Moeten 'buitenlanders' dankbaar zijn omdat ze hier te gast zijn?

Dagelijks leven 28 mei 2021 Kim ten Berghe
Black Lives Matter

Wereldwijd wordt stilgestaan bij de dood van de Amerikaanse George Floyd, die vorig jaar omkwam onder de knie van een politieagent. Het onrecht en de daaropvolgende protesten leidden bij minderheidsgroepen tot herkenning en solidariteit. Veel weggestopte frustratie kwam naar boven. Mensen gingen massaal de straat op, onder andere in Nederland.

Hoewel er ook veel begrip en support was voor deze beweging, riep het bij een bepaald deel van de bevolking vervreemding en irritatie op. Wat zeuren ze nou? Ze hebben hier alle kansen. In hun ‘eigen’ land waren ze veel slechter af geweest. Laten ze dankbaar zijn!

Ze horen dankbaar te zijn voor wat ze krijgen, en beleefd tegen de gastheer. Deze metafoor van buitenlanders als gast loopt echter al snel vast.

Ook onder christenen hoor je dit soort geluiden soms. Voor christen-migranten kan dat extra pijnlijk zijn. Juist in de kerk hopen ze gehoord te worden. Daarom lijkt het me zinvol om deze manier van denken eens onder de loep te nemen.

Veel autochtone Nederlanders zien hun land als een huis waarvan zij de eigenaar zijn en waar buitenlanders de gasten zijn. Voor gasten ben je aardig. Je zorgt dat ze te eten krijgen. En gasten horen zich te gedragen. Ze horen dankbaar te zijn voor wat ze krijgen, en beleefd tegen de gastheer. Ze horen in elk geval niet te klagen.

Deze metafoor van buitenlanders als gast loopt echter al snel vast. In de eerste plaats is de claim dat Nederland ‘van ons’ is, niet zo probleemloos als het lijkt. Wat maakt dat je bij de ‘ons’ groep hoort? Als het geboorte is, zijn dan kinderen van migranten die op Nederlands grondgebied geboren worden daarmee dan niet Nederlands? Heeft het te maken met je paspoort? Maar veel mensen met een migratie-achtergrond hebben (alleen) een Nederlands paspoort.

Ben je pas echt Nederlander als je ouders en grootouders dat ook zijn? Dan zou onze eigen koning met zijn ‘Duitschen bloed’ ook maar amper Nederlander zijn, laat staan zijn dochters. Heeft het stiekem toch met je kleur te maken? Dan kun je de Nederlandse adoptiekinderen ook wel afschrijven. En alle Polen bijschrijven.

Wij hebben niets gedaan om ons staatsburgerschap of onze afkomst te verdienen. We kregen het gratis en zonder voorwaarden bij onze geboorte.

Ben je Nederlander als je je identificeert met de joods-christelijke wortels van onze cultuur? Maar zowel het jodendom als het christendom zijn beiden importgodsdiensten uit het Midden-Oosten, net als de islam. Gaat het om je taalniveau en opleiding? Dan vallen er ook veel autochtone Nederlanders af.

Mijn kinderen zijn niet in Nederland geboren of opgegroeid. Nederlands is niet hun hoofdtaal. Toch hebben ze een Nederlands paspoort. Zijn ze dan ‘Nederlandser’ dan een derde generatie ‘Nederturk’ die plat Amsterdams praat? Als mijn kinderen naar Nederland zouden verhuizen, wie is dan de gast, hij of zij?

Kortom, de vraag van wie Nederland nu echt is en waarom, laat zich niet heel eenvoudig beantwoorden. En er past autochtone Nederlanders ook een zekere nederigheid. Wij hebben niets gedaan om ons staatsburgerschap of onze afkomst te verdienen. We kregen het gratis en zonder voorwaarden bij onze geboorte. Het is dus niet iets om je beter over te voelen.

Het tweede punt waar de ‘immigranten zijn gast in ons huis-metafoor’ op vastloopt, is dat gasten weer weg gaan. Heel veel immigranten blijven. Door het staatsburgerschap te geven, zijn ze als het ware door de staat geadopteerd. Kun je van ze verwachten dat ze zich dan altijd als gast blijven gedragen? Of zouden zij altijd zo behandeld moeten worden? Dat zou onhaalbaar zijn. Er moet een punt komen waarop er gelijke rechten en plichten zijn. Die plicht is om naar vermogen bij te dragen aan het welzijn van de groep. En het recht is om behandeld te worden zoals de andere burgers. Dat betekent ook dat zij het recht moeten hebben om te protesteren als er ongelijkheid is, of als ze het met iets oneens zijn. Maken we een tweedeling tussen burgers die wel mogen zeuren en burgers die niet mogen zeuren, dan zijn we feitelijk een apartheidsstaat.

