Terug naar de basis: laten we onze veilige kerkstructuur loslaten

In de afgelopen jaren werden we zo nu en dan geconfronteerd met verschillende enquêtes over de kerk. Wat is kerk zijn, wat verwacht je ervan, wat verwacht je van je predikant en welk cijfer geef je jouw kerk.

De vraag dringt zich al snel op, waarom onder andere de PKN al eens naar het middel van een landelijke enquête heeft gegrepen, om een aantal zaken duidelijk te krijgen.

Wat kan de reden zijn?
Misschien het teruglopend aantal bezoekers van de zondagse diensten? Of is het een tekort aan financiën, waardoor veel kerken noodgedwongen moeten sluiten? Was een en ander trouwens niet bespreekbaar binnen de kerkmuren, bijvoorbeeld na een dienst of tijdens een gemeenteavond?
Vragen te over...

Natuurlijk is het interessant om te weten wat mensen van de/hun kerk verwachten. Zien ze haar als een soort sociaal maatschappelijke instelling, waar het tussen gelijkgestemden goed toeven is, of zoekt men naar iets anders? Iemand anders?
Er zijn kerken die predikanten aanstellen, van wie bekend is dat zij openlijk het bestaan van de Heere Jezus ontkennen. Ook zijn er gezindten die claimen het Lichaam van Christus te zijn, omdat bij hen de 'zuivere' leer verkondigt wordt.

Naast verscheidenheid, hebben de meeste groeperingen wel de organisatorische structuur gemeenschappelijk. Bij de één gaat het iets soepeler dan bij de ander, maar over het algemeen hecht men toch aan regels voor bijvoorbeeld ordelijke samenkomsten.
Op zich niet zo heel erg. Leert de Bijbel ons niet dat onze God een God van orde is?
Maar... moeten we daarvoor wereldse modellen kiezen, waarbij de hoogste in rang, zeg maar de baas van het bedrijf, het laatste woord heeft?
Waarom is het laatste woord van een oudsten-, kerkenraad of synode altijd bepalend voor het reilen en zeilen binnen de gemeente?
Omdat God hen deze autoriteit gegeven heeft? Of omdat we als mensen afgesproken hebben dat we die raden zien als door God gegeven en hen ook zo benaderen?

Hebben kerken, reformatorisch en evangelisch, echt niet in de gaten dat de structuren, die ze hanteren, hun basis vinden in de kerk van Rome? Luther en Calvijn zijn er uitgestapt, maar via de achterdeur kwamen Roomse invloeden terug. Denk hierbij onder andere aan de zwarte pakken waardoor men zich, zeer ten onrechte, onderscheidt van andere gemeenteleden. Vertegenwoordigen zij een hogere geestelijke stand ten opzichte van de 'leken'? Allen zijn broeders/zusters en de één zal zich niet boven de ander verheffen, ook niet door speciale kleding! Hedentendage zien we dat ook de liturgische gewaden en bepaalde rituelen hun intrede weer hebben gedaan.

Handelingen 2: 42-47
Zij nu bleven volharden in de leer van de apostelen en in
de gemeenschap, in de breking van het brood en in de
gebeden.
En er kwam vrees over elke ziel, en vele wonderen en
tekenen gebeurden door de apostelen in Jeruzalem, en
er was grote vrees over allen,
en allen nu die geloofden, waren bijeen en hadden alle
dingen gemeenschappelijk,
en zij verkochten hun goederen en bezittingen en
deelden ze uit aan allen, naardat iemand nodig had.
En met volharding waren zij dagelijks eendrachtig in de
tempel en braken brood aan huis en namen samen
voedsel met vreugdegejuich en eenvoud van hart,
terwijl zij God prezen en gunst hadden bij het hele volk.
En de Heer voegde dagelijks bijeen die behouden
werden.

In Handelingen lezen we dat de gelovigen bij elkaar kwamen in hun huizen. Dan waren ze hier en dan waren ze daar. Je kunt je voorstellen dat ze opvielen in hun straat. Dat hun gezang ook de huizen van de buren bereikte. Menig wandelaar hief misschien luisterend z'n hoofd op en stond even stil, wanneer het zingen van de liederen over de Verlosser op straat te horen was...Wat zou het geweldig zijn als dat in onze tijd ook weer gebeurde!
Maar nee, wij doen dat anders. Wij richten (grote) kerkgebouwen in en zeggen vervolgens dat iedereen daarin welkom is.

En als er al iemand de moed heeft om de drempel over te stappen, dan delen we die persoon mee dat hij, om lid te worden van ‘onze’ club, eerst een discipelschapstraining, fundamentencursus of welke naam men hiervoor ook heeft bedacht, moet volgen.
Nee, met alle respect voor diegenen die hechten aan grote en vaak dure kerkgebouwen, oudsten- en kerkenraden, systemen en organisaties, het lijkt me beter om nog maar eens naar de broeders en zusters in Handelingen te kijken.

Ook Paulus verwijst aan het slot van de Romeinenbrief naar meerdere huisgemeenten. Waarom is dit Bijbels model verlaten?
Zou 'de kerk' niet terug moeten keren naar de Bijbelse basis omtrent het gemeente zijn? Samenkomen in de huizen van gelovigen, dicht bij de ongelovigen, geen hoge drempel en direct aanspreekbaar?

Zijn er niet velen die nog bereikt moeten worden met het verlossend evangelie van onze Heere Jezus? Hij die een steen voldoende vond om Zijn hoofd op te leggen, zou Hij blij zijn met een giga kerk, waarin structuren, trainingen en cursussen bepalend zijn?
Liggen wij er wakker van dat onze, op de kerk afgeknapte, buurman en buurvrouw verloren gaan, als ze Hem niet aannemen als hun Verlosser? Of blijven we geloven in ons eigen gestichte Jeruzalem, met de gedachte dat ze daar maar naar toe moeten komen?

Laten we de 'veiligheid' van de kerkelijke organisaties loslaten en ons voor wat betreft het gemeente zijn, weer richten naar de eenvoud van onze broeders en zusters zoals beschreven in Handelingen...

Back to the basics; terug naar de basis, terug naar de Bijbel.

Bovenstaande column van schrijver Willem Lingeman verscheen in zijn recente boek 'Gelovigen | Gespiegeldt'. Klik hier voor meer informatie over het boek en om de uitgave te bestellen.

Deel dit artikel op: