MET PRO LIFE ZORGVERZEKERINGEN
Goed voor jezelf zorgen, hoe doe je dat?
lees meer
Dit artikel is nu opgeslagen in je dashboard.
Bewaar artikelen in je dashboard.
Mooi
04 mei 2023 door Patrick GoedeSchitterende 4 mei-lezing in Nieuwe Kerk: "De Geest van het recht werd wakker geschreeuwd"
Historicus Hans Goedkoop gaf vorig jaar op 4 mei een schitterende lezing in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. Hij schetst in zijn toespraak hoe in kamp Bergen Belsen wanorde ontstond door gebrek aan voedsel, hygiëne en wat niet meer. Een aantal Joodse juristen besluit het kamp aan de beschaving te herinneren. Ze openen een rechtbank. "De diefstal van een brood valt te verontschuldigen. Er is honger. Maar degene van wie gestolen is, heeft ook honger. Er moet een straf zijn."
Volgens Goedkoop, die de Joodse jurist Herzberger die op dat moment in Bergen Belsen verblijft citeert, is het de eerste zin uit de menselijke beschaving: "Er is iets dat mag, en dat niet mag." Het laat Goedkoop maar niet los, hij zegt er "een bijbels soort vermaning" in te horen. "Ik hoop dat u dat ook hoort", zegt de historicus.
"Je kunt niet zeggen dat het recht hier (in Bergen Belsen red.) won. De rechtbank ging teloor in buikloop en uitputting. Toch voelde je dat er iets was gebeurd. Zelfs in het kampleven van 1944 bleek het mogelijk je niet helemaal bij je omstandigheden neer te leggen en jezelf een opdracht mee te geven: Stel vast wat niet mag en leef ernaar", aldus Goedkoop.
Banaliteit van het kwaad
Goedkoop maakt de vertaalslag naar de tijd van nu. "We vallen door de tijd. Het lijkt wel weer 1939. Nu komt het op ons aan. Op ons kompas van goed en kwaad. Alsof we nooit anders gedaan hebben, nemen we (Oekraïense red.) vluchtelingen op, we sturen wapens. Hier moet het recht winnen."
De historicus vervolgt zijn verhaal door vast te stellen dat deze daden tegengewerkt worden door wetten of vormen van eigen belang. "Nu we met een nieuw oog vaststellen wat er niet mag, blijkt dat we vastzitten aan regels en routines die zich voordoen als het recht, maar net de Geest daarvan ontberen. De banaliteit van het kwaad."
Dan stelt de historicus tot slot de hamvraag: "Is dat hoe we het willen? Zo nee, gaan we er iets aan doen? Voordat u hier volgend jaar weer zit, voor weer een stichtend woord, hoop ik dat u nog eens terugdenkt aan de stemmen, weerkaatsend tussen de barakken van Bergen Belsen. Die op zondagmiddagen in 1944 de Geest van het recht weer wakker schreeuwden. Om zich de beschaving te herinneren. Als dat toen kon, kan het altijd."
Bekijk de indrukwekkende lezing van Hans Goedkoop in onderstaande video terug.
Start het gesprek
Alleen cvandaag Premium leden kunnen reageren op artikelen.
Word ook cvandaag Premium lid, praat mee en geniet van nog veel meer voordelen!
Bekijk alle voordelen Inloggen
Bekijk alle voordelen Inloggen
Trending
1
Drietal zoekt confrontatie met bestuur Het Zoeklicht: "Gebrek aan geestelijk inzicht"
2
Matthijs Vlaardingerbroek en ds. Paul Visser over een stille ramp: kerkverlating
3
Christenen staan niet boven de wet en hebben niet meer rechten dan een ander
4
David Uijl daagt christenen uit: "Evangeliseer vanuit je luie stoel"
5
Straatpredikant 'gecanceld' vanwege deelname aan protesten tegen LHBTI-evenementen
De christelijke nieuwsbrief die je ook echt leest!
