De actuele boodschap van Jona: leven we anno 2023 middenin Ninevé?

God 29 augustus 2023 Dirk van Genderen
Dirk van Genderen

‘Predik tegen haar, want haar boosheid is opgestegen voor Mijn aangezicht.’ Zo’n 2800 jaar geleden kreeg de profeet Jona van God deze opdracht om naar Ninevé te gaan, om tegen haar te prediken vanwege haar boosheid (Jona 1:2). Het zijn woorden, die ook vandaag gesproken kunnen worden en wellicht ook gesproken moeten worden.

Jona werd door God geroepen naar Ninevé te gaan, de hoofdstad van Assyrië. Het was op dat moment Israels meest gevreesde vijand. Moreel was dat rijk door en door slecht.
Stel je voor dat God je roept om naar je meest gevreesde vijanden te gaan, naar degenen die in jouw ogen de grootste zondaren zijn, en dat je hun Gods oordeel moet aankondigen. Laten we maar niet te snel met de vinger naar deze profeet wijzen, die vluchtte voor Gods opdracht. Wat zouden wij gedaan hebben? Ja, wat doen wij nu?

Jona sloeg op de vlucht voor God. Waarom eigenlijk? Hij zal bang geweest zijn voor de reactie van de Ninevieten. Wie weet, zouden ze hem oppakken. Het kon hem zijn leven wel kosten. Dat zal meegespeeld hebben, maar de echte reden vinden we in hoofdstuk 4. Daar zegt Jona, nadat de mensen in Nineve zich verootmoedigden en berouw hadden over hun zonden, waarop God afzag van het oordeel: ‘Daarom heb ik het willen voorkomen door naar Tarsis te vluchten, want ik wist, dat Gij een genadig en barmhartig God zijt, lankmoedig, groot van goedertierenheid en berouw hebbend over het kwaad’.

Jona was bang geweest dat hij af zou gaan. Dat God het oordeel niet zou voltrekken en dat de mensen zouden zeggen: ‘Jona roept maar wat, het gebeurt toch niet…’ Het zou zijn prestige niet ten goede komen.

De Bijbel kondigt Gods oordelen aan als we doorleven in onze zonden. Maar nooit mag de aankondiging van Gods oordelen ons laatste woord zijn.

Zit ik er ver naast wanneer ik stel dat wij middenin Ninevé leven? Zeker, er zijn nog rechtvaardigen, en - ik geloof zeker - meer dan destijds in Ninevé. Maar roepen ook hier de zonden niet tot God in de hemel? Je hoeft maar een poosje naar de tv te kijken, of het internet op te gaan. Kijk om je heen. Zonden op seksueel en materieel gebied. Denk eens aan de echtscheidingen, ook onder christenen, terwijl het huwelijk voor de Heere heilig is. Hij haat de echtscheiding (Maleachi 2:16). En vraagt u zich wel eens af hoe God zal toornen over abortus, het bewust doden van leven, misschien wel het grootste kwaad in onze tijd? Ook de kritische houding tegenover Israël staat haaks op Gods oproep om Israel en het Joodse volk te zegenen.

En hoe staat het ervoor in ons eigen leven? Moeten ook wij wellicht beschaamd het hoofd buigen? Hoe is de situatie in onze kerk, onze gemeente? De onderlinge verdeeldheid is volkomen in strijd met het gebed van de Heere Jezus om eenheid onder degenen die in Hem geloven (Johannes 17).

Houden we nog vast aan de HELE Bijbel, van het eerste tot het laatste woord, als het absoluut betrouwbare en gezaghebbende Woord van de levende God? Of worden er misschien leringen verkondigd die de toets van het Woord van God niet kunnen doorstaan? 1 Johannes 4:1 roept ons op alle geesten te toetsen aan Gods Woord. Doen we dat? Wanneer bijvoorbeeld wordt verkondigd dat in Gods gemeente geen ziekte voorkomt, is dat een dwaalleer. En wie de mensen materiële voorspoed belooft als ze geloven en maar grote giften overmaken, is een valse prediker.

En wel heel gemakkelijk worden al jaren grote opwekkingen en doorbraken van Gods Koninkrijk op aarde aangekondigd - ook in Nederland en West-Europa - door mensen die zich profeten noemen, terwijl de vervulling uitblijft… Wees hier voorzichtig mee. Dat iemand zich profeet noemt, wil nog niet zeggen dat diegene ook werkelijk een profeet van God is…

Sommigen hebben het steeds maar weer over gebedslegers die de overwinning gaan behalen. Zij lijken uitsluitend oog te hebben voor de satan en de demonen en verliezen uit het oog dat de mens die zondigt daarvoor door God verantwoordelijk gehouden zal worden. Ook zij wijken af van de waarheid.

Wie teveel gericht is op het oordeel en te weinig op de genade, wijkt af van de waarheid.

