Het favoriete voorbeeld uit de Bijbel van Nederveen is dat van koning Josia. Een koning die ten strijde trekt tegen de farao van Egypte, en die ‘niet hoorde de stem van God die door de mond van farao tot hem kwam.' “Als we luisteren naar mensen die niet met God vertrouwd zijn, kunnen we de stem van God ook horen”, maakt hij duidelijk.

“Natuurlijk zijn er in deze maatschappij anti-christelijke tendensen, en ze ontwikkelen zich snel. Een onderwerp als genderneutraliteit moet je niet onderschatten. Maar je moet je in deze wereld niet laten beroven van je onbevangenheid. Dat probeer ik mee te geven op de zomerschool. “

Vloeken en ‘stil’ bidden
In Nederveens jeugd waren onderwerpen als mensen aanspreken op vloeken en ‘stil’ bidden voor het eten dé momenten dat je je christen-zijn vorm gaf. “Maar ik denk dat dat beeld niet echt helpend is om in je baan en in de wetenschap actief te zijn.” Wat wel belangrijk is? “Ik noem dat radicale openheid. Dat je oprecht geïnteresseerd bent in mensen. Zet uit je hoofd dat je het al weet. Dat andere mensen nauwelijks interessant zijn. In heel veel gesprekken met niet-christenen merk ik dat ik wat van hén kan leren. Echt luisteren is belangrijk.”

“Gevormd worden in de christelijke traditie is zeker belangrijk”, vindt Nederveen. “Maar vaak wordt het gereduceerd tot kennisinhoud. Geloven is geraakt zijn en dat heb je niet altijd in de hand. Je hebt het niet altijd tot je beschikking, in je broekzak. Twijfel en onzekerheid horen erbij. De Geest zelf zorgt voor de vastheid en zekerheid die in het geloof is.”

Lakmoesproef
In de loop der jaren worstelde de klinisch fysicus met het uiten van zijn christen-zijn. “Ik merkte regelmatig: ik bedoel het goed, maar het komt niet over. Zo was ik eens op de hoogste verdieping van het Siemens hoofdgebouw in Erlangen. Daar vroeg ik tijdens een chique diner om stilte. Dan zit je daar met een rood hoofd. Terwijl dat niet de lakmoesproef is van wat het is om christen te zijn. Nee, het werkt vervreemdend als je dat op deze manier doet.”

“Hetzelfde geldt voor het debat rond schepping en evolutie. Wat daar je standpunt in is, zou allesbepalend zijn. Daar heb ik het nooit zo op. Het gaat veel meer om je algemene houding, hoe mensen je als christen kennen.” 

De wereld is Gods wereld
Het thema van de lezing op de zomerschool is ‘Tegelijk trouw zijn aan de wereld en aan de kerk, kan dat?’ Waarom is het belangrijk trouw te zijn aan de wereld? “Omdat de wereld ook Gods wereld is. De wereld is nooit in wezen anti-christelijk. Neem de natuurwetenschap. Zonder de reformatie was deze ondenkbaar.”

Trouw zijn aan de wereld is ook spannend, meent Nederveen: “Alles waar we als christenen tegenaan lopen en wat ons omgeeft, heeft invloed op ons. Denk aan onze neiging om de hele werkelijkheid voor te stellen als berekenbaar en beheersbaar. Dat beïnvloedt ook de manier waarop wij geloven.” Maar je terugtrekken uit de wereld, of er alleen maar kritiek op hebben, is te makkelijk. “De weg daarbovenuit is veel waardevoller. Ook moeilijker, maar wel de moeite waard. Het punt is dat we in een rommelige praktijk leven. Het gaat mij er tijdens de zomerschool om mensen, in dit geval studenten en jongvolwassenen, te prikkelen met vragen. Sta open in deze wereld, lees boeken en raak in verwarring.”

De zomerschool vindt plaats van 23-27 augustus. Benieuwd? Kijk hier voor meer informatie.