De Correspondent: 'Kerk House Of Heroes dekte jarenlang misbruik toe'

Nieuws 25 oktober 2017
Misbruik

De Correspondent heeft vandaag een uitgebreide reconstructie gepubliceerd waarin een misbruikaffaire in House of Heroes te Harderwijk uit de doeken wordt gedaan. Binnen de charismatische kerk van voorganger Mattheus van der Steen zou Lisa (nu 23 jaar) in haar jeugd zijn opgevangen door een echtpaar, van wie de man en pleegvader een 'profeet' zou zijn. Die zou haar destijds hebben misbruikt, vanaf haar 15de. Lisa zou zich daar niet tegen verzet hebben omdat ze niet anders kon en bang was om uit het pleeggezin te worden gezet. Toen het misbruik binnen de kerk bekend werd, jaren later, zou voorganger Mattheus van der Steen de hele zaak in de doofpot hebben willen stoppen.

Lees het stuk op De Correspondent hier.

De hele zaak werd binnen de kerk behandeld als een buitenechtelijke affaire van Michael, in plaats van een ongepaste relatie tussen een pleegvader die zijn aangenomen dochter misbruikt, aldus journalist Karel Smouter op De Correspondent.

Deze week werd de zaak behandeld in de rechtbank. Door de officier van justitie was veertien maanden onvoorwaardelijke celstraf en een boete van 27.000 euro geëist. De rechtbank vond dat het nog onvoldoende was geïnformeerd om tot een oordeel te komen, meldt de website. De verdachte moet verder nog psychologisch en psychiatrisch worden onderzocht.

Lisa vertelt in de slachtofferverklaring over de verdachte: "Ik heb altijd al zijn opdrachten opgevolgd omdat ik dacht dat hij handelde vanuit God en ik bang was dat als ik niet luisterde naar de opdrachten van God, dat ik dan Gods zegen zou mislopen en dat er weer nieuwe demonen in mijn leven zouden komen. Dat is wat Michael altijd zei."

Hoewel Michael ontkende strafbare feiten te hebben gepleegd, wees een eerdere bekentenis op het tegendeel. Er waren namelijk opnamen gemaakt van gesprekken tussen voorganger Mattheus van der Steen van House of Heroes, verdachte Michael en slachtoffer Lisa. In deze Nijkerkse pinksterkerk waren zowel Lisa als Michael op dat moment werkzaam binnen het kinderwerk. 

Journalist Karel Smouter schrijft over de opnames met daarop de bekentenis, die waren verwijderd door Mattheus: 'In eerste instantie was de kerkleiding niet van plan de opname van de ‘biecht’ te overhandigen aan de politie. Volgens voorganger Mattheus van der Steen was deze verwijderd (omwille van de goede vrede, red.) en niet meer terug te vinden.' Pas nadat de politie er bij Mattheus van der Steen op aandrong strafbaar te zijn wanneer hij niet zou meewerken aan het onderzoek beloofde hij 'een technisch iemand te vragen hiernaar te kijken.' 

Tegenover CIP.nl verduidelijkt Karel Smouter: "Ik heb niet willen suggereren dat Van der Steen het politieonderzoek heeft tegengewerkt, alleen wat er in mijn artikel staat: dat het even duurde voordat de opname boven water kwam en dat deze aanvankelijk 'in het belang van iedereen' was verwijderd." 

De verwijderde opname met daarop de vermeende bekentenis van de verdachte werden uiteindelijk door de politie gevorderd via Erica Duenk, een pastoraal werker die Lisa begeleidde, aan wie Van der Steen de tape had toegestuurd.

Op Lisa werd in de weken na de ‘biecht’ grote druk uitgeoefend om haar verhaal niet met de politie te delen, schrijft journalist Karel Smouter. Zij zou volgens de kerkleiding evengoed schuldig zijn aan de affaire. 

