Seksueel grensoverschrijdend gedrag: wat David en Bathseba tot ons te zeggen hebben

God 15 februari 2022 Dirk van Genderen
Dirk van Genderen

Seksueel grensoverschrijdend gedrag. Mannen die zich ongewenst opdringen aan vrouwen. Vaak vanuit een machtspositie. En grenzen overgaan, waardoor vrouwen zich niet veilig meer voelen. De ene onthulling volgt momenteel op de andere. Ik denk dat heel wat mannen zich zorgen maken. Hoelang duurt het nog voordat er ook tegen hen aanklachten worden ingediend? En laten we maar niet denken dat het kerken voorbij zal gaan. Koning David kende ook die angst. Hoe lang kon hij zijn overspel met Bathseba verborgen houden? Hij dacht slim te werk te gaan, maar de Heere zag het. En confronteerde hem ermee.

Een oude zendeling keerde terug van het zendingsveld. In een kerk vertelde hij over zijn leven. Mensen keken tegen hem op en beschouwden hem als een bijna-heilige. Hij was zo door de Heere gebruikt! Een paar jongeren vroegen aan hem of hij nog wel eens last had van verleidingen tot zonde. "Wat dachten jullie", reageerde hij. "Ook al ben ik al ver in de zeventig, als ik een mooie vrouw zie, begint mijn hart nog steeds sneller te kloppen. Voortdurend moet ik dicht bij de Heere blijven en mijn ogen afwenden van de zonde."

Brandt er ook zo’n vuur in jouw hart voor een andere vrouw dan je eigen vrouw, wellicht de vrouw van een ander? In Gods naam, roep ik je toe: Blus dat vuur, in Gods kracht!

Laten wij mannen ons maar niets verbeelden. In 1 Korinthe 10:12 klinkt de waarschuwing: ‘Wie denkt te staan, laat hij oppassen dat hij niet valt.’
Veel mannen zullen als ze eerlijk zijn, erkennen dat zij dit soort gevoelens herkennen. Het kan zomaar gebeuren. En mogelijk geef je die gevoelens nog wel de ruimte ook. Misschien wel als een spannende ontsnapping uit een saaie alledaagse werkelijkheid. En ook incest is grensoverschrijdend seksueel gedrag, het is misdadig! Daarnaast kan de wijdverbreide verslaving aan porno net dat laatste zetje zijn om grenzen op te zoeken en over te gaan. Je geniet van wat je ziet op het scherm. Vergeleken daarmee is je eigen leven maar saai en is het nu echt zo erg om daarover te fantaseren?

Ik denk dat er heel wat gelovige mannen de Heere dankbaar zijn dat het (nog) niet daadwerkelijk tot seksueel grensoverschrijdend gedrag in hun leven is gekomen. Maar juich niet te snel. Weet u wat de Heere Jezus hierover zegt in de Bergrede? ‘Wie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, heeft in zijn hart reeds overspel met haar gepleegd’ (Mattheus 5:28).
En zeg ook niet te snel: ‘De satan verleidt mij telkens weer.’ Dat zal waar zijn, maar we zijn zelf verantwoordelijk voor onze daden. De dichter van Psalm 119 had dit begrepen: ‘Wend mijn ogen af, zodat zij niet zien wat nutteloos is’ (vers 37).

David was één van deze mannen. Terwijl zijn leger in de strijd was, bleef hij thuis, in Jeruzalem. Nadat David overdag op bed had gelegen, zegt 2 Samuel 11, ging hij tegen de avond naar het dak van zijn huis. Hij keek rond en zag een vrouw die zich aan het wassen was.
Er ontvlamt een begeerte in zijn hart. Wat een mooie vrouw… Wie zou het zijn? Hij geeft één van zijn knechten opdracht na te gaan wie zij is. Hij krijgt snel antwoord: ‘Het is Bathseba, de vrouw van Uria.’

Hier had David het vuur dat in zijn hart was ontbrand, nog kunnen blussen. Deze vrouw was van een ander, daar mocht hij niet aan komen.
Hoe is dat bij ons, mannen? Hoe is dat bij jou? Brandt er ook zo’n vuur in jouw hart voor een andere vrouw dan je eigen vrouw, wellicht de vrouw van een ander? In Gods naam, roep ik je toe: Blus dat vuur, in Gods kracht! Vlucht weg! Neem een vriend in vertrouwen, wees open over je worsteling, over je zondige begeerten, breng het in het licht, vraag om steun, om gebed.

Zo ver kan een kind van God in zonde vallen. Laten we ons maar niet wijsmaken, dat ons nooit zoiets zal overkomen.

Maar David zet door. Hij geeft opdracht die vrouw te halen. Misschien denkt hij: ‘Die vrouw is zo alleen, ik zal haar wat gezelschap bieden.’ Maar hij begeeft zich in een levensgevaarlijke situatie.
Vers 4 zegt: ‘Toen zij bij hem was gekomen, sliep hij met haar.’ Duidelijker gezegd: hij had seks met haar. Of Bathseba ermee instemde, wordt niet vermeld. Er was in ieder geval sprake van een machtsrelatie. Als de koning iets wil, zo’n man van God, dan ben je niet in staat weerstand te bieden…

Bathseba staat op, wast zich en gaat terug naar haar huis. Enkele weken later stuurt ze een bericht naar David: ‘Ik ben zwanger.’
David raakt in paniek. Wat moet hij doen? Dit mag niet bekend worden. Je leest niet ergens dat hij op dit moment zijn zonde aan de Heere belijdt en Gods weg zoekt in wat hij moet doen.

Er gebeurt nu bij David wat Jakobus 1:15 zegt – ‘Wanneer de begeerte bevrucht is, baart ze zonde. Wanneer de zonde volgroeid is, baart ze de dood.’
David ziet nog maar één uitweg. Uria, de man van Bathseba, moet zo snel mogelijk naar huis komen, om de nacht met zijn vrouw door te brengen. In een poging het te laten lijken dat zijn vrouw zwanger zal zijn van hem.

Zo ver kan een kind van God in zonde vallen. Laten we ons maar niet wijsmaken, dat ons nooit zoiets zal overkomen. Uria wordt door legeraanvoerder Joab met spoed naar huis gestuurd. David doet alsof hij geïnteresseerd is in de voortgang van de strijd, maar zijn doel is helder: ‘Ga naar uw huis en was uw voeten’ (vers 8). Hij moet naar Bathseba, dan is het kind van Uria. David laat zelfs een lekkere maaltijd voor hen bezorgen.

David is opgelucht. Uria is dood. Nergens lees je dat David in deze weken de Heere heeft gezocht om wijsheid, om bescherming, om zijn zonde te belijden.

David had het precies uitgedacht. Maar hij rekent buiten de trouw van Uria. Die weigert naar zijn huis te gaan en gaat in de poort van het paleis slapen. Als David het nog een keer probeert, antwoordt Uria: ‘De ark en Israël en Juda verblijven in tenten, en mijn heer Joab en de manschappen van mijn heer hebben in het open veld hun kamp opgeslagen; zou ik dan naar mijn huis gaan om te eten en te drinken en met mijn vrouw te slapen? Zo waar u leeft en uw ziel leeft, dat zal ik niet doen.’

Het gaat van kwaad tot erger met David. Zijn overspel mag niet openbaar worden. Hij bedenkt een nieuw plan. Nadat hij eerst Bathseba bij hem in huis had uitgenodigd, doet hij dat nu met Uria. ‘Hij maakt hem dronken.’ Dan zal hij wel naar zijn huis gaan. Maar ook dat plan mislukt.
David ziet nog maar één uitweg: Uria moet dood. Maar hoe? Hij geeft hem een brief mee als hij teruggaat naar het leger, met daarin zijn eigen doodvonnis.

Het is gruwelijk om te lezen: ‘Plaats Uria vooraan in de strijd, waar deze het hevigst is, trek dan van achter hem terug, zodat hij getroffen wordt en sterft’ (vers 15).
Zo sterft Uria. Als Joab aan David laat weten dat Uria dood is, reageert die, in een nieuwe boodschap aan Joab: ‘Laat deze zaak niet kwalijk zijn in uw ogen, want het zwaard verslindt zowel de één als de ander.’

David is opgelucht. Uria is dood, nu staat het hem vrij met Bathseba te trouwen. Nergens lees je dat David in deze weken de Heere heeft gezocht om wijsheid, om bescherming, om zijn zonde te belijden. Wel zegt vers 27: ‘Maar wat David gedaan had, was slecht in de ogen van de HEERE.’

Hoewel de Heere hem zijn zonde na de erkenning en belijdenis ervan volkomen vergeeft, is zijn leven erna nooit meer geweest zoals ervoor.

Uiteindelijk is het de Heere Zelf Die via Zijn knecht Nathan de koning confronteert met zijn zonde. En hoewel de Heere hem zijn zonde na de erkenning en belijdenis ervan volkomen vergeeft, is zijn leven erna nooit meer geweest zoals ervoor. Er komt strijd in zijn huis, David moet zelfs vluchten voor zijn eigen zoon.

Dat kan ervan komen als we eigen wegen gaan. Veel mannen, vaders hebben dit ervaren in hun eigen leven. Als seksueel grensoverschrijdend gedrag en/of overspel bekend wordt, betekent dat vaak het einde van hun huwelijk, hun relatie met hun kinderen, hun werk…

Moeten we nu met de veroordelende en beschuldigende vinger naar al die mannen gaan wijzen die gevallen zijn in deze zonde? Nee, ik denk dat het noodzakelijk is dat heel veel mannen hun hoofd buigen, in het besef dat ze ook niet vrijuit gaan.
Denk eens aan Johannes 8, waar de Schriftgeleerden en de Farizeeën een vrouw bij de Heere Jezus brengen, die op overspel is betrapt. Als Hij tegen hen zegt: ‘Wie van u zonder zonde is, laat die als eerste de steen op haar werpen,’ dan is er niemand die dat doet. Ze gaan allen weg, te beginnen bij de oudsten, tot de laatsten. Ze beseffen welke gedachten er in hun eigen hart zijn, wat ze zelf misschien wel gedaan hebben.

Mannen die grenzen over zijn gegaan, hebben zoveel pijn en leed veroorzaakt bij vrouwen. Vrouwen die zich er misschien zelf schuldig over voelen.
Laat elk bedrijf, elke organisatie, elke kerk ervoor zorgen dat slachtoffers in een veilige omgeving, binnen de organisatie, maar ook daarbuiten, hun verhaal kwijt kunnen. En neem dat serieus. En zorg voor begeleiding.

En hoewel we daar momenteel niets over horen, gebeurt het ook andersom. En zijn er mannen die het slachtoffer zijn van vrouwen die de grens zijn overgegaan. Al in Genesis 39 lezen we over de vrouw van Potifar, die haar ‘slaaf’ Jozef bij zich op de bank trekt om met hem te ‘slapen’. Wat een les leert Jozef ons hier: Hij vlucht bij haar vandaan, weg van de zonde, hoewel het hem onterecht jaren in de gevangenis brengt.

Misschien is het vandaag de dag dat je in actie moet komen. Om schoon schip te maken. Stel het niet uit. En ik hoop en bid dat, als je grenzen bent overgaan, je de stem van de Heere, van de Heilige Geest, zult horen. Dat je beseft: Er is er Eén Die precies weet wat ik doe, wat ik heb gedaan. En misschien klinkt het wel, zoals ooit tegen David: ‘U bent die man!’.
Kom dan tot bekering, kom tot inkeer, stop er vandaag nog mee, bied excuses aan, wees bereid de consequenties op je te nemen en vraag de Heere om vergeving. In oprechtheid.

Dirk van Genderen is Bijbelleraar. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Rose Docherty
Nieuws

Schotse vrouw (75) aangeklaagd: nodigde met bord bij abortuskliniek mensen uit te praten

In Glasgow is de 75-jarige Rose Docherty aangeklaagd omdat ze bij een ziekenhuis mensen uitnodigde om met haar te praten. Ze hield daarvoor een bord omhoog en schond volgens de aanklager de wet die een bufferzone in stand moet houden bij abortusklini

Handy en Mirjam Tims
Interview

Hun huwelijk viel uiteen, maar kerst bracht een nieuw begin: “God liet ons niet los”

De echtscheiding van Handy en Mirjam Tims maakte meer kapot dan lief was. Handy raakte dakloos en verslaafd, Mirjam bleef achter met de kinderen. Op eerste kerstdag vertelden zij in de kerstuitzending van Hour of Power hoe hun huwelijk vastliep en ho

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker: "Jezus zoekt geen bekeerde of vrome mensen maar zondaren"

"Wij denken wel eens dat Hij bekeerde mensen zoekt of mensen die heel vroom zijn en zich heel strak aan de wet houden. Maar wat denkt uzelf? Hij zoekt zondaren, want zo is mijn Jezus", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde dominee preekte onlangs uit

Bijbel in het Komba
Nieuws

Ghana's Komba-volk heeft voor het eerst volledige Bijbel in handen

Na zestien jaar vertalen aan een volledige Bijbel is deze afgelopen maand in het noordoosten van Ghana gepresenteerd. Nadat in de jaren 50 zendelingen er de eerste gemeente stichtten, is er nu ook de Bijbel beschikbaar. De Bijbel, die werd mogelijk g

Annelies Martijn
Video

Van topsport naar theologie: Annelies raakte gefascineerd door de Bijbel

Wat heeft topsport te maken met theologie en bezieling? In deze video van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) vertelt Annelies Martijn haar bijzondere verhaal. Hoewel ze zichzelf niet religieus noemt, raakte ze via filosofie en bijbeluit

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

3xM
Persbericht

45 jaar 3xM: stichting bereikt miljoenen in het moeilijkste zendingsgebied

Zo’n 85 miljoen views in een jaar tijd. De stichting 3xM, die dit jaar 45 jaar bestaat, bereikt via sociale media vele miljoenen mensen in landen als Pakistan, Somalië, Bangladesh en Japan met het Evangelie. “Deze moderne media maken het mogelijk om

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe

Meerartikelen

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg