Albanese bisschop: "Ik had het geluk levende martelaren te ontmoeten"

Interview 26 februari 2025 4 minuten Kerk in Nood
albanie
Shutterstock

De erfenis van decennialang communistische dictatuur in Albaniƫ is ook vandaag nog te bespeuren. Toch is er licht. Een interview met bisschop Simon Kulli van Sapƫ, in het noorden van Albaniƫ, over de Albanese martelaren en hun getuigenis van hoop voor de Kerk.

U bent geboren in een tijd dat het christendom verboden was in Albaniƫ. Hoe werd het geloof in uw familie doorgegeven tijdens het communistische regime?
"Ik ben 52 jaar geleden in Albaniƫ geboren, op het hoogtepunt van het communistische regime. Mijn jeugd was dezelfde als die van alle andere kinderen in het land. We leden allemaal evenveel onder het communisme. Dankzij God ontving ik het geloof toen het nog niet bestond in Albaniƫ. Toen ik een week oud was, namen mijn grootouders me mee en lieten me in het geheim dopen. Het was een groot wonder dat mijn grootouders het geloof aan mij hebben doorgegeven.

We zaten opgesloten in ons land. Ons werd verteld dat het een paradijs was, dat we alles hadden en dat het ons aan niets ontbrak. Toen het regime viel, wisten we niets van de wereld. We hadden geen idee hoe Italiƫ, Duitsland of Amerika eruitzagen. Er was enorme armoede en het regime buitte iedereen uit. Het was absoluut een zwaar leven onder het communisme, we werden opgevoed zonder geloof, zonder Christus en zonder religie."

U werd in het geheim gedoopt. Werd het geloof ook in het geheim doorgegeven?"
Ja, mijn familie, vooral mijn grootouders, gaven het geloof door. Ze leerden ons de gebeden, het Onze Vader, het kruisteken, het Weesgegroet. Maar altijd in het geheim, in familieverband. We konden er niet over praten op school of met onze vrienden, anders zouden onze grootouders gearresteerd worden. Het regime was meedogenloos, je mocht niet eens het kruisteken maken. Thuis baden we het Onze Vader voor de maaltijd. Ik herinner me dat mijn opa altijd een kruis sloeg met zijn gezicht naar een lege muur, en ik wist niet waarom. Later, na de val van het regime, legde hij uit dat hij een kruisbeeld in de muur had verwerkt."

Als ik het me goed herinner, werd u niet door een priester gedoopt...
"Nee, het was geen priester, het was zuster MarĆ­a Kaleta, een Stigmatine zuster die drie jaar geleden overleed en die we allemaal "tante" noemden, omdat ze als oudere religieuze zuster deze diensten in het geheim verleende. Ze bracht het Heilig Sacrament vanuit gevangenissen, waar het haar werd overhandigd door gevangen priesters. De priesters vierden clandestien en overhandigden de geconsacreerde hosties aan zuster Maria, verborgen tussen hun vuile was, zodat zij ze naar de zieken kon brengen. En dit doopsel dat ik ontving was een groot geschenk dat de Heer mij in het geheim wilde geven, op het hoogtepunt van het communistische regime. Als iemand zou ontdekken dat ik gedoopt was, zouden mijn grootouders en de rest van mijn familie in de gevangenis gegooid worden."

Voor velen van ons is het idee van vervolging vandaag de dag een ver verwijderde realiteit, maar u heeft persoonlijk slachtoffers van vervolging gekend. Wat betekent dat voor u?
"Ik had het geluk om levende "martelaren" te ontmoeten, mensen die jarenlang in de gevangenis hebben geleden, sommigen wel 28 jaar lang. Toen ik nog maar een jonge jongen was die onder de angel van het communisme leed, ontmoette ik pater Martin Trushi, pater Shtjefen Pistulli, kardinaal Mikel Kolici, pater Gjergj Vata, vele jezuĆÆeten en diocesane priesters, en zovele anderen die me met grote hoop vervulden. Ook al heb ik nooit in de gevangenis gezeten, toch voelde ik hoe het is om te leven in een land waar de mens beroofd is van zijn belangrijkste levensbehoefte: het geloof. En deze getuigenissen waren een grote bron van hoop voor mij en mijn toekomst."

Hoe heeft u uw roeping ontdekt, in een land zonder geloof?
"Mijn roeping ontstond toen ik een van die oude priesters voor het eerst de Mis in het Latijn zag opdragen in mijn parochie. Het was de eerste Mis na de bevrijding van het geloof in Albaniƫ. Dat was precies het moment waarop ik mijn roeping voelde. Toen ik die lijdende priester zag, die het zo moeilijk vond om de Mis op te dragen, die krom voorovergebogen stond aan het altaar vanwege de jaren in de gevangenis, dacht ik dat ik hem kon vervangen. En daar werd mijn priesterroeping geboren. De eerste persoon met wie ik hierover sprak was zuster Maria, de zuster die mij doopte."

In 2016 erkende de Kerk officieel 38 martelaren in Albaniƫ, en nog eens twee vorig jaar, in 2024. Zijn hun getuigenissen een bron van inspiratie voor jonge Albanezen vandaag de dag?
"Ja, de martelaren die hun leven gaven voor Christus zijn altijd de zaden van het christendom, zoals Tertullianus zei. Ik ben er zeker van dat hun bloed veel roepingen zal voortbrengen en zal leiden tot veel zegeningen voor Albaniƫ, dat zoveel geleden heeft voor Christus. Ze zijn een grote getuige van hoop die ons leert sterk te zijn in het geloof, de moed niet te verliezen en door te gaan. Voordat ze hun leven gaven voor Christus, riepen ze uit: "Leve Christus de Koning, Albaniƫ en de Paus". Dit zijn ook bemoedigende woorden voor de jongeren van vandaag, voor de bisschoppen, de priesters, mannelijke en vrouwelijke religieuzen en alle christenen."

Heeft u een boodschap voor de christenen die nu in landen leven waar het geloof vervolgd wordt, misschien met dezelfde ervaringen die u als kind had? Wat zou u tegen hen willen zeggen?
"Na de dood is er altijd opstanding. Aan het einde is er een licht dat de wereld verlicht. Jezus overwint het lijden. Blijf sterk, zonder angst, ondanks de moeilijkheden, de vervolging, want Christus wint altijd. Hij helpt ons, Hij geeft ons de kracht om elke moeilijkheid in ons leven te overwinnen. Ga door met moed, met gebed en met liefde, want met Christus kun je elke moeilijkheid overwinnen."

Dit artikel is overgenomen van de website van Kerk in Nood. 

Praatmee

Beluister onze podcast

#357 Harmen Niemeijer en Steef Post discussiƫren over kerkasiel in Kampen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

CGK-synode
Nieuws

CGB spreekt van laatste poging CGK-synode om kerkscheuring te voorkomen

'De synode doet een laatste beroep op hen die afwijken om een breuk te voorkomen. Het is een oproep om door hartelijke bekering terug te keren naar de besluiten die op grond van de Schrift zijn genomen', constateert het Christelijk Gereformeerd Beraa

somalie
Nieuws

Somalische vrouw verliest gezin vanwege geloof in Jezus: ā€œMaar Issa is met mijā€

Een jonge moeder in SomaliĆ« heeft haar hele familie verloren omdat ze haar leven aan Jezus Christus gaf. Fatuma Hussein (30) uit het dorp Tabta in de regio Lower Juba, werd verstoten door zowel haar man als haar ouders. Haar ā€˜misdaadā€™? Ze deelde haar

oeganda
Nieuws

Moslimvrouw in Oeganda vermoordt christelijk echtpaar Ć©n eigen dochter na bekering

In het oosten van Oeganda is een christelijk echtpaar om het leven gekomen nadat hun moslimbuurvrouw vergiftigd eten had gegeven. De vrouw van het echtpaar was zes maanden zwanger. Ook de 18-jarige dochter van de dader at van het voedsel en stierf. D

Ds. B. van Leeuwen
Video

Ds. B. van Leeuwen: "Bekeerde christenen roepen juist het hardst om vergeving"

"Eens bekeerd is toch altijd bekeerd? Ik denk dat de praktijk anders is. Dat juist zij die door God bekeerd zijn, het hardst om vergeving roepen", aldus ds. B. van Leeuwen. De hervormde predikant stond in een recente preek stil bij Psalm 51, de boetp

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit waarom hij de wet een impotente partner vindt

"De wet was een impotente echtgenoot. Hij bracht geen leven in jou voort en liet je diep gefrustreerd achter. Maar God gaf je aan Jezus. Hij is jouw Bruidegom is en brengt Zijn leven in je voort", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering va

somber
God

Refoweb-vragensteller: 'Ik voel me de hele zondag somber en ellendig'

'Ik merk dat ik in de kerk veel last krijg van sombere gedachten. Ik denk veel na over de onbereikbaarheid van God, mijn deels ongelovige familie, de uitverkiezing, de hel, noem maar op. Eigenlijk voel ik me de hele zondag somber en ellendig. Eigenli

Gert van der Vijver
Video

Terugkijken: Gert van der Vijver over de nieuwe paastour 'Fathers Love'

Hoe laat je mensen iets ervaren van die onbeschrijfelijke liefde van God voor Zijn kinderen? Dat is een uitdaging die Gert van der Vijver al jaren aan gaat op zijn eigen unieke manier: als zandtovenaar. Dit jaar doet hij dat met de paastour ā€˜Fathers

ChristenDOM?
Video

Is de Bijbel 1700 jaar geleden aangepast in Nicea? Christenjongeren in gesprek

In deze aflevering van ChristenDOM? gaan Elias en Bagtowar in gesprek over wat er 1700 jaar geleden werkelijk in Nicea gebeurde en of Jezus' Godheid ook echt achteraf bepaald werd. Dit en nog veel meer kun je in deze aflevering, onderdeel van de podc

