Albanese bisschop: "Ik had het geluk levende martelaren te ontmoeten"

Interview 26 februari 2025 4 minuten Kerk in Nood
albanie
Shutterstock

De erfenis van decennialang communistische dictatuur in Albaniƫ is ook vandaag nog te bespeuren. Toch is er licht. Een interview met bisschop Simon Kulli van Sapƫ, in het noorden van Albaniƫ, over de Albanese martelaren en hun getuigenis van hoop voor de Kerk.

U bent geboren in een tijd dat het christendom verboden was in Albaniƫ. Hoe werd het geloof in uw familie doorgegeven tijdens het communistische regime?
"Ik ben 52 jaar geleden in Albaniƫ geboren, op het hoogtepunt van het communistische regime. Mijn jeugd was dezelfde als die van alle andere kinderen in het land. We leden allemaal evenveel onder het communisme. Dankzij God ontving ik het geloof toen het nog niet bestond in Albaniƫ. Toen ik een week oud was, namen mijn grootouders me mee en lieten me in het geheim dopen. Het was een groot wonder dat mijn grootouders het geloof aan mij hebben doorgegeven.

We zaten opgesloten in ons land. Ons werd verteld dat het een paradijs was, dat we alles hadden en dat het ons aan niets ontbrak. Toen het regime viel, wisten we niets van de wereld. We hadden geen idee hoe Italiƫ, Duitsland of Amerika eruitzagen. Er was enorme armoede en het regime buitte iedereen uit. Het was absoluut een zwaar leven onder het communisme, we werden opgevoed zonder geloof, zonder Christus en zonder religie."

U werd in het geheim gedoopt. Werd het geloof ook in het geheim doorgegeven?"
Ja, mijn familie, vooral mijn grootouders, gaven het geloof door. Ze leerden ons de gebeden, het Onze Vader, het kruisteken, het Weesgegroet. Maar altijd in het geheim, in familieverband. We konden er niet over praten op school of met onze vrienden, anders zouden onze grootouders gearresteerd worden. Het regime was meedogenloos, je mocht niet eens het kruisteken maken. Thuis baden we het Onze Vader voor de maaltijd. Ik herinner me dat mijn opa altijd een kruis sloeg met zijn gezicht naar een lege muur, en ik wist niet waarom. Later, na de val van het regime, legde hij uit dat hij een kruisbeeld in de muur had verwerkt."

Als ik het me goed herinner, werd u niet door een priester gedoopt...
"Nee, het was geen priester, het was zuster MarĆ­a Kaleta, een Stigmatine zuster die drie jaar geleden overleed en die we allemaal "tante" noemden, omdat ze als oudere religieuze zuster deze diensten in het geheim verleende. Ze bracht het Heilig Sacrament vanuit gevangenissen, waar het haar werd overhandigd door gevangen priesters. De priesters vierden clandestien en overhandigden de geconsacreerde hosties aan zuster Maria, verborgen tussen hun vuile was, zodat zij ze naar de zieken kon brengen. En dit doopsel dat ik ontving was een groot geschenk dat de Heer mij in het geheim wilde geven, op het hoogtepunt van het communistische regime. Als iemand zou ontdekken dat ik gedoopt was, zouden mijn grootouders en de rest van mijn familie in de gevangenis gegooid worden."

Voor velen van ons is het idee van vervolging vandaag de dag een ver verwijderde realiteit, maar u heeft persoonlijk slachtoffers van vervolging gekend. Wat betekent dat voor u?
"Ik had het geluk om levende "martelaren" te ontmoeten, mensen die jarenlang in de gevangenis hebben geleden, sommigen wel 28 jaar lang. Toen ik nog maar een jonge jongen was die onder de angel van het communisme leed, ontmoette ik pater Martin Trushi, pater Shtjefen Pistulli, kardinaal Mikel Kolici, pater Gjergj Vata, vele jezuĆÆeten en diocesane priesters, en zovele anderen die me met grote hoop vervulden. Ook al heb ik nooit in de gevangenis gezeten, toch voelde ik hoe het is om te leven in een land waar de mens beroofd is van zijn belangrijkste levensbehoefte: het geloof. En deze getuigenissen waren een grote bron van hoop voor mij en mijn toekomst."

Hoe heeft u uw roeping ontdekt, in een land zonder geloof?
"Mijn roeping ontstond toen ik een van die oude priesters voor het eerst de Mis in het Latijn zag opdragen in mijn parochie. Het was de eerste Mis na de bevrijding van het geloof in Albaniƫ. Dat was precies het moment waarop ik mijn roeping voelde. Toen ik die lijdende priester zag, die het zo moeilijk vond om de Mis op te dragen, die krom voorovergebogen stond aan het altaar vanwege de jaren in de gevangenis, dacht ik dat ik hem kon vervangen. En daar werd mijn priesterroeping geboren. De eerste persoon met wie ik hierover sprak was zuster Maria, de zuster die mij doopte."

In 2016 erkende de Kerk officieel 38 martelaren in Albaniƫ, en nog eens twee vorig jaar, in 2024. Zijn hun getuigenissen een bron van inspiratie voor jonge Albanezen vandaag de dag?
"Ja, de martelaren die hun leven gaven voor Christus zijn altijd de zaden van het christendom, zoals Tertullianus zei. Ik ben er zeker van dat hun bloed veel roepingen zal voortbrengen en zal leiden tot veel zegeningen voor Albaniƫ, dat zoveel geleden heeft voor Christus. Ze zijn een grote getuige van hoop die ons leert sterk te zijn in het geloof, de moed niet te verliezen en door te gaan. Voordat ze hun leven gaven voor Christus, riepen ze uit: "Leve Christus de Koning, Albaniƫ en de Paus". Dit zijn ook bemoedigende woorden voor de jongeren van vandaag, voor de bisschoppen, de priesters, mannelijke en vrouwelijke religieuzen en alle christenen."

Heeft u een boodschap voor de christenen die nu in landen leven waar het geloof vervolgd wordt, misschien met dezelfde ervaringen die u als kind had? Wat zou u tegen hen willen zeggen?
"Na de dood is er altijd opstanding. Aan het einde is er een licht dat de wereld verlicht. Jezus overwint het lijden. Blijf sterk, zonder angst, ondanks de moeilijkheden, de vervolging, want Christus wint altijd. Hij helpt ons, Hij geeft ons de kracht om elke moeilijkheid in ons leven te overwinnen. Ga door met moed, met gebed en met liefde, want met Christus kun je elke moeilijkheid overwinnen."

Dit artikel is overgenomen van de website van Kerk in Nood. 

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Dr. Steven Paas
Opinie

Theologische verheffing van Israƫl is en blijft riskant

In tegenstelling tot wat Bjorn Lous beweert, bevatten mijn artikelen (zie o.a. mijn eerdere reactie op Bjorn) geen persoonlijke aanvallen, geen verdediging van een superieure ā€˜religie’, geen karikaturale of onredelijke eisen aan Joden en geen uitwerk

Tyler Blevins
Getuigenis

Bekende Amerikaanse gamer: "Mijn band met Jezus wordt steeds sterker"

De bekende Amerikaanse gamer en livestreamer Tyler Blevins, wereldwijd bekend onder zijn online naam Ninja, laat zich steeds openlijker uit over zijn christelijk geloof. Tijdens een recente livestream op Twitch vertelde hij dat hij en zijn vrouw Jess

Babette van Drunen
Interview

Babette verloor haar vader, maar vond de Vader terug: ā€œIk geloof dat ik lang heimwee hadā€

We leerden haar kennen als de vrije geest uit B&B Vol Liefde, een jonge vrouw op zoek naar heling en liefde. Maar achter die ogenschijnlijke vrijheid ging diepe gebrokenheid schuil. Babette van Drunen zocht haar herstel jarenlang in de New Age, tot z

Mordechai Klimer
Interview

Joodse Messiasbelijder over grenzen aan naastenliefde: "Bidden we soms ook voor de duivel?"

Mordechai Klimer is een Messiasbelijdende Jood, geboren in Israƫl als zoon van Holocaustoverlevenden. Hij draagt een boodschap met zich mee die even ongemakkelijk als hoopvol is: over herstel, over verzoening, en over de rol van Israƫl in Gods plan.

Jurjen ten Brinke
Video

God voelt ver weg: hoe nu verder? Bekende christenen reageren

Het is een vraag die we misschien allemaal wel eens stellen: hoe kom ik dichter bij God als ik mij ver bij Hem vandaan voel? Die vraag legden we onlangs onder meer voor aan SDOK-woordvoerder Richard Groenenboom, ds. Kees van Velzen, EO-presentator Ju

priester
Nieuws

Zorgen in Nicaraguaanse kerk: priester verdwijnt na arrestatie

De Nicaraguaanse priester Pedro Abelardo MƩndez PƩrez is sinds 19 juni spoorloos, nadat hij samen met zijn chauffeur werd gearresteerd door de politie. MƩndez verdween na het leiden van een eucharistieviering in Granada. Dit roept ernstige zorgen op

Noord-Korea
Nieuws

Christenen aangehouden na poging om Bijbels naar Noord-Korea te sturen

Zes Amerikaanse christenen zijn door de Zuid-Koreaanse autoriteiten gearresteerd nadat ze probeerden 1.600 plastic flessen gevuld met Bijbels naar Noord-Korea te sturen via zee. De flessen bevatten miniatuur-Bijbeltjes, USB-sticks, geld en rijst. Dat

Christelijk zomerkamp
Nieuws

Christelijk zomerkamp in Colorado mag blijven bestaan: ā€˜Overheid mag geloof niet straffen’

Het christelijk zomerkamp IdRaHaJe uit Colorado mag blijven bestaan. Vanwege een nieuwe genderwet van de staat riskeerde het zomerkamp namelijk haar deuren te moeten sluiten. Dit werd echter via een rechtszaak voorkomen. Het zomerkamp blijft de ruimt

Meerartikelen

Ds. V. S. van der Meer
Video

HHK-predikant wijst op grote verschillen tussen rivaliserende voetbalclubs en de kerk

"De kerk is geen clubje, zoals bij het voetbal waar de ƩƩn zegt: 'Ik ben voor Feyenoord' en de ander: 'Ik ben voor Ajax of PSV'. De kerk is het lichaam van Christus", aldus ds. V. S. van der Meer. De hersteld hervormde predikant wees in een recente p

U.S. Customs and Border Protection
Nieuws

Iraanse christenen gearresteerd door immigratiediensten in Los Angeles

Pastor Ara Torosian van Cornerstone Church in West Los Angeles slaat alarm nadat vijf leden van zijn Iraanse gemeente zijn gearresteerd door Amerikaanse immigratiediensten. Onder de arrestanten zijn een gezin met een 3-jarig kind en een echtpaar dat

china
Nieuws

Chinese huiskerk maakt bijzonder statement na veroordeling drie kerkleiders

De Linfen Covenant Home Church, een ongeregistreerde huiskerk in de Chinese provincie Shanxi, heeft een krachtig statement afgegeven na de veroordeling van drie van haar leiders. De autoriteiten arresteerden de voorgangers op 19 augustus 2022. Dit ge

De Hoop on Tour
Persbericht

De Hoop on Tour; een muzikale avond vol hoop in Hoogvliet

De Hoop reist door het land met muziek en verhalen die hoop uitstralen! Op zaterdag 19 juli ben je van harte uitgenodigd voor de Lofprijsavond in het PENTA Collega, gelegen aan de Elritsstraat 11 in Hoogvliet. We zullen samen christelijke liederen zi

Bill en Lucy Curl
Getuigenis

Pastor vergeeft moordenaar van zijn vrouw: "Ik wil de Heilige Geest gehoorzamen"

In een rechtszaal in de Amerikaanse staat Florida speelde zich op 22 april een opmerkelijk tafereel af. Bill Curl, pastor bij First Orlando Baptist Church, sprak met gebroken stem maar vaste overtuiging vergeving uit over de man die zijn vrouw Lucy P

Hans Alblas
Verdieping

ā€œKom, volg Mij!ā€: Jezus maakt van vissers geen verpleegkundigen

We lezen in het Evangelie van Marcus een uniek soort historische vertelling. Marcus wil dat zijn lezers ontdekken wie Jezus van Nazareth is en wat Hij gedaan en onderwezen heeft. We zijn gekomen bij hoofdstuk 1 vers 16 tot en met 20. De inleiding is

Ds. Tim Schakel
Opinie

Niet iedereen is welkom in de kerk (en dat is maar goed ook)

ā€˜Iedereen is welkom!’ Deze tekst staat sinds kort op de plek waar dominee Bram Beute voorgaat. 'Ik ben er best een beetje trots op', schreef hij vorige week. Met respect voor Beutes intenties stelt collegapredikant Tim Schakel een scherpe tegenvraag:

Olaf ten Napel
Opinie

Onvoorwaardelijke steun aan Israƫl? Ik zit met een dilemma

Ik zit met een dilemma. En dat zeg ik als christen. Mijn geloof in Jezus Christus vindt zijn oorsprong in het oude Israƫl. Jezus leefde als Jood, kende de Thora, zag zichzelf als nakomeling van Abraham, de stamvader van het volk Israƫl. Abraham werd

Annica
Video

Dankzij een operatie aan boord van Mercy Ships kan de 9-jarige Annica weer Ʃcht kind zijn

Door een ongeluk in haar jeugd, kon de 9-jarige Annica haar armen niet meer optillen. Dingen die voor andere kinderen vanzelfsprekend zijn - zoals een potje basketbal spelen of je haren kammen - waren voor haar bijna onmogelijk. Maar dankzij een kost

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 79 in gebedsvlog: "Keuzes hebben consequenties"

Het gebed is onlosmakelijk verbonden aan het christelijk geloof, maar hoe dat je dat nu precies? In de Gebedsvlogs van IZB deelt Ron van der Spoel waardevolle inzichten en praktische handvatten om gebed en stilte een plek te geven in je dagelijks lev

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden illustreert het werk van de Heilige Geest aan de hand van zijn open haard

"Misschien vraagt u zich af als u langs de pastorie loopt of fietst waar al die rook vandaan komt. Ik kan u zeggen: die rook komt uit onze open haard", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek vertelde de hervormde predikant te beschikken over e

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit waarom hij veel christenen op schoolkinderen vindt lijken

"Veel christenen doen mij denken aan een groep schoolkinderen die te horen hebben gekregen dat de meester vanwege een cursus een dag weg zou zijn." Dat stelt Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' waarin hij i