In dit artikel deelt relatiecoach Martin de Jong het verhaal van een van zijn cliënten. Het verhaal gaat erover hoe belangrijk het is om conflicten met je partner openlijk te bespreken in plaats van weg te kroppen. Binnenkort geeft Martin een gratis workshop om jou meer inzichten in je relatie te geven. Meld je hier aan!

Een maand voordat ze beiden voor me zaten, had ik een sessie gepland met Evert-Jan. Bij zijn binnenkomst zag ik al dat er “zwaarte” was. Zijn gebruikelijke succesverhalen over het bedrijf ontbraken. Terwijl ik probeerde in te voelen waarmee hij zou komen, opende hij het gesprek zelf al: “Alles kan me gestolen worden als mijn relatie maar niet op de klippen loopt…”, zei Evert-Jan. Tien minuten heb ik hem laten uitrazen en leeglopen. Het liep allemaal niet met zijn grote liefde, Simone. Er was doorlopend ruzie over de meest kleine futiliteiten, waarna de verbinding steeds voor een paar dagen werd doorbroken.

“En nu is de vraag of ik dat wil oplossen?”, reageerde ik toen nadat hij een stilte liet vallen. Voordat ik de grap kon laten landen, bevestigde hij: “Hoe fix ik dit? Heb je een tip voor me om dit zo snel mogelijk op te lossen?” Het ‘quick fix’ karakter van zijn vraag liet me lachen. Sommige oplossingen zijn niet plug-and-play, al wil de maatschappij waarin we leven ons dat soms laten geloven. Ik besloot zijn vraag provocatief te beantwoorden: "Je vrouw veranderen gaat je niet lukken. Nu niet en nooit niet.”

De quick fix die hij gewend was in te zetten bij het oplossen van problemen in z’n bedrijf zou hem bij Simone echt niet lukken. Een opstandige of slecht presterende verkoper kun je na een paar goede gesprekken en een waarschuwing de laan uitsturen, maar dat werkt niet bij huwelijken. Tenminste, niet als Martin je coach is.

Je kan relatiecoach Martin live in actie zien tijdens zijn gratis workshop voor een betere relatie waarin het doel is om jou meer inzichten te geven in je relatie! Meld je hier aan!

Inmiddels had ik mijn vermakelijke blik vervangen door een serieuze. Ik stelde voor dat het tijd was om hiermee echt aan de slag te gaan. Dus, stoppen met het zoeken naar quick fix oplossingen en juist de diepte in. Want dat doe je bij privérelaties; relaties die er écht toe doen.

Evert-Jan had in zijn jeugd geleerd om conflicten te vermijden. Zijn vader was financieel bedrijfsdirecteur en altijd zo druk dat hij constant tegen overspannenheid aan leek te zitten. Hierdoor liepen Evert-Jan en zijn twee zussen thuis altijd op eieren. Thuis, daar waar je veiligheid en geborgenheid nodig hebt, daar leerde hij juist om zich vooral in te houden. Al heel jong leek het uiten van emoties en gevoelens niet handig, want papa was meestal een inzinking nabij en dat wil je als kind niet op je geweten hebben. Zo leerde hij gevoelens op te kroppen en zich niet uit te spreken. Zoals zoveel mensen had Evert-Jan onbewust iets ontwikkelt dat we in het coachingsvak een “script” noemen. In dat script stond hoe hij met conflicten zou omgaan. Het was een mechanisme om te overleven.

Op hele jonge leeftijd nemen we onbewust dat soort beslissingen en maken we keuzes die we als volwassenen blijven herhalen. In mijn coaching leggen we deze zelfgecreëerde maskers bloot, waarna we ze herschrijven. We veranderen tegenwerkende scripts en belemmerende overtuigingen in helpende en gezonde overtuigingen en gedragingen.  

