Seksueel grensoverschrijdend gedrag: wat David en Bathseba tot ons te zeggen hebben

God 15 februari 2022 Dirk van Genderen
Dirk van Genderen

Seksueel grensoverschrijdend gedrag. Mannen die zich ongewenst opdringen aan vrouwen. Vaak vanuit een machtspositie. En grenzen overgaan, waardoor vrouwen zich niet veilig meer voelen. De ene onthulling volgt momenteel op de andere. Ik denk dat heel wat mannen zich zorgen maken. Hoelang duurt het nog voordat er ook tegen hen aanklachten worden ingediend? En laten we maar niet denken dat het kerken voorbij zal gaan. Koning David kende ook die angst. Hoe lang kon hij zijn overspel met Bathseba verborgen houden? Hij dacht slim te werk te gaan, maar de Heere zag het. En confronteerde hem ermee.

Een oude zendeling keerde terug van het zendingsveld. In een kerk vertelde hij over zijn leven. Mensen keken tegen hem op en beschouwden hem als een bijna-heilige. Hij was zo door de Heere gebruikt! Een paar jongeren vroegen aan hem of hij nog wel eens last had van verleidingen tot zonde. "Wat dachten jullie", reageerde hij. "Ook al ben ik al ver in de zeventig, als ik een mooie vrouw zie, begint mijn hart nog steeds sneller te kloppen. Voortdurend moet ik dicht bij de Heere blijven en mijn ogen afwenden van de zonde."

Brandt er ook zo’n vuur in jouw hart voor een andere vrouw dan je eigen vrouw, wellicht de vrouw van een ander? In Gods naam, roep ik je toe: Blus dat vuur, in Gods kracht!

Laten wij mannen ons maar niets verbeelden. In 1 Korinthe 10:12 klinkt de waarschuwing: ‘Wie denkt te staan, laat hij oppassen dat hij niet valt.’
Veel mannen zullen als ze eerlijk zijn, erkennen dat zij dit soort gevoelens herkennen. Het kan zomaar gebeuren. En mogelijk geef je die gevoelens nog wel de ruimte ook. Misschien wel als een spannende ontsnapping uit een saaie alledaagse werkelijkheid. En ook incest is grensoverschrijdend seksueel gedrag, het is misdadig! Daarnaast kan de wijdverbreide verslaving aan porno net dat laatste zetje zijn om grenzen op te zoeken en over te gaan. Je geniet van wat je ziet op het scherm. Vergeleken daarmee is je eigen leven maar saai en is het nu echt zo erg om daarover te fantaseren?

Ik denk dat er heel wat gelovige mannen de Heere dankbaar zijn dat het (nog) niet daadwerkelijk tot seksueel grensoverschrijdend gedrag in hun leven is gekomen. Maar juich niet te snel. Weet u wat de Heere Jezus hierover zegt in de Bergrede? ‘Wie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, heeft in zijn hart reeds overspel met haar gepleegd’ (Mattheus 5:28).
En zeg ook niet te snel: ‘De satan verleidt mij telkens weer.’ Dat zal waar zijn, maar we zijn zelf verantwoordelijk voor onze daden. De dichter van Psalm 119 had dit begrepen: ‘Wend mijn ogen af, zodat zij niet zien wat nutteloos is’ (vers 37).

David was één van deze mannen. Terwijl zijn leger in de strijd was, bleef hij thuis, in Jeruzalem. Nadat David overdag op bed had gelegen, zegt 2 Samuel 11, ging hij tegen de avond naar het dak van zijn huis. Hij keek rond en zag een vrouw die zich aan het wassen was.
Er ontvlamt een begeerte in zijn hart. Wat een mooie vrouw… Wie zou het zijn? Hij geeft één van zijn knechten opdracht na te gaan wie zij is. Hij krijgt snel antwoord: ‘Het is Bathseba, de vrouw van Uria.’

Hier had David het vuur dat in zijn hart was ontbrand, nog kunnen blussen. Deze vrouw was van een ander, daar mocht hij niet aan komen.
Hoe is dat bij ons, mannen? Hoe is dat bij jou? Brandt er ook zo’n vuur in jouw hart voor een andere vrouw dan je eigen vrouw, wellicht de vrouw van een ander? In Gods naam, roep ik je toe: Blus dat vuur, in Gods kracht! Vlucht weg! Neem een vriend in vertrouwen, wees open over je worsteling, over je zondige begeerten, breng het in het licht, vraag om steun, om gebed.

Zo ver kan een kind van God in zonde vallen. Laten we ons maar niet wijsmaken, dat ons nooit zoiets zal overkomen.

Maar David zet door. Hij geeft opdracht die vrouw te halen. Misschien denkt hij: ‘Die vrouw is zo alleen, ik zal haar wat gezelschap bieden.’ Maar hij begeeft zich in een levensgevaarlijke situatie.
Vers 4 zegt: ‘Toen zij bij hem was gekomen, sliep hij met haar.’ Duidelijker gezegd: hij had seks met haar. Of Bathseba ermee instemde, wordt niet vermeld. Er was in ieder geval sprake van een machtsrelatie. Als de koning iets wil, zo’n man van God, dan ben je niet in staat weerstand te bieden…

Bathseba staat op, wast zich en gaat terug naar haar huis. Enkele weken later stuurt ze een bericht naar David: ‘Ik ben zwanger.’
David raakt in paniek. Wat moet hij doen? Dit mag niet bekend worden. Je leest niet ergens dat hij op dit moment zijn zonde aan de Heere belijdt en Gods weg zoekt in wat hij moet doen.

Er gebeurt nu bij David wat Jakobus 1:15 zegt – ‘Wanneer de begeerte bevrucht is, baart ze zonde. Wanneer de zonde volgroeid is, baart ze de dood.’
David ziet nog maar één uitweg. Uria, de man van Bathseba, moet zo snel mogelijk naar huis komen, om de nacht met zijn vrouw door te brengen. In een poging het te laten lijken dat zijn vrouw zwanger zal zijn van hem.

Zo ver kan een kind van God in zonde vallen. Laten we ons maar niet wijsmaken, dat ons nooit zoiets zal overkomen. Uria wordt door legeraanvoerder Joab met spoed naar huis gestuurd. David doet alsof hij geïnteresseerd is in de voortgang van de strijd, maar zijn doel is helder: ‘Ga naar uw huis en was uw voeten’ (vers 8). Hij moet naar Bathseba, dan is het kind van Uria. David laat zelfs een lekkere maaltijd voor hen bezorgen.

David is opgelucht. Uria is dood. Nergens lees je dat David in deze weken de Heere heeft gezocht om wijsheid, om bescherming, om zijn zonde te belijden.

David had het precies uitgedacht. Maar hij rekent buiten de trouw van Uria. Die weigert naar zijn huis te gaan en gaat in de poort van het paleis slapen. Als David het nog een keer probeert, antwoordt Uria: ‘De ark en Israël en Juda verblijven in tenten, en mijn heer Joab en de manschappen van mijn heer hebben in het open veld hun kamp opgeslagen; zou ik dan naar mijn huis gaan om te eten en te drinken en met mijn vrouw te slapen? Zo waar u leeft en uw ziel leeft, dat zal ik niet doen.’

Het gaat van kwaad tot erger met David. Zijn overspel mag niet openbaar worden. Hij bedenkt een nieuw plan. Nadat hij eerst Bathseba bij hem in huis had uitgenodigd, doet hij dat nu met Uria. ‘Hij maakt hem dronken.’ Dan zal hij wel naar zijn huis gaan. Maar ook dat plan mislukt.
David ziet nog maar één uitweg: Uria moet dood. Maar hoe? Hij geeft hem een brief mee als hij teruggaat naar het leger, met daarin zijn eigen doodvonnis.

Het is gruwelijk om te lezen: ‘Plaats Uria vooraan in de strijd, waar deze het hevigst is, trek dan van achter hem terug, zodat hij getroffen wordt en sterft’ (vers 15).
Zo sterft Uria. Als Joab aan David laat weten dat Uria dood is, reageert die, in een nieuwe boodschap aan Joab: ‘Laat deze zaak niet kwalijk zijn in uw ogen, want het zwaard verslindt zowel de één als de ander.’

David is opgelucht. Uria is dood, nu staat het hem vrij met Bathseba te trouwen. Nergens lees je dat David in deze weken de Heere heeft gezocht om wijsheid, om bescherming, om zijn zonde te belijden. Wel zegt vers 27: ‘Maar wat David gedaan had, was slecht in de ogen van de HEERE.’

Hoewel de Heere hem zijn zonde na de erkenning en belijdenis ervan volkomen vergeeft, is zijn leven erna nooit meer geweest zoals ervoor.

Uiteindelijk is het de Heere Zelf Die via Zijn knecht Nathan de koning confronteert met zijn zonde. En hoewel de Heere hem zijn zonde na de erkenning en belijdenis ervan volkomen vergeeft, is zijn leven erna nooit meer geweest zoals ervoor. Er komt strijd in zijn huis, David moet zelfs vluchten voor zijn eigen zoon.

Dat kan ervan komen als we eigen wegen gaan. Veel mannen, vaders hebben dit ervaren in hun eigen leven. Als seksueel grensoverschrijdend gedrag en/of overspel bekend wordt, betekent dat vaak het einde van hun huwelijk, hun relatie met hun kinderen, hun werk…

Moeten we nu met de veroordelende en beschuldigende vinger naar al die mannen gaan wijzen die gevallen zijn in deze zonde? Nee, ik denk dat het noodzakelijk is dat heel veel mannen hun hoofd buigen, in het besef dat ze ook niet vrijuit gaan.
Denk eens aan Johannes 8, waar de Schriftgeleerden en de Farizeeën een vrouw bij de Heere Jezus brengen, die op overspel is betrapt. Als Hij tegen hen zegt: ‘Wie van u zonder zonde is, laat die als eerste de steen op haar werpen,’ dan is er niemand die dat doet. Ze gaan allen weg, te beginnen bij de oudsten, tot de laatsten. Ze beseffen welke gedachten er in hun eigen hart zijn, wat ze zelf misschien wel gedaan hebben.

Mannen die grenzen over zijn gegaan, hebben zoveel pijn en leed veroorzaakt bij vrouwen. Vrouwen die zich er misschien zelf schuldig over voelen.
Laat elk bedrijf, elke organisatie, elke kerk ervoor zorgen dat slachtoffers in een veilige omgeving, binnen de organisatie, maar ook daarbuiten, hun verhaal kwijt kunnen. En neem dat serieus. En zorg voor begeleiding.

En hoewel we daar momenteel niets over horen, gebeurt het ook andersom. En zijn er mannen die het slachtoffer zijn van vrouwen die de grens zijn overgegaan. Al in Genesis 39 lezen we over de vrouw van Potifar, die haar ‘slaaf’ Jozef bij zich op de bank trekt om met hem te ‘slapen’. Wat een les leert Jozef ons hier: Hij vlucht bij haar vandaan, weg van de zonde, hoewel het hem onterecht jaren in de gevangenis brengt.

Misschien is het vandaag de dag dat je in actie moet komen. Om schoon schip te maken. Stel het niet uit. En ik hoop en bid dat, als je grenzen bent overgaan, je de stem van de Heere, van de Heilige Geest, zult horen. Dat je beseft: Er is er Eén Die precies weet wat ik doe, wat ik heb gedaan. En misschien klinkt het wel, zoals ooit tegen David: ‘U bent die man!’.
Kom dan tot bekering, kom tot inkeer, stop er vandaag nog mee, bied excuses aan, wees bereid de consequenties op je te nemen en vraag de Heere om vergeving. In oprechtheid.

Dirk van Genderen is Bijbelleraar. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Ds. M. Maas
Preekverslag

Ds. Maas wijst in preek over Openbaring op het Lam: "Daar ben je echt veilig"

"Veiligheid kun je op verschillende plekken en bij allerlei mensen zoeken, maar al die mensen en plekken hebben één ding gemeen: ze kunnen je niet voor honderd procent veiligheid garanderen. Echte veiligheid is alleen te vinden bij het Lam", aldus ds

Willem Lingeman
Opinie

Strijden christenen voor een stapel stenen of de eenheid van de gemeente?

Rechtszaken binnen de kerk zijn geen nieuw verschijnsel, maar telkens opnieuw schuren ze pijnlijk langs Paulus’ oproep om geschillen niet voor de wereldlijke rechter uit te vechten. Willem Lingeman reflecteert op de huidige situatie waarin broeders t

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

SGP wil opheldering stopzetting EU-subsidies aan christelijke organisaties

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen wil opheldering over de stopzetting van EU-subsidies aan christelijke organisaties. Dit vraagt Ruissen in een brief die hij met collega-Europarlementariërs stuurt aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. D

Poster
Nieuws

Grootse posteractie in Duitsland moet mensen weer naar de kerk brengen

Door heel Duitsland hangen sinds kort 30.000 grote posters die mensen willen aanmoedigen om opnieuw na te denken over God en geloof. Dat meldt Evangelical Focus. De campagne, ‘Die Erinnerung 2026’, is een initiatief van de christelijke omroep Bibel T

Mark en Ellen Hoefnagel
Video

Komende zondag zijn Mark en Ellen Hoefnagel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Mark Hoefnagel en zijn moeder Ellen Hoefnagel te gast. Tijdens een vakantie in Duitsland gebeurde iets wat je alleen in films ziet: het hotel stortte in. Mark lag dertien uur lang onder het puin, zonder te weten of iemand hem no

Jan Dirk
Video

Terugkijken: directeur Stichting Hulp Vervolgde Christenen vertelt over bezoek aan Nigeria

Nigeria wordt op dit moment geteisterd door conflicten en toenemend geweld, waardoor het land in grote chaos verkeert. Ontvoeringen en gewelddaden zijn aan de orde van de dag. Ook christenen zijn regelmatig doelwit en worden getroffen door ernstig ge

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt over begin predikantschap: "Wat een vreugde om de Heere te dienen"

"Wat een vreugde om voluit in de dienst des Heeren te mogen staan, voltijds Hem te mogen dienen en vooral een eigen gemeente te hebben die je op de preekstoel bedienen mag", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde predikant vertelde onlangs in de serie

President Donald Trump
Nieuws

Trump staat open voor gesprek met paus na stevige kritiek op immigratiebeleid

De Amerikaanse president Donald Trump zegt bereid te zijn om paus Leo XIV te ontmoeten. Dat vertelde hij in een interview met Politico. Trump stelde in datzelfde interview dat hij niet wist van de kritiek die de paus eerder op zijn immigratiebeleid u

Meerartikelen

Harimalala
Video

Mercy Ships biedt hoop: hoe één operatie Harimalala weer liet ademen

Harimalala uit Madagaskar leefde jarenlang met een snel groeiend gezwel in haar nek. De zwelling maakte tillen moeilijk, later zelfs slikken en ademen. Hulp was nergens te vinden, totdat de Africa Mercy aanmeerde. Aan boord van het ziekenhuisschip va

Jongerenkoor Chenánja
Video

Lied vol verwachting: Chenánja brengt krachtige kerstboodschap ten gehore

Het Reformatorisch Jongerenkoor Chenánja brengt een krachtige en sfeervolle uitvoering van Het volk dat in duisternis wandelt, opgenomen tijdens het kerstconcert in de Oude Kerk in Ede. De woorden uit Jesaja 9 klinken hoopvol en wijzen vooruit naar h

Advent
Video

Wat houdt Advent precies in? Bekijk de video

We leven in de Adventsperiode. Voor veel christenen is dit een tijd van verwachting en voorbereiding. Maar wat houdt Advent precies in en welke gebruiken horen daarbij? Credo maakte een duidelijke en toegankelijke video die laat zien hoe katholieken

Leander Janse
Video

Leander Janse legt uit waarom christenen soms net Jona zijn

Spreker Leander Janse laat zien hoe Jona niet alleen vlucht voor zijn opdracht, maar ook voor God: een herkenbare beweging voor veel gelovigen. Wat drijft ons om weg te lopen wanneer Gods weg moeilijk lijkt? En hoe openbaart God juist in onze vlucht

Hans Reinders
Column

Hoogbegaafden in de kerk: een mismatch?

Het winterwerk in kerken is een spannende tijd voor zowel de catecheten als voor de catechisanten. Spannend is het vooral voor catechisanten die zich ongemakkelijk voelen in groepen. Voor hen is catechisatie soms zelfs een lijdensweg. Dit zijn vaak c

Ds. A. C. Uitslag
Opinie

In de CGK worden feiten verdraaid en met modder gegooid

Met verbazing en verbijstering heb ik de column van collega Bram Hofland gelezen. Zijn pijn deel ik. Het verdriet om de situatie binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) ook. Zijn behoefte om met modder te gaan gooien bedroeft mij echter. Zi

Arsenal FC tijdens het seizoen 2024/2025
Nieuws

Voetballers Engelse topclub delen openlijk hun geloof: ‘Het brengt ons dichter bij elkaar’

Arsenal beleeft een van zijn beste seizoenen in jaren. De club staat bovenaan in zowel de Champions League als de Premier League. Opvallend: een grote groep spelers spreekt geregeld openlijk over hun christelijke geloof. Onder fans staan zij inmiddel

Parlementsgebouw Canada
Nieuws

Canada schrapt belangrijke uitzondering voor gelovigen in haatzaaiwet: christenen bezorgd

In Canada is een politieke beslissing genomen die veel gelovigen zorgen baart. Een parlementaire commissie heeft besloten een belangrijke bescherming voor religieuze sprekers uit de zogeheten haatzaaiwet te halen. Dat meldt Christian Daily Internatio

Kerk
Nieuws

Majed weigert Jemen te verlaten ondanks levensgevaar

In Jemen, een van de gevaarlijkste landen voor christenen volgens de Ranglijst Christenvervolging, is opnieuw een golf van hevige vervolging begonnen. Verschillende gelovigen zijn door de islamitische overheid gevangengezet en worden ondervraagd en g

Hasmonese stadsmuur
Nieuws

Archeologen ontdekken grote Hasmonese stadsmuur in Jeruzalem vlak voor Chanoeka

Vlak voor het Chanoekafeest hebben archeologen in Jeruzalem een bijzondere ontdekking gedaan. Dat meldt All Israel News. Tijdens de renovatie van het Tower of David Museum werd een groot deel van een oude Hasmonese stadsmuur gevonden. De vondst ligt

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar vertelt hoe een lezing van evangelist Jan van Dooijeweert hem voorgoed bijbleef

'Als ik Tilburg binnenrijd en ik zie al die flatgebouwen, dan draait mijn hart zich om in mijn lijf. Gaan nu al die duizenden mensen verloren?' Dit hoorde ds. J. Koppelaar evangelist Jan van Dooijeweert ooit tijdens een lezing zeggen. De woorden van

Ds. R. W. J. van Ommen
Nieuws

Nieuwe dominee voor NGK Daarlerveen: ds. R. W. J. van Ommen

De NGK te Daarlerveen beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. R. W. J. van Ommen (foto) nam het uitgebrachte beroep op hem aan. In het Overijsselse dorp volgt Van Ommen ds. H. J. Visser op. Laatstgenoemde predikant stapte in 2023 over