Meerartikelen

Jan-Willem Grievink
Column

Waarom het belangrijk is om je los te maken van je ouders

Wanneer een man en een vrouw in Bijbelse tijden trouwden, was het vanzelfsprekend dat de vrouw haar ouderlijk huis verliet en verhuisde naar het dorp van haar bruidegom. Dat was dan ook een van de redenen om een bruidsschat te betalen aan de vader va

Ds. Kees Kant
Opinie

Theoloog slaat in tv-programma plank mis over christelijk zionisme

In het tv-programma BOOS van Tim Hofman (hier te zien via YouTube), gericht tegen Christenen voor IsraĆ«l, deed een voormalig Theoloog des Vaderlands een opmerkelijke uitspraak. Janneke Stegeman zei: ā€œEen van de dingen die problematisch zijn aan chris

Matthijs Voskuil
Video

Coach Matthijs Voskuil ziet groeiende telefoonverslaving onder jongeren

Verslaving aan de telefoon en social media is een steeds groter wordend probleem. Deze verslaving heeft enorme gevolgen in het dagelijks leven van deze jongeren. Ze voelen zich eenzamer, worden minder creatief en ze ontwikkelen angst om te bellen. Jo

Willem Lingeman
Video

Wat leert de Bijbel over echtscheiding?

Onder christenen wordt verschillend gedacht over wat de Bijbel leert over echtscheiding. Willem Lingeman, auteur van 'Verbonden voor het Leven', heeft zich in dit onderwerp verdiept en deelt zijn visie in onderstaande video.  Bekijk de video en klik

myanmar
Nieuws

Korte film over Jezus groot succes in landen waar christenvervolging plaatsvindt

In een opmerkelijke zes maanden durende campagne heeft het christelijke mediaplatform Revelation Media met succes het Evangelie verspreid onder vervolgde volkeren in Zuidoost-Aziƫ en daarbuiten. Revelation Media zond de korte film The Real Story of J

Donald Trump
Nieuws

Amerikaanse commissie: 'Beleid regering Trump schaadt mogelijk wereldwijde godsdienstvrijheid'

De Amerikaanse Commissie voor Internationale Godsdienstvrijheid (USCIRF) stelt dat recente beleidswijzigingen van de regering Trump mogelijk de vrijheid van godsdienst wereldwijd schaadt. Dat meldt The Christian Post. Stephen Schneck, voorzitter van

nigeria
Nieuws

Christelijke gemeenschap Nigeria opnieuw zwaar getroffen door islamitisch geweld

In de Nigeriaanse deelstaat Plateau is de christelijke Irigwe-gemeenschap opnieuw hard getroffen door extreem geweld. In minder dan 24 uur kwamen vier christelijke mannen om het leven bij twee afzonderlijke islamitische aanvallen. De gemeenschap rouw

Graus
Nieuws

Harde confrontatie PVV en SGP in debat over de wolf in Nederland

In de Tweede Kamer werd dinsdagavond gedebatteerd over hoe we in Nederland om moeten gaan met de wolf. De emoties liepen regelmatig zeer hoog op. De SGP stelde voor om meer ruimte te maken voor het afschieten van wolven, wat bij PVV-Kamerlid Dion Gra

Congo
Nieuws

Geweld in Congo blijft aanhouden: negen christenen komen om het leven bij bloedige aanval

In de vroege ochtend van 8 maart hebben rebellen van de gewelddadige Allied Democratic Forces (ADF) een aanval uitgevoerd op het dorp Ngohi Vuyinga in Oost-Congo. Minstens negen christenen kwamen daarbij om het leven. De daders waren gewapend met gew

Jakob en Jan
Video

Zondag in Hour of Power is leiderschapscoach Jakob van Wielink te gast

Leiderschapscoach Jakob van Wielink is zondag te gast in Hour of Power. Jakob heeft een hart voor mensen en organisaties die op zoek zijn naar hun identiteit. "De grootste en mooiste uitdaging voor een mens is ontdekken wat zijn hart zegt over de vra

Ds. M. Klaassen
Video

Ds. Klaassen bezocht oude visser die ternauwernood een storm overleefde

"Varen is mooi, maar als het stormt is het natuurlijk een ander verhaal", aldus ds. M. Klaassen. De hersteld hervormde predikant vertelde in een recente preek dat hij ooit op huisbezoek ging bij een oude visser uit Arnemuiden. Deze man overleefde in

gunvor
Nieuws

Wereldraad van Kerken wil dat kerken 'veroorzakers klimaatcrisis' aanklagen

De Wereldraad van Kerken (WCC) heeft een nieuwe publicatie uitgebracht om kerken en gemeenschappen wereldwijd toe te rusten met juridische middelen voor klimaatrechtvaardigheid. In deze nieuwe uitgave roept men kerken wereldwijd op om juridische stap