Verkiezingen: ook tweede exitpoll teleurstellend voor CU en SGP

Nieuws 2 minuten Redactie
Bikker
ANP / Jeroen Jumelet

Nederland gaat naar de stembus. Cvandaag houdt je in dit artikel op de hoogte van wat er op deze dag gebeurt in en rondom de christelijke partijen. Dit artikel wordt in de loop van de dag aangevuld met nieuwtjes, voorspellingen, reacties en natuurlijk de (voorlopige) uitslagen. Het laatste nieuws staat bovenaan!

Uitslagen per gemeente 
De komende uren komen de uitslagen per gemeente binnen. Op basis daarvan zal er vannacht of morgenochtend een voorlopige prognose gegeven worden van de verdeling in de nieuwe Tweede Kamer. Die wordt in de loop van donderdag omgezet in een definitieve prognose. De officiële uitslag volgt vrijdag over een week. Dit was het voor vanavond wat dit artikel betreft! 

Teleurgestelde christelijke partijen na tweede exitpoll
De tweede exitpoll bevestigt de eerste. Geen veranderingen daarin dus voor de christelijke partijen en dat zal vooral voor CU teleurstellend zijn. Die partij verliest namelijk een zetel, waardoor nummer drie Don Ceder niet meer in de Tweede Kamer zou komen. Bij SGP behoudt men drie zetels, maar zal er toch teleurstelling zijn aangezien velen bij die partij hoopten op een vierde zetel. Maar het kan dus nog wijzigen voor beide partijen. Nogmaals: er is een foutmarge van één of twee zetels. 

De volledige eerste exitpoll

ChristenUnie verliest
Daar is de eerste exitpoll van Ipsos I&O. ChristenUnie verliest een zetel, SGP blijft op drie zetels staan. D66 is de grootste partij met 27 zetels, gevolgd door PVV met 25. VVD staat op 23 zetels en GroenLinks/PvdA op 20. CDA haalt er 19. Let wel: dit is niet de officiële uitslag. Hoewel deze exitpoll in het verleden zeer betrouwbaar bleek, is het zeker mogelijk dat het nog één of meerdere zetels verschilt met de uiteindelijke uitslag. 

Opkomst blijf net iets lager
Om 19:45 uur heeft 65 procent van de mensen die mogen stemmen ook daadwerkelijk gestemd, meldt Ipsos I&O. Dat is net iets lager dan in 2023 toen de opkomst op dat tijdstip op 66 procent lag. De opkomst is de hele dag al iets lager dan bij de vorige verkiezingen voor de Tweede Kamer. 

Ook derde tussentijdse opkomstcijfer lager dan vorige verkiezingen
Ipsos I&O meldt dat de opkomst nog steeds lager blijft dan in 2023. Om 17:55 uur vanavond had 48 procent van de kiesgerechtigden gestemd. Dat was op dat tijdstip 50 procent in 2023. De gehele dag al ligt de opkomst iets lager dan twee jaar geleden.

Exitpolls en uitslagen
Voor de duidelijkheid: de stembureaus zijn tot 21:00 uur open. Daarna worden de stemmen geteld en druppelen de uitslagen per gemeente binnen. Om 21:00 wordt wel de eerste exitpoll gepubliceerd. Dat is een zeer betrouwbaar onderzoek dat vandaag is uitgevoerd door Ipsos I&O bij in totaal 65 verschillende stembureaus verdeeld over Nederland. Deze exitpolls bleken in het verleden een behoorlijk accurate indicatie te zijn van de uitkomst die later volgt. Het is echter nog niet de echte uitslag en kan dus één of zelfs meerdere zetels afwijken van werkelijkheid. Maar het geeft wel een goed beeld van de verhoudingen. 

Opkomst blijft lager dan 2023
De opkomst blijft voorlopig lager dan bij de verkiezingen in 2023. Om 15:45 uur vanmiddag had 38 procent van de gerechtigde kiezers zijn of haar stem uitgebracht. In 2023 was dat 40 procent op hetzelfde tijdstip. Nogmaals: een lage opkomst is over het algemeen beter voor partijen als ChristenUnie en SGP. 

