Waar komt de tomeloze haat tegen de God van Israël en Joden vandaan?

Verdieping 9 januari 2024 6 minuten Ton Stier
antisemitisme

De gruwelijke pogrom van Hamas op 7 oktober 2023 zal Israëls geschiedenis ingaan als de - tot dan toe - zwartste dag sinds haar oprichting in 1948. De Israëlische bevolking is nog steeds in shock, die ongetwijfeld voor velen in een levenslang trauma zal uitmonden. Wie had trouwens kunnen bevroeden dat de veilige thuishaven, waar het volk na de Sjoa zo naar hunkerde, in existentieel gevaar zou kunnen komen?

Anti-Israëlisme
Inmiddels breidt het anti-Israëlisme zich als een olievlek uit over de hele wereld. Kritische kanttekeningen bij het Israëlische regeringsbeleid zijn legitiem, maar het begrip anti-Israëlisme raakt aan Israëls bestaansrecht. Hoe vaak wordt bij protestdemonstraties niet de leus gescandeerd “From the river to the sea Palestine will be free”? Anders gezegd, Israël zou ‘Judenfrei’ gemaakt moeten worden.

En dat brengt ons bij de islamitische visie op het land, waar Joden hooguit kunnen worden gedoogd als dhimmi’s, een onderworpen status met verplichting tot belastingbetaling waarmee de niet-islamitische inwoner een zekere mate van bescherming koopt. De religieuze component van anti-Israëlisme, blijkt ook uit artikel 6 van de Hamas’ doelstellingen: “Hamas streeft ernaar Allahs vaandel te planten op elke centimeter van Palestina, want onder de vleugels van de islam kunnen de volgelingen van alle religies samenleven in veiligheid en geborgenheid.” Maar dan natuurlijk met dhimmi-status met beperkte houdbaarheidsdatum.

In artikel 7 citeert Hamas namelijk een overlevering van de profeet: “De Dag des Oordeels zal pas komen als de moslims de Joden bevechten en doden. Wanneer de Jood zich verschuilt achter stenen en bomen, zullen deze zeggen: “O dienaar van Allah, er zit een Jood achter mij. Kom, dood hem.” Was die ‘dag des oordeels’ tijdens de gruwelijke slachtpartij op 7 oktober in de perceptie van Hamasbeulen reeds aangebroken? Was het bedoeld om een mondiale chaos uit te lokken die de komst van de Mahdi moest bespoedigen? Deze sjiitische eindtijdverwachting van de Iraanse ayatollahs, waarin de Mahdi als messiasfiguur het wereldtoneel betreedt, behoort tot de apocalyptische ideeën die in het Midden-Oosten worden rondgepompt.

Antisemitisme is blinde haat tegen het volk, aan wie de God van de Bijbel Zich geopenbaard en verbonden heeft, met als dieptepunt: de openbaring van ‘de mens van de wetteloosheid.

Geheim van de wetteloosheid
Als Paulus waarschuwt dat het geheimenis van de wetteloosheid reeds werkzaam is en uitmondt in de openbaring van de wetteloze (2 Thess. 2:7,8), lijken enkele contouren daarvan al op te lichten. Daniël 11 gaat over een koning, die tegen de God der goden wonderlijke (lees: blasfemische) dingen zal spreken. Hij zal ook het sieraadland (aanduiding voor Israël) binnentrekken en “de tenten van zijn paleis tussen de zeeën opzetten, bij de berg van het heilig sieraad” (vs. 36, 41, 45). En ja, wellicht begeleid door een mondiaal scanderende massa: “From the river to the sea Palestine will be free”. Want Israëls profeten zijn er duidelijk over: alle heidenvolken zullen eens tegen Jeruzalem optrekken (zie o.a. Joël 3:2; Zach. 12:2,3,9; 14:2).

Antisemitisme
Antisemitisme heeft echter nog een dimensie. Want hoe kan het Israëlisch-Palestijns conflict wereldwijd de gemoederen, ongeacht religieus of politiek engagement, zo in beroering brengen? Laat zich dat verklaren als massaal medeleven met de Palestijnse bevolking in Gaza? Als dat zo was, wat heel terecht zou zijn, hoe verhoudt die intense betrokkenheid en vermeend gekrenkt rechtsgevoel zich dan tot andere conflicten in de wereld?

Denk aan regeringsleiders als Bashar al-Assad en Vladimir Poetin die duizenden onschuldige burgers de dood injagen? Waar waren de mondiale protestacties toen steden als het Syrische Aleppo of het Oekraïense Marioepol grotendeels in de as werden gelegd? Werden in het buitenland woonachtige Syriërs of Russen op daden van deze regeringsslagers afgerekend?

