Braziliaanse presidentscampagne intensiveert: "Charismatisch christelijke 'first lady' geheim wapen"

Nieuws 28 september 2022
Bolsonaro

De rol van evangelicals bij de op handen zijnde presidentsverkiezingen in Brazilië lijkt groter te worden dan ooit. Hun aantal is namelijk in de afgelopen twintig jaar verdubbeld en betreft nu een derde van de totale bevolking. De katholieke president Bolsonaro hoopt dan ook op "een religieuze oorlog" tijdens de verkiezingscampgne meldt Religion News. Niet alleen omdat zijn tegenstander scheiding van kerk en staat predikt, maar ook omdat zijn vrouw de taal van de populaire pinksterbeweging spreekt.

Michelle Bolsonaro vermeed de schijnwerpers tijdens het grootste deel van het presidentschap van haar man, hoewel er op één moment een glimp van haar geloof te zien was. Een video toonde hoe ze herhaaldelijk "eer aan God" bad, in tongen sprak en vreugdevol dansde, nadat de Senaat een orthodox protestantse rechter die Bolsonaro had voorgedragen goedkeurde.

In de afgelopen twee maanden is ze echter de leidende evangelische stem uit het kamp van Bolsonaro geworden. Ze heeft gezegd dat ze bidt op de presidentsstoel van Bolsonaro en dat het paleis vóór zijn presidentschap aan demonen toebehoorde.

De populariteit van de president nam de laatste tijd wat af in de peilingen omdat vooral sommige gematigde evangelicals het idee hadden dat ze gebruikt werden door de president. Sommigen denken dat hij geen echte christen is.

Volgens Esther Solano, een socioloog aan de Federale Universiteit van Sao Paulo, die peilingen houdt onder Bolsonaro-kiezers en evangelicals, herinneren veel arme evangelicals zich ook de regeringsperiode van 2003-2010 van da Silva nog maar al te goed. Met een gevoel van weemoed kijken ze terug op de tijd dat ze hun rekeningen konden betalen en vlees konden kopen. 

Sinds mei hebben verschillende peilingen echter uitgewezen dat veel evangelicals weer van da Silva naar Bolsonaro zijn overgestapt. Het betreft een verschuiving die wordt toegeschreven aan de campagne van de zittende president om Brazilië af te schilderen als 'geestelijk ziek'. Ook beweert de president dat alleen hij het christelijk geloof kan beschermen. Over het algemeen leidt da Silva wel nog steeds alle peilingen, maar ook zijn partij heeft nu toegegeven dat hij stemmen aan het verliezen is.

Reden voor president Bolsonaro om zijn vrouw optimaal in te zetten. Tijdens een recente 'Mars voor Jezus' in Rio pompte ze een menigte op die bruiste van de energie. Ze bracht gospelliederen uit, maakte hartjesgebaren en blies mensen kusjes toe. "We zullen de aanwezigheid van de Heere Jezus naar de regering brengen en verklaren dat deze natie de Heer toebehoort", zei ze. "De deuren van de hel zullen onze familie, de Braziliaanse kerk of ons Brazilië niet overwinnen."

Dat soort vurige uitingen van haar geloof resoneren bij veel evangelicals. Politicoloog Bruno Carazza ziet de inzet van Michelle Bolsonaro dan ook als een 'geheim wapen'. "Ze communiceert heel goed met het publiek omdat ze authentiek evangelisch is, in tegenstelling tot Bolsonaro die zegt dat hij katholiek is en het evangelicalisme omarmt vanwege politiek opportunisme", aldus Carazza. “Ze spreekt letterlijk de taal van de evangelicals.”

Demograaf José Eustáquio Diniz Alves, een voormalig onderzoeker aan de nationale school voor statistische wetenschappen, voorspelt dat tegen 2032 40 procent van de totale bevolking zal bestaan uit evangelicals, waarmee ze de katholieken overtreffen.

Volgens Religion News spelen de 'toetsenbord kruisvaarders' onder de evangelicals daarom ook een belangrijke rol in deze verkiezingscampagne. Conservatieve evangelicals gebruikten sociale media om opmerkingen van presidentskandidaat da Silva namelijk af te schilderen als een aanval op christelijke kerken.

