Sommige Bijbellezers lezen verhaal koningin Ester als een romance

Verdieping 15 oktober 2024 4 minuten Pieter J. Lalleman
Pieter J. Lalleman
YouTube

Toen ik op internet zocht naar een afbeelding van koningin Ester, stuitte ik op een paar romantische foto’s van knappe jonge vrouwen. Ik denk dat zij Ester speelden in geromantiseerde verfilmingen van het Bijbelverhaal. Als zo’n film vertelt dat Ester van nederige afkomst was, maar dat zij trouwde met de koning van het grote Perzische Rijk, dan zou je kunnen denken dat het Bijbelboek dat haar naam draagt een romantisch verhaal is. Er zou een misverstand geboren zijn, want het boek Ester bevat bedroevend weinig romantiek.

Van de bovenstaande impressies kloppen twee elementen: Ester was ook volgens de Bijbel een knappe vrouw (Ester 2:7) – dat is zelfs het centrale gegeven in Ester 2. En ze trouwde inderdaad met de machtige koning van het grote PerziĆ«. Dit gebeurt overigens al in hoofdstuk 2 van het boek, dat daarna tot en met hoofdstuk 10 niet vertelt hoe zij samen lang en gelukkig leefden, maar over Esters wanhopige pogingen om haar joodse volk te redden van een holocaust – waarin ze gelukkig succes heeft. Dat is allemaal weinig romantisch en gaat met veel bloedvergieten gepaard.

Vrouwonvriendelijk
De romantiek is ver te zoeken in dit boek. De manier waarop Ester de echtgenote wordt van de koning van Perziƫ is naar moderne maatstaven stuitend. Ester, die als Jodin, wees en vrouw in een zwakke positie verkeert in een wereld waarin mannen de dienst uitmaken, is een van de talloze meisjes die puur vanwege hun mooie uiterlijk van de straat worden geplukt en naar de harem van de koning gebracht (2:1-8). Deze koning bestaat het om elk van deze meisjes een nacht lang uit te proberen, om haar daarna af te danken (2:12-14). Het verhaal laat zien dat er in Perziƫ dus geen enkel respect is voor vrouwen, hun persoon en hun lichaam. Alleen Ester ontkomt aan de afdanking doordat de koning juist haar uitkiest om koningin te worden (2:16-17).

Ook nadat ze getrouwd zijn wordt de relatie tussen koning en koningin niet romantisch. Ester doet er tegen haar oom een boekje over open:


Alle dienaren van de koning en de bevolking van de gewesten van de koning weten dat voor ieder, man of vrouw, die naar de koning gaat, in het binnenste voorhof, en die niet geroepen is, zijn enige vonnis is dat men hem doodt, tenzij de koning hem de gouden scepter toereikt; dan zal hij in leven blijven. En wat mij betreft, ik ben nu al dertig dagen niet geroepen om naar de koning te komen - Esther 4:11.

Fijn huwelijk heeft zij: haar man heeft al dertig dagen niet naar haar omgekeken en als zij naar hem toe wil, loopt ook zij kans gedood te worden. Gelukkig gaat het goed wanneer zij (onder zware druk van haar oom, 4:13-14) de stoute schoenen en een mooie jurk aantrekt (5:1-3). Hierna lezen we niets meer over de kwaliteit van de relatie tussen de beide echtgenoten. Over eventuele kinderen horen we niet.

Sympathie voor Vasthi
Tot nu toe hebben we Ester 1 overgeslagen. Dat hoofdstuk is al helemaal niet idyllisch, maar juist een argument voor feminisme en vrouwenemancipatie waarin elk spoor van romantiek ontbreekt. De koning van Perziƫ geeft een enorm feest voor alleen mannen en op het hoogtepunt gebiedt hij zijn eerste echtgenote, koningin Vasthi, om binnen te komen. Hij wil haar namelijk aan de mannen laten zien (1:11). Of ze naast haar diadeem nog iets anders mag dragen is onzeker, menen veel joodse en christelijke uitleggers.

Vasthi weigert zich tentoon te stellen en de koning is woedend! De media zullen berichten dat Vasthi hem voor schut heeft gezet, terwijl hij juist met haar wilde pronken. Hij heeft zijn adviseurs nodig om tot een besluit te komen (1:13-21): Vasthi moet weg! Het is duidelijk dat de sympathie van de verteller bij Vasthi ligt. Helaas horen we verder niet meer over deze dappere vrouw. Later wordt het de taak van Ester om de vacature-Vasthi te vervullen (2:1-2).

Assertieve vrouw
In hoofdstuk 2 leren we Ester kennen als Jodin, wees en vrouw, en iemand die haar uiterlijk mee heeft. Zij leeft onder de bescherming van haar oom Mordechai, die haar verbiedt om tegen iemand te vertellen dat zij joods is (2:10). Dit detail wijst vooruit naar het eigenlijke onderwerp van het boek Ester, namelijk antisemitisme, en hoe het joodse volk een geplande genocide overleeft door de moed en het initiatief van enkele individuen. Het boek heeft ons daarom ook vandaag, nu het antisemitisme weer terug is, veel te vertellen, maar het is bepaald geen romantisch verhaal.

Opvallend is hoe Ester groeit door de situatie waarin zij terechtkomt: van beschermeling van Mordechai ontwikkelt ze zich tot iemand die initiatieven neemt en opdrachten geeft, ook aan dezelfde Mordechai (4:4-5, 17). Het is ironisch dat de koning, die een assertieve koningin had weggestuurd, in haar plaats een assertieve koningin terugkrijgt. In haar ondergeschikte en kwetsbare positie weet Ester gebruik te maken van haar sterke punten; dat maakt haar tot een voorbeeld voor het joodse volk en in zekere zin ook voor christenen in minderheidssituaties. Het boek Ester bevat een spannend en actueel verhaal, maar het is bepaald geen romance.

Pieter J. Lalleman is schrijver, nieuwtestamenticus en predikant van de Baptistengemeente in Knaphill, Surrey, Groot-BrittanniĆ«. Bovenstaand artikel verscheen op debijbel.nl van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap en is met toestemming overgenomen door Cvandaag. 

Praatmee

Beluister onze podcast

#373 Jeffrey & Petra van de Weetering over Israƫl, de kerk en geloven vanuit de schuilkelder
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Den Hertog
Nieuws

Ds. Ruben den Hertog (40) overleden na kort ziekbed

Ds. R. den Hertog (40) is op 29 augustus na een kort ziekbed overleden. Hij was sinds juli 2024 predikant van de Protestantse Gemeente te Naaldwijk. Den Hertog laat een vrouw en vier kinderen achter. De predikant diende de Protestantse Gemeente te Wi

nigeria
Nieuws

Zeker zeven christenen omgekomen bij nieuwe aanvallen in Nigeriaanse deelstaat Benue

In de Nigeriaanse deelstaat Benue zijn opnieuw christenen omgebracht bij aanvallen van gewapende Fulani-herders. Lokale bronnen melden dat bij de aanvallen zeker zeven christenen om het leven zijn gekomen. De regio Guma, waar de slachtoffers vielen,

pakistan
Nieuws

Christelijk meisje (13) in Pakistan gedwongen bekeerd en uitgehuwelijkt

In Pakistan is opnieuw een christelijk meisje het slachtoffer geworden van ontvoering en een gedwongen bekering. De 13-jarige Maria uit Lahore werd meegenomen door een man uit de buurt, die haar vervolgens uithuwelijkte na een islamitische ceremonie.

Online Bijbel
Nieuws

Voor het eerst meer digitale Bijbels dan gedrukte exemplaren verspreid

Voor het eerst in de geschiedenis zijn er wereldwijd meer digitale Bijbels verspreid dan gedrukte. Dat meldt de United Bible Societies Fellowship (UBS) in haar recent verschenen rapport over 2024. Volgens het rapport daalde het aantal gedrukte Bijbel

Oscar Lohuis
Video

Ds. Oscar Lohuis over weglopen Douwe Bob bij Joods voetbaltoernooi

De bekende zanger Douwe Bob haalde in juni de krantenkoppen. Niet vanwege een nieuwe single, maar vanwege een geannuleerd optreden. De zanger zou zingen tijdens het Jom Ha voetbaltoernooi in Amsterdam-Zuid, maar zette op het podium een streep door zi

Istanbul
Nieuws

Alarmerend rapport: haat en discriminatie tegen christenen in Turkije groeit

De situatie van christenen in Turkije verslechtert. Dat blijkt uit het nieuwste mensenrechtenrapport van de Turkse Vereniging van Protestantse Kerken. Volgens het rapport was er in 2024 een toename van zowel geschreven als gesproken haatspraak gerich

Mallorca
Nieuws

Honderden jongeren evangeliseerden twee weken lang in uitgaansgebied Mallorca

Mallorca is een geliefde vakantiebestemming onder jongeren. Toch gebeurde er deze zomer iets heel bijzonders. Twee weken lang evangeliseerden honderden christelijke jongeren op de stranden en rond de uitgaansgebieden van het eiland. Zij baden met fee

Jigdaljahu
Video

Christelijk Koor Jigdaljahu zingt het prachtige 'In My Father's Kingdom'

This bread is My Body, broken for you. This cup is My blood of the cov’nant, poured out for you. Deze woorden van diepe betekenis zijn afkomstig uit het prachtige lied 'In My Father's Kingdom'. Het lied - waarin gezongen wordt over Jezus' volkomen of

