Johan van Arnhem (44) is al meer dan 20 jaar leraar in het reformatorisch basisonderwijs: “We moeten de barricade op”

Gesponsord 10 maart 2023 En dan ben je leraar
Johan van Arnhem

“De kinderen die aan je toevertrouwd worden, mag je elke dag wat meegeven uit Gods Woord. Dat is het allermooiste wat er is”, vertelt Johan van Arnhem. Van Arnhem is inmiddels al meer dan 20 jaar leerkracht in het reformatorisch basisonderwijs en geniet met volle teugen van zijn werk, waarin geen dag hetzelfde is. De leerlingen iets meegeven uit Gods Woord en hen klaarstomen voor de toekomst, dat is wat het leraarschap voor hem inhoudt. Cvandaag sprak met de leraar over zijn motivatie om meester te worden, de toekomst van bijzonder onderwijs én de broodnodige aanwas van nieuwe leerkrachten.

Een aantal jaren werkte hij als directeur op een basisschool op Urk, maar toch keerde hij terug naar de Koning Willem-Alexanderschool in Staphorst, waar hij al sinds jaar en dag als meester in de bovenbouw werkt. Maar hoe kwam zijn motivatie om leraar te worden eigenlijk tot stand? “Ik ben geadopteerd en mijn adoptievader zat zelf ook in het onderwijs. Thuis krijg je dan de verhalen mee. Daarnaast had ik op school in groep vijf een meester die geweldig mooie Bijbel- en geschiedenisverhalen kon vertellen. Hij had ook een geschiedenisclub en een plantengroep, waar ik op de woensdagmiddag naar toe ging. Fantastisch vond ik het.”

"Hij was de eerste die bij mij op kraamvisite geweest is"

Deze meester, meester De Frel, wakkerde het vlammetje om leraar te worden al op jonge leeftijd aan bij Van Arnhem. De twee kwamen al eerder met elkaar in aanraking, al heeft Van Arnhem daar zelf weinig van meegekregen. “Toen ik in Nederland aankwam, was ik zeven maanden oud. Meester De Frel was vanuit Rotterdam naar Staphorst verhuisd om hier als meester te gaan werken. Hij was de eerste die bij mij op kraamvisite geweest is, begreep ik later. Vervolgens kwam ik hem in groep 5 opnieuw tegen, maar daarna scheidden de wegen natuurlijk. Ik kwam op het voortgezet onderwijs terecht en dan moet je al vrij snel, midden in je onstuimige puberteit, nadenken over de vraag: ‘Wat ga je hierna doen?’ Ik vulde een test in en ik ben de PABO gaan doen.”

De paden van Van Arnhem en meester De Frel zouden elkaar later opnieuw kruisen. “Toen de PABO er bijna op zat, ben ik de LIO-stage (afstudeerstage lerarenopleiding, red.) gaan lopen. Ik kon op mijn vroegere basisschool terecht en uitgerekend bij mijn oude meester kon ik de LIO lopen en daarna ook afronden. De Frel is later naar het voortgezet onderwijs gegaan, maar werkt nog af en toe een dag in het basisonderwijs. Als we elkaar tegenkomen, dan hebben we het er nog wel eens over. Het is heel bijzonder dat onze levensloop op meerdere momenten bij elkaar kwam. Hij heeft echt het vlammetje bij mij aangewakkerd.”

Tegelijkertijd heeft de leerkracht naar eigen zeggen altijd wel rekening gehouden met het feit dat hij later voor de klas zou komen te staan. “Wat ik van mezelf wist, is dat ik vrij toegankelijk ben en makkelijk contact met mensen kan maken. Ik was als kind ook wel een leerling die graag de leiding en het initiatief nam in dingen. Als we bijvoorbeeld politie en boefje speelden, deelde ik altijd wel de lakens uit. Dat is ook wel een beetje het aard van het beestje, zo eerlijk moet ik ook zijn.”

"Elke dag gaat Gods Woord open"

“Het is een pedagogisch en sociaal vak waarin je met kinderen te maken krijgt die je toevertrouwd worden. Je bent met ‘levend materiaal’ bezig en elke dag is anders”, zegt Van Arnhem als ik hem vraag wat het leraarschap zo mooi maakt. “Er zijn ouders die vertrouwen hebben in een school en hun kinderen hier aanmelden. Je moet je realiseren dat het grootste deel van de opvoeding van een kind in een schoolklas plaatsvindt. Dat geeft veel verantwoordelijkheid. Je probeert leerlingen voor te bereiden op de stap vanuit het ietwat beschermde wereldje naar het voortgezet onderwijs, waar ze met anderen in aanraking komen. Je wilt hen een aantal dingen meegeven en dan vooral uit de Bijbel. Dat is trouwens het allermooiste van werken op een school met de Bijbel: elke dag gaat Gods Woord open. De lessen die in de Bijbel staan, trek je door naar het hier en nu en probeer je zo concreet mogelijk voor de leerlingen te maken.”

