De PKN bestaat 20 jaar: reden voor een feestje?

Verdieping 5 augustus 2024 4 minuten PKN
Piet Vergunst

De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) bestaat twintig jaar. Als algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond maakte Piet Vergunst (64) de eenwording van de kerk van dichtbij mee. Twintig jaar Protestantse Kerk vindt hij reden voor de kerk om zich te bezinnen op haar identiteit vandaag de dag. “God zorgt er zelf voor dat zijn werk in ons land en in de kerk doorgaat.”

De Protestantse Kerk bestaat 20 jaar. Reden voor een feestje?
“In het licht van de kerk der eeuwen is 20 jaar slechts een voetnoot, en dus geen reden tot een feestje. Het twintigjarig bestaan kan wel een reden zijn voor de kerk om zich af te vragen wat haar identiteit vandaag is, wat ze belijdt in het algemeen maar vooral ten aanzien van Jezus Christus, die het fundament is van de kerk. Daarnaast kan terugkijken een reden zijn om je te bezinnen op wat er de afgelopen 20 jaar gebeurd is. De krimp van de kerk is aangrijpend en blijft een reden om waakzaam te zijn, te volharden in het geloof en te blijven in hetgeen ons geleerd is.”

Hoe keek je zelf aan tegen de eenwording 20 jaar geleden? 
“Als eerste denk ik terug aan de spanning die er jarenlang was op weg naar de kerkvereniging. Het onderwerp stond vanaf de jaren negentig altijd hoog op onze agenda tijdens vergaderingen van het bestuur van de Gereformeerde Bond. Ik ben sinds mijn aantreden als algemeen secretaris naar talloze gemeenteavonden geweest om voorlichting te geven. Je voelde dan dat het om het belijden van de kerk ging. Mensen waren daar hartstochtelijk op betrokken. Het is goed dat men de belijdende grondslag van de kerk zo wezenlijk vindt. 

Ook was het lutherse belijden toen steeds onderwerp van gesprek en waar dit afweek van de gereformeerde belijdenis. We spraken over de Augsburgse Confessie als een van de grondleggers van de kerk. Nu we twintig jaar verder zijn denkt de synode in ‘Duurzaam luthers’ na over hoe er voor de lutherse gemeenten toekomst is. Dus wat toen heel relevant was, staat nu in een ander perspectief. 

Als gemeentelid heeft de kerkvereniging voor mij niet veel verandering gebracht, maar in veel hervormde gemeenten leidde de landelijke eenwording tot een plaatselijke scheuring. Die trok door gemeenten, door families en door gezinnen, tot op de dag van vandaag. Dat blijft verdrietig en in Bijbelse zin is scheuring en verdeeldheid zonde."

We zijn 20 jaar verder. De Protestantse Kerk verliest jaarlijks tienduizenden leden en kerksluiting is bijna aan de orde van de dag. Waarom zou een mens nog lid worden van de kerk?
“Omdat een mens ook vandaag de dag moet weten wat het eigene van de kerk is. Voor de overheid worden we op één lijn gezet met allerlei maatschappelijke organisaties. Maar het unieke van de kerk is dat het de plaats is waar Christus samenwoont met zondaren, waar in de verkondiging het kruis van de Here Jezus omhoog geheven wordt als middel tot bevrijding en tot vergeving van onze schuld voor God. De maatschappij kan - in onze prestatiecultuur - vaak hard en genadeloos zijn, maar de kerk is dé plaats waar vergeving, genade en liefde gevonden mogen worden, waar we als broeders en zusters mogen samenleven en omzien naar elkaar.”

Veel kerken willen met hun tijd meegaan en proberen allerlei nieuwe vormen uit om mensen te binden, maar het lijkt vechten tegen de bierkaai. Moeten kerken ophouden met experimenteren?
“Enerzijds is het evangelie inhoudelijk te heilig om ermee te experimenteren, anderzijds zijn de vorm en de verwoording niet in beton gegoten. Je moet nadenken hoe je in deze tijd op een goede manier de boodschap doorgeeft. Ik denk dat we ons daarin moeten blijven focussen op de essenties van kerk-zijn: het gezag van de Bijbel, het eigene van de eredienst en de prediking, de betekenis van het ambt en het huwelijk als een instelling die heilig gehouden moet worden. Vernieuwing gaat de kerk niet redden, als we de inhoud niet voorop blijven zetten.”

Hoe kijk je aan tegen de komende 20 jaar Protestantse Kerk? Wat verwacht je en wat hoop je?
“Belangrijk is dat we niet naar aantallen kijken of ons erdoor laten verlammen, maar dat we zien naar onze roeping. In Openbaring 3 wordt Johannes opgeroepen om aan de gemeente van Filadelfia te schrijven ‘want u hebt weinig kracht en toch hebt u Mijn woord in acht genomen en Mijn Naam niet verloochend’. Daar gaat het om in de kerk, ook nu. Statistisch is het te verwachten dat de neergang verdergaat, tegelijk zie je op veel plaatsen de heilige Geest aan het werk. Komend jaar starten er meer studenten theologie aan hun opleiding dan vorig jaar. Er is vurig voor gebeden in veel gemeenten. Ook hierin gaat God verder met de realisering van zijn Koninkrijk.

Psalm 90 begint met de woorden ‘U bent ons een toevlucht geweest van generatie op generatie’. We mogen ook met de komende generatie de toevlucht tot God nemen. Hij zorgt er zelf voor dat zijn werk in ons land en in onze kerk doorgaat. We hebben daar wel een verantwoordelijkheid in, denk aan catechese in de gemeenten maar ook in huisgodsdienst en geloofsopvoeding, belangrijke dingen in deze tijd." 

Dit artikel is overgenomen van de website van de Protestants Kerk in Nederland (PKN)

Wij vragen ons af...

Vindt u 20 jaar PKN reden voor een feestje?

Praatmee

Beluister onze podcast

#375 Jeffrey & Jan-Willem Grievink over Charlie Kirk, 'homogenezing' en het Bijbelse hartland
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Niger
Nieuws

Doopdienst in Niger verandert in bloedbad: tientallen slachtoffers

Een feestelijke doopplechtigheid in het westen van Niger is maandag uitgelopen op een tragedie. Gewapende mannen op motoren openden het vuur op de aanwezigen in het dorp Takoubatt (regio Tillabéri). In totaal kwamen 22 mensen om het leven. Volgens ee

Ds. P. den Ouden
Video

HHK-predikant vertelt wat Maarten Luther deed als hij zich aangevochten voelde

Als het over de bekende reformator Maarten Luther gaat, hebben we vaak het beeld van een onverschrokken christen die altijd zeker van zijn zaak was. Maar in zijn leven kende Luther echter ook een hoop strijd en aanvechting. Zo vertelde ds. P. den Oud

Ds. J. Oosterbroek
Nieuws

Twee beroepen voor CGK-predikant ds. J. Oosterbroek

Ds. J. Oosterbroek (foto) mag de komende periode gaan nadenken over een eventuele verhuizing. De predikant ontving zowel van de christelijke gereformeerde kerk te Hoogeveen als de christelijke gereformeerde kerk te Leeuwarden een beroep. De predikant

Dead Sea Scrolls
Nieuws

Nieuwe computertool moet studie Dode Zeerollen vergemakkelijken

Israëlische onderzoekers van de Universiteit van Tel Aviv hebben een nieuwe computertool ontwikkeld om de Dode Zeerollen beter te bestuderen. Dat schrijft All Israel News. De bijna 2.000 jaar oude rollen werden in 1947 ontdekt in grotten bij de Dode

Tour d'Orange
Persbericht

Youth for Christ wil opnieuw record breken met Tour d'Orange

Een recordbedrag van drieëntachtig duizend euro werd vorig jaar opgehaald met de vijfde editie van de Tour d’Orange. Dit jaar hoopt Youth for Christ dat record te verbreken. "We zien dagelijks hoeveel jongeren worstelen met eenzaamheid, prestatiedruk

Hanna de Jong
Interview

Mercy Ships-vrijwilliger Hanna: "Aan elke patiënt vragen we of we voor hem of haar kunnen bidden"

Na 48 jaar werken in de Nederlandse zorg besloot operatieassistent Hanna de Jong dat het tijd was om een oude droom in vervulling te laten gaan. Ze stapte aan boord van de Africa Mercy, één van de ziekenhuisschepen van Mercy Ships, en werkte er acht

Evert Barten en film kijken
Nieuws

Christelijke filmrecensenten richten zich tot directeur jeugdbond GerGem

Een groep christelijke filmrecensenten heeft deze week een open brief gepubliceerd. Aanleiding is een interview met Evert Barten, directeur van de Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten (JBGG), die in zijn recente boek Niet te filmen stellig beweert dat f

Erik Verwoerd
Positief nieuws

Erik Verwoerd: ‘Het pionieren heeft mijn beeld van God verbreed’

Is er toekomst voor de kerk? Jazeker, als je het vraagt aan Erik Verwoerd, projectleider proefplekken bij de Protestantse Kerk. Maar die toekomst kan er heel anders uitzien dan wat traditionele kerken gewend zijn. Verbinding leggen en een open houdin

Meerartikelen

Jan-Willem Grievink
Podcast

Jan-Willem Grievink over Charlie Kirk: "Bewijs eens dat hij ongelijk had"

De moord op de Amerikaanse christelijke activist Charlie Kirk roept wereldwijd reacties op - ook in Nederland. Theologen Jan Martijn Abrahamse en Stefan Paas waarschuwden voor een te snelle religieuze duiding van de aanslag. Cvandaag-columnist Jan-Wi

Stoffer timmermans
Nieuws

Timmermans en Stoffer clashen over islam: "Wees niet zo naïef!"

Nadat aan het begin van de Algemene Politieke Beschouwingen Mirjam Bikker (CU) met Geert Wilders de degens kruiste over de islam, was het enkele uren later de beurt aan SGP-leider Chris Stoffer en Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA). Daarbij verweet S

Family7
Persbericht

Family7 start 13-delige serie over Gods schepping en heilsplan

Vanaf woensdag 17 september om 19:30 uur zendt de christelijke tv-zender Family7 een nieuwe 13-delige serie uit van Bijbelse toekomstverwachting met als thema ‘Genesis 1 in het licht van de nieuwe schepping’ met Bijbelleraar Theo Niemeijer en present

Wilders Bikker
Nieuws

Stevig debat Bikker en Wilders: "Christendom koester ik, islam niet"

CU-leider Mirjam Bikker en PVV-voorman Geert Wilders voerden tijdens de Algemene Politieke beschouwingen een stevig debat over de rol van de islam en godsdienstvrijheid in Nederland. Daarbij vertelde Bikker over haar geloof in Jezus en benadrukte Wil

Ds. A. A. F. van de Weg.
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Kralingse Veer beroept ds. A. A. F. van de Weg

De hersteld hervormde gemeente te Kralingse Veer (Rotterdam) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. A. F. van de Weg (foto). De predikant moet in de Laankerk de opvolger worden van de onlangs naar Middelharnis-Sommelsdijk vertrokken ds. F. van Binsbe

Bikker en stoffer
Nieuws

Christelijke partijen snoeihard na Prinsjesdag: "Troonrede liet vooral leegte horen"

Op Prinsjesdag presenteerde het demissionaire kabinet traditiegetrouw de miljoenennota, waarin de belangrijkste plannen voor het komende jaar staan. SGP en ChristenUnie zijn allesbehalve blij met de plannen en tonen zich in hun reactie zeer kritisch:

kirk
Nieuws

Christelijke rapper wijst na moord Charlie Kirk op Jezus: "Ik ben het beu"

De moord op de Amerikaanse christelijke activist Charlie Kirk roept wereldwijd reacties op. Ook de christelijke hiphopartiest Lecrae heeft zich uitgesproken. In een videoboodschap benadrukt hij dat geweld nooit de oplossing kan zijn en verwijst hij n

huwelijkspartners
Nieuws

'Eerdere seksuele partners maakt iemand minder aantrekkelijk als huwelijkspartner'

Een nieuwe internationale studie laat zien dat zowel mannen als vrouwen iemand met veel eerdere seksuele partners minder geschikt vinden als huwelijkspartner, zo meldt Christian Today. Meer dan 5.300 mensen uit elf landen deden mee aan het onderzoek,

Zuid-Korea
Nieuws

Toenemende zorgen om Zuid-Koreaanse predikant na arrestatie

Een week na de arrestatie van de Zuid-Koreaanse predikant Son Hyun-bo is er nog altijd weinig bekend over zijn gezondheidstoestand en verblijfplaats. De autoriteiten arresteerden de predikant van de Busan Segyeoro Church op 8 september op verdenking

Rubio en Netanyahu
Nieuws

Netanyahu en Amerikaanse minister openen eeuwenoude pelgrimsweg naar de tempel

In Jeruzalem is deze week de Pelgrimsweg officieel geopend. Deze 2.000 jaar oude straat werd in de tijd van Jezus door pelgrims gebruikt om naar de tempel te gaan. Premier Benjamin Netanyahu, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio

Wilkin van de Kamp
Video

De gave van geloof is volgens Wilkin van de Kamp als lopen over water

In deze overdenking staat Wilkin van de Kamp stil bij Mattheüs 14:31, waar Jezus Petrus aanspreekt op zijn twijfel terwijl hij over het water loopt. Wilkin legt uit dat Petrus niet op eigen kracht liep, maar op basis van de gave van geloof die Jezus

India
Nieuws

Politieke strijd om christelijke subkasten laait op in Indiase deelstaat Karnataka

In de Indiase deelstaat Karnataka is discussie ontstaan over een nieuwe kaste-enquête. De overheid wil met dit onderzoek de sociale en economische situatie van de bevolking in kaart brengen. Opvallend is dat er dit keer ook christelijke subkasten op