Meerartikelen

Erik
Opinie

Gaza red je niet, je buren wel

Christenen in Nederland maken zich druk. Heel druk. Over Gaza, over Israƫl, over de geopolitiek van het Midden-Oosten. Social media staan vol met gebeden en statements alsof de redding van een eeuwenoud conflict in een woestijn afhangt van onze likes

Ron van der Spoel
Video

Een gebed om opwekking: Ron van der Spoel bespreekt Psalm 85

In deze overdenking van de IZB neemt Ron van der Spoel ons mee in Psalm 85, een psalm die spreekt over het verlangen naar opwekking. Na een moeilijke periode tussen IsraĆ«l en God klinkt de smeekbede: ā€œBreng ons weer tot leven, dan zullen we ons in U

dr. Leo Cheng
Video

Het bijzondere verhaal van een Mercy Ships-chirurg: bekijk de video

Voor MKA-chirurg dr. Leo Cheng is zijn werk aan boord van de Africa Mercy en de Global Mercy meer dan opereren alleen. Hij noemt het ā€œliefde in actieā€ en ervaart dat hij zelf net zo wordt verrijkt als de mensen die hij helpt. In deze video deelt hij

Lineke
Opinie

Mogelijk verbod conversietherapie: We hebben als christenen vaak en veel schade aangericht

Na jarenlang gesteggel lijkt het erop dat het wetsvoorstel Strafbaarstelling Conversiehandelingen (in de volksmond bekend als: Wet Verbod op Conversietherapie) ein-de-lijk door de Tweede Kamer zal kunnen worden aangenomen. Over dat jarenlange proces

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp wijst op verschil tussen gave en vrucht van geloof

In zijn overdenking staat Wilkin van de Kamp stil bij geloof als vrucht van de Geest. Aan de hand van Galaten 5 en Psalm 62 legt hij uit hoe de Heilige Geest ons helpt steeds dieper op God te vertrouwen. Waar geloof als gave direct ontvangen wordt, g

prof. dr. Willem Ouweneel
Podcast

Terugluisteren: Willem Ouweneel over Gods blijvende plan met Israƫl

In deze podcastaflevering neemt prof. dr. Willem Ouweneel je mee langs oorsprong, plaats, betekenis, karakter, doel Ʃn toekomst van het volk Israƫl, zoals die in zowel het Oude als het Nieuwe Testament naar voren komen. Hij gaat in het boek in op eeu

Dr. G. A. van den Brink
Boekfragment

Christenen mogen het gesprek over de dood niet vermijden

Vertel dat de dood onverwachts komt en dat dit moet stempelen hoe wij in het leven staan. God kent onze tijd, Hij heeft deze gedetermineerd en niets of niemand verandert dat. Sommige mensen overleven ernstig hersenletsel, aldus Luther, anderen sterven a

Laos
Nieuws

Laos: bekeerling moet dorp ontvluchten na arrestatie en intimidatie door politie

ā€œIn dit dorp staan we geen christenen toe.ā€ De 38-jarige Vanxay* kreeg het begin juli te horen van de lokale politie. Samen met het dorpshoofd, dorpsgenoten en enkele familieleden stonden ze in een kring om de pasbekeerde christen. De cultuur in het

grenzen
Persbericht

Joeke van der Mei nieuwe directeur Zending over Grenzen

Christelijke stichting Zending over Grenzen heeft een nieuwe directeur aangesteld. Joeke van der Mei zal het directeursstokje overnemen van huidig directeur Peter van der Bijl, die binnenkort met pensioen gaat. Joeke is per 1 september 2025 bij Zendi

Tweede Kamer
Nieuws

Kamermeerderheid lonkt voor verbod 'homogenezing': "Absoluut geen aanval op de kerk"

Het lijkt erop dat een meerderheid van de Tweede Kamer toch voorstander is van een wet om homogenezingstherapieƫn strafbaar te stellen. Eerder dit jaar was een meerderheid van de Kamer nog tegen, maar na aanpassingen staat een aantal tegenstanders ee

Grote Kerk Oss
Nieuws

Ramp voorkomen: brand in Grote Kerk Oss net op tijd geblust

Gisteren brak er brand uit in de Grote Kerk van Oss. Dat melden diverse media. Het vuur, dat aan het eind van de ochtend werd ontdekt onder het dak van de kerk, werd als grote brand geclassificeerd. Daarom rukte de brandweer massaal uit en kreeg zij

Jerke
Nieuws

CU-jongeren doen tientallen wijzigingsvoorstellen voor verkiezingsprogramma van partij

PerspectieF, de jongerenorganisatie van de ChristenUnie, heeft tientallen wijzigingsvoorstellen ingediend voor het conceptverkiezingsprogramma van de partij. Dat maakt men zelf bekend in een persbericht. "Het hoopvolle verhaal van de ChristenUnie kan