Is Leviticus 18 in het kader van homoseksualiteit wel van toepassing op christenen?

God 28 juli 2021 Thomas Willoughby
Thomas Willoughby

Theoloog Thomas Willoughbly neemt Leviticus 18 onder de loep omdat dit hoofdstuk vaak een discussiepunt vormt in christelijke kringen als het gaat over homoseksualiteit. Hoe moeten we dit bijbelboek interpreteren? Is het wel relevant voor christenen die het Nieuwe Testament als uitgangspunt nemen?

Op 18 oktober 2000 toonde de film The West Wing een scène die velen zien als één van de mooiste voordrachten aller tijden. De president van de Verenigde Staten die werd gespeeld door Martin Sheen ontving allerlei media in het Witte Huis, onder wie dr. Jenna Jacobs, een conservatieve talkshow-host.

Tijdens de intrigerende dialoog komt de president met een aantal vragen waardoor de visie van dr. Jacobs op homoseksualiteit naar voren komt. In een vlammend betoog vuurt Sheen verschillende bijbelteksten af, vooral uit Leviticus, en gebruikt ze om aan te tonen hoe ontzettend ridicuul het is om deze leerstellingen aan te houden. Hiermee trekt hij de betrouwbaarheid van het Oude Testament in twijfel.

Misschien is Leviticus 18 wel één van de meest ontweken hoofdstukken van de Bijbel.

De vraag wat betreft de rol van het Oude Testament in het leven van christenen heeft vele boeken, blogs en preken opgeleverd. Daarbij zijn veel gelovigen geholpen. Maar vraag de gemiddelde kerk of het boek Leviticus onderwijs aanlevert dat toepasbaar is voor vandaag de dag, dan zal het antwoord je wellicht verbazen.

Misschien is Leviticus 18 wel één van de meest ontweken hoofdstukken van de Bijbel. Hier zijn waarschijnlijk meerdere redenen voor en de belangrijkste is misschien wel om de tekst die seksuele immoraliteit, inclusief homoseksuele activiteiten verbiedt, te negeren.

Pogingen om Leviticus 18 te verwijderen
Sommigen hebben zich afgevraagd of de woorden die hier gebruikt worden over homoseksualiteit onderdeel zijn van een antihomo-agenda die rond het midden van de 20e eeuw zou zijn ingevoerd.

Anderen, zoals de scriptschrijver van The West Wing proberen het onderwerp te frustreren door willekeurig andere teksten erbij te halen. Zonder daarbij de context in acht te nemen. Door andere teksten uit hun verband te rukken zijn hun pogingen verwarring te zaaien succesvol gebleken. Hoe kunnen we deze fragmenten uit een Bijbels boek dat door het Nieuwe Testament wordt weggezet, begrijpen?

Leviticus 18 in het juiste verband zien
Theologen verdelen Leviticus in twee delen: Hoofdstukken 1-16 en 17-26 (de Heiligheidscode). Met één hoofdstuk dat overblijft meerdere visies herbergt. Met andere woorden, de eerste 16 hoofdstukken adresseren hoe de oude Hebreeërs offers brachten terwijl de andere hoofdstukken zich richten op hoe er samengeleefd moest worden binnen de gemeenschap.

Als de Hebreeërs doen wat de Kanaänieten deden, dan zullen ze lijden zoals de Kanaänieten dat gedaan hebben.

Wanneer het boek overgaat van het bespreken van slachtrituelen naar hoe mensen samen zouden moeten leven, begint het tweede deel (Lev. 17) met hoe het bloed gevloeid heeft, met vervolgens een laatste voorbereidende waarschuwing (Lev. 18), voordat er beschreven wordt hoe er met elkaar omgegaan dient te worden. 

Het is belangrijk om te benoemen dat verschillende elementen van de heiligheidscode (Lev. 17-26) uniek waren voor Israëls status als theocratie. Vaak worden deze elementen als ouderwets, vreemd en bizar gezien (Lev. 19:19,28). Het zijn de elementen die Martin Sheen in zijn vertolking van de president van Amerika opnoemt als hij tekeer gaat tegen dr. Jacobs. Zonder context lijken deze voorschriften dan ook zeer ongewoon en onredelijk.

Morele wetten zijn niet alleen voor Israël bedoeld
Maar deze specifieke wetten zijn niet terug te vinden in Leviticus 18. Dit hoofdstuk stipt morele kwesties aan die, vanuit het perspectief van de schrijver, begrepen zouden worden door de inwoners van het land.

Sta even stil bij hoe het hoofdstuk begint en eindigt. De eerste vijf verzen benoemen zondige acties tussen twee groepen: de Egyptenaren en de Kanaänieten. De laatste verzen spreken opnieuw van acties tegen de landen die Israël daarvoor bevolkten. Deze literaire structuur kadert de tussenliggende verzen zodat hier de aandacht op komt te liggen (Lev. 18:6-23).