Maken we een tweedeling tussen burgers die wel mogen zeuren en burgers die niet mogen zeuren, dan zijn we feitelijk een apartheidsstaat.

Dit geldt nog veel meer voor de kinderen van migranten die hier geboren zijn. Dit is hun land. Ze kennen geen ander. Ze mogen verwachten dat ze hier niet op grond van hun afkomst benadeeld worden.

Of we dat leuk vinden of niet, Nederland is geen monoculturele staat en het is de vraag of dat ooit zo geweest is. Immigratie is van alle tijden. Ook regionaal zijn er altijd taal- en cultuurverschillen geweest en zijn mensen op grond daarvan benadeeld. Identiteit en superioriteit zoeken in een groep mensen die op je lijkt, ondermijnt de samenleving en is bovendien in strijd met het christendom.

Nee, een schreeuwende minderheid hoeft niet altijd gelijk te hebben. Maar als ze schreeuwen, dan kan dat heel goed komen omdat we eerder niet goed geluisterd hebben. En luisteren, dat zijn we als inwoners van hetzelfde land, ons land, aan elkaar verschuldigd.

Bovenstaand artikel verscheen eerder op Zaut.org, een initiatief om een christelijk, actueel, profetisch en nuchter geluid te laten horen in Nederland. Klik hier om de website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#362 Jeffrey & Ton van der Schans over het GerGem-curatorium en het predikantentekort
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. G. J. Post
Video

CGK-predikant over veranderingen rond identiteit: "Vandaag moet je zelf bepalen wie je bent"

“Tien jaar geleden wist je bij een geboorte: het is een jongetje of een meisje. Maar in de wereld van vandaag is dat slechts een voorlopige conclusie", aldus ds. G. J. Post. In een recente preek schetste de CGK-predikant dat iemands biologische gesla

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit dat vergeving niet betekent dat je het gedrag van de dader vergoelijkt

Komt degene die mij pijn deed er niet te gemakkelijk mee weg als ik hem vergeef? Het is een vraag die je misschien wel uit je eigen leven herkent. Wat nu als iemand je jaren geleden schade heeft toegebracht waar je tot op de dag van vandaag onder lij

Chris Verhagen
Video

Wanneer verandert Mariaverering in afgoderij? Christelijke apologeet antwoordt

In deze video zoomt Chris Verhagen, initiatiefnemer van het YouTube-kanaal Christelijke apologeet, in op de historische ontwikkeling van de leerstellingen (dogmata) rondom Maria de moeder van Jezus in de Rooms-Katholieke Kerk. Ook zoomt hij in op de

Hans van Vuuren
Video

Terugkijken: Hans van Vuuren blikt vooruit op de Psalmendag

Vandaag (17 mei) organiseert Groot Nieuws Radio op themakanaal Blijde Klanken weer een Psalmendag. Van acht uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds zijn alle 150 psalmen te horen. Dit jaar is het extra bijzonder omdat Blijde Klanken op 17 mei ook drie

Ds. J.A. van den Berg
Video

Terugkijken: ds. J. A. van den Berg beantwoordt Refoweb-vragen

Ds. J. A. van den Berg is predikant van de hervormde gemeente in Sint Anthoniepolder. Hij staat bekend om zijn schriftgetrouwe prediking, pastorale betrokkenheid en heldere uitleg van Bijbelse thema’s. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvra

Dr. C. A. van der Sluijs
Nieuws

Nostalgie nam plaats in van waarachtige vreeze des Heeren

Wat is er toch aan de hand de laatste weken? Het lijkt wel of ons land bezet werd door nieuwe vreemde machten. De euphorie kende geen grenzen. Gewezen EO-coryfeeën waren buiten zichzelf bij het zien van de witte rook boven het Vaticaan. En de massa o

Ds. L. W. den Boer
Nieuws

Hervormde gemeente Bergambacht brengt beroep uit op ds. L. W. den Boer

Ds. L. W. den Boer (foto) denkt de komende weken na over een mogelijk vertrek uit Goedereede. De hervormde predikant heeft een beroep uit Bergambacht ontvangen. In de Laurentiuskerk (Wijk B) moet Den Boer de opvolger worden van ds. P. Wijnberger die

Acteur die Filippus speelt
Nieuws

Hitserie The Chosen maakt zich op voor 'emotionele' zesde seizoen: ‘Hou je stoel maar vast’

Reza Diako, die de apostel Filippus speelt in de populaire serie The Chosen, blikt vooruit op seizoen zes. Volgens de acteur wordt het een intens en emotioneel hoofdstuk in het levensverhaal van Jezus. “Het wordt pijnlijk. Het wordt moeilijk", zegt D