‘We zijn een internationaal en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet! Wij hebben het heel klein proberen te houden, want wij hebben niet bepaalde zaken gedaan, dat ligt tussen jou en die andere persoon. […] Ik vond het ook heel rot om dit hele proces toch wel een jaar lang samen in te gaan, en dan ineens, bats, boem, pats, politie erbij, justitie erbij, ja, dan houdt het voor ons op dat moment ook echt op.’

In een eveneens opgenomen gesprek zegt Mattheus van der Steen onder meer tegen Lisa dat hij zich zorgen maakt over het gezin van Michael. "We gaan geen keuze maken tussen jou en Michael, tussen slachtoffer en dader. […] We zijn een internationale en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet!"

Terwijl Michael D. en zijn gezin de kerk blijven bezoeken, zou Lisa verder onder druk zijn gezet. In een opname is te horen hoe Mattheus van der Steen tegen haar zegt: "Ik dacht: als zij deze route gaat kiezen [naar de politie stappen, red.], dan haalt ze letterlijk een pot wormen open. [...] Ik had het ook verschrikkelijk hebben gevonden, zeg maar, als hij zou worden opgepakt, wat natuurlijk uiteindelijk ook gebeurd is."

Nadat Lisa een lange lijst voorvallen had opgenoemd, gaf Michael in de ‘biecht’ aan dat ‘het meeste’ hiervan op waarheid berustte. In de rechtszaal nam D. echter afstand van zijn eerder afgelegde biecht. 

In reactie op de publicatie laat Mattheus van der Steen tegenover CIP.nl weten dat het volgens hem niet zo is dat hij opnames niet heeft willen overhandigen aan politie en justitie. Hij zou de opnames pas hebben verwijderd nadat hij deze had overgedragen aan de zedenpolitie, ook al blijkt uit Whatsapp berichten die CIP.nl heeft ingezien iets anders. Lisa vroeg op 10 en 13 oktober naar de gemaakte opnames. Op 13 oktober liet Mattheus van der Steen vervolgens weten dat hij deze opnames met de bekentenis had verwijderd. Op 16 oktober appte hij Lisa dat de politie om de opnames had gevraagd en een 'technisch iemand' er naar zou laten kijken om deze te kunnen sturen.

Op 11 november geeft de politie per mail aan nog steeds niet over de opnamen te beschikken. 

De bewering dat Mattheus van der Steen het biechtgesprek met bekentenis pas heeft verwijderd nadat hij het had overgedragen aan de politie lijkt dus aannemlijkerwijs niet te kloppen. 

Er is vanaf het begin volgens Mattheus volledige samenwerking geweest tussen de kerk en de gemeente. Ook zijn de betrokken personen direct ontheven uit hun functies binnen de kerk. Verder heeft de kerk altijd aangemoedigd bij alle partijen om professionele hulp te zoeken. De quotes uit het artikel van De Correspondent die suggeren dat er sprake zou zijn van een doofpot zijn volgens hem uit de context gehaald. "We hebben dit op geen enkele manier in de doofpot willen stoppen. Op geen enkele manier." 

Volgens Mattheus is het wel zo dat niet direct de hele gemeente is ingelicht over de situatie omdat er niet alleen sprake was van een lopend onderzoek, maar men ook de families en betrokkenen, waaronder kinderen van families, in bescherming wilde nemen door het niet aan de grote klok te hangen dat hun gemeentelid verdacht werd van ernstig misbruik.

House of Heroes heeft bij monde van voorganger Daniël Renger laten weten niet in te willen gaan op de vragen van journalist Karel Smouter omdat ze hem zien als een journalist die onethisch handelt - verwijzend naar zijn eerdere artikelen over Mattheus van der Steen. Daarom mailde hij naar Smouter: ‘Zolang jij niet van plan bent te rectificeren of openlijk excuses te maken voor jouw gebrek aan journalistieke ethiek zien wij geen enkele reden om jou nu wel vertrouwen te geven door te reageren op jouw vragen.' 