Dit is geen hoofdstuk over homoseksualiteit. Het is een waarschuwing tegen elke vorm van seksueel zondig gedrag, van pornografie tot aan incest en beestachtige vormen van seksualiteit.

Deze verzen zien niet onduidelijk of gek, ook zijn ze niet eigenaardig voor Hebreeërs zelf, omdat het zaken zijn die tot het uitdrijven van andere volken hebben geleid. De boodschap van het hoofdstuk is helder: Als de Hebreeërs doen wat de Kanaänieten deden, dan zullen ze lijden zoals de Kanaänieten dat gedaan hebben.

De voortdurende relevantie van Leviticus 18
Dus wat doen we vandaag de dag met Leviticus 18? Er zijn bepaalde dingen die uit het midden van het hoofdstuk die vaak genegeerd worden met schadelijke gevolgen voor de lezer. Dit is geen hoofdstuk over homoseksualiteit. Het is een waarschuwing tegen elke vorm van seksueel zondig gedrag, van pornografie tot aan incest en beestachtige vormen van seksualiteit. Paulus gebruikt hetzelfde principe uit Leviticus 18:8 als hij schrijft dat zulke zonden niet eens onder heidenen gepraktiseerd worden (1 Kor. 5:1).

Zelfs het concept van seks tijdens de menstruatieperiode in vers 19 als moreel verwerpelijk vanwege de aanwezigheid van bloed. Zoals Leviticus 17:13-16 aangeven en ook Genesis 9:4 geeft aan, leven zit in het bloed en is dus heilig. Er moet niet lichtzinnig mee omgegaan worden. Opnieuw wordt dit gezien als een universeel iets dat niet beperkt kan blijven tot de Hebreeërs ten tijde van dit verbond.

Het resultaat van dergelijk gedrag betekende dat de Israëlieten verbannen zouden worden uit het land en uit Gods nabijheid zouden geraken. Ook al leven we niet in het heilige der heiligen, we zijn wel zelf Gods tempel, gezamenlijk en individueel (1 Kor. 3:16-17; 6:19). Dit heeft morele gevolgen voor hoe we onze lichamen gebruiken (1 Kor 6:20). 

Omdat we onze gerechtigheid en heil niet zelf kunnen verdienen, hoeven we niet bang te zijn dat Gods Geest ons verlaat. Als volk van God daarentegen kunnen we niet minder bezig gaan met het naleven van wetten die historisch gezien zo belangrijk waren. Als we dat wel doen zijn we niet beter dan de Egyptenaren en Kanaänieten, die de God van de Bijbel niet kenden.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Billy Graham
Nieuws

Excuses voor gebruiken van Graham-preken in anti-Trump-campagne

De politieke organisatie Evangelicals for Harris, inmiddels omgedoopt tot Evangelicals for America, heeft excuses aangeboden. De groep gebruikte preekfragmenten van de in 2018 overleden evangelist Billy Graham in een campagne tegen president Donald T

Ds. W. A. Zondag
Video

Volgens ds. Zondag kun je weten of je wel of niet uitverkoren bent

'Ben ik wel of niet uitverkoren?' Het is een vraag die met name christenen uit de rechterflank van de refogezindte bezighoudt. Volgens ds. W. A. Zondag kun je echter wél weten of je wel of niet uitverkoren bent. In onderstaand preekfragment noemt de

Henk Willem Laan
Video

Henk-Willem Laan aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Henk-Willem Laan is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power. De directeur van Stichting Het Gehandicapte Kind heeft zelf een zoon die meervoudig gehandicapt is. "Joas is mijn geliefde zoon en inspiratiebron, waardoor ik dit werk ben gaan doen. Er

Uitgezet
Nieuws

Amerika zet vader én voorganger na twintig jaar uit: "We zijn uit elkaar gerukt"

Pastor Maurilio Ambrocio is na een verblijf van meer dan twintig jaar in Amerika uitgezet naar Guatemala. De 42-jarige vader van vijf kinderen leidde jarenlang de Iglesia de Santidad Vida Nueva in Florida. In april werd hij tijdens een routinematige

LHBTI
Video

Wat zegt de Bijbel over het LHBTI-denken? Documentaire op komst

In een tijd waarin liefde vooral wordt verbonden aan gevoel, zelfexpressie en identiteit, rijst de vraag: is er nog ruimte voor een andere stem? Wat zegt de Bijbel over liefde, identiteit en waarheid - en hoe verhouden die zich tot thema’s als homose

Syrie
Nieuws

Raad van Kerken vraagt in brief aan ministers steun voor Syrische christenen

De Raad van Kerken heeft in een brief aan het demissionaire kabinet om steun gevraagd voor christelijke minderheden in Syrië. Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Reden daarvoor is dat de positie van christenen in het land steeds benarder l

pastor
Nieuws

Baptistenpredikant en gemeentelid vermoord tijdens kerkdienst in Nigeria

Tijdens een kerkelijke bijeenkomst zijn deze week een predikant en een gemeentelid van de Bege Baptistenkerk in Yaribori (Katsina, Noordwest-Nigeria) doodgeschoten. De aanval werd vermoedelijk door islamitische extremisten uitgevoerd. Een vrouwelijke

pakistan
Nieuws

Twee christelijke jongens in Pakistan vrijgesproken van blasfemie na jarenlange rechtszaak

