Waar komt de tomeloze haat tegen de God van Israël en Joden vandaan?

Verdieping 9 januari 2024 6 minuten Ton Stier
antisemitisme

De gruwelijke pogrom van Hamas op 7 oktober 2023 zal Israëls geschiedenis ingaan als de - tot dan toe - zwartste dag sinds haar oprichting in 1948. De Israëlische bevolking is nog steeds in shock, die ongetwijfeld voor velen in een levenslang trauma zal uitmonden. Wie had trouwens kunnen bevroeden dat de veilige thuishaven, waar het volk na de Sjoa zo naar hunkerde, in existentieel gevaar zou kunnen komen?

Anti-Israëlisme
Inmiddels breidt het anti-Israëlisme zich als een olievlek uit over de hele wereld. Kritische kanttekeningen bij het Israëlische regeringsbeleid zijn legitiem, maar het begrip anti-Israëlisme raakt aan Israëls bestaansrecht. Hoe vaak wordt bij protestdemonstraties niet de leus gescandeerd “From the river to the sea Palestine will be free”? Anders gezegd, Israël zou ‘Judenfrei’ gemaakt moeten worden.

En dat brengt ons bij de islamitische visie op het land, waar Joden hooguit kunnen worden gedoogd als dhimmi’s, een onderworpen status met verplichting tot belastingbetaling waarmee de niet-islamitische inwoner een zekere mate van bescherming koopt. De religieuze component van anti-Israëlisme, blijkt ook uit artikel 6 van de Hamas’ doelstellingen: “Hamas streeft ernaar Allahs vaandel te planten op elke centimeter van Palestina, want onder de vleugels van de islam kunnen de volgelingen van alle religies samenleven in veiligheid en geborgenheid.” Maar dan natuurlijk met dhimmi-status met beperkte houdbaarheidsdatum.

In artikel 7 citeert Hamas namelijk een overlevering van de profeet: “De Dag des Oordeels zal pas komen als de moslims de Joden bevechten en doden. Wanneer de Jood zich verschuilt achter stenen en bomen, zullen deze zeggen: “O dienaar van Allah, er zit een Jood achter mij. Kom, dood hem.” Was die ‘dag des oordeels’ tijdens de gruwelijke slachtpartij op 7 oktober in de perceptie van Hamasbeulen reeds aangebroken? Was het bedoeld om een mondiale chaos uit te lokken die de komst van de Mahdi moest bespoedigen? Deze sjiitische eindtijdverwachting van de Iraanse ayatollahs, waarin de Mahdi als messiasfiguur het wereldtoneel betreedt, behoort tot de apocalyptische ideeën die in het Midden-Oosten worden rondgepompt.

Antisemitisme is blinde haat tegen het volk, aan wie de God van de Bijbel Zich geopenbaard en verbonden heeft, met als dieptepunt: de openbaring van ‘de mens van de wetteloosheid.

Geheim van de wetteloosheid
Als Paulus waarschuwt dat het geheimenis van de wetteloosheid reeds werkzaam is en uitmondt in de openbaring van de wetteloze (2 Thess. 2:7,8), lijken enkele contouren daarvan al op te lichten. Daniël 11 gaat over een koning, die tegen de God der goden wonderlijke (lees: blasfemische) dingen zal spreken. Hij zal ook het sieraadland (aanduiding voor Israël) binnentrekken en “de tenten van zijn paleis tussen de zeeën opzetten, bij de berg van het heilig sieraad” (vs. 36, 41, 45). En ja, wellicht begeleid door een mondiaal scanderende massa: “From the river to the sea Palestine will be free”. Want Israëls profeten zijn er duidelijk over: alle heidenvolken zullen eens tegen Jeruzalem optrekken (zie o.a. Joël 3:2; Zach. 12:2,3,9; 14:2).

Antisemitisme
Antisemitisme heeft echter nog een dimensie. Want hoe kan het Israëlisch-Palestijns conflict wereldwijd de gemoederen, ongeacht religieus of politiek engagement, zo in beroering brengen? Laat zich dat verklaren als massaal medeleven met de Palestijnse bevolking in Gaza? Als dat zo was, wat heel terecht zou zijn, hoe verhoudt die intense betrokkenheid en vermeend gekrenkt rechtsgevoel zich dan tot andere conflicten in de wereld?

Denk aan regeringsleiders als Bashar al-Assad en Vladimir Poetin die duizenden onschuldige burgers de dood injagen? Waar waren de mondiale protestacties toen steden als het Syrische Aleppo of het Oekraïense Marioepol grotendeels in de as werden gelegd? Werden in het buitenland woonachtige Syriërs of Russen op daden van deze regeringsslagers afgerekend?

“Zolang Joden slachtoffer zijn, kunnen mensen daar prima mee omgaan, maar zodra ze terugslaan, verdwijnt de sympathie”, aldus de Joodse historicus Simon Schama in NRC. Vanwaar dat meten met twee maten?

Antisemitisme is dus meer dan alleen haat tegen het volk van Israël, het is bovenal haat tegen de God van Israël.

Het antwoord op die vraag is dat antisemitisme zich niet beperkt tot protest tegen een bepaalde religie, ideologie of regeringsbeleid. Antisemitisme is de blinde haat tegen het volk, aan wie de God van de Bijbel Zich geopenbaard en verbonden heeft, met als dieptepunt: de openbaring van ‘de mens van de wetteloosheid, de zoon van het verderf, de tegenstander, die zich ook verheft boven al wat God genoemd of als God vereerd wordt, zodat hij als God in de tempel van God (in Jeruzalem) gaat zitten en zichzelf als God voordoet’ (2 Thess. 2:3-4). Dat verklaart in belangrijke mate de opmars van tomeloze haat tegen de God van Israël, het volk van Israël en het land van Israël.

De engelvorst van Perzië
Het is duidelijk dat voor anti-Israëlisme en antisemitisme geen logische verklaring te vinden is, tenzij we oog hebben voor de metafysische, oftewel de onzienlijke werkelijkheid achter de strijd. Hier en daar licht de Bijbel een tipje van de sluier op, zoals de strijd van Michaël, de grote (engel)vorst van Israël, die het volk in haar benauwde tijd zal bijstaan (Dan. 12:1), zoals hij ook een hemelse boodschapper in een 21 dagen durende strijd tegen de engelvorst van Perzië (het huidige Iran) bijstond (Dan. 10:13). En dat brengt ons wederom bij de intense verbondenheid tussen God en Israël.

De Naam
Die verbondenheid blijkt namelijk ook uit de vele beloften die God nog aan Zijn volk heeft uitstaan en in het land Israël hun vervulling gaan krijgen. Ook blijkt Zijn verbondenheid uit de eeuwige liefde Die Hij voor hen koestert (Jer. 31:3). Maar zeker zo belangrijk is het feit dat Hij Zich met Zijn Naam, en daarmee Zijn Wezen, aan Israël heeft verbonden. Behalve dat de Heere zo’n 200 keer in de Bijbel ‘de God van Israël’ wordt genoemd, krijgen Aäron en zijn zonen ook de opdracht om Zijn Naam op de Israëlieten te leggen (Num. 6:23-27; zie ook Dan. 9:19).

Laten we bidden dat die dag spoedig mag aanbreken en Israël als volk de Naam van de HEERE in hun benauwdheid zal aanroepen.

En dat brengt ons bij het begrip ‘antisemitisme’, dat in feite anti sem is. Sem, in de betekenis van ‘naam’. Niet zomaar een naam, maar de godsnaam, JHWH. Religieuze Joden zullen die nooit uitspreken, maar aanduiden als Hasjem, de Naam. Antisemitisme is dus meer dan alleen haat tegen het volk van Israël, het is bovenal haat tegen de God van Israël. Asaf onthult dat glashelder in Psalm 83, waarin Hij smeekt:

  • “…wees niet stil, o God! Want zie, Uw vijanden tieren, wie U haten, steken hun hoofd omhoog” (vs. 2-3).
  • Met als gevolg: “Zij beramen listig een heimelijke aanslag tegen Uw volk en beraadslagen tegen Uw beschermelingen” (vs. 4).
  • Met als doel: “Kom, zeiden zij, laten wij hen uitroeien, zodat zij geen volk meer zijn en aan de naam van Israël niet meer gedacht wordt” (vs. 5).
  • Met als beweegreden: “… dezen hebben een verbond tegen U gesloten…” (vs. 6).
  • En dan eindigt de psalmist met de woorden: “Laten zij beschaamd en door schrik overmand zijn tot in eeuwigheid, laten zij rood van schaamte worden en omkomen. Dan zullen zij weten, dat U – Uw Naam is HEERE! – U alleen de Allerhoogste bent over de hele aarde” (vs. 18-19).

Laten we bidden dat die dag spoedig mag aanbreken en Israël als volk de Naam van de HEERE in hun benauwdheid zal aanroepen. Dan zal Joëls heerlijke profetie in vervulling gaan: “Het zal geschieden dat ieder die de Naam van de HEERE zal aanroepen, behouden zal worden. Want op de berg Sion en in Jeruzalem zal ontkoming zijn, zoals de HEERE gezegd heeft, namelijk bij hen die ontkomen zijn, die de HEERE roepen zal” (Joël 2:32).

Bovenstaand artikel verscheen eerder in het magazine van Stichting Israël en de Bijbel en is met toestemming overgenomen door Cvandaag. Klik hier om het magazine te ontvangen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#385 Patrick & Jeffrey over Nigeriaanse christenen, David de Vos & de Week van het Leven
Of beluister op:

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe je een vruchtbare rank aan de ware Wijnstok wordt

In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' neemt Wilkin van de Kamp ons mee in de woorden van Jezus uit Johannes 15: “Blijf in Mij en Ik in u.” De spreker en schrijver legt uit wat het betekent om als rank verbonden te zijn met de w

Ds. M. Klaassen
Video

Ds. Klaassen zat onder het gehoor van evangelische voorganger uit België

"Allereerst zei hij dat die moeders niet kunnen wassen, getuige de gekrompen kleding. Het tweede dat hij zei is dat die vaders geen leiding kunnen geven. Ik dacht: dat is raak", aldus ds. M. Klaassen. De hersteld hervormde predikant vertelde hoe hij

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe de ark van Noach Jezus' reddingswerk symboliseert

In de zevende aflevering van de serie ‘Jezus in het Oude Testament’ bespreekt evangelist Johan Schep Genesis 7. In dit hoofdstuk komt onder meer de zondvloed aan bod. Enkel Noach en de zijnen bleven gespaard. Toch wijst Schep er ook op hoe in dit ver

Egyptische vrouw uit Caïro
Getuigenis

Van analfabeet naar getuige van Gods Licht in Caïro

Het leven in Caïro is zwaar. De stad bruist van lawaai, files en vervuilde lucht. Er is een tekort aan werk, hygiëne en zekerheid. Voor miljoenen inwoners van de Egyptische hoofdstad is elke dag een strijd om te overleven. Tussen de grijsbruine flatb

bangladesh
Nieuws

Bomaanslagen bij kerk en school vergroten angst onder christenen in Bangladesh

De kleine christelijke gemeenschap in Bangladesh leeft na twee nieuwe bomaanslagen opnieuw in angst. In Dhaka werden vorige week zowel de Sint Mariakathedraal als de door de kerk gerunde Sint Joseph School getroffen door zelfgemaakte explosieven. De

Soli Deo Gloria
Video

Soli Deo Gloria brengt Psalm 123 tot leven: bekijk de beelden

In de Grote Kerk van Epe klinkt Psalm 123 in een indrukwekkende uitvoering van Soli Deo Gloria Urk. Onder leiding van pianist Johan Bredewout, organist Harm Hoeve en fluitist Kees Alers klinkt de eeuwenoude bede “Ik hef tot U, die in den hemel zit”.

Johan Vink
Column

De boodschap van Jezus is meer dan een ticket naar de hemel

Naar aanleiding van het nieuws dat evangelist David de Vos stopt met evangeliseren, omdat volgens hem “alle mensen Gods kinderen zijn”, reageert spreker en schrijver Johan Vink met een krachtig pleidooi voor het volle Evangelie. Volgens Vink draait h

staaij
Nieuws

Twee SGP'ers waren bij vorig kabinet bijna minister-president geworden

Bij het vorige kabinet stonden twee voormalig SGP’ers op de kandidatenlijst om minister-president van Nederland te worden. Dat blijkt uit het boek over premier Dick Schoof dat vrijdag verschijnt, zo meldt het Nederlands Dagblad. Bij het vorige kabine

Meerartikelen

Nigeria
Nieuws

Nigeriaanse pastor krijgt doodsbedreigingen nadat beelden van hem bij massagraf viral gaan

De Nigeriaanse pastor Ezekiel Dachomo ontvangt zware doodsbedreigingen nadat hij publiekelijk alarm heeft geslagen over het geweld tegen christenen in zijn land. Dat deed hij staand bij een massagraf van dodelijke christelijke slachtoffers van geweld

pakistan
Nieuws

Christelijke vrouw in Pakistan na meer dan een jaar gevangenschap vrijgelaten op borgtocht

