Zo kun je in gesprek gaan met niet-geïnteresseerde ongelovigen

‘Prima dat jij gelooft. Mij interesseert het niet.’ Dat is een veelvoorkomende reactie die christenen krijgen als ze een gesprek over God willen beginnen met een niet-gelovige. Wat drijft deze agnosten? En welke mogelijkheden zijn er om toch met hen in gesprek te gaan? CIP.nl spreekt dr. Willem Maarten Dekker,  hervormd predikant uit Waddinxveen, over het bereiken van de niet-geïnteresseerde medemens.

“Een agnost interesseert zich niet voor religie en godsdienst en bestrijdt deze dus ook niet. Hij vindt geloven een volstrekt onbelangrijk thema,” legt Dekker uit. “Net zoals ik zelf niets tegen cricket heb, omdat die sport me niet interesseert. Maar ik heb ook geen belangstelling om in te gaan tegen mensen die wel cricket spelen. Het lijkt erop dat een deel van West-Europa op dat standpunt staat als het gaat om godsdienst en religie.” 
 
Waar komt die desinteresse in religie vandaan?
“Ik zie agnosme als een historisch verschijnsel. Als een uiting van teleurstelling in godsdienst, die de laatste honderden jaren is opgebouwd. Godsdienst belooft heil, vrede en toekomst, maar daar is weinig van terechtgekomen en mensen hebben geen vertrouwen dat dit er nog komt. In ons collectieve geheugen zit het idee dat godsdienst niet brengt wat het belooft. Denk aan de kruistochten, godsdienstoorlogen, maar ook persoonlijke ervaringen. Jezus is 2.000 jaar geleden naar de aarde gekomen, maar dat heeft de wereld niet veranderd. Kortom: de wereld is niet beter geworden door godsdienst en dat heeft geleid tot lethargie.”

Je zou toch juist verwachten dat mensen zich verzetten tegen religie als ze daarin teleurgesteld zijn?
“Als mensen de gevaarlijke kanten van religie zien, zoals nu bij de islam, geeft dat een impuls aan het atheïsme. Mensen zullen religie dan eerder willen bestrijden. Toch kijken ook veel mensen naar het christendom vanuit de gedachte dat de wereld er weliswaar niet beter van wordt, maar als anderen voor zichzelf, in hun privéleven, de illusie willen koesteren dat er een God is, laat ze dan lekker.”

Dekker heeft geen cijfers van het aantal Nederlanders dat agnost is. “Maar ik denk dat iedereen in zijn eigen omgeving wel mensen tegenkomt die een soort vriendelijke onverschilligheid tonen als je in gesprek probeert te gaan over het geloof. Ze vinden het jouw privéopvatting en zullen ook niet bestrijden dat jij dit mag geloven. Ondertussen blijven ze onverschillig en gaan ze door met hun leven. Het interesseert hen immers niet wat jij ze vertelt.”

Hoe kunnen christenen omgaan met mensen die zo tegenover het geloof staan?
“Apologetiek is gericht op de verdediging van het geloof. Maar je kunt jezelf alleen verdedigen als iemand je aanvalt. Klassieke atheïsten vallen het geloof aan, terwijl agnosten het juist niet bestrijden. In zekere zin zal je zelf de aanval moeten zoeken om contact te krijgen met een agnost. Je kunt je niet verdedigen omdat hij geen bezwaren heeft en daarom zal je zelf met bezwaren moeten komen, zodat hij wel moet reageren.”