Cunningham bezocht Nederland diverse keren, voor het laatst in 2020, vlak voordat de corona crisis uitbrak. Hij liet toen al doorschemeren dat het weleens zijn laatste tour naar het Europese continent kon zijn geweest. In zijn leven bezocht hij alle soevereine, onafhankelijke landen op aarde en meer dan honderd gebiedsdelen en eilanden voor de zaak van Christus en de zendingsopdracht. 

Loren Cunningham (30 juni 1935, Taft, Californië) komt uit een familie met een rijke geschiedenis aan voorgangers en evangelisten. Zijn ouders waren reizende voorgangers van de Assemblies of God. Hij beschrijft zijn vroege levensgeschiedenis in het boek Is dit echt van U, Heer? 

Nadat hij in 1952 de middelbare school had afgerond, ondernam hij zijn eerste korte zendingsreis met elf andere jongelui naar Mexico. “We preekten in ons gebrekkige Spaans en waren totaal verwonderd dat God ons in een andere cultuur kon gebruiken en mensen voor Jezus winnen”, herinnerde hij zich later.

Visioen
‍In zijn boek beschrijft hij ook het visioen dat hij kreeg tijdens een andere reis, in 1956 in Nassau, de hoofdstad van de Bahama-eilanden. Op zijn hotelkamer zag hij een wereldkaart die tot leven kwam en waarin golven de werelddelen overspoelden. “Terwijl ik bleef toekijken veranderde het tafereel. De golven werden jonge mensen, jongeren van mijn eigen leeftijd en zelfs nog jonger. Ze bedekten de continenten. Ze gingen van huis tot huis. Ze preekten. Overal waar ze kwamen ging hun hart uit naar de mensen.”

Cunningham zag in dat training een sleutel tot groei is. De Discipelschap Training School (DTS) werd wel de bekendste opleiding. Het begon in 1969 in Europa met een trainingscentrum in Lausanne, waar scholen van evangelisatie werden gehouden en die navolging kregen in onder andere Duitsland, Engeland en Amerika. Samen met korte-termijn evangelisatie acties en zendingsreizen leidden die scholen tot decennia van sterke groei van de beweging.

Aangespoord door Cunningham werd zo’n actie georganiseerd tijdens de Olympische Spelen van 1972 in München. Zo’n duizend jonge mensen van over de hele wereld deden mee en logeerden in kasteel Hurlach, dat het eerste centrum van Jugend mit Einer Mission in Duitsland werd. Vijftig Nederlanders waren van de partij, gerekruteerd door de toen 25-jarige Ronny de Graaf. In 1973 nam zij het initiatief voor de Nederlandse tak: Jeugd met een Opdracht (JmeO). 

De opmaat naar de vestiging van JmeO in Nederland was de ontmoeting die Ronny (nu bekend als Romkje Fountain) in 1970 in Londen had met drie Nieuw-Zeelandse YWAM’ers. Ze was vooral gegrepen door het idee dat jonge mensen iets konden doen in zending. “Dat was in die tijd volkomen not done. Je moest minstens dominee zijn of onderwijzer of verpleegkundige. Toen kwam Loren met zijn enthousiasme, energie en visie voor jonge mensen. Hij gaf zoveel voorbeelden uit de Bijbel van jonge mensen die door God werden aangesproken: Jozef, Daniël, David, Samuël, Esther, de discipelen... Terug in Nederland moedigden Anne van de Bijl en Corrie ten Boom mij aan om JmeO op te richten. Ze waren de enige Nederlanders die Loren kenden, want ook zij reisden.”

Buiten Amerika
‍In 1975 ontmoette ze opnieuw een Nieuw-Zeelander, haar toekomstige man Jeff Fountain, die  later ook directeur van JmeO Nederland en YWAM Europa zou worden. Fountain vertelt over zijn eerste ontmoeting met Cunningham in 1967 in Nieuw-Zeeland: “Ik was net 17, Loren amper 32. Het was zijn eerste bijeenkomst in Nieuw-Zeeland, in een oude tent op een afgelegen eiland. Andere jonge aanwezigen daar zijn later leidende rollen gaan spelen bij het verspreiden van YWAM wereldwijd.” Als gevolg van zijn bezoek werd YWAM Nieuw-Zeeland opgericht, de eerste afdeling buiten Amerika.

