Hoe spreek je over je geloof met iemand die niet gelooft? Hetty geeft antwoord

Hoe ga je het gesprek aan met iemand die niet in God gelooft? Zet je alle bewijsstukken voor Gods bestaan op een rij? Of vertel je over je persoonlijke relatie met Jezus? Theologe Hetty Lalleman schreef het boek ‘Geloof jij dan nog? In gesprek met niet-gelovigen’, waarin ze handvatten probeert te geven aan degenen die in meer of mindere mate in aanraking komen met mensen die God nog niet kennen. Zelf gaat ze graag het gesprek aan met niet-gelovigen en dat heeft een reden: "Ik gun het ze zo ontzettend dat ze Jezus leren kennen!"
Wat was voor jou de aanleiding om dit boek te schrijven?
“Het idee voor dit boek ontstond door de vele gesprekken die ik met niet-gelovige mensen uit mijn omgeving had en heb. Daardoor ging ik op zoek naar literatuur waarmee zowel gelovigen als atheïsten in een open gesprek om de tafel kunnen. Mij viel op dat deze boeken schaars waren en vervolgens besloot ik om zelf een boekje te schrijven. Elk hoofdstuk eindigt met vragen om over na te denken, die voor beide groepen geschikt zijn. Denk aan vragen als: ‘Hoe denk je over de stelling: ‘De opstanding van Jezus is te mooi om waar te zijn?’. Ik hoop dat het handvatten geeft aan mensen wanneer ze in gesprek gaan met vrienden of collega’s over het geloof.”
Waarin onderscheidt dit boek zich van andere boekjes over geloof en atheïsme?
“Ik heb flink wat boeken over het bestaan van God gelezen en vaak draait het om bewijsstukken die aantonen dat God bestaat of om een discussie over bijvoorbeeld de evolutietheorie. Toen ik zo’n 45 jaar geleden begon met studeren, wilden mensen dat je met harde bewijzen voor de dag kwam. Het boek bevat geen bewijsvoering van Gods bestaan, omdat mensen tegenwoordig meer geïnteresseerd zijn in het verhaal van het individu: ‘Jij hebt een verhaal en ik heb een verhaal’. Ik ga in op de verhalen van mensen uit de Bijbel die een relatie met God hebben. Denk aan Abraham of de apostelen. Door in te steken op de diepere vragen van het leven waar iedereen tegenaan loopt als ‘wat is er na de dood?’ en ‘waarom is er zoveel lijden in de wereld?’, probeer ik dingen vanuit Gods perspectief te laten zien.”
Hoe ga jij zelf deze gesprekken aan?
“Luisteren is voor mij het belangrijkste onderdeel. Als het in een gesprek aan de orde komt, vraag ik mensen welk doel ze in het leven zien. Toen ik deze vraag aan een ongelovige vrouw, die overigens kerkelijk is opgevoed, stelde, was haar antwoord: ‘Er is geen doel’. Ik, als persoon die graag perspectief ziet in het leven, luister naar haar verhaal en ga daarop in door te vertellen hoe ik ertegenaan kijk.”
Je citeert verschillende bekende atheïsten in je boek. Wat opvalt is dat de meeste van deze mensen vrij positief zijn over het geloof. Hoe kijk jij daar tegenaan?
“Verschillende atheïsten bewoorden inderdaad hoe positief ze zijn over het geloof, maar de conclusie dat het te mooi is om waar te zijn, volgt dan al snel. Mijn vraag is dan altijd: ‘Wat voor beeld heeft diegene dan bij geloven? Waarom zet iemand die stap dan niet?’ Deze mensen worden vaak aan het denken gezet doordat ze contact hebben met gelovige mensen. Je kunt niet garanderen dat iemand zo tot geloof komt. Het is belangrijk dat je voor deze mensen bidt en daarnaast mag je God vragen of er mensen op hun pad komen die met hen in gesprek gaan over het geloof. Luister naar de ander, vertel hem of haar over je relatie met God en bidt voor de mensen om je heen. Ik gun het ze zo ontzettend dat ze Jezus leren kennen!”
Heb je tijdens een gesprek met niet-gelovigen ooit de gedachte gehad dat diegene gelijk zou kunnen hebben en dat God niet zou bestaan?
“Atheïsme is niet aantrekkelijk. Je wordt op een dood spoor gezet. Het schiet wel eens door me heen: ‘wat als de ander nu gelijk heeft?’. Dan zou ik het nog de moeite waard vinden om met Jezus te leven. Ook wanneer ik spreek met mensen die een ander geloof aanhangen. Zo sprak ik laatst een moslim en ik zei: ‘We mogen kinderen van God zijn, net als de verloren zoon’. Hij reageerde: ‘Wij zijn slaven van Allah’. Een heel andere manier van geloven die voor mij niet aantrekkelijk is."
Heb je nog een goed advies voor gelovigen die het gesprek willen aangaan met niet- of andersgelovigen?
“Wat ik vooral heb gemerkt is dat mensen het op prijs stellen als je eerlijk en authentiek bent. Als je worstelt met vragen in je leven, mag je eerlijk zeggen dat je de gang van zaken ook niet altijd begrijpt. Er zijn dingen die gebeuren waarvan alleen God de zin weet. God is dan ook zoveel groter dan wij. Ik denk dat geloof veel meer gaat om de relatie met God door Jezus. Daarom hoef je je niet te schamen wanneer je niet altijd een antwoord hebt. Wat je in gesprek met een atheïst probeert te bereiken, is dat ze je persoonlijke Vriend iets beter leren kennen. Jezus stond ook middenin de wereld en ik denk dat we als christenen bovenal eerlijk in de wereld moeten staan.”
Op 12 mei vindt er in Amsterdam een studiemiddag en -avond plaats waar Hetty Lalleman over haar boek zal spreken en ook andere sprekers ingaan op het gesprek met niet-gelovigen. Klik hier voor meer informatie over deze dag.
Praatmee