Tien dingen die we moeten weten over de gereformeerde leer

God 5 november 2014
Binnen gereformeerde wereld zou weinig ruimte zijn voor genade en zijn vrouwen tweederangsburgers. Deze vooroordelen haalt schrijfster Corrie Mitchell onderuit. Ze stoort zich aan het feit dat er vaak neerbuigend over de reformatorische gezindte wordt gesproken. Ook klopt het volgens haar niet dat de gereformeerde theologie koud en stijf is en dat de noodzaak van evangelisatie zou ontbreken. Hieronder tien dingen, geschreven in
, die we volgens Mitchell zouden moeten weten over de gereformeerde theologie:
1. 'Gereformeerden' en 'calvinisten' worden door elkaar gebruikt
Allereerst is het goed om te weten dat het calvinisme een theologisch systeem is en geen denominatie. Het is slechts één van de stromingen binnen de theologie van de Reformatie, naast de lutherse, anglicaanse, presbyteriaanse en andere gereformeerde stromingen. Daarnaast zijn veel meer kerken gebaseerd op de gereformeerde leer, dan alleen de hervormden en christelijk-gereformeerden. Denk bijvoorbeeld aan de uitgesproken calvinisten binnen de Amerikaanse Southern Baptist Church.
2. De gereformeerde theologie is meer dan dé vijf punten
De Dordtse Leerregels worden samengevat in vijf punten: totale verdorvenheid (1); onvoorwaardelijke verzoening (2); beperkte verzoening (3); onweerstaanbare genade (4); en volharding van de gelovigen (5). Maar deze systematische verpakking is niet alles wat gereformeerde christenen vertegenwoordigen. In feite waren deze vijf punten een reactie op
Ja, het is zo dat deze vijf punten de calvinistische beginselen van het geloof samenvatten. Maar ze geven niet weer hoe het geloof van gereformeerde christenen wordt beleefd. Zo blijft de belangrijke rol van de sacramenten - de doop en het avondmaal - achterwege.
3. Het gereformeerde christendom is erg breed
Niet alle gereformeerde christenen houden zich vast aan de vijf punten. Er zijn gereformeerde christenen die de vrije wil van de mens en de goddelijke voorbeschikking bij elkaar te brengen. Er is ook een groep die zich vasthoudt aan de 'dubbele predestinatie', het leerstuk dat God van tevoren heeft bepaald welke mensen hij zal uitverkiezen en welke hij zal verwerpen. Maar heel veel calvinisten verwerpen deze leer. Er zijn niet alleen verschillende 'filialen' in het christendom, maar ook binnen de gereformeerde theologie.
4. De gereformeerde theologie gaat ook over vreugde
Gods heerlijkheid en onze vreugde zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
: 'God speelt geen bijrol in de film van ons leven. Wij zijn gemaakt voor Hem en niet andersom.' Hier houdt de gereformeerde theologie zich aan vast. Het uiteindelijk doel van ons menselijke bestaan is dat God wordt verheerlijkt. Deze manier van vreugde is goed om tot ons te nemen.
5. De gereformeerde visie op vrouwen is niet benauwend
Veel mensen (vooral buiten de kerk) brengen de gereformeerde leer in verband met hun benauwende kijk op vrouwen. Men vergeet hierbij de theologische opvatting: dat mannen en vrouwen verschillende taken en verantwoordelijkheden hebben in het huwelijk, gezinsleven en op andere gebieden.
Op geen enkele wijze betekent 'onderdanig' zijn aan je man dat een vrouw stil moet zijn. Alsof ze functioneert als een huisvrouw die blindelings haar echtgenoot volgt. Integendeel,
: 'Ons man- en vrouw-zijn gaat uiteindelijk niet om ons. Het gaat om het getuigenis van Jezus' boodschap. Niet wij dicteren wat mannelijkheid en vrouwelijkheid inhoudt. Dat doet onze Schepper.'
6. 'De Bijbel is onfeilbaar' betekent niet: 'neem de Bijbel letterlijk'
De gereformeerde theologie leert dat de Bijbel het onfeilbare Woord van God is. Dat is iets anders dat ieder woord uit de Bijbel letterlijk opvatten. Hoewel onfeilbaarheid en iets letterlijk opvatten vaak met elkaar worden verbonden. De gelijkenissen van Jezus, de metaforen en de hyperbolen maken de Bijbel niet minder nauwkeurig of onfeilbaar.
7. De gereformeerde theologie viert Gods genade
Totale verdorvenheid (één van de vijf punten, red.) betekent dat mensen vanuit zichzelf niet in staat zijn om God te vinden. We zijn volledig 'dood' vanwege de zonde. Maar de schoonheid van de gereformeerde leer is dat God ons vervolgens leven geeft, enkel en alleen door Zijn genade. Iemand schreef het volgende over de gereformeerde visie op genade: 'Je ligt dood op de bodem van de zee, je longen zijn gevuld met water. God springt het water in, trekt je omhoog en brengt je weer tot leven. Dat doet Hij vanwege Zijn grote liefde. We zijn volledig overgeleverd aan Gods genade.'
8. De gereformeerde leer manifesteert zich cultureel op diverse manieren
Het stereotype beeld van gereformeerde christenen: 'zware' en blanke mensen, bestaat niet. Zelf bezoek ik een zeer multiculturele, niet-confessionele kerk, die zich vasthoudt aan de gereformeerde theologie. Er zijn gereformeerde leden die hun tamboerijnen meebrengen, klappen tijdens de eredienst en tijdens de hele preek 'dank U, Jezus' mompelen. Ook is het calvinisme vertegenwoordigd binnen de christelijke hiphop.
9. De gereformeerde uitverkiezingsleer doet niets af aan het belang van evangelisatie
Door sommigen wordt over aangenomen dat evangelisatie zinloos is, omdat God Zijn kinderen al heeft uitgekozen. Maar calvinisten geloven dat God ervoor kiest om door middel van Zijn volk, hun prediking en Zijn Woord mensen te redden (zie Romeinen 10). Gods soevereiniteit geeft juist energie om te evangeliseren.
10. De gereformeerde theologie staat niet per se gelijk aan Jezus Christus
Vaak worden calvinisten ervan beschuldigd dat ze arrogant zijn. Het gevaar is dat de gereformeerde leer boven Christus Zelf komt te staan. God is groter dan welk systeem of kader dan ook. Daarom citeer ik graag pastor Art Azurdia: 'De werking van Gods genade in je leven wordt niet bepaald door je theologische kennis of hoeveel boeken je hebt gelezen, maar door je houding richting mensen in nood.'
Corrie Mitchell studeerde journalistiek aan de New York University en schrijft regelmatig blogs.
Lees ook:

Praatmee

Beluister onze podcast

#366 Jeffrey & Martin Koornstra over een zieke kerk, herleving in de kerk en opwekking
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Herman Geertsma
Column

ChatGPT concludeert: Jezus' opstanding is meest logische verklaring

Als christenen en kerken roepen we best wel eens weerstand op in de wereld om ons heen. Niet in de laatste plaats omdat we weleens (onbedoeld) teleurgesteld hebben, pijn hebben gedaan en er zelfs mensen onder ons zijn geweest die in Zijn naam macht h

Martin Koornstra
Interview

Martin Koornstra heeft een droom: “Kerken hebben nieuwe wijnzakken nodig”

Na een zware tropenziekte die hem wekenlang verzwakte, kreeg Martin Koornstra een indringend geestelijk inzicht: de Kerk in Nederland is als een lichaam dat zijn kracht is kwijtgeraakt. Met Royal Mission wil hij kerkteams helpen om los te komen van t

Ds. B. Visser
Nieuws

Hervormde gemeente Nunspeet verwelkomt nieuwe predikant: ds. B. Visser

De hervormde gemeente te Nunspeet (Opstandingskerk) mag in de persoon van ds. B. Visser een nieuwe predikant verwelkomen. De hervormde wijkgemeente was sinds het vertrek van ds. J. D. J. ten Voorde in 2022 vacant. Visser was sinds 2020 verbonden aan

Hans Bügel
Nieuws

Jurist haalt uit naar Christelijk Gereformeerd Beraad: 'Kerkelijk vandalisme'

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) is verschil van mening over de kerkelijke structuur en bevoegdheden van meerdere vergaderingen zoals de synode. Hans Bügel, CGK-lid en jurist, uit felle kritiek op het standpunt van het Christelijk Ge

Jacques Brunt
Video

Videoboodschap Jacques Brunt over Israël-Iran en omstreden motie GroenLinks-PvdA

"Heel de wereld zal weten dat Israël een God heeft", deze woorden uit 1 Samuel 17 vormen het uitgangspunt van een nieuwe aflevering uit de serie 'Levenslicht'. In deze serie bespreekt Jacques Brunt - aan de hand van Bijbelteksten - de laatste actuali

Nicaragua
Nieuws

Wereldwijde gebedsdag voor kerk in Nicaragua: “Regering voert oorlog tegen eigen volk”

De Amerikaanse Bisschoppenconferentie (USCCB) heeft woensdag 25 juni uitgeroepen tot een Dag van Gebed voor de Kerk in Nicaragua. De oproep komt op een moment dat de vervolging van christenen in het Centraal-Amerikaanse land een dieptepunt bereikt he

Engelsen demonstreren tegen hulp bij zelfdoding
Nieuws

Christenen reageren geschokt op nieuwe Engelse wet hulp bij zelfdoding

Britse christenen reageren geschokt op de goedkeuring van een wetsvoorstel dat hulp bij zelfdoding legaliseert voor terminaal zieke mensen. Het Lagerhuis stemde op vrijdag 20 juni met een nipte meerderheid vóór het voorstel. De wet gaat nu naar het H

Kees Brouwer
Interview

Kees Brouwer heeft een ongeneeslijke spierziekte: "Elke dag is genade - zelfs nu."

Wat doe je als je lichaam je langzaam in de steek laat, terwijl je geest nog helder is? Kees Brouwer (72) kreeg na het verlies van zijn vrouw te horen dat hij PSMA heeft, een progressieve spierziekte die lijkt op ALS. Toch zit hij vol levenslust en h

Meerartikelen

Ds. A. C. Borsje
Video

Ds. Borsje vertelt over vijfjarig meisje dat sprak op opa’s begrafenis

"Aan zijn stem hoorde je altijd dat hij serieus was en daarom vind ik het zo mooi dat opa nu met zijn handen gevouwen in de kist ligt", aldus ds. A. C. Borsje. De hervormde predikant vertelde in een preek dat hij een begrafenis bijwoonde van een zeve

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe hij ooit in de verkeerde trein stapte

"Heel even dacht ik nog dat het een grap was, maar al snel besefte ik dat ik in de verkeerde trein was gestapt", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schrijver hoe hij ooit in ee

Palestijnse activisten
Verdieping

Oudste haat in nieuw jasje: de wereldwijde opleving van antisemitisme

De afgelopen jaren zien we een zorgwekkende ontwikkeling: antisemitisme groeit wereldwijd. Deze haat, die eigenlijk een heropleving is van de ‘oudste haat’, komt nu vaker en heftiger voor dan we lange tijd hebben gezien. Vooral na de terroristische a

Damascus
Nieuws

Christenen in Syrië protesteren tegen geweld na aanslag op kerk; terreurgroep opgerold

Het aantal dodelijke slachtoffers van de islamitische zelfmoordaanslag op een kerk in Damascus is gestegen naar minstens 25. Christenen in Syrië zijn uit protest de straat opgegaan en het verantwoordelijke terreurnetwerk van Islamitische Staat is doo

Pieter
Video

Pieter ergerde zich aan kerkregels: "Ik werd gegrepen door God"

Jarenlang had hij niets met geloof, ergerde zich aan kerkelijke regels en hield geloofsgesprekken af. Maar tijdens een wandeling in het Rotterdamse Prinsenpark veranderde alles. Een gebed om hulp voor zijn zieke vader werd verhoord, en dat betekende

Ruth
Interview

Hoe Ruth vreugde vond na haar burn-out: "Gods blijdschap is mijn energietank"

"Ruth, schrijf je boek." Die woorden kwamen vier jaar geleden onverwachts in haar hart. Ruth van Mierlo wist meteen wat God bedoelde: een boek over Zijn blijdschap – niet de hare. De vreugde die ze had ontdekt, juist toen het donker was, wilde ze nie

Dr. Steven Paas
Opinie

Christendom en jodendom onlosmakelijk verbonden? Talmoed verzwijgt Jezus

Met een rookgordijn van moeilijk herkenbare verwijten ontwijkt Bjorn Lous helaas de kern van mijn betoog. Als je een christen bent, wie is Jezus dan voor je? Is Jezus voor Lous alleen degene door wie heidenen bij Gods verbond met Israël mogen horen?

Ds. Bram Beute
Column

‘Iedereen is welkom’: geen oppervlakkige boodschap

‘Iedereen is welkom!’ Dat staat in grote letters voor iedereen te lezen op het nieuwe spandoek aan ons kerkgebouw. Ik ben er best een beetje trots op. We hebben er lang over gepraat. Dit leek ons het belangrijkste om te zeggen tegen iedereen die voor

CrossPointe Community Church
Nieuws

Heldhaftig optreden voorkomt bloedbad bij kerkaanval in Michigan

Gemeenteleden verijdelden op het nippertje een aanslag op een kerk in de Amerikaanse staat Michigan. Tijdens de zondagochtenddienst op 22 juni opende een gewapende man het vuur buiten de CrossPointe Community Church in Wayne, een voorstad van Detroit

Engelse agente spreekt straatprediker aan
Nieuws

Londense politieagent spreekt straatpredikers aan: "Ik vind het gewoon verkeerd"

Twee christelijke straatpredikers zijn aangesproken door een Londense politieagent terwijl ze evangeliseerden vlak bij het treinstation King’s Cross. Het voorval verscheen als een filmpje op sociale media en veroorzaakte veel ophef. Het gaat om Mon B

India
Nieuws

Grote zorgen om toenemend geweld tegen christenen in India

Christenen in India worden steeds vaker het slachtoffer van geweld en discriminatie. In de eerste vijf maanden van 2025 zijn er al 313 meldingen van aanvallen op christenen geregistreerd, gemiddeld meer dan twee per dag. Dat blijkt uit gegevens van d

Amerikaans klaslokaal
Nieuws

Texas verplicht openbare scholen om tien geboden in klaslokalen op te hangen

De gouverneur van Texas, Greg Abbott, heeft een nieuwe wet ondertekend. Deze wet verplicht openbare scholen om de tien geboden zichtbaar in de klas op te hangen. Tegelijkertijd verklaarde een federale rechtbank een vergelijkbare wet in Louisiana onge