‘De kosten voor onderhoud en exploitatie van het monumentale pand zijn enorm hoog, en er moeten jaarlijks forse bedragen vanuit stichting Het Zoeklicht worden bijgelegd om dit rijksmonument in goede conditie te houden’, zo deelde het bestuur van Het Zoeklicht vorige week mee in een brief, gericht aan haar achterban. ‘Nieuwe bouw- en veiligheidsvoorschriften brengen nog meer hoge kosten met zich mee. Als bestuur vinden wij het niet langer verantwoord om inkomsten en giften aan Het Zoeklicht, die uiteindelijk voor de verkondiging van het evangelie en de boodschap van Jezus’ komst zijn gegeven, hieraan te besteden.’

Sinds 2014 wordt Het Brandpunt door De Betteld Groep geëxploiteerd als kleinschalig conferentieoord. Het pand werd aan deze groep verhuurd om de kosten enigszins te drukken. Hier komt per 31 juli een einde aan omdat De Betteld Groep de huur heeft opgezegd. “Het Brandpunt wordt al bijna tien jaar nauwelijks door het Zoeklicht gebruikt”, laat een woordvoerder van het bestuur van Het Zoeklicht weten tegenover Cvandaag. Bijeenkomsten en conferenties worden door de christelijke stichting veelal in het land georganiseerd. Het gebouw is volgens het bestuur te duur geworden. Daarom verkoopt men het pand bij voorkeur aan een christelijke partij, zodat de Kapel - waarin Het Zoeklicht wekelijks diensten belegt - gebruikt kan blijven worden door de huidige gebruikers.

Kritiek op verkoopproces
Deze mededeling werd met gefronste wenkbrauwen ontvangen door de initiatiefnemers van de petitie ‘Red ‘Het Brandpunt’ in Doorn’. Dick Wolbers, Rennie Schoorstra en Kenneth Johannes Kerver voelen zich sterk verbonden met de missie van Het Zoeklicht en gingen tot nu toe soms voor in de wekelijkse Zoeklicht-kapeldiensten in Het Brandpunt. Het drietal verzet zich hevig tegen de verkoop van Het Brandpunt omdat ze van mening zijn dat ‘Het Brandpunt uit Gods handen is ontvangen’. Zij vinden het dan ook ‘schandalig dat het Zoeklicht bestuur zo omgaat met Gods gegeven bezit’. Aan de hand van de petitie roepen ze het bestuur op om de verkoop stop te zetten en per direct af te treden.

De manier waarop dit verkoopproces verloopt verdient volgens Rennie Schoorstra niet de schoonheidsprijs. “Het verbaast ons dat het bestuur niet vanaf het begin hierover transparant is geweest. Via via kwamen de verkoopplannen ons ter ore. Toen we het Zoeklicht-bestuur hiermee confronteerden werd duidelijk dat ze ook niet op een gesprek over het verkoopproces zaten te wachten. Onder dwang, we dreigden met de plannen naar de media te stappen, heeft het bestuur schoorvoetend een afspraak met mij, Dick Wolbers en Kenneth Johannes Kerver gemaakt. Tijdens dat gesprek werd duidelijk dat er al sprake is van vergevorderde plannen.”

Het drietal heeft aangeboden om Het Brandpunt op persoonlijke titel te huren. “Maar dit voorstel werd door het bestuur afgewimpeld. Tijdens ons gesprek met het bestuur kwam naar voren dat men met drie partijen in gesprek is over een mogelijke verkoop. Dat de achterban van Het Zoeklicht hier niet van op de hoogte is gesteld vinden we zeer ongepast. Dit had tijdens de Zoeklichtdag op 15 april of in het magazine vermeld kunnen worden, zodat abonnees ook biddend mee zouden kunnen leven tijdens het verkoopproces. Pas op 30 mei, ruim een week na ons gesprek met het bestuur, is onze achterban per brief op summiere wijze op de hoogte gesteld. Dat vinden we zeer kwalijk!”