Dat mechanisme van opkroppen en inslikken bracht Evert-Jan onbewust in, toen we het hadden over de start van zijn relatie met Simone. Bij iedere ruzie vielen er harde woorden, soms zelfs beledigingen en beschuldigingen. Steeds zorgde dat voor een verbroken verbinding en spraken ze een paar dagen nauwelijks met elkaar. Het vervelende onbedoelde bijeffect is dat hun kinderen op deze manier ook leren op hun tenen te lopen en zo raken ze beschadigt. Evert-Jan en Simone hadden nog nooit echt geprobeerd om een probleem open te bespreken en tot de wortel bloot te leggen. Na die paar dagen radiostilte gaven ze elkaar meestal maar gewoon een knuffel en lieten ze het achter zich. Dat is heel gewoon bij mensen, maar wel schadelijk. In Efeziërs 4:26 staat eigenlijk: Boos worden is goede, door God gegeven, emotie. Maar verkeerd omgaan met boosheid is zonde en breekt gezonde relaties af.

In een matig huwelijk worden conflicten uitgesteld en niet uitgesproken 

Nu we achter de oorzaak van de oplopende spanning in hun relatie waren gekomen, moedigde ik hem aan om ervoor te kiezen voortaan alles bespreekbaar te maken. Ga maar door de tunnel heen, zonder te stoppen en te remmen, zoals hij dat gewoon was te doen.

Hoe moeilijk deze opdracht ook voor hem was, hier moest een oud script worden herschreven. Hij gaf aan dat hij dat nooit had geleerd en heel spannend vond. De blik in zijn ogen verraadde een angst voor de opdracht. 

Het huiswerk dat ik meegaf was simpel, maar meestal doeltreffend en effectief. Het bestaat uit 3 stappen. Ik gaf alvast een tip mee voor bij de volgende ruzie: neem maximaal een uur de tijd om tot jezelf te komen, slaap niet voordat je jouw gevoel over het voorval in het contact met Simone hebt uitgesproken. 

Het komt neer op drie simpele stappen:

1. Beschrijf je gevoel naar je partner. 
2. Vertel over de situatie waarin dat gevoel opspeelde.
3. Leg uit wat het met je doet. 

Het is heel belangrijk om het bij jezelf te houden. Niet zeggen: “Ik voel me nu slecht omdat jij dát deed of zei.” Nee, maak daarvan: “Toen we woorden kregen, voelde ik me machteloos, dat maakt me verdrietig en angstig.” 

Nu zaten ze samen voor me, hongerig naar meer handvaten. Ik had beide gevraagd om tien situaties te beschrijven waarin ze hun gevoel en emotie niet hadden geuit. Dat was niet zo moeilijk, want ze hadden nog nooit écht iets uitgepraat. 

Ik zette ze tegenover elkaar. Simone begon te praten en Gert-Jan luisterde, op mijn advies, zo begripvol mogelijk naar haar woorden. Ik leerde hem om naar haar te luisteren en te zwijgen. Daarna was Evert-Jan aan de beurt. Hij begon voorzichtig, maar het deed hem goed dat Simone nu ook echt naar hem luisterde en niet direct met haar mening kwam. Na ieder drie rondjes gedaan te hebben, liepen de tranen over hun wangen en was de energie tussen het mooie stel hersteld. 

Hand in hand liepen ze de deur uit in de wetenschap dat conflicten niet zijn bedoeld om op te kroppen of weg te stoppen, maar het beste ín het contact gebracht kunnen worden. Zo blijven harten zacht en mogen er meningsverschillen er zijn. Op die manier helpen conflicten juist om de relatie te verdiepen en verstevigen. Je zult leren dat een gesprek van hart tot hart de verbroken verbinding herstelt. Daar waar emotie en gevoel open worden uitgewisseld in een atmosfeer van respect, daar ontstaat ontspanning, verdieping en begrip. En nu komt het: in die sfeer ontspannen kinderen zich ook en voelen ze zich veilig.

Martin en Ankie de Jong zijn voorgangers van een christelijke gemeente in Utrecht. Naast het voorgangerschap is Ankie werkzaam als interimmanager in de zorg en werkt Martin als coach en therapeut voor ondernemers en entrepreneurs. Ze hebben drie kinderen. Samen hebben ze passie voor persoonlijke ontwikkeling en gezonde huwelijken in het bijzonder. Ze hebben een online relatieprogramma gecreëerd: Love, Sex & Commitment-programma, waarin je samen met je partner werkt aan een gezonde basis voor jouw relatie. Meer informatie vind je op https://premarriage.nl.