Makkelijk scoren met een kinderboek over de evolutietheorie

Om christenen ertoe te bewegen de evolutietheorie te aanvaarden, is wel aangevoerd dat de tekst van Genesis bedoeld zou zijn als een uitleg op een niveau dat wij nog kunnen begrijpen. Wat er eigenlijk gebeurd is, is zo complex dat God als het ware op Zijn knieën is gaan zitten en het verhaal op sterk vereenvoudigde wijze heeft weergegeven. ‘Accommodatie’ heet dat in kindertaal. Calvijn zou daar zo’n beetje de uitvinder van zijn. Inderdaad kom je die gedachte bij Calvijn wel tegen. Het is alleen de vraag of hij die ‘theorie’ zo zou hebben toegepast als nu gebeurt om de evolutietheorie aanvaardbaarder te maken.

Onlangs verscheen er echter een kinderboek over de wording van het leven en van de verscheidenheid daarvan, geheel in de lijn van de evolutietheorie. Dat is vreemd. Het verslag in Genesis was toch nodig omdat de werkelijke geschiedenis te ingewikkeld was om zomaar aan mensen te vertellen, laat staan aan kinderen? Blijkbaar klopt er er iets niet met de gedachte van de accommodatie. Het was wel degelijk heel goed mogelijk om in kindertaal gewoon het gebeuren in termen van evolutie uit te leggen. Dat blijkt nu uit het boek Oer.

Maar waarom heeft God dan die andere manier van uitleggen gebruikt, terwijl Hij wist dat Hij het net zo goed rechtstreeks had kunnen vertellen, zoals het werkelijk gebeurd is? Waarom die tekst die de argeloze lezer voortdurend op het verkeerde been zet? Want het is toch geen wonder dat christenen en Joden de eeuwen door op basis van die tekst hebben aangenomen dat het menselijk geslacht begonnen is met letterlijk twee mensen, die Adam en Eva heetten? Evenzo hebben christenen altijd gemeend dat er geen dood was voordat de zogenaamde ‘zondeval’ had plaatsgevonden, en begrijpelijk met zo’n tekst in Genesis. Waarom heeft God toch zoveel misverstand geschapen door die Bijbeltekst?

Nu Oer er is moeten al die oude kinderbijbels maar gauw van de markt gehaald worden, want dan kunnen kinderen tenminste gevrijwaard worden van al die rare misverstanden die door de Bijbeltekst zijn opgeroepen. Zij kunnen nu in hun eigen taal kennis nemen van de manier waarop het leven zich ontwikkeld heeft en niet meer in de war gebracht worden door die oude verhalen van Adam en Eva en die slang en zo. Nu is het wachten nog op een nieuwe vertelling voor de volwassenen zodat ook zij dat vreemde Genesisverhaal kunnen inwisselen voor een ‘ongeaccomodeerde’ en toch goed te begrijpen uitleg van wat er gebeurd is bij de schepping.

Maar het blijft kriebelen dat God zo’n rare en ogenschijnlijk onnodige omweg gemaakt heeft bij het openbaren van het scheppingsgebeuren in de Bijbel. Als het evolutieverhaal zo simpel is dat je het aan een kind kan uitleggen, waarom heeft Hij dat dan niet gedaan? De eenvoudigste verklaring zou natuurlijk zijn dat het misschien toch geen omweg is en dat de beschrijving van Genesis gewoon wel klopt.

Een weerlegging van het gebruik van de notie van accommodatie kom je weinig tegen in de inmiddels aardig gegroeide lijst van boeken voor en tegen de acceptatie van de evolutietheorie door christenen. Toch is het een serieus probleem. Het verschijnen van het kinderboek Oer heeft dat, ongetwijfeld onbedoeld, duidelijk gemaakt. De auteurs nemen overigens wel een hele verantwoording op zich door kinderen een theorie als feit te presenteren terwijl daar nog volop controverse onder christenen over is. Zij kunnen de theologische consequenties van de evolutietheorie nog lang niet doorgronden en vallen dus gemakkelijk voor deze eenvoudige en aansprekende vertelling. Dat is wel erg makkelijk gescoord.

Bovenstaand artikel verscheen eerder op Zaut.org, een initiatief om een christelijk, actueel, profetisch en nuchter geluid te laten horen in Nederland. Klik hier om de website te bezoeken.

Lees ook: Cees en Corien geloven dat de oerknal een scheppingsdaad van God was.

Deel dit artikel op: