De afgoden zijn dood, op eentje na

Dagelijks leven15 maart 2018 Robert Plomp
Robert Plomp

Het wordt in de kerk zelden zo praktisch als wanneer het over afgoderij gaat. Geld, seks, macht, bezit, popsterren, sporthelden, je mobieltje, het zouden allemaal de postmoderne equivalenten zijn van de afgoden uit de tijd van de Bijbel. Hoewel het allemaal erg logisch klinkt, voelt deze conclusie mij altijd vreemd aan.

Hoewel veel van de genoemde dingen mij wel aantrekken, voel ik me met de beste wil van de wereld niet aangesproken als afgodendienaar. Hoe leuk ik een grote bak met geld en hoe fantastisch ik Dirk Kuyt ook vind, het zijn geen goden voor mij, ik aanbid ze niet, en knielen is al helemaal niet aan de orde. Ben ik in ontkenning? Ik denk het niet. Het verhaal dat al die leuke dingen in het leven afgoden zouden zijn klopt niet, werkt averechts, en leidt ons af van de werkelijke laatste afgod die er nog op aarde rondloopt, dat zijn wij namelijk zelf.

In de tijd van de Bijbel geloofden de mensen dat de afgoden verantwoordelijk waren voor het lot, en de onverklaarbare verschijnselen in de natuur. Vooral vanwege het lot moesten ze gunstig worden gestemd. Daarom werd er massaal aan afgoden geofferd. Daar zaten zelfs kindoffers tussen. Afgoden dienen deed je niet voor de lol, het kostte je wat. En die afgoden, daar was men bang voor. Mensen hadden geen vat op het leven, ziekte en dood sloegen onverwacht toe. Hoewel sommige afgoden gediend werden met seksuele rituelen en drankfestijnen, moeten we niet het idee hebben dat de oude volken in het Midden-Oosten een soort hedonistische religie aanhingen.

Laten we stoppen om de bijbelse afgoden zo simpel te kopiëren naar onze tijd, dat werkt alleen maar averechts.

Het is niet voor niets dat de schrijvers van de Bijbel zich zo duidelijk uitspreken tegen de afgoden. Wat zij van de mensen vroegen was onmenselijk. De offers, de rituelen, de continu aanwezige angst, de mensen waren slaven terwijl ze geschapen waren naar het beeld van God. God verdient onze aanbidding, en met hem moeten we biddend in gesprek gaan over onze noden en zorgen. Geen stomme beelden die ons alleen maar aan kunnen grijnzen in de gezichtsuitdrukking waarin ze toevallig uitgebeiteld zijn.
Bij afgoden is het een zwart/wit verhaal. Nergens in de Bijbel staat dat je de tijd die je aan Baäl besteedt moet matigen. Geen enkele profeet roept op om slechts één keer per week te offeren aan Astarte. We worden opgeroepen totaal te breken met de afgoden. Niet de offers, maar de afgoden waren slecht. Het vee of het voedsel dat geofferd werd, het kind of het eigen lichaam dat beschadigd werd als offer, dat was allemaal goed in zichzelf. Verspil het niet aan de afgoden, het haalt toch niets uit.

In onze tijd zijn de afgoden gestorven. We hebben ze niet meer nodig om de natuur te verklaren, en ons eigen lot denken we zelf in handen te hebben. We hebben verzekeringen afgesloten, de medische kennis is fantastisch, het weer voor de komende dagen is in kaart gebracht, en op persoonlijk of nationaal niveau zijn er reserves aangelegd voor tijden van crisis. Wij hoeven niet meer te buigen voor onzichtbare machten, daar lachen wij om.
Geld, seks, macht, muziek en sport, het zijn middelen die wij gebruiken om onszelf te vermaken. We juichen als de spits scoort, en we genieten van een mooi concert. Maar als een sporter tegenvalt, dan joelen we hem uit, en kiezen we voor een ander. En als het nieuwe album ons niet raakt, dan verkopen we het op Marktplaats.

Al die tijd en al dat geld dat we besteden aan seks, macht en vermaak, offeren we niet aan de god van de seks, de macht of die ene popartiest, we offeren het aan onszelf. We proberen onszelf te kietelen door ons onder te dompelen in wat we lekker en leuk vinden. We kunnen onszelf kapot maken doordat we meer offeren aan onszelf dan ons lief is. Drank, seks, geld, muziek en sport, het zijn allemaal offers. Het is allemaal goed in zichzelf. Drink een wijntje, geniet van muziek, heb seks, het zijn gaven van God. Het gaat pas mis als we het gaan inzetten als offers aan de god van ons eigen ik, omdat we uiteindelijk verwachten dat we alleen zelf verantwoordelijk zijn voor ons eigen lot, en onszelf gelukkig kunnen maken.

Drink een wijntje, geniet van muziek, heb seks, het zijn gaven van God.

Het verhaal over de god van het geld en de god van de seks slaat niet aan. Jongeren halen hun schouders op, volwassenen veranderen niks in hun leven. En gelijk hebben ze, want we aanbidden al die zaken niet. Laten we stoppen om de bijbelse afgoden zo simpel te kopiëren naar onze tijd, dat werkt alleen maar averechts.
Want wij aanbidden alleen onszelf. We leven in een tijd waarin de geloofsvraag tot haar kern is gekomen; Voor wie leef je? Voor God of voor jezelf? Op wie vertrouw je, op God of op jezelf? Wie bepaalt jouw lot, God of jijzelf? Wie kan zorgen dat alles goed kan komen hier op aarde, God of jijzelf?

Als ‘ikzelf’ je antwoord is, dan mag je aan de slag. Dan leef je maar één keer en moet je de dag plukken. Dan heb je verdovende middelen nodig om maar niet te hoeven denken aan het onvermijdelijke definitieve einde dat je ooit zal raken. Maar als je antwoord ‘God’ is, stop dan met offeren aan jezelf. Geniet met de menselijke maat van wat God je geeft, maar zoek eerst het koninkrijk van God, en zijn gerechtigheid, en al het andere ontvang je bovendien. Halleluja.

Robert Plomp woont in Delft, is getrouwd met Nelleke met wie hij samen 3 kinderen heeft. Robert is lid van de hervormde PKN gemeente Mattheüs in Delft waar hij jarenlang jeugdleider en later ook jeugdouderling is geweest. Lees hier meer blogs van Robert Plomp.

Praatmee

Beluister onze podcast

#305 Patrick & Jeffrey over christelijke PVV-stemmers, winkelen op zondag en de genderkloof
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Kerkdienst Bijlmer
Nieuws

EO-uitzending van feestelijke kerkdienst vanuit de Bijlmer

In hun mooiste kleding, met het lekkerste eten en met hun beste humeur – voorganger Moses Alagbe vraagt zijn kerkgangers om deze zondag tiptop naar de kerkdienst te komen. Niet per se omdat de dienst op televisie komt, maar omdat de dienst in het tek

Willem Lingeman
Opinie

Christelijke feestdagen?

Met de opening van het kerkelijk jaar is ook het seizoen van de ‘christelijke’ feestdagen weer aangebroken. Kerstfeest, Goede Vrijdag, Pasen, Hemelvaartsdag, Pinksteren; ze komen er weer aan. Er zijn christenen die van mening zijn dat je je aan deze

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp stelt confronterende vraag: "Wie ben je als je ziek wordt?

"Te lang hebben we ons heil in aardse bronnen gezocht, als het gaat om ons uiterlijk, onze prestaties en sociale status. Maar wie ben je als je je werk of gezondheid verliest?", die confronterende vraag stelde Wilkin van de Kamp onlangs in de twaalfd

Ds. K. den Boer
Video

HHK-dominee wilde legerpredikant worden maar God stuurde hem naar Goedereede

Als ds. K. den Boer in september dit jaar een beroep uit Goedereede ontvangt, wil hij eigenlijk legerpredikant worden. Gods Geest zendt Den Boer echter niet het leger in, maar stuurt hem vanuit Sirjansland naar Goedereede. Daar hoopt hij begin 2024 t

Ds. Chris Bernard
Nieuws

Ook dominee Bernard stemde PVV: “Nederland raakt gewoon vol”

Vorige week woensdag kwam de PVV als winnaar uit de stembus. De partij van Geert Wilders behaalde liefst 37 zetels. De christelijke partijen, op de SGP na, leverden een flink aantal zetels in. Ook veel christenen hebben naar verluidt op Wilders geste

Algerijnse kerk
Nieuws

Algerijnse dominee belegt 'ongeoorloofde eredienst' en verdwijnt achter de tralies

De Algerijnse dominee Youssef Ourahmane moet een jaar de gevangenis in. Dat meldt Evangelical Focus. De predikant zou in maart vorig jaar een eredienst gehouden hebben in een gebouw dat niet daarvoor bestemd is. Naast de gevangenisstraf, moet de pred

Cvandaag podcast
Podcast

Christenen in Middelburg bezorgd over gebrek aan zondagsrust: terecht?

De Gereformeerde Gemeente in Middelburg wil niet dat de winkels in de Zeeuwse hoofdstad voortaan op zondag opengaan. Welke beweegredenen liggen hieraan ten grondslag? En zijn christenen geroepen om de zondagsrust in de rest van de samenleving te impl

Johan Schep
Video

Johan Schep: "Wie twijfelt aan betrouwbaarheid Jona, twijfelt aan dood en opstanding Jezus"

"Als je twijfelt aan de geschiedenis van Jona, dan twijfel je ook aan de geschiedenis van de Heere Jezus. Zo duidelijk maakt Hij het", vertelt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep in een video van Bijbelcursussen Nederland. In de eerste aflevering

Meerartikelen

ChristenDOM?
Video

Is Jezus te vroeg opgestaan uit de dood? Bekijk de video

"Is Jezus te vroeg uit de dood opgestaan?" Die vraag staat centraal in een video van het christelijke YouTube-kanaal ChristenDOM?, een kanaal waar middels uitlegvideo's wordt ingegaan op kwesties die met de Bijbel en het christelijk geloof te maken h

zie ik kom spoedig
Video

Openbaring 11: feest vanwege Jezus' terugkeer naar de aarde

Er wordt in de hemel vooruitgekeken naar het moment dat Jezus terugkeert naar de aarde om zijn koningschap op zich te nemen. Het feest barst los en vol aanbidding wordt beleden dat de Heer regeert! Maak in onderstaande video tijd voor aflevering 23 v

Andries Knevel
Podcast

Andries Knevel in gesprek met markante katholiek: Hugo Beuker

Het cliché wil dat protestanten de Bijbel uit hun hoofd kennen, terwijl katholieken het ‘boek der boeken’ nooit openslaan. Maar wat is daar van waar? Die vraag is het uitgangspunt van de podcast Het Gedeelde Woord. Andries Knevel voert daarin iedere

BYU Noteworthy
Nieuws

Luister naar deze schitterende versie van 'O Come Let Us Adore Him' door BYU Noteworthy!

Het is december en daarom worden de mooiste Kerstliederen weer van stal gehaald en (soms) in een nieuw jasje gestoken. Zo ook deze enthousiaste versie van het bekende 'O Come Let Us Adore Him' door BYU Noteworthy. Kijk je ook zo uit naar Kerstmis? Ko

Familie Blom
Positief nieuws

Familie Blom aanstaande zondag te gast bij Hour of Power

De dynamische familie Blom is aanstaande zondag te gast bij Hour of Power. Eerder dit jaar was het gezin te zien bij 'Een huis vol' van de KRO-NCRV. Gerdien Blom heeft maar liefst acht kinderen op de wereld mogen zetten en samen met haar man Maarten

Eleos Ahinoam
Nieuws

Wilma woont in een beschermde woonvorm van Eleos: "Ik ervaar hier een rust die ik nooit gekend heb"

We bidden hier veel. Van dat bidden word ik heel rustig, daar voel ik mij echt geweldig door. ” Wilma is bewoonster van Ahinoam, een zorginstelling van Eleos in Schalkhaar. Ze is negen maanden geleden in de woongroep komen wonen en ervaart haar nieuw

Ds. Paul Visser
Nieuws

Ds. Paul Visser vertelt wat hij leerde van het moeilijkste moment in zijn leven

Dominee Paul Visser legt in onderstaande video uit wat hij leerde van het moeilijkste moment in zijn leven. "Je hebt God niet in de vingers, het kan heel anders gaan. Het Woord van God brak af en God verdween. Tegelijkertijd heb ik ontdekt dat ik dan

Jan-Willem Grievink
Column

Een pastoraal medewerker moet niet dingen willen fiksen

Ik weet uit eigen ervaring hoe gemakkelijk je in het pastoraat in de actie-stand gaat. In de kern is pastoraat niets anders dan een confident (weer) in hartscontact brengen met zijn (haar) Verlosser en Heer. Je hoeft als pastoraal medewerker niets te

Ds. M. Baan
Video

Ds. Baan verbaast zich over mensen die eerst een teken van God willen voordat ze geloven

"Veel mensen blijven God om een teken vragen. Zoeken ze dan geen onrechtvaardige dingen? Wat stellen wij mensen toch eigenlijk vreemde eisen aan de Heere", merkte ds. M. Baan onlangs op in een preek. De hervormde predikant verbaast zich over het gege

Randall
Nieuws

Ontslagen aalmoezenier spant rechtszaak aan na opmerkingen over 'LHBTI-ideologie'

Schoolaalmoezenier dr. Bernard Randall werd in 2019 door zijn werkgever op straat gezet. Dit omdat hij zijn leerlingen vertelde dat ze het niet eens hoeven te zijn met 'de LHBTI-ideologie'. Nu spant hij een rechtszaak tegen zijn voormalige werkgever

Kerstboom
Nieuws

‘Satanische’ kerstboom op kerstfestival wekt verontwaardiging: ‘Het is absurd’

Het stadje Aschwaubenon in de Amerikaanse staat Wisconsin vormt het decor van een slepende rel. In het stadje waar jaarlijks een kerstboomfestival plaatsvindt, is veel te doen om twee bomen die tentoongesteld worden. Dat meldt CBN News. Eén boom zou

Delafé
Levensverhaal

Vrouw die haar kind in satanische tempel liet dopen deelt haar getuigenis

De Amerikaanse Yamisbel Garcia heeft op YouTube-kanaal Delafé Testimonies afgelopen week haar bijzondere verhaal gedeeld. Ze groeide op in een rooms-katholiek gezin maar werd daar fysiek en verbaal mishandeld door haar vader. Tijdens een reis naar Pu