“Zolang Joden slachtoffer zijn, kunnen mensen daar prima mee omgaan, maar zodra ze terugslaan, verdwijnt de sympathie”, aldus de Joodse historicus Simon Schama in NRC. Vanwaar dat meten met twee maten?

Antisemitisme is dus meer dan alleen haat tegen het volk van Israël, het is bovenal haat tegen de God van Israël.

Het antwoord op die vraag is dat antisemitisme zich niet beperkt tot protest tegen een bepaalde religie, ideologie of regeringsbeleid. Antisemitisme is de blinde haat tegen het volk, aan wie de God van de Bijbel Zich geopenbaard en verbonden heeft, met als dieptepunt: de openbaring van ‘de mens van de wetteloosheid, de zoon van het verderf, de tegenstander, die zich ook verheft boven al wat God genoemd of als God vereerd wordt, zodat hij als God in de tempel van God (in Jeruzalem) gaat zitten en zichzelf als God voordoet’ (2 Thess. 2:3-4). Dat verklaart in belangrijke mate de opmars van tomeloze haat tegen de God van Israël, het volk van Israël en het land van Israël.

De engelvorst van Perzië
Het is duidelijk dat voor anti-Israëlisme en antisemitisme geen logische verklaring te vinden is, tenzij we oog hebben voor de metafysische, oftewel de onzienlijke werkelijkheid achter de strijd. Hier en daar licht de Bijbel een tipje van de sluier op, zoals de strijd van Michaël, de grote (engel)vorst van Israël, die het volk in haar benauwde tijd zal bijstaan (Dan. 12:1), zoals hij ook een hemelse boodschapper in een 21 dagen durende strijd tegen de engelvorst van Perzië (het huidige Iran) bijstond (Dan. 10:13). En dat brengt ons wederom bij de intense verbondenheid tussen God en Israël.

De Naam
Die verbondenheid blijkt namelijk ook uit de vele beloften die God nog aan Zijn volk heeft uitstaan en in het land Israël hun vervulling gaan krijgen. Ook blijkt Zijn verbondenheid uit de eeuwige liefde Die Hij voor hen koestert (Jer. 31:3). Maar zeker zo belangrijk is het feit dat Hij Zich met Zijn Naam, en daarmee Zijn Wezen, aan Israël heeft verbonden. Behalve dat de Heere zo’n 200 keer in de Bijbel ‘de God van Israël’ wordt genoemd, krijgen Aäron en zijn zonen ook de opdracht om Zijn Naam op de Israëlieten te leggen (Num. 6:23-27; zie ook Dan. 9:19).

Laten we bidden dat die dag spoedig mag aanbreken en Israël als volk de Naam van de HEERE in hun benauwdheid zal aanroepen.

En dat brengt ons bij het begrip ‘antisemitisme’, dat in feite anti sem is. Sem, in de betekenis van ‘naam’. Niet zomaar een naam, maar de godsnaam, JHWH. Religieuze Joden zullen die nooit uitspreken, maar aanduiden als Hasjem, de Naam. Antisemitisme is dus meer dan alleen haat tegen het volk van Israël, het is bovenal haat tegen de God van Israël. Asaf onthult dat glashelder in Psalm 83, waarin Hij smeekt:

  • “…wees niet stil, o God! Want zie, Uw vijanden tieren, wie U haten, steken hun hoofd omhoog” (vs. 2-3).
  • Met als gevolg: “Zij beramen listig een heimelijke aanslag tegen Uw volk en beraadslagen tegen Uw beschermelingen” (vs. 4).
  • Met als doel: “Kom, zeiden zij, laten wij hen uitroeien, zodat zij geen volk meer zijn en aan de naam van Israël niet meer gedacht wordt” (vs. 5).
  • Met als beweegreden: “… dezen hebben een verbond tegen U gesloten…” (vs. 6).
  • En dan eindigt de psalmist met de woorden: “Laten zij beschaamd en door schrik overmand zijn tot in eeuwigheid, laten zij rood van schaamte worden en omkomen. Dan zullen zij weten, dat U – Uw Naam is HEERE! – U alleen de Allerhoogste bent over de hele aarde” (vs. 18-19).