Reactie Zoeklicht-bestuur
De woordvoerder van het bestuur stelt duidelijk dat “zij het besluit heeft genomen dat het onverantwoord is om aan de achterban te vragen om extra toekomstige ondersteuning voor het in stand houden van het gebouw en de terreinen, terwijl deze inmiddels onvoldoende bijdragen aan het doel van Het Zoeklicht, omdat van die gebouwen door Het Zoeklicht nauwelijks gebruik wordt gemaakt. Het bestuur kon de achterban niet veel eerder informeren omdat de huurovereenkomst met De Betteld nog lopende is en eerst alle opties intern overwogen en onderzocht moesten worden. Het besluit om de achterban te informeren zou de volgende stap zijn en het besluit van het bestuur daartoe staat los van de gesprekken met het drietal."

"Om zelf geen risico meer te lopen zouden de verhuuropbrengsten dermate hoog moeten zijn dat voor geen partij een rendabele huur mogelijk is", vervolgt de woordvoerder. "Bovendien blijft Het Zoeklicht dan als eigenaar verantwoordelijk voor de instandhouding van het geheel. Dat risico wil Het Zoeklicht in deze tijd niet meer lopen. Daarnaast moet een enorme investering in de duurzaamheid van het gebouw worden gedaan om het te kunnen blijven gebruiken.

Het drietal heeft slechts de algemene vraag gesteld of gehuurd kan worden, zonder enig concreet plan of voorstel. Het bestuur stelt dat een redelijke huurprijs een te hoog risico voor Het Zoeklicht betekent en dat een dekkende huurprijs voor een huurder niet kostendekkend kan zijn. Getuige hiervan is de opzegging van de huurovereenkomst door De Betteld en dat is een professionele organisatie wat dat betreft.”

‘Financiële aannames’
Schoorstra is niet alleen kritisch over de manier waarop dit proces verloopt. Hij deelt ook inhoudelijke kritiek. “Klopt het echt dat Het Brandpunt te duur wordt? De argumenten zijn gefundeerd op financiële aannames en worden op geen enkele wijze onderbouwd met financiële rapporten. Het bestuur wijst op veel onderhoudskosten in de toekomst. Waar is dit op gebaseerd? En waarom verkent het bestuur geen andere wegen om aan het benodigde geld te komen? Het Brandpunt is bovendien een rijksmonument, dan betekent dat er ook subsidiegeld binnenkomt om het gebouw te kunnen onderhouden.”

De bestuurswoordvoerder spreekt de bewering dat Het Zoeklicht over de financiën niet transparant zou zijn tegen: “De stichting publiceert deze gegevens gewoon al jaren op haar website conform de ANBI-plicht. De publicatie van de financiële gegevens over 2022 hoeft pas medio 2023 afgerond en gepubliceerd te worden.” Hij licht toe waarop de hoge kosten gebaseerd zijn: “De hoge kosten is een combinatie van: kosten die Het Zoeklicht nu al voor haar rekening neemt en die tot op heden nog deels werden gecompenseerd door verhuur aan De Betteld; kosten die in de toekomst gemaakt moeten worden om een Rijksmonument en omliggend park in stand te houden; kosten die gemaakt moeten worden om het terrein en opstallen te moderniseren voor hedendaags gebruik. Het bestuur is in het kader van een zorgvuldig beheer tot de conclusie gekomen dat deze kosten structureel te hoog zijn en niet bijdragen aan het realiseren van het doel dat de stichting voor ogen heeft.”

‘Van God gegeven’
Schoorstra: “Vergeet niet dat in Jezus’ naam op geestelijk gebied veel bijzondere dingen in Het Brandpunt zijn gebeurd. We zijn ervan overtuigd dat een omroep als de EO hier eigenlijk is opgericht, omdat er door Johannes de Heer en de zijnen voor een geestelijke herleving in ons land is gebeden. Vanaf het begin was men er bij Het Zoeklicht van overtuigd dat dit gebouw ons door God is gegeven. Dan zal het voor Hem toch ook geen enkel probleem zijn om voor de middelen te zorgen zodat we Het Brandpunt kunnen houden?”

De opmerking dat Het Brandpunt ‘van God gegeven is’ wordt door het bestuur genuanceerd. “Het is niet een gebouw dat ooit door ‘God gegeven is’ maar het middel dat destijds door God gegeven is voor het doel. Dat doel is ongewijzigd maar het bestuur wordt geacht de middelen op een gezonde manier in te zetten voor het doel en van tijd tot tijd een heroverweging te maken of de middelen nog in voldoende mate het doel dienen of inmiddels dreigen een doel op zichzelf te worden waarnaar de organisatie moet worden ingericht. In dat licht bezien is het bestuur tot de conclusie gekomen dat in de toekomst andere middelen veel beter dienstbaar zijn om het doel van de stichting na te streven. Het bestuur beoogt dat de beschikbare middelen optimaler worden ingezet voor het ongewijzigde doel en dat daarbij geen inkomsten of giften gebruikt hoeven te worden voor de instandhouding van een minder effectief middel.”

Hoe nu verder?
De initiatiefnemers van de petitie ‘Red ‘Het Brandpunt’ in Doorn’ zijn van plan om zoveel mogelijk advertenties te plaatsen om te laten zien dat het gebouw hoort bij de identiteit van Het Zoeklicht. “We willen dit op een geestelijke manier doen, zonder op een kille manier naar financiële cijfers te kijken." Volgens hen is het bestuur totaal losgeraakt van de identiteit van Het Zoeklicht. "De wijze waarop zij dit verkoopproces begeleiden doet afbreuk aan de geestelijke oriëntatie van Het Zoeklicht en dat is zeer kwalijk. Bij het bestuur is sprake van een gebrek aan geestelijk inzicht, gelet op de eenzijdige focus op financiële cijfers. Daarom willen we zoveel mogelijk mensen oproepen om zich bij ons aan te sluiten en de petitie te ondertekenen.”

Naar aanleiding van de petitie stelt de bestuurswoordvoerder: “De identiteit van Het Zoeklicht ligt niet in een gebouw dat zij zelf al langere tijd niet gebruikt, maar in de verkondiging van de Maranathaboodschap in Nederland en naar kerken toe. Tijdens het gesprek tussen het bestuur van Het Zoeklicht en de initiatiefnemers van de online petitie - die overigens nauw verbonden zijn met de Stichting Jezuskomtspoedig - werd niets gedaan met de uitleg die het bestuur gaf, dat blijkt nu uit de tekst van de petitie. Toen al werd openlijk gedreigd dat er een petitie zou komen en dat door de initiatiefnemers ook andere middelen zouden worden overwogen.

Het bestuur heeft aangegeven dat dit drietal niet het doel en de middelen voor dat doel met elkaar moet verwisselen. Het bestuur is van mening dat de acties van het drietal mogelijk het doel van Het Zoeklicht schaden, terwijl zij zelf stellen wel achter dat doel te staan. Het bestuur van Het Zoeklicht heeft het drietal aangegeven dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor hun acties. Afgelopen zondag 4 juni heeft ds. Theo Niemeijer, die al ruim 40 jaar is betrokken bij het werk van Het Zoeklicht, in de kapel op Het Brandpunt (historische en financiële) uitleg gegeven hoe het terrein van Het Brandpunt zich in deze tijd verhoudt tot de missie van Het Zoeklicht."

Het magazine van Het Zoeklicht telt in totaal zo’n 8.000 abonnees. De bestuurswoordvoerder geeft aan dat “het bestuur tot op heden geen negatieve reacties heeft ontvangen van haar betrokken abonnees”. Op dit moment is de petitie ruim 400 keer ondertekend, waarvan ongeveer eenderde anoniem.

Bovenstaand verhaal werd besproken in de Cvandaag podcast. Beluister het fragment vanaf minuut 8:35

Foto credits: De Betteld