die door goede werken te doen en te b