Video: wat iedere christen zou moeten weten over Tell Tsafit

Video 3 juli 2023 Redactie
schapen

Tell Tsafit of Tel-es-Safi is volgens deskundigen het Bijbelse Gath, de plaats waar bijvoorbeeld de Filistijnse reus Goliath vandaan kwam. Een ‘tell’ is een ruïne-heuvel. Een deel van Tall Tsafit is al afgegraven. Daarbij zijn unieke vondsten gedaan.

‘Gath’ betekent letterlijk ‘pers’. Vermoedelijk waren er in de omgeving van Gath veel wijngaarden. De stad lag strategisch op een heuvel. Het is omringd door vruchtbaar, glooiend land. Ook water is voorhanden. In de buurt van de tell stroomt het riviertje de Elah.

In de Bijbel lezen we voor het eerst over de stad Gath in het Bijbelboek Jozua. Jozua komt reuzen tegen tijdens zijn verovering van het land Kanaän. Er staat dat hij de Enakieten uitroeide en dat er alleen nog Enakieten overbleven in Gaza, Gath en Asdod (Joz. 11:22). Enakieten is een ander woord voor ‘reuzen’. Ook nu nog betekent ‘anak’ in het Hebreeuws ‘reus’.

Kustvlakte
Er waren in de tijd van het Oude Testament vijf belangrijke Filistijnse steden die allemaal hun eigen koning hadden. De steden Gaza, Ashkelon en Asdod lagen aan de kust. De steden Gath en Ekron lagen meer landinwaarts.

De Israëlieten woonden meer in de heuvels van Judea, denk aan Jeruzalem en Bethlehem. In het gebied waar de heuvel van Judea overgaan in de kustvlakte was vaak oorlog tussen de Israëlieten en de Filistijnen.

Een belangrijke handelsroute van noord naar zuid, de Via-Maris, liep via het land van de Filistijnen vanuit het noorden richting Egypte in het zuiden.

Bekijk de video van De Verkenners:

Filistijnen
De Filistijnen waren een heldhaftig volkje waar het volk Israël regelmatig mee heeft gevochten.

In Genesis 10:14 lezen we dat de Filistijnen afstammen van Cham, een van de zonen van Noach. Waarschijnlijk heeft een deel van het nageslacht van Cham eerst in Egypte gewoond en zich later gevestigd op enkele eilanden in de Middelandse Zee en in Turkije.

In de Bijbel wordt gezegd dat de Filistijnen afkomstig zijn van het eiland Kreta (Jer. 47:4). Het bijzondere is dat bewijzen daarvoor ook zijn teruggevonden bij opgravingen in Tell Tsafit. Er is daar veel aardewerk gevonden dat qua vorm en wijze van versiering lijkt op Grieks aardewerk.

Ook de omschrijving van de krijger Goliath (1 Sam. 17:4-7) komt min of meer overeen met omschrijvingen van strijders uit Zuid-Griekenland en Turkije uit die tijd.

De Filistijnen waren een ontwikkeld volk. Zij beheersten al vroeg het ambacht van het smeden van ijzer. Met hun ijzeren wapens en landbouwwerktuigen hadden de Filistijnen een stevige technologische voorsprong op de Israëlieten.

David
Niet alleen Goliath, maar ook David heeft een periode in Gath gewoond (1 Sam. 21:10-15). Toen hij op de vlucht was voor Saul dacht hij een veilig heenkomen te vinden bij koning Achis van Gath. De mannen van de stad vertrouwden David echter niet. David stelt zich vervolgens zo aan dat koning Achis denkt dat David niet goed bij zijn hoofd was.

Later komt David met heel zijn gevolg alsnog in de buurt van Gath wonen. Hij krijgt van koning Achis het dorpje Ziklag toegewezen (1 Sam. 27). Ook deze keuze loopt uiteindelijk niet goed af voor David.

Als David later koning is, verovert hij Gath (2 Sam. 8:1). Hij krijgt zelfs trouwe vrienden onder de mannen van Gath. Wanneer David later moet vluchten voor zijn zoon Absalom, blijft Ithai een legeroverste uit Gath, hem trouw (2 Sam. 15:19-22).

Restanten
Hoewel er een begin is gemaakt met opgravingen in Tell Tsafit is er voor archeologen nog veel werk te verzetten. Archeologen hebben aanwijzingen dat er in Tell Tsafit al heel vroeg mensen woonden; al voordat het volk Israël het land Kanaän veroverde. Tegelijkertijd zijn er hier ook restanten terug gevonden van bebouwing uit de tijd van de kruisvaarders, zo’n 1000 jaar geleden.

Vast staat ondertussen wel dat van de machtige stad Gath met haar reuzen alleen nog maar ruïnes over zijn. Het leert ons om ons niet al te druk te maken over wat groot, machtig of belangrijk zou zijn. Ruïnes, dat is wat er op z’n hoogst van overblijft. Het is beter om je tijd en talenten te besteden aan zaken die blijven tot in eeuwigheid.

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Handy en Mirjam Tims
Interview

Hun huwelijk viel uiteen, maar kerst bracht een nieuw begin: “God liet ons niet los”

De echtscheiding van Handy en Mirjam Tims maakte meer kapot dan lief was. Handy raakte dakloos en verslaafd, Mirjam bleef achter met de kinderen. Op eerste kerstdag vertelden zij in de kerstuitzending van Hour of Power hoe hun huwelijk vastliep en ho

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker: "Jezus zoekt geen bekeerde of vrome mensen maar zondaren"

"Wij denken wel eens dat Hij bekeerde mensen zoekt of mensen die heel vroom zijn en zich heel strak aan de wet houden. Maar wat denkt uzelf? Hij zoekt zondaren, want zo is mijn Jezus", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde dominee preekte onlangs uit

Bijbel in het Komba
Nieuws

Ghana's Komba-volk heeft voor het eerst volledige Bijbel in handen

Na zestien jaar vertalen aan een volledige Bijbel is deze afgelopen maand in het noordoosten van Ghana gepresenteerd. Nadat in de jaren 50 zendelingen de eerste gemeente stichtten bij het Komba-volk, is er nu ook de volledige Bijbel beschikbaar. De B

Annelies Martijn
Video

Van topsport naar theologie: Annelies raakte gefascineerd door de Bijbel

Wat heeft topsport te maken met theologie en bezieling? In deze video van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) vertelt Annelies Martijn haar bijzondere verhaal. Hoewel ze zichzelf niet religieus noemt, raakte ze via filosofie en bijbeluit

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

3xM
Persbericht

45 jaar 3xM: stichting bereikt miljoenen in het moeilijkste zendingsgebied

Zo’n 85 miljoen views in een jaar tijd. De stichting 3xM, die dit jaar 45 jaar bestaat, bereikt via sociale media vele miljoenen mensen in landen als Pakistan, Somalië, Bangladesh en Japan met het Evangelie. “Deze moderne media maken het mogelijk om

Ds. Jaap van der Windt
Interview

Ds. Van der Windt verloor zijn geloof tijdens zijn studie: “Mensen zeiden: stop er maar mee”

“Mensen zeiden: ‘Stop er maar mee. Maar het was m’n dominee in Soest die zei: ‘Als jij niet kan zingen, laat ons maar zingen. Als jij niet kan bidden, laat ons maar bidden’, vertelt ds. Jaap van der Windt. De predikant is sinds juli dit jaar actief i

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe

Meerartikelen

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg