Video: wat iedere christen zou moeten weten over Tell Tsafit
Tell Tsafit of Tel-es-Safi is volgens deskundigen het Bijbelse Gath, de plaats waar bijvoorbeeld de Filistijnse reus Goliath vandaan kwam. Een ātellā is een ruĆÆne-heuvel. Een deel van Tall Tsafit is al afgegraven. Daarbij zijn unieke vondsten gedaan.
āGathā betekent letterlijk āpersā. Vermoedelijk waren er in de omgeving van Gath veel wijngaarden. De stad lag strategisch op een heuvel. Het is omringd door vruchtbaar, glooiend land. Ook water is voorhanden. In de buurt van de tell stroomt het riviertje de Elah.
In de Bijbel lezen we voor het eerst over de stad Gath in het Bijbelboek Jozua. Jozua komt reuzen tegen tijdens zijn verovering van het land KanaƤn. Er staat dat hij de Enakieten uitroeide en dat er alleen nog Enakieten overbleven in Gaza, Gath en Asdod (Joz. 11:22). Enakieten is een ander woord voor āreuzenā. Ook nu nog betekent āanakā in het Hebreeuws āreusā.
Kustvlakte
Er waren in de tijd van het Oude Testament vijf belangrijke Filistijnse steden die allemaal hun eigen koning hadden. De steden Gaza, Ashkelon en Asdod lagen aan de kust. De steden Gath en Ekron lagen meer landinwaarts.
De Israƫlieten woonden meer in de heuvels van Judea, denk aan Jeruzalem en Bethlehem. In het gebied waar de heuvel van Judea overgaan in de kustvlakte was vaak oorlog tussen de Israƫlieten en de Filistijnen.
Een belangrijke handelsroute van noord naar zuid, de Via-Maris, liep via het land van de Filistijnen vanuit het noorden richting Egypte in het zuiden.
Bekijk de video van De Verkenners:
Filistijnen
De Filistijnen waren een heldhaftig volkje waar het volk Israƫl regelmatig mee heeft gevochten.
In Genesis 10:14 lezen we dat de Filistijnen afstammen van Cham, een van de zonen van Noach. Waarschijnlijk heeft een deel van het nageslacht van Cham eerst in Egypte gewoond en zich later gevestigd op enkele eilanden in de Middelandse Zee en in Turkije.
In de Bijbel wordt gezegd dat de Filistijnen afkomstig zijn van het eiland Kreta (Jer. 47:4). Het bijzondere is dat bewijzen daarvoor ook zijn teruggevonden bij opgravingen in Tell Tsafit. Er is daar veel aardewerk gevonden dat qua vorm en wijze van versiering lijkt op Grieks aardewerk.
Ook de omschrijving van de krijger Goliath (1 Sam. 17:4-7) komt min of meer overeen met omschrijvingen van strijders uit Zuid-Griekenland en Turkije uit die tijd.
De Filistijnen waren een ontwikkeld volk. Zij beheersten al vroeg het ambacht van het smeden van ijzer. Met hun ijzeren wapens en landbouwwerktuigen hadden de Filistijnen een stevige technologische voorsprong op de Israƫlieten.
David
Niet alleen Goliath, maar ook David heeft een periode in Gath gewoond (1 Sam. 21:10-15). Toen hij op de vlucht was voor Saul dacht hij een veilig heenkomen te vinden bij koning Achis van Gath. De mannen van de stad vertrouwden David echter niet. David stelt zich vervolgens zo aan dat koning Achis denkt dat David niet goed bij zijn hoofd was.
Later komt David met heel zijn gevolg alsnog in de buurt van Gath wonen. Hij krijgt van koning Achis het dorpje Ziklag toegewezen (1 Sam. 27). Ook deze keuze loopt uiteindelijk niet goed af voor David.
Als David later koning is, verovert hij Gath (2 Sam. 8:1). Hij krijgt zelfs trouwe vrienden onder de mannen van Gath. Wanneer David later moet vluchten voor zijn zoon Absalom, blijft Ithai een legeroverste uit Gath, hem trouw (2 Sam. 15:19-22).
Restanten
Hoewel er een begin is gemaakt met opgravingen in Tell Tsafit is er voor archeologen nog veel werk te verzetten. Archeologen hebben aanwijzingen dat er in Tell Tsafit al heel vroeg mensen woonden; al voordat het volk IsraĆ«l het land KanaƤn veroverde. Tegelijkertijd zijn er hier ook restanten terug gevonden van bebouwing uit de tijd van de kruisvaarders, zoān 1000 jaar geleden.
Vast staat ondertussen wel dat van de machtige stad Gath met haar reuzen alleen nog maar ruĆÆnes over zijn. Het leert ons om ons niet al te druk te maken over wat groot, machtig of belangrijk zou zijn. RuĆÆnes, dat is wat er op zān hoogst van overblijft. Het is beter om je tijd en talenten te besteden aan zaken die blijven tot in eeuwigheid.
Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israƫl / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israƫlstudies.
Praatmee