Da Silva vertelde eerder deze maand tijdens een grote bijeenkomst met evangelicals dat zijn weg van armoede tot president een bewijs is van Gods bestaan, maar hij ging niet verder op zijn eigen spiritualiteit in. Hij zei dat hij alle religies met respect wil behandelen, inclusief Afro-Braziliaanse religies, en hij verwerpt religieuze rivaliteit of iets dat lijkt op een heilige oorlog. Dat wekt achterdocht op bij sommige evangelicals. 

“Ik heb geleerd dat de staat geen religie mag hebben, de staat is geen kerk. Het moet wel de vrijheid en mogelijkheid garanderen van het organiseren van welke kerk dan ook”, aldus da Silva.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

arnhem
Nieuws

Vader 'streng christelijk horrorgezin' Apeldoorn 16 jaar de cel in voor mishandelen en misbruiken dochters

Een 61-jarige christelijke man uit Apeldoorn is door de rechtbank in Arnhem veroordeeld tot 16 jaar gevangenisstraf vanwege het jarenlang misbruiken van zijn vier minderjarige dochters. De kinderen werden over een periode van zo’n vijftien jaar verne

Concilie van Nicea
Nieuws

Christelijke leiders vieren 1.700 jaar Concilie van Nicea en roepen op tot eenheid

In het Turkse Iznik, het vroegere Nicea, hebben christelijke leiders samen een oecumenische dienst gehouden om het 1.700-jarig jubileum van het Concilie van Nicea te markeren. Paus Leo XIV, patriarch Bartholomeus en ds. Jerry Pillay, secretaris-gener

Gabriel Olivier
Nieuws

Amerikaanse straatprediker verschijnt voor Hooggerechtshof na arrestatie in Mississippi

De Amerikaanse straatprediker Gabriel Olivier staat voor het Hooggerechtshof nadat hij werd gearresteerd bij het Brandon Amphitheater in Mississippi. Olivier sprak daar met bezoekers en deelde evangelisatiefolders uit. Zijn zaak wordt gezien als een

Drie Oostenrijkse nonnen
Nieuws

Drie Oostenrijkse nonnen weigeren ‘zwijgcontract’ en blijven in hun oude klooster

In Oostenrijk houdt een opmerkelijke kloosterkwestie de gemoederen bezig. Drie hoogbejaarde zusters die hun voormalige klooster in Elsbethen bij Salzburg opnieuw in bezit namen, mogen daar voorlopig blijven, maar alleen als zij akkoord gaan met stren

Herma en Yorel van der Zedde
Interview

Herma van der Zedde kwam na drie maanden uit coma: "Dankzij gebed leef ik nog"

Een vleesetende bacterie, drie maanden coma en artsen die haar familie meerdere keren laten komen om afscheid te nemen. Toch zit Herma van der Zedde vandaag naast haar zoon Yorel in de studio van Hour of Power. In de uitzending van afgelopen zondag v

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom het gevaarlijk is als je je overvloed niet deelt

Als christenen mogen we genieten van alle overvloed die we van God ontvangen, maar laten we deze zegeningen niet voor onszelf houden. Die oproep doet spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God.

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant wijst op roeping om Christus te weerspiegelen in het dagelijks leven

In een recente preek over Filippenzen 4 wees ds. W. Visscher op Paulus die in dat hoofdstuk zijn eigen geloofsleven uittekent. In de vroege kerk, waar velen niet konden lezen, waren zulke voorbeelden onmisbaar om het christelijke leven te leren. Paul

Sister Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische non neergestoken door migrant die tijdens aanval 'Allahu Akbar' riep

In Zagreb is vrijdagmiddag een katholieke zuster neergestoken door een man die volgens Kroatische media zeer waarschijnlijk een migrant is. Dat meldt The Christian Post. Getuigen meldden dat de man tijdens de aanval 'Allahu akbar' riep. De non overle

Meerartikelen

Ds. Jenno Sijtsma
Column

Waarom het Bijbelboek Job vandaag nog steeds confronteert en troost

Ds. Swüste, geboren in 1945, is bij velen bekend door zijn indrukwekkende psalmvertaling. Deze vertaling is inmiddels in de vijfde druk verschenen. In zijn nieuwe boek geeft hij zijn eigen vertaling van het Bijbelboek Job. Hij voegt daar een toeganke

Opvangplek kerk
Video

Kerk in Driebergen maakt noodplan voor opvang bij calamiteiten

De Protestantse kerk in Driebergen heeft een plan gemaakt om te kunnen dienen als opvangplek bij crisissituaties. Als verlengstuk op hun duurzaamheidsplannen willen ze hun zonnestroom ook in kunnen zetten als noodstroom voor het geval er een grootsch

Jan-Willem Grievink
Column

Leven in de eindtijd: misleiding neemt explosief toe

De Bijbel noemt veel signalen waardoor we kunnen weten dat we in de eindtijd leven. Jezus zelf heeft daar uitvoerig over gesproken, bijvoorbeeld in Mattheüs 24 en 25. Wanneer dat moment precies is, kunnen we niet weten. Toch zijn er steeds weer chris

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Het stervensproces van de CGK als kerkverband is in volle gang

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) beleven een van de meest ingrijpende crises uit hun geschiedenis. Het kerkverband lijkt niet meer te redden, maar de realiteit dringt niet overal even diep door. Wie de ontwikkelingen het afgelopen jaar volg

Good News Church
Positief nieuws

Russische en Oekraïense christenen vinden elkaar: “Alleen Christus kan echte verzoening brengen”

Terwijl de oorlog tussen Rusland en Oekraïne bijna vier jaar duurt, ziet de Russisch-Amerikaanse voorganger Vasiliy Stupin hoe de spanningen tussen beide volken ook binnen families diepe wonden slaan. Toch ervaart hij in zijn gemeente Good News Churc

Kerstmarkt Duitsland
Nieuws

Beveiliging Duitse kerstmarkten aangescherpt: groeiend geweld tegen christenen

In heel Duitsland openen deze weken weer de traditionele kerstmarkten. De pleinen van steden als Magdeburg, Leipzig, Neurenberg en Dresden vullen zich met licht, muziek en de geur van warme chocolademelk. Maar dit jaar liggen er ook zware veiligheids

Situatie CGK
Nieuws

Kerkscheuring CGK steeds meer zichtbaar: tientallen kerken nemen ingrijpend besluit

In Veenendaal hebben ruim zestig Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK), verbonden rond de groep ‘Rijnsburg’, zaterdag besloten dat er op 21 maart 2026 een eigen Algemene Vergadering komt. Deze vergadering, bijeengeroepen door de CGK Rijnsburg, krij

Video
Nieuws

Soedanese bekeerling verstoten in Oeganda terwijl kerken in thuisland worden aangevallen

Een jonge Soedanese man die zich eerder dit jaar tot het christelijk geloof bekeerde, is eind oktober door familie uit huis gezet in Oeganda. Tegelijkertijd maken christenen in Soedan zich grote zorgen na nieuwe gevallen van vandalisme tegen kerken i

De Leskamer
Verdieping

Wierd Duk en apologeet vinden het tijd voor actie: "Te veel christenen volgen Jezus op afstand"

Te weinig christenen zijn zich bewust van het feit dat er sprake is van een geestelijke (cultuur)oorlog. Dit stelden de christelijke apologeet Chris Verhagen en opiniemaker Wierd Duk. Zij spraken zich afgelopen vrijdag uit tijdens de bezinningsavond

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vertelt over Franse politieagent die zich opofferde om gijzelaars te bevrijden

Ds. R. de Jong was deze zomer met zijn gezin onderweg naar Spanje toen hij vanwege bosbranden genoodzaakt was om uit te wijken naar Frankrijk. Toen de CGK-predikant uit Sliedrecht op de bebording de plaatsnaam 'Trèbes' zag staan, voerde zijn gedachte

St Cuthbert’s Cave
Nieuws

Christelijke organisaties uiten zorgen na weigering filmopnames bij heilige plaats

De christelijke mensenrechtenorganisatie Voice for Justice UK slaat alarm over de National Trust. Een katholieke filmmaker kreeg geen toestemming om te filmen bij historisch christelijk erfgoed. Het gaat om St Cuthbert’s Cave in Northumberland, een p

patriarch Bechara al-Rahi
Nieuws

Patriarch roept op tot vrede tussen Libanon en Israël: “We kunnen niet in deze situatie blijven”

De Maronitische patriarch Bechara al-Rahi heeft in een televisie-interview opnieuw benadrukt dat Libanon dringend stappen moet zetten richting vrede met Israël. Volgens hem is directe onderhandeling noodzakelijk om het land uit de huidige crisis te h