Laten we bidden dat die dag spoedig mag aanbreken en Israël als volk de Naam van de HEERE in hun benauwdheid zal aanroepen. Dan zal Joëls heerlijke profetie in vervulling gaan: “Het zal geschieden dat ieder die de Naam van de HEERE zal aanroepen, behouden zal worden. Want op de berg Sion en in Jeruzalem zal ontkoming zijn, zoals de HEERE gezegd heeft, namelijk bij hen die ontkomen zijn, die de HEERE roepen zal” (Joël 2:32).

Bovenstaand artikel verscheen eerder in het magazine van Stichting Israël en de Bijbel en is met toestemming overgenomen door Cvandaag. Klik hier om het magazine te ontvangen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#384 David ten Voorde & Wim Verkerk over de vergeten strategie van Jezus (en kerkgroei in Iran)
Of beluister op:

Meerartikelen

Ds. W. A. Capellen
Nieuws

CGK Nunspeet hoopt op komst ds. W. A. Capellen

Ds. W. A. Capellen (foto) denkt de komende weken na over een mogelijk vertrek uit Urk. De christelijke gereformeerde predikant heeft een beroep uit Nunspeet ontvangen. In de Dorpskerk/Oenenburgkerk kan hij aan de slag als directe collega van ds. P. D

ADEM Project & Schrijvers voor Gerechtigheid
Video

Nieuwe single ‘Samen’ viert de veelkleurige rijkdom van de kerk

ADEM Project en Schrijvers voor Gerechtigheid hebben onlangs een gezamenlijke single uitgebracht: 'Samen'. Het lied is niet zomaar een lied, maar een getuigenis en gebed, als een viering van de veelkleurigheid binnen Gods wereldwijde gezin. Het numme

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant: "Stop met bidden of God een nieuw hart wil geven"

"Wilt U mij een nieuw hartje geven?", het is een veelgehoord gebed. Maar volgens ds. J. R. van Vugt is het een vloek in de kerk. In een recente preek stelde de hersteld hervormde predikant dat we op basis van Gods verbond mogen weten en verwachten da

Christendom abortus
Video

Wat zegt de Bijbel echt over abortus? Bekijk dit gesprek

In een nieuwe video van Christendom.nl wordt het gesprek over abortus niet uit de weg gegaan. Wat zegt de Bijbel werkelijk over het ongeboren leven? En hoe is Nederland terechtgekomen in een cultuur waarin abortus zo vanzelfsprekend lijkt? In deze af

Wittenberg
Persbericht

Nieuwe directeur voor leefgemeenschap De Wittenberg

Janno van den Ende (34 jaar) zal vanaf 1 november jl. Frans Hoogendijk gaan versterken als directeur leefgemeenschap en programma’s. Frans zelf zal als directeur verantwoordelijk blijven voor de bedrijfsvoering van de Wittenberg. Beide functies zijn

Phil Moore
Interview

Phil Moore wijst op vergeten strategie: “Jezus zei: ‘Maak discipelen’, niet: ‘Organiseer diensten’”

Toen de Britse voorganger en bijbelleraar Phil Moore tijdens de coronapandemie zijn gemeente op afstand moest leiden, werd het hem pijnlijk duidelijk: “We hadden mensen geleerd om bijeenkomsten te bezoeken, niet om Jezus te volgen.” Phil Moore, verbo

Afrika
Nieuws

Vervolgde christelijke vrouwen worden vaak afgewezen door eigen gemeenschap en kerk

Vrouwen en meisjes in landen waar christenen een minderheid vormen, worden niet alleen vervolgd om hun geloof, maar vaak ook afgewezen wanneer ze proberen terug te keren naar hun gemeenschap. Nadat ze ontvoerd, mishandeld of gedwongen tot bekering zi

Foto ter illustratie
Verdieping

Tahir startte Bijbelstudies in islamitisch land en kreeg een netwerk van tientallen kerken

Deze week is het de Week van gebed voor mensen die Jezus nog niet kennen. Vijf organisaties roepen ons ertoe op voor hen te bidden. Vandaag gaat het over Tahir, die in een islamitisch land verschillende bijbelstudies startte. Zijn netwerk is uitgebre

Meerartikelen

pastor
Nieuws

Pastors en tientallen christenen vermoord bij nieuwe aanvallen in Nigeria

In Nigeria zijn in korte tijd opnieuw tientallen christenen om het leven gekomen bij aanvallen door gewapende Fulani-herders en andere militante groepen. In de deelstaten Kaduna, Plateau en Benue werden meerdere dorpen aangevallen, waarbij twee pasto

