Hoe maken we onderscheid tussen de ware en valse kerk?

Column 28 april 2025 5 minuten Prof. dr. Willem J. Ouweneel
Prof. dr. Willem J. Ouweneel

Artikel 29 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis zegt (nieuwe versie): ‘We kunnen de ware kerk herkennen aan de volgende kenmerken: de zuivere prediking van het evangelie, de zuivere bediening van de sacramenten zoals Christus die heeft ingesteld, en de uitoefening van de kerkelijke tucht, om de zonden te bestraffen. Kortom, de ware kerk handelt in overeenstemming met de Bijbel, verwerpt alles wat daarmee niet overeenkomt en erkent alleen Jezus Christus als het Hoofd. Hierdoor kan men heel duidelijk de ware kerk herkennen en niemand heeft een geldig argument om zich van haar af te scheiden’.

Een dergelijke opsomming is wel erg ‘kerkgenootschappelijk’ gedacht. In de zestiende eeuw was dat ook wel begrijpelijk: je koos tussen de rooms-katholieke en de protestantse kerk (of eventueel de doopsgezinden). De Kanttekening in de Statenvertaling zegt bij de ‘grote’ hoer in Openbaring 17, dat het hier om de ‘afvallige kerk’ gaat, en even verder: de ‘afvallige Roomse Kerk’. Tja, wás het maar zo simpel. Vandaag beseffen we beter dat er heel wat ware gelovigen in die Roomse Kerk zijn (naast vele ‘meelopers’), en heel wat ‘meelopers’ in de protestantse kerken (naast veel ware gelovigen).

Een simpele indeling is niet meer mogelijk: vandaag kun je kiezen uit de katholieken en de oud-katholieken, uit veertien reformatorische kerkgenootschappen en uit een ongeveer even groot aantal evangelische en pinkstergemeenschappen, én nog uit anderhalf zo’n aantal aan buitenlandse kerken die in ons land vertegenwoordigd zijn. We beseffen al lang en breed dat niet één enkele van die pakweg vijftig kerken of gemeenschappen DE ‘ware kerk’ is. Om te weten wat de ‘ware kerk’ is, moet je mijns inziens niet bij artikel 29, maar liever bij artikel 27 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis zijn: ‘Wij geloven dat er één algemene, universele Kerk is. Dit is een heilige gemeente en samenkomst van alle ware gelovigen, die al hun zaligheid verwachten van Jezus Christus. Zij zijn gewassen door zijn bloed, geheiligd en verzegeld met de Heilige Geest’.

Praatmee

Beluister onze podcast

#370 Jeffrey & dr. Wim Dekker over radicale evangelisten, LHBTI en een opmerkelijke rechtszaak
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Mirjam Bikker en Henri Bontenbal
Nieuws

Tweede Kamer gaat in debat over Gaza; CU en CDA steunen voorstel

De Tweede Kamer komt binnenkort terug van reces om te debatteren over de steeds verder verslechterende situatie in de Gazastrook. Aanleiding is de dringende humanitaire nood in het gebied, die volgens meerdere partijen niet kan wachten tot na het zom

Ds. J. Belder
Video

Volgens ds. Belder is spotten met Gods dienstknechten niet onschuldig

In 2 Koningen 2 lezen we hoe tweeënveertig jongens de profeet Elisa uitschelden. Elisa vervloekt hen in de naam van God, waarna twee beren uit het woud komen en de jongens verscheuren. Het is een gebeurtenis die veel christenen doet huiveren, maar di

Sean Feucht
Nieuws

Kerk in Canada beboet na 'illegale' samenkomst met aanbiddingsleider Sean Feucht

Een Spaanstalige kerk in het Canadese Montreal heeft een boete van 2.500 Canadese dollar (ruim 1.500 euro, red.) gekregen. Aanleiding is een aanbiddingsbijeenkomst met de Amerikaanse evangelist en aanbiddingsleider Sean Feucht. De gemeente Ministerio

Jan Hoek
Podcast

Jan Hoek: “Seksuele ethiek raakt kern van het evangelie”

“De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) bevindt zich in een spanningsveld als het gaat om ethische onderwerpen zoals huwelijk en seksualiteit. Besluiten en uitspraken over seksuele ethiek raken de kern van het evangelie.” Dit stelt theoloog Jan Hoek

Taybeh
Nieuws

Kerkleiders uiten zorgen na incidenten op de Westelijke Jordaanoever

Christelijke leiders in Jeruzalem hebben hun bezorgdheid uitgesproken over recente onrust in en rond het overwegend christelijke dorp Taybeh op de Westelijke Jordaanoever. In de afgelopen periode deden zich daar meerdere incidenten voor, waaronder br

Cuba
Nieuws

Druk op christelijke leiders in Cuba neemt toe: religieuze vrijheid ingeperkt

De druk op christelijke leiders in Cuba neemt opnieuw toe. Pastor Maikel Pupu Velázquez verdween op 9 juli voor veertien uur, kort nadat hij epilepsiemedicatie had afgeleverd bij de kleindochter van Marta Perdomo Benites. Haar zonen zitten al sinds d

India
Nieuws

Katholieke zusters opgepakt in India: beschuldigingen leiden tot woede onder christenen

