Tijdens de tentoonstelling ‘Israël onder de loep’ ontdek je dat Israël géén koloniaal project is

Onlangs opende in het Israëlcentrum in Nijkerk de interactieve tentoonstelling: ‘Israël onder de loep’. Tijdens een unieke belevenis gaan bezoekers op ontdekkingsreis door de wonderlijke geschiedenis van Israël. Ook krijgen zij de kans om in de huid van een archeoloog te kruipen. Alexander Blom, een van de initiatiefnemers van ‘Israël onder de loep', vertelt hoe een serie op Family7, die zijn zoon keek, de inspiratie van de tentoonstelling was. Nu antisemitisme de kop opsteekt, acht Blom het cruciaal om je in Israël te verdiepen. Blom: “Je ontdekt dat Israël helemaal geen koloniaal project is.”
“Als je de tentoonstelling binnenstapt, kom je als eerste bij de Klaagmuur terecht. Dat is het beginpunt. Vervolgens brengt een oude lift je diep onder de oude stad van Jeruzalem. Hier is de kans levensgroot dat je zomaar op allerlei archeologische opgravingen stuit, zoals bijvoorbeeld scherven uit tijd van koning David of de Dode Zeerollen", vertelt Blom als hem gevraagd wordt wat er voor de bezoeker allemaal te zien en te beleven is. "Middels audioverhalen krijgen bezoekers te horen wanneer, waar en hoe deze ontdekkingen gedaan zijn en ook welke betekenis ze hebben. Daarnaast vind je in de tentoonstelling ook een reusachtige tijdlijn van de ontstaansgeschiedenis van het volk Israël”, vertelt Blom.
“Als je iets verder loopt, kom je het verhaal tegen van Gila Cook. Zij was in 1993, samen met andere archeologen, bezig met opgravingen in het uiterste noorden van Israël, vlak bij de historische stad Dan”, vervolgt hij. “Op dat moment zijn archeologen al tientallen jaren met archeologisch onderzoek bezig. Na een lange, saaie dag vindt Cook een heel klein stukje steen. Dat blijkt uiteindelijk de wereldbekende Tel Dan-inscriptie te zijn, waarmee het bestaan van het huis van David wordt aangetoond. Dat was sensationeel, omdat er op dat moment buiten de Bijbel nog geen andere bron was die aantoonde dat het huis van David daadwerkelijk bestond. Wat voorheen door veel wetenschappers als een soort mythe gezien werd, bleek uiteindelijk wel echt bestaan te hebben. Hierdoor veranderde de visie van archeologen en wetenschappers op de Bijbel voorgoed. Onderweg krijgt de bezoeker nog veel meer van dat soort vondsten aangereikt.”
Maar dat is niet alles, zegt Blom. “Aangezien het een nauwkeurig klusje is om alle vondsten te onderzoeken, is er zelfs een laboratorium nagebouwd. Daar kunnen bezoekers zelf in de huid van een archeoloog kruipen en ervaren wat het is om archeologische proefjes te doen. De verhalen uit de Bijbel komen zo tot leven."
Blom vertelt dat de plannen voor tentoonstelling al ver voor 7 oktober gemaakt waren: de dag waarop Hamas Israël binnenviel en 1200 Israëli's in koelen bloede doodde. Sterker nog, zijn eigen zoontje speelde daar een bijzondere rol in. “Een paar jaar terug, hij was destijds een jaar of acht, keek hij een kinderserie op Family7 over Bijbelse archeologie. En daarin lieten ze zien dat datgene wat ze in de grond vonden, ook daadwerkelijk uit de tijd van de Bijbel komt. Toen mijn zoontje dat zag, zei hij: ‘Hé, al die verhalen die je mij uit de Bijbel vertelt, zijn dus echt waar!' Ik vond dat zo bijzonder, want klaarblijkelijk was dit voor hem de bewijslast die hij nodig had om te geloven dat de Bijbel betrouwbaar is.. Dat is ook de inspiratie voor deze tentoonstelling gebleken.”
De medewerker van Christenen voor Israël vertelt wel dat de tentoonstelling in een ander licht is komen te staan sinds de oorlog op 7 oktober uitbrak en sindsdien het antisemitisme wereldwijd opborrelt. “Wat je merkt bij veel mensen die tegen Israël zijn of die niet blij met Israël zijn, is dat ze het land en de staat als een koloniaal project zien dat in 1948 begonnen is. In de tentoonstelling kom je erachter dat het daadwerkelijke bestaan van Israël en het Joodse volk al duizenden jaren teruggaat, en dat ze dus volkomen het recht hebben om daar te zijn. Het is dus niet zo dat Israël ontstond op het moment dat veel Europese Joden na de Holocaust uit Europa vluchtten.”
Mede vanwege dit opborrelende antisemitisme acht Blom het belangrijk dat mensen zich in de geschiedenis van Israël verdiepen. “Als je Israël onder de loep neemt, dan zie je wat er gaande is en kom je erachter dat Israël geen koloniaal project is. Wat we nu in de maatschappij zien is dat weinig mensen echt bereid zijn om zich in de geschiedenis van Israël te verdiepen, wat ervoor zorgt dat er allemaal beschuldigingen aan het adres van Israël geuit worden die niet kloppen. Dan is het heel belangrijk dat je het land onder de loep neemt en dat je voorkomt dat je niet meegesleept wordt in allerlei antisemitische denkbeelden die vaak uit onwetendheid voortkomen.”
Het Israëlcentrum werd onlangs nog door aanhangers van Extinction Rebellion met verf beklad, maar volgens Blom hoeven bezoekers van de tentoonstelling niet bang te zijn voor ongeregeldheden. “Dit was een uitzondering. In het geval van calamiteiten zijn we goed voorbereid. Als er iets zou gebeuren, wordt dat direct in de kiem gesmoord. Het Israëlcentrum is een veilige plek. Je hoeft je nergens zorgen over te maken als je naar de tentoonstelling wil komen.”
De tentoonstelling 'Israël onder de loep' is gratis te bezoeken. Dat is een bewuste keuze, vertelt Blom. “We willen het gewoon zo breed mogelijk beschikbaar maken. Naast de tentoonstelling hebben we ook een hele leuke winkel waar je allerlei spullen kunt kopen die rechtstreeks uit Israël komen. Ook hebben we een bezoekerscentrum waar je tijdens de lunch van een heerlijke kom soep kunt genieten. Er is echt van alles te doen en voor ieder wat wils.”
Christenen voor Israël bouwt elk jaar mooie zomertentoonstellingen. In de afgelopen jaren kwamen er vele tienduizenden bezoekers langs in het Israëlcentrum. Israël onder de Loep’ is geschikt voor alle leeftijden en gratis te bezoeken tot en met 31 oktober. Begin juni werd de tentoonstelling door opperrabbijn Binyomin Jacobs en Fentay Alamu van de Israëlische ambassade geopend.
Praatmee