De klas (groep 8) van Van Arnhem

Daarbij gaat Van Arnhem ook gevoelige maatschappelijke thematiek zoals de huidige genderdiscussie of alle ontwikkelingen rondom LHBTI niet uit de weg. Al dan niet deels gedwongen, vertelt de leerkacht. “Dat zijn thema's die spelen, maar hoe gaan wij dat die kinderen vertellen? De overheid wil nu al dat wij eigenlijk in de klas geen onderscheid meer maken tussen jongens of meisjes, alsof de verschillende geslachten niet langer bestaan. Ik vraag me wel eens af waarom iemand die zich ‘anders’ voelt dat wel volop mag roepen, maar waarom mogen wij niet zeggen dat we in de schepping geloven en dat er zowel man als vrouw geschapen is?”

"Nu hebben we nog een school met de Bijbel, maar hoe lang zal dat nog duren?"

Het zijn ontwikkelingen die de leerkracht soms met lede ogen aanziet. “De volgende zorg die direct in het het verlengde hiervan ligt, is hoe lang het bijzonder onderwijs nog in zijn huidige vorm kan blijven bestaan. Nu hebben we nog een school met de Bijbel en krijgen we nog subsidie van de overheid. Maar hoe lang zal dat nog duren? Het klinkt misschien wat somber, maar ik denk dat de regels steeds strakker worden en het op een gegeven moment bijna onmogelijk zal worden om vanuit onze christelijke identiteit onderwijs te blijven geven. Maar wat dan? Gaan wij dan overstag of zeggen we: ‘Tot hier en niet verder’? Wat als de geldkraan dichtgedraaid wordt, hoe gaan we dan verder? Blijven we dan als reformatorische scholen onze poot stijf houden? Daar ben ik wel heel benieuwd naar en dat is zeker een punt van zorg.”

"Het hele punt van demonstreren binnen onze gezindte ligt best gevoelig, dat weet ik. Maar ik ben wel van mening dat we ons geluid veel meer moeten laten horen", zegt Van Arnhem vervolgens. "We zouden ons met z'n allen veel sterker moeten maken in Den Haag, door bijvoorbeeld flink te lobbyen, zoals de Reformatorische Ouder Vereniging (ROV) dat ook al doet. We zouden daar wat mij betreft veel strijdvaardiger in mogen zijn; laat het maar wat schuren. Laten ze maar komen kijken op onze scholen. We boeken prachtige resultaten, waarom zouden we dan niet mogen zijn wie we zijn? Honderd jaar geleden hebben we ervoor gevochten dat bijzonder onderwijs gesubsidieerd werd. Nu hebben we die subsidie en laten we het bij wijze van spreken over z'n kant gaan. We zijn soms echt te braaf", is de leerkracht van mening.

"Vooral mensen die in het bedrijfsleven zitten, altijd maar met targets moeten werken en doelen moeten halen, staan steeds meer open voor een switch naar het onderwijs"

Hebben deze ontwikkelingen ook invloed op het lerarentekort dat ook binnen het reformatorische onderwijs aanwezig is? Van Arnhem: "Ongetwijfeld speelt dat een rol. Hoewel, ik was pas op een loopbaanevent in het AFAS Theater waar ik een standje had van ‘En dan ben je leraar.’ Hier ben ik als projectleider aan verbonden. Als ik dan hoor hoeveel mensen er zijn, die zeggen: ‘Het onderwijs lijkt me toch wel wat’, is het niet enkel negatief gesteld. Vooral mensen die in het bedrijfsleven zitten, altijd maar met targets moeten werken en doelen moeten halen, staan steeds meer open voor een switch naar het onderwijs. Men wil niet alleen maar enorm verdienen, maar ook wat meegeven aan de jeugd en iets voor de maatschappij betekenen. Ik proef dat bij veel mensen.”



Prachtig beroep
Volgens Van Arnhem kleeft er ten onrechte een negatief sentiment aan het werken in het basisonderwijs. "Het gaat vaak over werkdruk of te lage lonen, maar ik zou willen zeggen: kijk eens wat voor prachtig beroep het leraarschap is. Je mag kinderen elke dag vertellen over wie de Heere is en je mag hen voorbereiden op het leven dat voor hen ligt. In de weg daarnaartoe speel je een cruciale rol. Dat geluid zou veel meer benadrukt moeten worden." 

Inmiddels is Van Arnhem al meer dan 20 jaar actief als leerkracht. Wat zijn momenten die hem in het bijzonder zijn bijgebleven? "Op school hebben we hier altijd een keer per jaar een projectweek, waarin we aan een thema werken. Projecten vind ik fantastisch, dus pak ik het altijd veel te groots aan", zegt Van Arnhem lachend. "Leerlingen blijven dan gerust tot vijf uur op school zitten of offeren er soms hun vrije zaterdag voor op. Geweldig. Als je oud-leerlingen dan jaren later tegenkomt, beginnen ze er altijd over dat ze zo van die projecten genoten hebben. Dat is mooi om te horen, tegelijkertijd denk ik dan wel: 'Heb je ook nog meer opgepikt, bijvoorbeeld van de Bijbelverhalen die verteld zijn? Dan besef ik weer dat we een mooie, maar ook heel verantwoordelijke taak hebben."

Beluister onze podcast

#373 Jeffrey & Petra van de Weetering over Israël, de kerk en geloven vanuit de schuilkelder
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Bijbel
Persbericht

Project Statenvertaling 2027 van start: 'Statenvertaling vraagt dringend om onderhoud'

Statenvertaling 2027 is een project om de Statenvertaling beter leesbaar te maken voor mensen van nu. De eeuwenoude Bijbelvertaling ademt eerbied voor God en spreekt in vertrouwde taal tot de harten van haar lezers. De Statenvertaling zoals die er nu

Nigeria
Nieuws

Terreurkampen van islamitische Fulani-milities in Nigeria vol met christelijke gijzelaars

In Nigeria worden honderden christenen geketend vastgehouden door extremistische Fulani-milities. Dat blijkt uit getuigenissen van overlevenden en rapporten van mensenrechtenorganisaties. Ondanks herhaaldelijke waarschuwingen grijpt de Nigeriaanse ov

moskou
Nieuws

Russische voorganger veroordeeld tot vier jaar strafkamp na preek tegen oorlog

De Russische voorganger Nikolay Romanyuk (63) is deze week veroordeeld tot vier jaar in een strafkamp. De rechtbank achtte hem schuldig aan het doen van “publieke oproepen tegen de veiligheid van de Russische Federatie”. Aanleiding was een preek die

Damesensemble Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt op prachtige wijze Psalm 43

"Berust in 's HEEREN welbehagen. Hij doet welhaast Uw heilzon dagen. Uw hoop herleev' naar Zijn gebod. Mijn redder is mijn God.' Deze woorden vinden we in het vijfde vers van Psalm 43. Damesensemble Yerusha vertolkte dit vers op schitterende wijze ti

Evangelist Johan Krijgsman
Video

GerGem-evangelist citeert ontroerende uitspraak van Schotse dominee over Jezus

'U hoort geen preek of Christus ligt - met eerbied gesproken - op Zijn knieën en roept u toe te komen en vergeving te ontvangen.' Deze uitspraak is afkomstig van de Schotse predikant Andrew Gray. In een recente toespraak gebruikte evangelist Johan Kr

Dr. Peter de Jong
Video

Dr. Peter de Jong over de zin en onzin van wetenschap

De wetenschap heeft onze maatschappij veel goeds gebracht. Denk alleen al aan de mogelijkheid om met acht miljard mensen samen te leven op deze planeet. Het is dan ook niet vreemd dat opiniemakers graag verwijzen naar “de wetenschap”. In zijn lezing

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker Rietje van Sluijs deelt ervaringen in podcast

In deze aflevering van 'De Wereld Rond' gaat Gerard in gesprek met Rietje van Sluijs. Samen met haar man Hans diende zij jarenlang als zendelinge in Indonesië. Rietje vertelt hoe ze Gods roeping op haar leven ervaarde, hoe ze Hans leerde kennen en ho

Wilkin van de Kamp
Video

Wat bedoelt Paulus met de gave van geloof? Wilkin van de Kamp legt uit

In deze overdenking legt Wilkin van de Kamp uit wat Paulus bedoelt met de gave van geloof uit 1 Korintiërs 12. Dit bovennatuurlijke geloof is een bijzondere belofte van God voor een specifiek moment of situatie. Aan de hand van Marcus 11 laat Wilkin