“Loren daagde jonge mensen uit om op zendingsreis te gaan. Hij was een man van visie, van hoop, van geloof. Hij vertelde verhalen over wat God aan het doen was en dat Hij daarbij gewone, jonge mensen kon inzetten. Hij bracht geloof over in het onmogelijke. Hij had een last van God op zijn hart om naar alle landen van de wereld te reizen. Hij wist overal deuren te openen en mensen met elkaar in contact te brengen.” 

Naast de visionair en inspirator die hij was, vermoedt Romkje Fountain bij Cunningham ook een fotografisch geheugen. “Hij herinnerde zich iedereen die hij had ontmoet. Hij was heel persoonlijk en zag kwaliteiten in mensen. Dat heb ik geweldig in hem gewaardeerd.” Ze noemt echter ook zijn vrouw, Darlene. “Ze deden het echt samen. Zij vertaalde als het ware wat Loren zei. Ze maakte het praktisch. Ze waren echt een team - heel verschillend, maar droegen dezelfde visie. En Loren was altijd toekomstgericht; nooit met het verleden bezig.” 

Schip
‍Het jaar voordat Fountain zijn land verliet, was hij in 1974 getuige van de eerste poging van YWAM om daar een schip te kopen voor zendingswerk. Het paste in de visie van Cunningham om alle middelen te gebruiken voor de voltooiing van de Grote Opdracht. De aankoop van de veerboot M/V Maori strandde echter. In 1978 werd de visie toch werkelijkheid met de koop van de M/V Anastasis door leiders van de beweging in Europa, een proces waar de Fountains nauw bij betrokken waren. Het was het begin van Mercy Ships, dat later een onafhankelijke organisatie werd. Minder bekend is dat nog steeds een dertigtal schepen wereldwijd onder de naam van YWAM opereren. 

Had Cunningham in 1956 zelf een visioen gehad over golven die over de continenten spoelden, op een bepaalde manier surfde ook YWAM mee op de beweging van de materiële vooruitgang die het Westen na de Tweede Wereldoorlog meemaakte: wederopbouw, welvaartsgroei, ruimere financiële armslag, gereguleerde werktijden (vrije tijd), technische ontwikkelingen, babyboomers, een hippiebeweging annex nieuwe jeugd- en muziekcultuur, reizen per vliegtuig dat goedkoper werd. Ook de geestelijke ontwikkelingen van de charismatische en de Jezusbewegingen waren belangrijke factoren in de groei van YWAM in de jaren zeventig en tachtig. 

“Lorens visie was te groot voor zijn eigen kerkgenootschap, de Assemblies of God”, aldus Fountain. “Hij had een visie voor jeugd vanuit het héle Lichaam van Christus. Ook was zijn visie voor het evangelie voor alle maatschappelijke sferen breder dan alleen voor de kerk en gemeente.”

Bijbelarmoede
‍Vooral over de laatste decennia maakte Cunningham zich sterk voor het beschikbaar krijgen van de Bijbel voor iedereen op aarde. Zijn streven was dat iedereen in 2033 in zijn eigen taal een Bijbel beschikbaar zou hebben, waarmee een eind zou komen aan de zogenoemde Bijbelarmoede. In de afgelopen jaren ontmoette hij honderden leiders in de evangelische, charismatische en pinksterdenominaties alsook uit de oude christelijke tradities. Onder hen waren paus Franciscus en de Anglikaanse aartsbisschop Welby, om aan dat streven deel te nemen. Een van de jongste projecten is het model van mondelinge Bijbelvertaling, waarbij niet papier, maar geluidsdragers een rol spelen.

Universiteit
‍Loren Cunningham was tevens initiatiefnemer en lange tijd voorzitter van de University of the Nations (UofN), het netwerk van opleidingen binnen YWAM, dat in 160 landen actief is. Tot een paar jaar geleden leidde hij samen met zijn vrouw Darlene de campus van de UofN in Kona. 

Cunningham laat een wereldwijde, gedecentraliseerde vrijwilligersbeweging achter met meer dan 20.000 medewerkers in 180 landen. Naast zijn vrouw Darlene, laat hij ook twee kinderen achter, onderwijzeres Karen en filmmaker David, die met zijn vrouw Judy de Cunninghams drie kleinkinderen schonk.