Je voornaam
Je e-mailadres
Stitcher
Ds. W. J. Dekker verlaat Amersfoort vanwege beroep hervormd Wageningen
Ds. W. J. Dekker (foto) neemt na elf jaar afscheid van de hervormde gemeente (Sint-Joriskerk) in Amersfoort. De predikant heeft een beroep uit Wageningen aanvaard. Wijkgemeente Johannes was sinds 2021 vacant in verband met het emeritaat van ds. H. L. VersPREMIUM
Felle discussie over 'ketterij' Frontrunners: ‘Triest dat christenen genezingen negeren’
‘Kan je op Facebook ook advertenties rapporteren vanwege ketterij?’, vroeg theoloog Mark de Jager zich af. De predikant, verbonden aan de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), is van mening dat Frontrunners Ministries geweerd moet worden van cDuizenden mensen gedoopt op strand in Californië: "Grootste doopdienst ooit"
'Meer dan 4000 mensen werden op Pinksterzondag in Pirate's Cove gedoopt om niet alleen het geschenk van het eeuwige leven te vieren, maar ook om de 50ste verjaardag van de Jesus People-beweging te vieren', schrijft CBN News enthousiast op haar website. TaZangeres ELINE brengt eerste lied van nieuwe album uit: 'Je mag ook verliezen'
Twee jaar na het uitbrengen van het succesvolle album ‘Terug naar Eden’, komt zangeres ELINE vandaag met een nieuw lied. ‘Je mag ook verliezen’ is de eerste single van haar nieuwe album Levenswoorden. Eline is door een pittige periPREMIUM
Drietal zoekt confrontatie met bestuur Het Zoeklicht: "Gebrek aan geestelijk inzicht"
In de bossen van de Utrechtse Heuvelrug bevindt zich een groot statig landhuis: Het Brandpunt. Dit gebouw is onderdeel van een woordenstrijd tussen het bestuur van de christelijke beheerstichting en drie bij Stichting Jezuskomtspoedig betrokken mensen. He1700 mannen in Katwijk zingen 'Toekomst vol van hoop'
De Nieuwe Kerk in Katwijk aan Zee was eerder dit jaar weer het decor van de Mannenzangavonden onder leiding van Bert Noteboom en organist Marco den Toom. 1700 mannen zongen in eenheid en tot eer van God aldaar het prachtige 'Toekomst vol van hoop', een li
Franse burgemeester krijgt veel kritiek vanwege voorstel om christelijke feestdagen af te schaffen
Als het aan de burgemeester van de Franse stad Grenoble ligt, worden de nationale christelijke feestdagen ingeruild voor ‘seculiere’ feestdagen, meldt CNE News. Éric Piolle streeft ernaar om gedenkdagen in te stellen voor de Franse revoPREMIUM
Engelen zijn volgens prof. dr. Van Vlastuin belangrijker dan veel christenen denken
“De engelen die je op internet tegenkomt zijn vaak hele lieve, aardige en begripvolle wezens. In de Bijbel wordt op een hele andere manier over engelen gesproken”, zo maakte prof. dr. Wim van Vlastuin duidelijk tijdens de lezing ‘EngelenPREMIUM
Voorgangersechtpaar omgekomen bij slachtpartij in Nigeriaanse dorpen
Afgelopen maand zijn bij een aanval op twee christelijke dorpen in de Nigeriaanse staat Nasarawa 41 mensen om het leven gekomen. Onder de dodelijke slachtoffers bevinden zich ook een pastor en zijn vrouw. De islamitische Fulani-herders zijn wederom verantPREMIUM
Een politicus als Kaag heeft niets te zoeken bij College Tour
Sigrid Kaag wordt bedreigd en dat vinden we erg. Tenminste, ik wel want een normaal denkend mens bedreigd geen anderen en indien wel, doe het dan in een setting van een potje Mens erger je niet. Of Stratego, maar niet via bepaalde ongure media. Hoewel hetSluit je week af met het prachtige 'Herstel ons' van Christian Verwoerd
Neem even de tijd voor het nummer 'Herstel ons' van Christian Verwoerd. De liederen van de zanger zijn meermaals zalvend gebleken voor zijn vele luisteraars door de woorden van hoop, bemoediging en herstel die erin doorklinken. Christian zelf gaf onBijbels verwijderd van basisscholen in Utah wegens 'seksuele content en geweld'
In het Davis School District zijn na een klacht alle Bijbels verwijderd van basisscholen. Een commissie die was ingesteld om te onderzoeken of de inhoud van de Bijbel geweld of seksueel geladen content bevatte, oordeelde dat Bijbels op middelbare scholenChristelijk meisje (12) na ontvoering en uithuwelijking eindelijk vrij
Jubilee Campaign heeft het christelijke meisje Hoorab uit de handen van haar ontvoerder gered. De prijs die betaald moest worden was echter hoog; haar vader werd op gruwelijke wijze om het leven gebracht. Het team van Jubilee Campaign wil Basharat Masih gBoyd Brakel aanstaande zondag te gast bij Hour of Power
Boyd Brakel is aanstaande zondag te gast bij Hour of Power. Brakel heeft een aantal indrukwekkend prestaties op zijn naam staan als het gaat om fitness en kracht. Hij was één van de sterkste mannen van Nederland. Boyd groeide op in een crimiPREMIUM
Mirjam Bikker neemt op partijcongres stelling in asieldebat: "Geen stoere plannetjes"
Het christelijk geloof vormde de rode draad van het partijcongres van de ChristenUnie afgelopen zaterdag. Daarnaast nam partijleider Mirjam Bikker duidelijk stelling in het asieldebat en lijkt het erop dat CU en VVD steeds meer tegenover elkaar komen te sGrote Kerk Gorinchem ziet ds. H. E. Veldhuijzen graag komen
De protestantse gemeente in Gorinchem (Grote Kerk) heeft een beroep uitgebracht op ds. H. E. Veldhuijzen (foto). De kerkelijke gemeente is op zoek naar een predikant nadat ds. R. R. Eisinga vorig jaar werd losgemaakt. Veldhuijzen is momenteel woon- en wer15.000 jongeren horen muziek en inspirerende verhalen tijdens 47e EO-Jongerendag
In een stampvol Ahoy kwamen zaterdag zo’n 15.000 jongeren bij elkaar op de 47e EO-Jongerendag. Een dag vol muziek en ontmoeting, georganiseerd door EO BEAM, de jongerencommunity van de EO. Bezoekers genoten van optredens van christelijke artiesten zPREMIUM
Christelijk gebedsevent rond Tempelberg leidt tot felle protesten orthodoxe Joden
Tijdens Eerste Pinksterdag hebben honderden christenen gebeden rond de Tempelberg. Dit leidde tot grote woede onder orthodoxe Joden die middels protestacties probeerden de gebeden te verstoren en christenen de toegang tot de heilige plek te ontzeggen, melChristelijk buurtcentrum genomineerd voor 'Appeltje van Oranje'
Thuis in West is genomineerd voor een Appeltje van Oranje. Dit christelijk buurtcentrum werkt al meer dan tien jaar in een kwetsbare omgeving in Rotterdam-West. Een Appeltje van Oranje betekent een geldprijs van € 25.000 en een kunstwerk uit handen vOnderzoek: 30 procent van Franse jongeren noemt zichzelf christen
Het katholieke dagblad La Croix berichtte vorige week over een onderzoek van Odoxa met de titel “Religies, overtuigingen en hoop: de stand van zaken”. CNE News meldt dat volgens de cijfers van het onderzoek slechts 30 procent van dePREMIUM
Rol van vrouw leidt tot verhitte discussies in de kerk: hoe behoud je eenheid?
Nadenken over polarisatie en verbinding in de kerk. Dit deed ik vorige maand op de Christelijke Hogeschool Ede samen met vijftig professionals vanuit allerlei kerkelijke achtergronden. Een boeiend en actueel thema om samen over in gesprek te gaan. NaKerk en slavernijverleden: Witte kerk moet meer toenadering zoeken tot zwarte kerk
In 2013, toen we het woord woke nog nauwelijks gebruikten, heeft de Raad van Kerken in Nederland - waar ook de Protestantse Kerk toe behoort - schuld erkend en verantwoordelijkheid genomen voor haar aandeel in het slavernijverleden. Kerken en individueleSommige christenen noemen zichzelf een apostel: terecht? Chris Verhagen antwoordt
Verschillende vooraanstaande mensen binnen het christendom noemen zichzelf 'apostel'. In onderstaande video legt Chris Verhagen, initiatiefnemer van YouTube-kanaal Christelijke Apologeet, uit waarom er belangrijke bijbelse redenen zijn om daar niet iPREMIUM
Ds. John van Eck wordt blij van de uitverkiezing: "God wandelde mijn leven binnen"
“De nadruk op kiezen voor Jezus heeft iets vermoeiends. De verwondering dat God ons opzoekt mag niet naar de achtergrond verdwijnen. De uitverkiezing is Gods stille geheim.” De uitverkiezing is in sommige orthodox-christelijke kringen een heus
De christelijke nieuwsbrief die je ook echt leest!
Je voornaam
Je e-mailadres
Trending
1
Drietal zoekt confrontatie met bestuur Het Zoeklicht: "Gebrek aan geestelijk inzicht"
2
Matthijs Vlaardingerbroek en ds. Paul Visser over een stille ramp: kerkverlating
3
Christenen staan niet boven de wet en hebben niet meer rechten dan een ander
4
David Uijl daagt christenen uit: "Evangeliseer vanuit je luie stoel"
5
Straatpredikant 'gecanceld' vanwege deelname aan protesten tegen LHBTI-evenementen
Top Premium
1
Waarom ik weiger om de Sing-in van Opwekking te bezoeken
2
Christelijke goochelaar kritisch op genezingsdiensten: “Ik zie goocheltrucs voorbijkomen”
3
GerGem-ouderling hangt pen aan de wilgen bij Refoweb: "De kerk wordt zwartgemaakt"
4
God riep Bert en Christa Noteboom naar Groningen: "We willen niet andere kerken leegtrekken"
5
De brief van christelijke jongeren aan kerken en predikanten ademt wanhoop
6
De missie van Heel Holland Bakt-winnares Anna: "Ik moet vaak uitleggen dat ik christen ben"
7
De brief van christelijke jongeren aan kerken en predikanten is onbarmhartig