Terug naar de opdracht van Jona. Het oordeel dat Jona aankondigde tegen Ninevé, wordt ons ook aangekondigd. De valse profeten zeggen: ‘Leef maar rustig door, het is vrede, vrede en geen gevaar. God zal ons Zijn zegen geven en grote geestelijke doorbraken zijn al zichtbaar aan de horizon.’
De Bijbel kondigt Gods oordelen aan als we doorleven in onze zonden. Maar nooit - en ik zeg dit met grote nadruk - mag de aankondiging van Gods oordelen ons laatste woord zijn. Je komt ze wel tegen, zogenaamde profeten die altijd maar weer alleen de oordelen aankondigen. Overstromingen, hongersnoden, oorlogen, verwoestingen en ga zo maar door. In die zin zat ook Jona fout. Dat blijkt wel uit zijn al geciteerde reactie in Jona 4:2. Jona had dolgraag gezien dat God Ninevé totaal had verwoest, inclusief al haar inwoners. En zelf zou hij natuurlijk de oordelen ontlopen zijn. God zou hem gespaard hebben.

Allerlei ‘hedendaagse’ profeten kondigen - soms al jarenlang - de oordelen aan, maar - zo stellen zij vaak - de gelovigen zullen de dans ontspringen. Ik las het onlangs nog in een recent boek van een bekende voorganger: ‘Het goud en het zilver van de zondaars zal God geven aan de gelovigen’. Ja, ja, ga dat maar eens verkondigen in Noord-Korea, of in China. En zeker, God zal voor de Zijnen zorgen als de tijden moeilijker gaan worden. Op Hem kunnen we aan. Te veel christenen laten zich van alles wijsmaken, omdat ze de Bijbel onvoldoende kennen. Lees de Bijbel, neem tijd om samen met de Heere Jezus te zijn, laat je leiden door de Heilige Geest.

De aanzegging van Gods oordeel over onze zonden moet altijd gepaard gaan met de oproep tot bekering, tot verootmoediging. God is rechtvaardig, jazeker. En eenmaal is Zijn maat vol. Maar tegelijk is Hij vol van genade en barmhartigheid. Ook al geloof ik dat Zijn wederkomst dichtbij is, die vooraf gegaan zal worden door de laatste grote en verschrikkelijke oordelen die over de aarde zullen gaan, weten wij niet hoe laat het exact op Gods klok is. Wie teveel gericht is op het oordeel en te weinig op de genade, wijkt af van de waarheid.

De Heere wil niet dat sommigen verloren gaan, maar dat allen tot bekering komen, zegt 2 Petrus 3:9 met grote nadruk. Daarom heeft de wederkomst nog niet plaatsgevonden. Die boodschap moet vandaag met kracht worden gebracht. Zolang de Heere Jezus nog niet is teruggekomen, mag nooit de aanzegging van de oordelen ons laatste woord zijn. Omdat we weten dat God genadig en barmhartig is, lankmoedig en groot van goedertierenheid en berouw hebbend over het kwaad (Jona 4:2).
‘Toen God zag wat zij deden, hoe zij zich bekeerden van hun boze weg, berouwde het God over het kwaad dat Hij gedreigd had hun te zullen aandoen, en Hij deed het niet’ (Jona 3:10).

Laat Gods volk zich verootmoedigen en hun zonden en de zonden van land en volk belijden en de Heere smeken ons genadig te zijn.

Ruim honderd jaar later kwam het oordeel alsnog over Ninevé. Ten tijde van Jona hadden de Ninevieten zich van het kwaad afgekeerd en was de Heere hun genadig geweest. Maar het ging weer mis met Ninevé. Lees het boek Nahum er maar op na.
Vele jaren had de Heere de Ninevieten nog de kans gegeven, maar ze kozen toch weer voor het kwaad, voor de zonden. En opnieuw riep het kwaad van de stad tot God in de hemel. In Nahum lezen we niet dat het volk zich nogmaals bekeerde. Nu komt het oordeel definitief over de stad, die wordt veroverd en verwoest (Nahum 3:7).

Deze geschiedenis bepaalt ons ook bij de ernst van de huidige situatie, anno 2023. Nederland bevindt zich in een grote crisis: politiek, moreel en economisch. Juist nu is het belangrijk te bidden voor de huidige politieke situatie. We hebben een grote verantwoordelijkheid om bij de komende verkiezingen in november aanstaande onze stem uit te brengen voor Gods aangezicht. Speciaal gebed wil ik u vragen voor allen die in hun politieke werk de Heere willen dienen en zich willen laten leiden door Hem en door Zijn Woord.

En laten we ons volk dringend oproepen tot bekering, tot terugkeer naar God. Verzwijg daarbij Gods oordelen niet, die zullen komen als we ons niet bekeren. En laat Gods volk zich verootmoedigen en hun zonden en de zonden van land en volk belijden en de Heere smeken ons genadig te zijn. Opdat nog velen tot geloof in Hem zullen komen en gered zullen worden. God verlangt ernaar ons genadig te zijn (Jesaja 30:18).

Dirk van Genderen is Bijbelleraar. Klik hier om zijn website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Meerartikelen

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Kerst begint bij een bewogen God: liefde die alles kost

Ik hoorde eens iemand zeggen dat je kunt sterven aan een gebroken hart. Ooit dacht ik dat dat slechts beeldspraak was, maar het blijkt echt te bestaan: het gebrokenhartsyndroom. Een tijdelijke, maar serieuze aandoening die kan ontstaan door extreme e

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Hans Reinders
Column

Jezus eist de nacht op: Kerst als overwinning op de duisternis

De nacht roept angst op, onveiligheid en duisternis. In onze tijd eisen we de nacht op in naam van vrijheid, maar de Bijbel spreekt opvallend realistisch over wat de nacht betekent. Van Job tot Judas, van Jakob tot de herders in Efrata: de nacht is h