Twee jonge christenen uit Pakistan zijn deze week vrijgesproken van blasfemie. Ze zaten bijna twee jaar vast op basis van valse beschuldigingen. De katholieke jongens Adil Babar en Simon Nadeem waren nog maar 18 en 14 jaar oud toen ze in mei 2023 wer

Meerartikelen

Jacobs
Column

Voor het bouwen van een brug zijn twee kades nodig

Opperrabbijn Jacobs was in Friesland bij een bijeenkomst als onderdeel van zijn opdracht om bruggen te bouwen. Maar dat bouwen van bruggen gaat vaak erg moeizaam, zo zet hij uiteen in zijn nieuwe onderstaande dagboek. 'Om een verbinding te maken tuss

Jan Pieter Verweij
Opinie

Tegen de stroom in: op zoek naar profetische politiek

Het kabinet is gevallen, de eerste congressen zijn geweest en de eerste lijsttrekkers benoemd. De race is begonnen. Het regent al verkiezingsbeloften: “deze keer niet met de PVV”, “deze keer maken we “het strengste asielbeleid wel waar”, “deze keer r

Diederik van Dijk
Opinie

Willekeur in wetshandhaving: liefdevol protest bestraft, haat gedoogd

Terwijl de politie toekijkt hoe activisten Joden en christenen intimideren, wordt een stille, liefdevolle pro-lifewaker ingerekend en urenlang opgesloten in een politiecel. Dit is totale willekeur. Belangrijke grondrechten zijn in het geding. Verbran

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Europees Parlement roept op tot betere bescherming christenen in Syrië

Het Europees Parlement heeft donderdag met grote meerderheid ingestemd met een gezamenlijke resolutie van vijf fracties waarmee de overgangsregering van Syrië wordt opgeroepen christenen en andere (religieuze) minderheden beter te beschermen. SGP-Eur

Pakistan
Nieuws

Ter dood veroordeelde christen in Pakistan na 23 jaar vrijgesproken

Na meer dan twee decennia gevangenschap is de Pakistaanse katholiek Anwar Kenneth onlangs vrijgesproken van blasfemie door het Hooggerechtshof van Pakistan. De man, die kampt met mentale problemen, zat sinds 2001 vast op beschuldiging van godslasteri

Kerk
Nieuws

Grote Duitse kerken verliezen enorme aantallen leden

Het aantal Duitsers dat lid is van de twee grote kerken in het land daalt drastisch. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die dinsdag door de Duitse nieuwsdienst Idea werden gepubliceerd. Vooral in het oosten daalt het aantal mensen dat lid is van een kerk

Israe
Nieuws

SGP Staphorst spreekt steun uit aan Israël: "Woord 'genocide' is misplaatst en ongepast"

De SGP in Staphorst heeft in de gemeenteraad een statement afgegeven waarin men morele steun uitspreekt aan Israël, de inwoners van Israël en Joodse Nederlanders. “Het gebruik van het woord genocide en de eenzijdige veroordeling van Israël door Neder

Regenboogzebrapad
Nieuws

Engelse christen spant rechtszaak tegen gemeente aan vanwege regenboogzebrapad

Een christelijke vrouw uit het Engelse Camden, Blessing Olubanjo, spant een rechtszaak aan tegen haar gemeente. Aanleiding daarvoor is een zebrapad in de kleuren van de regenboogvlag. Volgens Olubanjo is het zebrapad een politiek statement dat haar r

Ds. D. Breure
Nieuws

Hervormde gemeente Kesteren brengt beroep uit op ds. D. Breure

De hervormde gemeente te Kesteren heeft een beroep uitgebracht op ds. D. Breure. De predikant moet in het Gelderse dorp de opvolger worden van ds. A. Snoek die in 2024 naar het Friese Driesum vertrok. Ds. Breure is sinds november 2020 verbonden aan d

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant over mensen die zelfmoord plegen: "Laat het oordeel aan God over"

Als iemand zelfmoord pleegt, hebben we als christenen soms al heel snel ons oordeel klaar. Maar volgens ds. K. Hoefnagel is het helemaal niet aan ons om in zo'n geval te oordelen, dat stelde hij onlangs in een preek. De christelijke gereformeerde eme

Amir Tsarfati
Column

Israël tart elke logica: God is geen mythe

Er is ‘iets’ met Israël wat politici en opiniemakers ongemakkelijk maakt. En het is niet wat ze zeggen dat het is. Zij wijzen naar politiek, nederzettingen, grenzen en oorlogen. Maar graaf onder die uitgesproken verontwaardiging en je zult iets diepe

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen werden vervuld met Gods Geest

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d