Meerartikelen

Duitse kerk
Nieuws

Onderzoek: Meerderheid Duitsers gelooft slechts in twee geslachten

Uit een recent onderzoek van INSA-Consulere, uitgevoerd in opdracht van het christelijke persbureau IDEA, blijkt dat 62 procent van de Duitsers gelooft dat er slechts twee geslachten zijn: man en vrouw. Het onderzoek werd tussen 9 en 12 mei gehouden

Robert Morris
Nieuws

Voormalig leider megakerk eist miljoenen euro’s na beschuldigingen seksueel misbruik

Voormalig voorganger Robert Morris van megakerk Gateway Church in Texas heeft na zijn vertrek miljoenen euro’s aan pensioenuitkering geëist. De kerk weigert echter zijn eisen in te willigen, blijkt uit rechtbankdocumenten die deze week zijn ingediend

pakistan
Nieuws

Christelijke arbeider gemarteld en vermoord in Pakistan: "Ze sloegen hem met ijzeren staven"

Deze week overleed de 35-jarige katholieke dagloner Kashif Masih. Hij werd zwaar gemarteld door een groep mannen, onder wie een voormalige politieagent. De mishandeling zou zijn begonnen na een beschuldiging van diefstal van een mobiele telefoon. Dat

Jan van den Bosch
Column

Niet het Witte Huis maar het kruis moet weer belangrijk worden

Focus niet op het Witte Huis, maar op het kruis, zo roept Jan van den Bosch op in zijn nieuwe column. In kerken en bij christenen gaat het in de Verenigde Staten vaak over Donald Trump, maar dat is de verkeerde focus. Het moet weer over het evangelie

Marije en Jan
Video

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power. Ze groeide op in de Gereformeerde Gemeenten, waar ze veel over God leerde, maar Hem niet persoonlijk kende. Uiteindelijk liet ze Hem los. Onbewust raakte ze daarna verstrikt in de New Age-beweg

Gemeente Rotterdam
Nieuws

Gemeente Rotterdam verbiedt trouwambtenaren om over God en geloof te praten

De gemeente Rotterdam verbiedt haar trouwambtenaren om tijdens huwelijksvoltrekkingen te spreken over God en geloof. Dat blijkt uit berichtgeving van het Reformatorisch Dagblad. Zowel de Rotterdamse ChristenUnie-fractie als de landelijke SGP vragen o

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant: "Ambtsdragers lopen niet de hele dag met een sip gezicht rond"

"Ambtsdrager zijn betekent niet dat je de hele dag vrome dingen doet en met een sip gezicht rondloopt", stelde ds. W. Visscher in een recente preek. De predikant uit de Gereformeerde Gemeente van Amersfoort preekte over het vijfde gebod 'Eer uw vader

Myanmar
Interview

Anderhalve maand na aardbeving Myanmar: "God liet ons niet in de steek"

Op 28 maart werd Myanmar getroffen door een zware aardbeving en heftige naschokken. Het epicentrum lag in de regio Sagaing en Mandalay. Volgens de VN verloren ruim 3800 mensen het leven en raakten er meer dan 5000 mensen gewond. De materiële schade w

eenzaam
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller heeft nog nooit relatie gehad: 'Ik voel me afgewezen'

'Op dit moment ben ik bijna 40 jaar en ik heb nog nooit een relatie gehad, laat staan seksuele gemeenschap. Ik vind het heel naar om te zien dat er zo veel mensen om mij heen getrouwd zijn, kinderen hebben, terwijl voor mijn idee de hele wereld aan m

Ds. C. Sonnevelt
Video

Wat houdt Israël steunen als christen in? Ds. Sonnevelt antwoordt

Israël blijft Gods volk, en aan hen heeft Hij het land Israël beloofd. Maar betekent dit ook dat je als christen de huidige staat Israël moet steunen? Ben je vanuit de Bijbel onlosmakelijk verbonden met het volk, land én staat? En wat houdt Israël st

Anton de Wit
Video

Anton de Wit beantwoordt vragen over Rooms-Katholieke Kerk en de paus

Onlangs vond het conclaaf plaats en kozen 133 kardinalen Leo XIV als nieuwe paus. Voorafgaand organiseerde Credo een online Q&A met Katholiek Nieuwsblad-hoofdredacteur Anton de Wit. Wat voor rol heeft de paus in de Rooms-Katholieke Kerk? Bepaalt de p

CGK-synode
Opinie

Hebben de Christelijke Gereformeerde Kerken nog toekomst?

De situatie waarin de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zich bevinden, is helaas zodanig dat gezamenlijk verdergaan niet meer realistisch lijkt te zijn. De standpunten zijn principieel, voor (oneerbiedig gezegd) elke groep. Het is ons inziens d