Eternal Wall of Answered Prayer
Nieuws

Bouw gestart van grootste christelijke monument ooit in Groot-Brittannië

In Groot-Brittannië is deze week officieel begonnen met de bouw van wat het grootste christelijke monument van het land moet worden. Het project draagt de naam Eternal Wall of Answered Prayer. Het komt te staan bij Coleshill, vlakbij de stad Birmingh

Erika Kirk
Nieuws

Indrukwekkend interview weduwe vermoorde Charlie Kirk: "Ik ben niet boos op God"

Een interview met Erika Kirk, weduwe van de in september doodgeschoten Amerikaanse christen, influencer en politieke activist Charlie Kirk (31), maakte deze week grote indruk. In de Fox News-special 'Erika Kirk: In her own words' vertelde Kirk dat ze

Ryan Lochte
Nieuws

12-voudig olympisch medaillewinnaar gedoopt: "Ik wilde het leven opgeven"

De Amerikaanse topzwemmer Ryan Lochte heeft zijn leven aan Jezus gegeven. Dat schrijft The Christian Post. De twaalfvoudig olympisch medaillewinnaar liet zich vorige week dopen in Canvas Church in Florida. Dat gebeurde terwijl hij midden in een echts

Irene Blom en Wilma Kralt bij Hour of Power
Video

De Hoop-voorzitter Irene Blom en ex-cliënt Wilma Kralt zondag te gast bij Hour of Power

Aanstaande zondag in Hour of Power twee bijzondere gasten: Irene Blom, voorzitter van het bestuur van onder meer stichting De Hoop, die dit jaar haar 50-jarig bestaan viert. Samen met haar schuift ex-cliënt Wilma Kralt aan, die nu als ervaringsdeskun

Ds. M. van Kooten
Video

Ds. Van Kooten vertelt over ouderling die te horen kreeg dat hij ongeneeslijk ziek was

"Ik hoef hier niet langer te wezen, ik mag naar Huis", aldus ds. M. van Kooten. De hervormde predikant uit Elspeet deelde in een recente preek een indrukwekkend verhaal van een ouderling die op een dag te horen kreeg dat hij ongeneeslijk ziek was.  "

rechter
Nieuws

Man die straatevangeliste mishandelde in Amsterdam krijgt celstraf

In Amsterdam heeft de politierechter een 45-jarige man veroordeeld tot een gevangenisstraf van zestien dagen, waarvan veertien voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaar. Dat meldt het Reformatorisch Dagblad. De straf komt voort uit een mishande

Mannenzang Veenendaal
Video

Mannenstemmen verenigd in lofzang: Psalm 68 weergalmt in Veenendaal

Beleef de indrukwekkende samenzang van Psalm 68 tijdens de Mannenzang Veenendaal 2025. Vanuit de historische Julianakerk klinkt het krachtige geluid van honderden mannenstemmen, geleid door dirigent Jan Hendrik van Schothorst en begeleid door organis

Chris Verhagen
Video

Is de Grondwet in strijd met christelijk onderwijs? Christelijke apologeet legt uit

De discussie over christelijk onderwijs laaide de afgelopen weken opnieuw op. In talkshows en nieuwsprogramma’s werd gesteld dat artikel 23 van de Grondwet (de vrijheid van onderwijs) in strijd zou zijn met het gelijkheidsbeginsel van artikel 1. In e

Ds. M. Riedijk
Nieuws

Nieuwe predikante voor drie protestantse gemeentes op Noord-Beveland: Ds. M. Riedijk

De drie protestantse gemeenten op Noord-Beveland, Kamperland, De Ontmoeting en Colijnsplaat, mogen binnenkort een nieuwe predikante verwelkomen. Ds. M. Riedijk (foto) nam het uitgebrachte beroep op haar aan. Riedijk was sinds oktober 2016 verbonden a

ND
Persbericht

De Nieuwe Koers vanaf 2026 vast magazine bij het Nederlands Dagblad

Vanaf 2026 verschijnt opinieblad De Nieuwe Koers tien keer per jaar als magazine bij het Nederlands Dagblad. Abonnees van De Nieuwe Koers ontvangen een jaar lang gratis de zaterdagkrant. Het Nederlands Dagblad en opinieblad De Nieuwe Koers gaan nauw

Daniël van Deutekom
Interview

Jongerenorganisatie Charlie Kirk krijgt Nederlandse tak: “Christenen moeten in het offensief”

"Het christendom in Nederland is al decennialang defensief en terugtrekkend ingesteld. Zodra we de kans hebben om iets te behouden of te heroveren, deinzen we vaak terug, uit angst om als onderdrukkend of totalitair te worden gezien”, stelt Daniël va