Twee katholieke zusters uit Kerala zijn op 25 juli gearresteerd op het treinstation van Durg, in de Indiase deelstaat Chhattisgarh. Ze werden beschuldigd van mensenhandel en illegale bekeringen. Ook een jonge man die hen begeleidde werd vastgezet. He

Pakistan
Nieuws

Pakistaanse christen (14) gedwongen bekeerd tot de islam en gescheiden van familie

Een 14-jarige christenjongen is in Pakistan door zijn islamitische werkgever gedwongen om zich tot de islam te bekeren en wordt sindsdien gescheiden en onbereikbaar gehouden voor zijn familie. Dat meldt advocaat Tahir Naveed Chaudhry, die de familie

Meerartikelen

Celebrating Jesus Amazing Grace Event
Persbericht

Canal Praise Parade kleurt de grachten van Amsterdam met lofprijs

Op zaterdag 6 september 2025 wordt het centrum van Amsterdam gevuld met lofprijs, gebed en een krachtige boodschap van hoop tijdens het Celebrating Jesus Amazing Grace Event. Dit evenement, georganiseerd door Stichting Celebrating Jesus Ministries, v

David de Vos
Nieuws

David de Vos onderneemt juridische stappen na mogelijke auteursrechtschending

Internetevangelist Jos van Evangeliseer.nl uit openlijk kritiek op David de Vos, die volgens hem een verwaterde versie van het evangelie brengt. De kritiek leidde tot juridische stappen van De Vos, die stelt dat zijn auteursrechten zijn geschonden. J

Aanbidden in de kerk
Verdieping

Hoe reageren we op de groeiende interesse in het christelijk geloof?

Jarenlang werden we in Nederland geconfronteerd met sombere berichten over religie en kerkbezoek. Rapporten voorspelden een gestaag uitstervende kerk, maar opeens hoort Martine Versteeg van Missie Nederland overal om zich heen kleine, hoopvolle signa

Rien van der Maas
Opinie

Tijd voor een nieuwe uitleg over de terugkomst van Jezus

'De eschatologie, oftewel de leer over de eindtijd, is een zwak onderdeel van het christelijk geloof', betoogt schrijver Rien van der Maas. 'Al snel na de apostolische tijd was er verwarring over Jezus’ terugkomst. Hét Bijbelboek over de eindtijd, Op

Christenen in Kazachstan
Getuigenis

Opwekking onder Oeigoeren in Kazachstan: "Jezus verschijnt in dromen"

In het stille en uitgestrekte oosten van Kazachstan, vlakbij de Chinese grens, voltrekt zich een bijzonder geestelijk werk. Te midden van eeuwenoude tradities en een sterk islamitische omgeving, ontdekken steeds meer Oeigoeren het Evangelie van Jezus

Austin Osazuwa
Interview

Austin Osazuwa: "God gebruikt migratie om ons uit onze comfortzone te halen"

Migratie wordt in de samenleving vaak gezien als een probleem of bedreiging. Maar wat als het juist een instrument in Gods handen is? In zijn boek Grenzeloos Geloof stelt Austin Osazuwa precies die vraag. Hij koppelt Bijbelse migratieverhalen aan mod

Indonesie
Nieuws

Kinderen gewond bij aanval op kerk in Indonesië

Een groep moslimmannen heeft zondag een kerk van de Indonesian Faithful Christian Church (GKSI) in het Indonesische Padang Sarai aangevallen. Tijdens een kerkdienst en zondagsschool voor zo’n dertig kinderen en hun ouders drongen de mannen met geweld

begrafenis
Nieuws

Nigeria: 27 christenen begraven na brute nachtelijke aanval

In Nigeria is vrijdag 25 juli een massale begrafenis gehouden voor 27 christenen die tien dagen eerder in hun dorp Bindi-Jebbu in de staat Plateau waren vermoord. De slachtoffers, waaronder ouderen en kinderen, kwamen om toen gewapende islamitische F

Ds. W. J. van den Brink
Video

HHK-predikant: "Leef mee met mensen die een dierbare verloren"

In elke kerk zijn er mensen die door de jaren heen afscheid moesten nemen van een dierbare. Soms heel recent, soms al langer geleden. Het is dan belangrijk dat je als gemeente je medeleven betuigt aan nabestaanden, vooral op de specifieke datum waaro

Cairo
Nieuws

Egyptische bekeerling aangeklaagd voor terrorisme na aanvraag nieuw identiteitsbewijs

Een Egyptische man die zich in 2016 bekeerde van de islam tot het christendom, is in Egypte aangeklaagd voor terrorisme. De aanleiding: hij vroeg om een nieuw identiteitsbewijs waarin zijn nieuwe geloofsovertuiging zou worden erkend. Dat meldt de Bri

Ds. John de Groot
Nieuws

Ds. John de Groot: “Kerkbestuur PKN spreekt zich soms eenzijdig uit”

Volgens ds. E. J. (John) de Groot (foto) leeft er onder sommige leden van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) onvrede over de manier waarop de kerk zich in het publieke debat positioneert. In een recente themapodcast van Cvandaag besprak hij same

Pakistan
Nieuws

Hulpactie om honderden christelijke families in Pakistan te bevrijden uit moderne slavernij

Een Amerikaanse christelijke hulporganisatie is een campagne gestart om meer dan honderd christelijke gezinnen te bevrijden uit schuldslavernij in de baksteenindustrie van Pakistan. Ondanks dat de praktijk sinds 1992 wettelijk verboden is, blijven du