Marjoke Knoop: "Duurzaam leven wordt gezien als hobby van een paar linkse christenen"

Interview
Marjoke Knoop

“Binnen de christelijke wereld is er weinig te vinden over duurzaam leven. Het speelt niet zo en dat vind ik gek”, zegt Marjoke Knoop, in antwoord op de vraag waarom ze heeft meegewerkt aan het boek Groen op hakken. Ze is getrouwd, heeft twee kinderen en werkt ook als grafisch ontwerper. 

Marjoke komt op mij over als een echte gezinsvrouw. Haar twee kinderen vragen tijdens het interview af en toe om haar aandacht. “Mama, wat is onbeleefd?” vraagt de oudste bijvoorbeeld tusendoor, hij komt vervolgens met twee creatieve voorbeelden van wat hij denkt dat het is: een kaarsenhouder of een plank die op een stuk hout is getimmerd. Marjoke spreekt hem liefdevol en geruststellend toe.

“Ik denk dat heel veel christenen gewoon met andere dingen bezig zijn. Evangeliseren vinden mensen vooral belangrijk. Ik kom vaak mensen tegen die zeggen: ‘Uiteindelijk zal God de aarde toch herscheppen dus waarom zou ik mijn best doen om het goed te houden?’ Maar volgens mij heeft God nooit de opdracht ingetrokken om goed voor de aarde te zorgen”, vertelt Marjoke.

"Het heeft mij tien tot vijftien documentaires gekost tot het doordrong: Dit wil ik echt niet meer."

“Duurzaam leven is meer dan zorgen dat de natuur een beetje oké blijft. Het sociale aspect vind ik ook heel belangrijk. Dat de kleren die we aan hebben tegen een eerlijk loon en onder goede omstandigheden gemaakt zijn. Dat kost ons meer geld, maar eigenlijk is fast fashion veel te goedkoop: de boer en de naaister betalen dan de prijs. Overigens heeft het echt wel even geduurd voor we alleen eerlijke kleding kochten."

“Dan hoor je dat de werkomstandigheden bij een bepaalde modeketen niet in de haak is, maar loop je vervolgens door de winkelstraat en zie je een leuk dingetje in de uitverkoop en dan vergeet je dat weer. Het heeft mij 10 tot 15 documentaires gekost voordat het zo diep doordrong: ‘dit wil ik echt niet meer, het is nu gewoon klaar.’ Het is iets dat tijd kost en bewustwording nodig heeft. Als je voor het eerst hoort dat vlees eten niet zo goed voor het milieu is, dan is het nogal een grote stap om het gelijk te laten staan,” zegt de schrijfster nuchter.

“Wij eten nu twee a drie keer vlees per week. Ik zou het prima vinden om over te stappen naar alleen vegetarisch eten maar voor mijn man is dat lastig. Dit is een soort compromis. Het is voor ons een stapsgewijs proces. Overigens kun je in veel gevallen natuurlijk zelf wel vegetarisch eten, zonder dat je partner daar in mee hoeft te gaan. Misschien dat ik over een jaar zeg: ‘dit wil ik echt niet, ik eet geen hap meer’. Er zijn veel mensen die groener leven dan ik. Door het schrijven van het boek ben ik ook weer een stuk wijzer geworden,” is Marjoke bescheiden.

Ik vraag Marjoke waarom het boek specifiek voor vrouwen geschreven is. “Vanuit mijn grafisch werk heb ik veel contact metuitgeverij Sestra, die zich richt op christelijke vrouwen. We zagen allebei dat veel christelijke vrouwen wel duurzamer willen leven, maar niet zo goed weten hoe. Daaruit is dit boek onstaan. Maar het is zeker geschikt voor mannen. Ook mannen doen boodschappen, reizen, shoppen, verbouwen een huis, geven cadeaus en staan onder de douche. Allemaal gebieden waarin je duurzame keuzes kunt maken.

"Binnen de christelijke wereld is er weinig te vinden over duurzaam leven. Het speelt niet zo en dat vind ik gek."

“Duurzaam leven zit ook vooral in het iets meer nadenken over dingen. Een tijd terug was ik met de kinderen naar een museum. Mijn oudste werd ziek en spuugde alles onder. Dus liep ik de Hema in om een nieuw setje kleren te kopen. Normaal gesproken koop ik geen kleren bij de Hema, maar op dat moment denk ik: ‘ja, is een beetje sneu als hij nou in die vieze kleren moet rondlopen’. Aan duurzame keuzes zitten dus ook grenzen. Maar de volgende keer denk ik eraan om een extra setje kleren mee te nemen. Net als dat je naar de winkel gaat en je eigen zakjes meeneemt om aardappels in te doen,' benadrukt de moeder van twee nog maar eens dat duurzaamheid bewustwording en een nieuwe manier van denken betreft.

“Duurzamer leven heeft ook te maken met beter omgaan met de spullen die je al hebt. We leven in zo’n wegwerpcultuur dat de prijs van iets nieuws over het algemeen vrij laag is en je dus in de verleiding komt om minder zuinig met je spullen om te gaan. Je koopt toch zo een nieuwe? Maar de impact van het maken en vervoeren van spullen is enorm. Als je dus beter zorgt voor wat je hebt, hoef je minder snel iets nieuws te kopen. En als je dan toch iets nodig hebt, koop dan als het kan tweedehands. Dubbele winst", zegt de moeder van twee kinderen.

“Duurzaam leven is ouderwets gezegd ‘goed rentmeesterschap’: goed zorgen voor datgene wat jou is toevertrouwd. Ik geloof dat dat heel Bijbels is. Inhoudelijk is het op de Bijbel geïnspireerd en er staan kleine preekjes in. Het raakt me dat christenen hier zo weinig mee bezig zijn. Als je van God houdt, dan hou je toch ook van zijn schepping? Er wordt zelden in kerken over gesproken, al zijn er een heel aantal duurzame christelijke instanties als Micha Nederland en Groene Kerken die zich hier hard voor maken. Maar het wordt vaak nog gezien als een hobby van een paar linkse christenen. Ik hoop dat dit boek veel christenen zal inspireren. Het zou, denk ik, goed zijn als deze boodschap bijvoorbeeld van een podium op Opwekking zou klinken", zegt Marjoke Knoop tot slot.

Bovenstaand artikel kwam in 2019 tot stand en wordt ter inspiratie van lezers af en toe gedeeld op de sociale mediakanalen van Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#341 Jeffrey & ds. M. Messemaker over '7 oktober', pro-Palestijnse demonstranten en Israël-visie PKN
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Kamala Harris
Nieuws

Kamala Harris onder vuur na spottende opmerking op rally: "Ergste nachtmerrie voor christenen"

In de Verenigde Staten is ophef ontstaan nadat de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris tegen christelijke demonstranten zei dat ze op de verkeerde rally (verkiezingsbijeenkomst red.) waren. “Jezus is Koning” en “Jezus is Heer”, riepen ze o

Mirjam Bikker
Nieuws

CU-leider Mirjam Bikker wil niet direct nieuwe verkiezingen bij val kabinet

Mocht het huidige kabinet-Schoof vallen, vindt ChristenUnie-leider Mirjam Bikker dat er niet direct nieuwe verkiezingen moeten komen. Dit stelde Bikker in het NPO-radioprogramma 'Sven op 1'. De CU-voorvrouw pleit liever voor een nieuwe informateur en

Noord-Koreanen
Nieuws

Noord-Koreanen volgen bijbelstudie op de camping

Bij Noord-Koreaanse christenen denken we al snel aan de strafkampen waar ze kunnen belanden als het regime ontdekt dat ze niet Kim Jong-un, maar Jezus als hoogste Heer aanbidden. We hebben misschien een beeld van gelovigen die stiekem hun Bijbel leze

David Tupan
Levensverhaal

Oprichter motorclub Satudarah vertelt over zijn bekering: "Ik wil vissen in de vijver van de Heer"

David Tupan, oprichter van de beruchte motorclub Satudarah, heeft een leven geleid vol strijd, geweld en succes in de motorwereld. Maar nu, op zestigjarige leeftijd, vertelt hij hoe God op een krachtige manier in zijn leven kwam en alles veranderde.

Ds. H. Ottema
Video

HHK-predikant vergelijkt mobiele telefoons met ontplofte Hezbollah-piepers

Vorige maand ontploften in Libanon duizenden mobiele piepers van de terroristische groepering Hezbollah. Daarbij vielen tientallen doden en raakten minstens 2700 mensen gewond. HHK-predikant ds. H. Ottema vergeleek de ontplofte Hezbollah-piepers onla

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp had onreine gedachten: "Ik durfde het niet aan mijn vrouw te vertellen"

"Toen ik net getrouwd was, worstelde ik met onreine gedachten. Ik durfde het niet aan mijn vrouw te vertellen", aldus Wilkin van de Kamp. De christelijke spreker en schrijver vertelt in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' dat hi

Australische vlag
Nieuws

Ondanks daling aantal christenen in Australië wil christelijk netwerk 300 nieuwe kerken planten tegen 2030

Uit recente cijfers van het Statista Research Department blijkt dat het aantal Australiërs dat zich christen noemt flink afneemt. Toch blijven veel kerken gemotiveerd om het evangelie met de natie te delen. Zo wil het netwerk Reach Australia tegen 20

Marjolein Faber
Nieuws

CU-jongeren verspreiden Fabertjeskrant met uitlatingen PVV-minister

Dinsdag 22 oktober komt PerspectieF (ChristenUnie-jongeren) met de eerste uitgave van de Fabertjeskrant. In deze krant staan de uitlatingen van minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie) centraal, die het nieuws de afgelopen maanden hebben gedomine

Meerartikelen

Loofhuttenfeest
Video

Video: Wat iedere christen zou moeten weten over het Loofhuttenfeest

Soekot, het Loofhuttenfeest, is een van de Bijbelse feesten waarover je kunt lezen in Leviticus 23. Soekot is het derde feest op rij na Rosj Hasjana (Joodse Nieuwjaar) en Jom Kipoer (Grote Verzoendag). BlijdschapSoekot is een feest dat maar liefst ze

Herman van Wijngaarden
Dagelijks leven

Bidden voor jeugdwerk mag en moet niet vrijblijvend zijn

Jaren geleden, toen ik leider van de tienerclub in mijn gemeente was, bad ik specifiek voor een van de tieners. Zijn thuissituatie was erg lastig en zelf was hij ook niet de makkelijkste. Op de een of andere manier kreeg ik het op mijn hart om voor h

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 55

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

Bidden voor zieken
Nieuws

Tweedaags congres voor christelijke gezondheidsprofessionals

Op donderdag 24 en vrijdag 25 oktober vindt in ‘De Basiliek’ te Veenendaal een bijzonder congres plaats voor christelijke gezondheidsprofessionals. Het evenement richt zich op zorgverleners die hun geloof willen integreren in hun dagelijkse praktijk.

CGK Kerkendag
Video

CGK Kerkendag 2024 in het teken van verootmoediging en ontmoeting

De Kerkendag van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) wordt binnenkort gehouden op 9 november in Bunschoten. Deze editie zal in het teken staan van verootmoediging en ontmoeting. Het programma is een mooie afwisseling van samen zingen, bidden e

Somalia
Nieuws

Tot Jezus bekeerde moslim voor derde keer aangevallen door eigen familie in Somalië

Een Somalische christen die eerder in mei en juli werd aangevallen, is op 5 oktober opnieuw mishandeld door zijn moslimfamilie. Zijn familieleden verdenken hem ervan christelijke gebedsbijeenkomsten te leiden, zo vertelt Mohammad Abdul.   Abdul, een

Jan en Nellie van Dooijeweert
Opinie

Zeg niet te snel dat een Bijbelvertaling slecht is

Veel mensen begrijpen het niet en vaak willen ze het ook niet begrijpen. Ze willen het bij het oude houden, maar begrijpen niet dat jongeren het moeilijk vinden om de oude taal van de Statenvertaling (SV) te begrijpen. Laten we Gods Woord doorgeven.

Vrouw leest bijbel met man
Verdieping

Een christelijke zorgverzekering: wat houdt dit in?

In de laatste weken van het jaar kun je weer overstappen naar een andere zorgverzekeraar. Dit kan handig zijn als je wilt besparen op je maandpremie. Of juist als je op zoek bent naar een verzekeraar die goed past bij jouw zorgbehoefte. Wat voor jou

Jeffrey Schipper
Opinie

Bij een eindtijdobsessie ligt geestelijke obesitas op de loer

Vacature: hoofdredacteur ‘Eindtijdbode’ gezocht. Als ik dit vijftien jaar geleden voorbij zag komen, zou ik zeker een sollicitatiebrief hebben geschreven. Ik kampte destijds met een eindtijdobsessie. In combinatie met m’n opleiding Journalistiek, was

ds. J. Lohuis
Video

Ds. Lohuis wijst in ernstige preek op de realiteit van de hel

"De Bijbel leert dat er tweeërlei bestemmingen zijn: de hemel of de hel. Daar zit echt niets tussen. Vaak wordt de Heere Jezus als een doekje voor het bloeden voor geschilderd. Ik spreek bewust over de hel om de ernst van deze werkelijkheid te accent

Ds. J. G. Schenau
Nieuws

Ds. J. G. Schenau keert terug naar CGK Goes

Ds. J. G. Schenau (foto) gaat voor de tweede keer als predikant van de christelijke gereformeerde kerk in Goes aan de slag. De dominee uit Nunspeet heeft het beroep aanvaard. Schenau was eerder van 2007 tot 2018 predikant van de Maranathakerk. De CGK

Otto de Bruijne
Column

Jezus belooft leven en overvloed: wat betekent dit voor jou?

Jezus belooft èn leven èn overvloed. Niet één, maar twee zegeningen. Overvloed komt bovenop leven. Israël leefde in de woestijn. Kwakkels, manna en water uit de rots was hun overlevingsrantsoen. Genoeg voor elke dag. Maar daarbovenop ontvingen zij he