Meerartikelen

Jan Hoek en Mart-Jan Paul
Boekfragment

Hoe ontvingen profeten Gods boodschap? 5 uitdrukkingen uitgelicht

Er waren verschillende manieren waarop de profeten Gods boodschap konden ontvangen. We behandelen hieronder diverse uitdrukkingen die gebruikt worden: het horen van een stem, woorden van een engel, Geestvervoering, het komen van de Geest en de hand v

breek de stilte
Nieuws

Open Doors luidt noodklok: "Gruwelijk geweld tegen christenen in Sub-Sahara Afrika"

Geweldsincidenten in landen van Sub-Sahara Afrika zorgen al jaren voor enorme ontwrichting. Volgens de VN en onderzoekers is dit gebied inmiddels het epicentrum van jihadistisch terrorisme. Al jaren vraagt Open Doors aandacht voor deze regio. Met een

Tweede Kamer
Nieuws

SGP en ChristenUnie zien niets in uitbreiding embryo-onderzoek, CDA twijfelt

De Tweede Kamer debatteerde deze week om het verbod op het kweken van embryo’s voor wetenschappelijk onderzoek op te heffen. Dit wetsvoorstel – afkomstig van D66 en VVD – roept de vraag op hoe beschermwaardig het menselijk leven vanaf het prilste beg

abortus
Opinie

Abortus: een vorm van anticonceptie of toch niet?

Het interview met gynaecoloog Gunilla Kleiverda dat verscheen in de NRC van 11 juli roept vele vragen op. Volgens Kleiverda moeten we af van het onderscheid tussen anticonceptie en abortus. Dit identiek verklaren staat voor een hachelijke ontwikkelin

Stier
Interview

Christian Stier over Israël en profetieën: "Bij veel christenen is sprake van een blinde vlek"

Is het moderne Israël de vervulling van profetieën uit het Oude en Nieuwe Testament? En wat betekent dit voor onze houding als gelovigen tegenover het Joodse volk? In zijn boek Israëls terugkeer & herstel stelt schrijver en Bijbelleraar Christian Sti

Sarah en Jan
Video

Beautyvlogger Sarah Marikh aanstaande zondag te gast in Hour of Power

Als beautyvlogger richtte Sarah Marikh zich vooral op de buitenkant. Maar toen ze haar zus radicaal zag veranderen door het geloof, werd ze nieuwsgierig. Ze ging mee naar de kerk, liet zich dopen en maakte een keuze die alles veranderde: "Radicaal va

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker waarschuwt voor lege prietpraat van de wereld

Laten we de ander weten om Wie het in ons leven draait? Die vraag stelde ds. M. Messemaker in een recente preek. De hervormde predikant merkte op dat we het als christenen misschien veel makkelijker vinden om met anderen te spreken over voetbal of Fo

Sarah Floor
Video

Christelijke zangeres Sarah Floor brengt opnieuw single uit: 'God van Wonderen'

'God van Wonderen', zo heet de derde en pas verschenen single van de christelijke zangeres Sarah Floor. Net als haar eerste twee nummers 'Yeshua' en 'Vrucht van de Geest' werd ook haar derde single opgenomen met muzikanten van de multiculturele gemee

Ayla
Video

Hoe Ayla’s hart veranderde aan boord van een ziekenhuisschip

Als kinder-IC-verpleegkundige stapte Ayla aan boord van de Global Mercy om te helpen levens te veranderen. Wat ze niet had verwacht, was dat haar eigen leven diepgaand zou veranderen. Aan boord ontdekte ze Gods liefde, vond ze genezing en kreeg ze ee

Ds. Kot
God

Ds. Kot via Refoweb: “Rechtvaardigen leven uit geloof én doen goede werken”

In de vragenrubriek van Refoweb reageerde ds. A. Kot (foto) onlangs op een vraag over Mattheüs 25 en Psalm 146, waarin rechtvaardigen worden beschreven als mensen die anderen dienen. De vraagsteller gaf aan dat hij in zijn omgeving wel gelovigen herk

Paul Visser
Video

Volgens ds. Paul Visser is genade all-inclusive: bekijk de video

In een krachtige videoboodschap neemt ds. Paul Visser ons mee in de diepe waarheid van Romeinen 3 en 6. Paulus windt er geen doekjes om: “Allen hebben gezondigd en missen de heerlijkheid van God.” Hoe zwaar we ook wegen in eigen ogen, we worden te li

Naomi Oosterhof
Podcast

Beluister deze podcast over samen geloven in een ongelovige wereld

Hoe leef je als christen in een wereld waar velen je geloof niet begrijpen? In deze aflevering van De Geloofwaardige Podcast hoor je van Naomi Oosterhof (foto) hoe belangrijk het is om elkaar op te zoeken in dat zwoegen. God roept ons niet op tot een