De Pakistaanse christin Stella Khawar (29) is na ruim een jaar gevangenschap op borgtocht vrijgelaten. Ze werd beschuldigd van godslastering, maar volgens de rechter is er geen enkel bewijs tegen haar. De rechtbank in Lahore besloot op 6 november dat

Alexander Wurm (53) en zijn dochter Serena (22)
Nieuws

Amerikaanse zendeling en dochter omgekomen bij vliegtuigcrash tijdens vlucht naar Jamaica

Een tragische vliegtuigcrash in Florida heeft maandag het leven gekost aan de christelijke zendeling Alexander Wurm (53) en zijn dochter Serena (22). Dat melden diverse christelijke media. Vader en dochter waren onderweg om noodhulp te verlenen in Ja

boomsma
Getuigenis

Kersvers JA21-Kamerlid: "Jezus Christus is mijn inspiratiebron"

Afgelopen week werd de nieuwe Tweede Kamer geïnstalleerd. Van de in totaal 150 Kamerleden waren er maar liefst 55 nieuw, de rest had eerder al een zetel. Dat laatste geldt ook voor JA21'er Diederik Boomsma die op de website van de Tweede Kamer een bi

Widya Soraya
Video

Komende zondag is influencer Widya Soraya te gast in Hour of Power

In Hour of Power is de 28-jarige influencer Widya Soraya te gast. Op TikTok heeft ze bijna 248K volgers en op Instagram 119K. Tot voor kort inspireerde ze mensen op spiritueel vlak en New Age totdat ze een heel andere bron ontdekt. Veel volgers zijn

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt waarom zijn mentor hem waarschuwde voor slagroompreken

"Slagroompreken zijn wel zoet en sappig, maar ze missen inhoud, diepte en voeding. Blijf daarom bij het evangelie van het kruis'", die waarschuwing kreeg ds. M. Messemaker als beginnend predikant van zijn mentor ds. M. van Campen. De hervormde predik

Vandaal
Nieuws

Persoon met LHBTI-vlag en regenboogmasker bekladt drie kerken in New York

In New York heeft een persoon begin oktober drie kerken beklad met anti-christelijke leuzen. Dat meldt The Christian Post. De dader, die nog niet is geïdentificeerd, droeg daarbij een LHBTI-vlag en een masker in regenboogkleuren. Op de kerken bracht

Soedan
Persbericht

Christelijke hulporganisatie start noodhulpactie voor Soedan

Soedan heeft te maken met een levensverwoestende crisis als gevolg van gewelddadige conflicten en een enorme hongersnood. De behoefte aan noodhulp in Soedan is zeer groot, merkt Tearfund op. De Verenigde Naties waarschuwen dat de bevolking lijdt onde

Nigeria
Nieuws

Vrouwen en kinderen ontvoerd uit christelijke dorpen in Nigeria

In de Nigeriaanse deelstaat Borno zijn opnieuw christelijke gezinnen getroffen door geweld. Lokale bronnen melden dat op 12 november zeven mensen, onder wie vrouwen en kinderen, zijn ontvoerd tijdens een aanval op Shikarkir Ward in het Chibok gebied.

VPE
Persbericht

VPE kiest nieuw landelijk bestuur

Tijdens de Algemene Ledenvergadering is een nieuw bestuur gekozen voor de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten (VPE). William Boné is benoemd tot voorzitter en Mendel Chiu als penningmeester. Daarnaast werden Ronald Lakhichand (nieuw) en Frank N

Doekes
Opinie

Waarom levenservaring zo belangrijk is en de keuze van David de Vos

Vandaag heb ik een nieuw woord bedacht: levenservaringsdeskundige. Ik maak wel vaker nieuwe woorden die ik dan vergeet of ergens in een appje met iemand blijven hangen. Maar deze keer heb ik het meteen toegevoegd op mijn LinkedIn profiel, die ik sind

Huijgen
Nieuws

Prof. dr. Arnold Huijgen nieuwe Theoloog der Nederlanden

Prof. dr. Arnold Huijgen is de nieuwe Theoloog der Nederlanden. Dat maakte de jury donderdag in Utrecht bekend tijdens de Nacht van de Theologie in Utrecht. Huijgen is hoogleraar dogmatiek aan de Protestantse Theologische Universiteit van Utrecht (PT