De uitslagenavond van de christelijke partijen
Politieke partijen organiseren vanavond door het het hele land uitslagenavond waarbij men als partij bij elkaar komt. Bestuur, politici, leden en vrijwilligers komen bij elkaar om de uitslagen van de verkiezingen te volgen. Ook de christelijke partijen doen dat. Zo komt CU bij elkaar in Amersfoort, SGP in Maarsbergen en organiseert CDA een uitslagenavond in Scheveningen. Na de exitpoll vanavond om 21:00 uur met een voorlopige uitslag komen vanaf die uitslagenavonden de reacties van politici. 

Opkomst lager dan vorige verkiezingen
De opkomst is tot nu net iets lager dan bij de verkiezingen in 2023. Dat blijkt uit gegevens van Ipsos I&O. Rond 14:00 uur vanmiddag had 27 procent van de mensen die mogen stemmen in Nederland ook daadwerkelijk gestemd. In 2023 lag dat percentage op hetzelfde tijdstip op 28 procent. De weersomstandigheden zouden kunnen zorgen voor een lagere opkomst, zo melden verschillende media. Een lagere opkomst is over het algemeen goed nieuws voor kleinere partijen zoals CU en SGP. Daardoor zijn er (door een lagere kiesdeler) namelijk minder stemmen nodig voor een zetel. Omdat CU en SGP over een trouwe achterban beschikken en de thuisblijvers meestal niet op hen stemmen, betekent dit een grotere kans op een goed resultaat. 

Mirjam Bikker in aanloop naar de verkiezingen
Cvandaag sprak in de campagne ook met CU-voorvrouw Mirjam Bikker. In dit uitgebreide vraaggesprek vertelde ze onder meer hoe ze rust vindt in de kerk en dat Jezus haar houvast is. Klik hier om het interview terug te lezen. 

Derk Boswijk in aanloop naar de verkiezingen
Derk Boswijk staat hoog op de kandidatenlijst van het CDA en gaat dus een nieuwe periode in de Tweede Kamer tegemoet. Boswijk is overtuigd christen. In aanloop naar de verkiezingen sprak Cvandaag met hem over de vraag hoe je als christen verantwoord politiek kunt bedrijven. Ook vertelt hij dat zijn geloof veranderd is sinds hij in de Tweede Kamer terechtkwam. Klik hier om het interview terug te lezen. 

Chris Stoffer in aanloop naar de verkiezingen
Vandaag wordt het vooral heel lang wachten op de eerste (voorlopige) uitslagen. Om 21.00 uur komt de eerste exitpoll van de NOS. Die is in het verleden behoorlijk betrouwbaar gebleken, maar er is altijd een foutmarge. Daarom blikken we terug op de interviews van Cvandaag met de christelijke partijen. Zo spraken we in aanloop naar de verkiezingen met SGP-leider Chris Stoffer. Hij vertelde openhartig over zijn persoonlijke geloof, islam, de strijd voor het leven en een in zijn ogen essentiële vraag voor iedere christen. Klik hier om dat interview terug te lezen. 

Spanning door peilingen
De slotpeilingen zorgen ook bij de christelijke partijen voor de nodige spanning. Kan CDA meedoen voor de overwinning? Haalt SGP een historische vierde zetel en slaagt CU erin om minstens drie zetels te halen? Lees hier alles over de laatste peilingen. 

Laatste debat
Dinsdagavond vond het laatste debat voor de verkiezingen plaats. Daarbij probeerden Mirjam Bikker (CU) en Chris Stoffer (SGP) zich te profileren. Zo begonnen ze allebei over vervolgde christenen, sprong Bikker in de bres voor christelijke onderwijs en kwam Stoffer met een creatieve oplossing voor de woningnood. Klik hier om alles te lezen over de rol van CU en SGP bij dat debat!

Stemmen maar!
Een verkiezingsdag kan natuurlijk niet zonder foto's van politici die hun stem uitbrengen. Diederik van Dijk, de nummer twee van de SGP, deelt op X als eerste christelijke politici een foto van het moment waarop hij stemt. Ook CU-leider Mirjam Bikker, CDA-lijsttrekker Henri Bontenbal en SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer zijn inmiddels op de gevoelige plaat vastgelegd terwijl ze hun stem uitbrengen. 