Lees het hele stuk op De Correspondent hier.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Portland
Nieuws

Rechter buigt zich over vraag of Amerikaanse moeder haar dochter (12) mee naar de kerk mag nemen

Het Hooggerechtshof in de Amerikaanse staat Maine buigt zich de komende weken over de vraag of een moeder haar 12-jarige dochter mee naar de kerk mag nemen en haar mag laten omgaan met haar vrienden uit de kerk. Het was de vraag in december 2024: mag

Supporters in de Kuip
Positief nieuws

Terugkijken: christelijke Feyenoord-supporters getuigen van Gods ingrijpen

In een video van Rijnmond getuigen verschillende Feyenoord-supporters, de Christelijke Kameraden, van hun geloof in God. Ze deelden kerstpakketten uit aan supporters in nood en getuigen van hun geloof: "Feyenoord is lang mijn enige geloof geweest. Ma

Ds. W. Visscher
Video

Is gehoorzaamheid aan God een leven zonder vreugde? Ds. Visscher antwoordt

Vaak leeft de gedachte dat gehoorzaamheid aan God het plezier uit het leven wegneemt. Alsof Gods wil ons bestaan kleiner en somberder maakt. Maar legt deze gedachte niet iets bloots van ons eigen vermaak? En is die wel verbonden aan wat God goed noem

Nieuws scrollen
Redactie

Onderzoek: veel Nederlanders mijden oorlogsnieuws, maar betrokkenheid blijft groot

Bijna de helft van de Nederlanders klikt nieuws over oorlogen en rampen liever weg. Dat blijkt uit onderzoek van noodhulporganisatie ZOA, uitgevoerd door PanelWizard. Vooral onder jongvolwassenen is de neiging groot om oorlogsberichtgeving te vermijd

De Bron
Persbericht

Nieuwe Protestantse gemeente ‘De Goede Herder’ van start in Assen: “Een teken van hoop”

Terwijl in Nederland veel kerken te maken hebben met krimp en sluiting, klinkt er in Assen een hoopvol tegengeluid. Per 1 januari 2026 krijgt de geloofsgemeenschap De Goede Herder de officiële status van Protestantse Kerk in Nederland (PKN) gemeente

Kinderen uit Guinee-Bissau
Interview

Veldwerker Ria Hogendoorn: "Met Gods hulp kun je meer doen dan gedacht"

Ria Hogendoorn bereidt zich voor op haar uitzending naar Guinee-Bissau, waar ze gaat werken op project Jedidja. Op dit moment is Ria weer terug in Nederland, na een vrijwilligersperiode van anderhalf jaar in Afrika. Ze hoopt over enkele maanden als v

opstanding Jezus
Boekfragment

De opstanding van Jezus: feit of fictie? De wetenschap weegt mee

Nadat Jezus ter dood veroordeeld was, werd Hij volgens de Romeinse gebruiken van zijn kleding ontdaan en gegeseld, voor Hij gekruisigd werd. Gezien de wreedheid van de geseling en ook de daaropvolgende kruisiging en het doorstoken worden met een spee

Lydia en Gerard de Groot
Boekfragment

Hoe Lucifer viel: de oorsprong van strijd in de geestelijke wereld

‘U, toonbeeld van volkomenheid, vol wijsheid en volmaakt van schoonheid, u was in Eden, de hof van God. Allerlei edelgesteente was uw sieraad… Het werk van uw tamboerijnen en uw fluiten was bij u. Op de dag dat u geschapen werd, waren ze gereed’, zo

Meerartikelen

Irmgard Averesch
Opinie

Wat is anno 2025 het ongeboren kind nog waard?

Het jaar 2025 ligt al weer bijna achter ons. Een jaar waarin opnieuw ongeveer 40.000 kinderen zijn gedood door de abortusindustrie. 40.000 levens alleen al in Nederland, die niet de kans kregen om uit te groeien tot mensen met een toekomst. Als we ki

Oeganda
Nieuws

Evangelist (42) vermoord na dialoog tussen moslims en christenen

Moslimextremisten in Oeganda hebben op 12 december een evangelist (42) vermoord nadat hij deelnam een een dialoog tussen moslims en christenen. Volgens kerkleiders werd de sfeer vijandig toen verschillende moslims zich in het openbaar tot het christe

Levensreddende hulpdienst
Positief nieuws

Levensreddende hulpdienst: christenen en Joden slaan de handen ineen

In een tijd waarin Israël te maken heeft met terreur en het verlies van vele militairen, groeit de verbondenheid tussen christenen en Joden. Dat wordt zichtbaar in de steun aan Magen David Adom, de nationale hulpdienst van Israël. Deze organisatie ve

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog heeft boodschap voor evangelischen én gereformeerden: “Erken dat de ander een punt heeft”

Theoloog Nico van der Voet pleit in de Cvandaag podcast voor een veel eerlijker én vrijmoediger gesprek over de doop. Niet door muren te bouwen tussen baptisten, evangelischen en gereformeerden, maar door te erkennen dat iedere traditie sterke kanten

Daniël en Mirjam Krol
Interview

Ouders van de vermiste Yoran Krol hielden vast aan God: “We laten elkaar en God niet los”

“Yorans fiets staat midden op de brug en diep van binnen voelde ik dat ons leven vanaf dat moment veranderd was.” In de laatste uitzending van dit jaar van Hour of Power vertelden Daniël en Mirjam Krol afgelopen zondag hoe de vermissing van hun zoon

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt luisteraars wat ze zullen zeggen als ze God ontmoeten

'Wat zul je zeggen als je voor God komt te staan?', die vraag stelde ds. G. van Zanden onlangs in een preek. De hervormde predikant preekte over Amos 4 waar de profeet zegt: 'Zo schik u, o Israël! om uw God te ontmoeten.' De predikant wees zijn toeho

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom snelle geestelijke groei niet Gods werkwijze is

Als mensen willen we graag snelle groei en snelle oplossingen. Of dit nu onze carrière betreft, onze relaties met mensen of onze wens om in korte tijd veel overgewicht te verliezen. Geestelijk gezien is het niet anders, constateert Wilkin van de Kamp

De mikwe uit Jeruzalem
Nieuws

Vondst in Jeruzalem: ritueel bad uit laatste jaar van tweede tempel

Tijdens opgravingen in Jeruzalem hebben archeologen een bijzondere vondst gedaan: een in rotsen gehouwen mikwe die nog bestond in de laatste dagen van de tweede tempel. De opgraving van het rituele bad werpt meer licht op de vernietiging van Jeruzale

Inloophuis Rotterdam Delfshaven
Persbericht

Inloophuis opent deuren op nieuwe locatie in hart van Rotterdam Delfshaven

Een vertrouwde plek in Rotterdam Delfshaven krijgt een nieuw hoofdstuk: deze maand verhuisde Inloophuis De Brug naar de Spanjaardstraat. Na 34 jaar van groei, ontmoeting en ondersteuning kiest het inloophuis voor een locatie die nog beter aansluit bi

Jan Braal
Dagelijks leven

Als je eenmaal op straat leeft, verandert er iets fundamenteels

Soms komt er iemand binnenlopen bij onze inloop in Rotterdam en weet je meteen: dit wordt een ontmoeting die je bijblijft. Zo was het met Evan, schrijft Jan Braal, veldwerker bij Stichting Ontmoeting. Een man met een verleden vol geweld, misbruik en

Dr. Michael Mulder
Interview

Theoloog Michael Mulder: “Gods trouw aan Israël is ook onze hoop”

Volgens dr. Michael Mulder kunnen christenen het Nieuwe Testament niet begrijpen zonder de blijvende verbondenheid tussen God en Israël te erkennen. “Als God zijn belofte aan Israël zou intrekken, hoe zeker kan ik dan zijn van zijn belofte aan mij?”

Erik Bakker
Column

De vergeten oorsprong van ‘gender’: waarom christenen alert moeten zijn

In onze hedendaagse samenleving worden we overspoeld met nieuwe ideeën over identiteit, seksualiteit en gender. Wat ooit glashelder leek, namelijk dat God de mens schiep als man en vrouw, staat nu ter discussie. Maar hoe zijn we op dit punt beland? A