Stemoproepen
CU-Kamerlid Pieter Grinwis begint de woensdag met een filmpje waarin hij mensen oproept om toch vooral te gaan stemmen. De nummer twee van de kandidatenlijst deelt dat filmpje op social media. Ook zijn fractiegenoot Don Ceder, op de derde plaats van de kandidatenlijst, doet op social media een laatste oproep om 'op te staan voor het goede' en CU te stemmen en deelt daarbij een persoonlijk filmpje. 

Praatmee

Beluister onze podcast

#383 Patrick & Jeffrey over de campagnes en zetels van CDA, ChristenUnie en SGP
Of beluister op:

Meerartikelen

CU SGP
Analyse

Kiezersonderzoek toont zeer opvallende verschuivingen ChristenUnie en SGP

Na een enorm spannende nacht is de conclusie dat zowel ChristenUnie als SGP met drie zetels in de Tweede Kamer blijven. Daarbij kreeg CU minder stemmen dan bij de vorige verkiezingen en haalde SGP juist een recordaantal stemmen. Waar kwamen die stemm

Bikker-Stoffer-Bontenbal
Nieuws

Hoe christelijk Nederland reageert op de verkiezingsuitslag

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen zorgt voor uiteenlopende reacties binnen christelijk Nederland. Waar het CDA met achttien zetels een opmerkelijke comeback viert, spreekt de ChristenUnie van een “domper” die uiteindelijk toch in dankbaarhei

Ds. M. van Kooten
Video

Ds. Van Kooten vertelt waarom hij verweten wordt niet vriendelijk te zijn voor vreemdelingen

"Mij wordt verweten dat ik niet vriendelijk ben voor vreemdelingen", aldus M. van Kooten. Deze opvallende onthulling deed de hervormde predikant uit Elspeet in een recente preek. Het verwijt heeft van doen met een preekbeurt - waarbij Van Kooten over

Felix Ngole
Nieuws

Christen verliest baan vanwege visie op huwelijk en seksualiteit, zaak in hoger beroep

De christelijke maatschappelijk werker Felix Ngole gaat in hoger beroep tegen een uitspraak die zijn werkgever gelijk gaf in de beëindiging van zijn dienstverband. Ngole zag zijn baan ingetrokken worden nadat zijn toen nog nieuwe werkgever online ber

De Universiteit van Sheffield
Nieuws

Britse universiteit waarschuwt studenten voor 'seksueel geweld' in Bijbel

De Universiteit van Sheffield, een van de meest gerenommeerde universiteiten van het Verenigd Koninkrijk, heeft een inhoudswaarschuwing geplaatst bij de Bijbel. Dit schrijft The Christian Post. Studenten Engels krijgen een melding dat de Bijbel 'graf

Tucker Carlson
Nieuws

Tucker Carlson haalt uit naar pro-Israël christenen: "Christenzionisme is een dwaling"

De Amerikaanse commentator Tucker Carlson, voormalig presentator van Fox News, ligt onder vuur na een interview met de extreemrechtse podcaster Nick Fuentes. In het gesprek uitten beiden scherpe kritiek op Israël en christelijke zionisten, maakt All

Ds. D. J. D. Kroeze 
Nieuws

Nieuwe predikant voor protestantse gemeente Wezep: ds. D. J. D. Kroeze

De protestantse gemeente te Wezep beschikt binnenkort weer over een predikant. Ds. D. J. D. Kroeze (foto) heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. De predikant was de voorbije jaren verbonden aan de protestantse gemeente (De Regenboog) in Har

Reformatorische kerkdienst
Interview

Deze christenjongeren herontdekken de boodschap van de Reformatie

Hoe relevant is Hervormingsdag voor jou, als jongere anno 2025? En hoe wil je dit jaar bij deze dag stilstaan? Stichting IRS stelde deze vraag aan enkele jongeren. Gerbrand van Hoef: “Terug naar de kern van het geloof”“Hervormingsdag herinnert mij aa

Meerartikelen

Paulien Vervoorn
Interview

Preeklezen: een noodoplossing of unieke kans? Paulien Vervoorn antwoordt

Binnen veel reformatorische kerken is preeklezen een vertrouwd fenomeen. Wanneer een gemeente geen eigen predikant heeft of de voorganger onverwacht verhinderd is, staat er vaak een ouderling paraat die de preek van een ander ter hand neemt. Preeklez

Hans Reinders
Column

Wat het vuur van de Reformatie deed doven

Elk jaar herdenken wij op 31 oktober het begin van de Reformatie. Dat is een goede zaak, want de Reformatie heeft de kerken veel gebracht. De Reformatie zorgde zelfs voor een opwekking: velen kwamen tot geloofszekerheid en durfden de meedogenloze str

Päivi Räsänen
Nieuws

Finse politica opnieuw voor de rechter om Bijbelse visie op huwelijk en seksualiteit

De Finse politica Päivi Räsänen, bekend om haar uitgesproken christelijke overtuigingen, moet zich opnieuw verantwoorden voor het Hooggerechtshof van Finland. Het hoogste gerechtshof buigt zich donderdag over haar zaak, die al sinds 2019 speelt. Räsä

Goud
Nieuws

Tv-programma Kassa legt misstanden bij reformatorisch bedrijf bloot

Het tv-programma Kassa heeft zaterdagavond ernstige misstanden onthuld bij het Goudwisselkantoor, een familiebedrijf uit Klaaswaal dat in reformatorische kring goed bekend is. Uit undercoverbeelden, documenten en gesprekken met oud-medewerkers blijkt

Kevin Rideout
Nieuws

Amerikaanse zendeling hoogstwaarschijnlijk door jihadisten ontvoerd in Niger

De Amerikaanse zendeling Kevin Rideout is in Niger hoogstwaarschijnlijk door jihadisten ontvoerd. Dat meldt CBN News. Rideout werkt voor de evangelische organisatie Serving in Mission (SIM). Vorige week werd hij midden in de nacht uit zijn huis in Ni

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant waarschuwt voor te goedkope genade

Volgens ds. W. Visscher is het woord 'genade' in onze kerkelijke, maar ook maatschappelijke wereld ontzettend uitgehold. Dat stelde de predikant, verbonden aan de Gereformeerde Gemeente te Amersfoort, in een recente preek. Visscher waarschuwde zijn t

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

Ds. S. P. Roosendaal (CGK) ontvangt in een week tijd drie beroepen

Ds. S. P. Roosendaal (foto) heeft in één week tijd drie beroepen ontvangen. De CGK-predikant mag gaan nadenken over een verhuizing naar Emmen, Zwijndrecht of Kampen. Momenteel is Roosendaal verbonden aan Het Anker in Lelystad. Deze gemeente is een co

Esther van Schie
Opinie

Asielbeleid zonder gezicht: de menselijke maat is zoek

Migratie en asiel, het zijn beladen onderwerpen in Nederland. De materie is complex, nuance in het gesprek vaak ver te zoeken. De menselijke maat ook. Hoe belangrijk is het om niet alleen meningen te verkondigen, maar ook te luisteren naar de mensen

oeganda
Nieuws

Man in Oeganda vernielt kerk en valt gezin aan na bekering tot christendom

In het oosten van Oeganda zijn een vrouw en haar twee kinderen zwaar mishandeld door haar echtgenoot, nadat hij hoorde dat zij een christelijke kerkdienst hadden bezocht. De man, Soicha Zubairi, vernielde bovendien het kerkgebouw waar zijn gezin naar

Calum Miller
Nieuws

Arts roept kerken op om stelling te nemen tegen abortus: "Grootste doodsoorzaak wereldwijd"

De Britse arts en pro-life spreker Calum Miller heeft tijdens de Algemene Vergadering van de Wereld Evangelische Alliantie (WEA) in Seoel kerken opgeroepen om zich krachtig uit te spreken tegen abortus. Dat meldt Christian Daily International. Volgen

Don Ceder
Nieuws

Andries Knevel stemt vandaag op Don Ceder: ‘Meest effectieve Kamerlid van 2025’

Andries Knevel heeft in aanloop naar de verkiezingen publiekelijk zijn steun uitgesproken voor ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder. Op X schreef de theoloog en journalist: 'Woensdag stem ik op het meest effectieve Kamerlid van 2025, namelijk Don Ceder, n

egypte
Nieuws

Christenen doelwit van geweld na geruchten in Egyptisch dorp

In het Egyptische dorp Nazlat Jalf, in de provincie Minya, is opnieuw geweld uitgebroken tegen christelijke inwoners. De onrust ontstond nadat online geruchten de ronde deden over een vermeende relatie tussen een jonge koptische man en een islamitisc