De Correspondent: 'Kerk House Of Heroes dekte jarenlang misbruik toe'

Nieuws 25 oktober 2017
Misbruik

De Correspondent heeft vandaag een uitgebreide reconstructie gepubliceerd waarin een misbruikaffaire in House of Heroes te Harderwijk uit de doeken wordt gedaan. Binnen de charismatische kerk van voorganger Mattheus van der Steen zou Lisa (nu 23 jaar) in haar jeugd zijn opgevangen door een echtpaar, van wie de man en pleegvader een 'profeet' zou zijn. Die zou haar destijds hebben misbruikt, vanaf haar 15de. Lisa zou zich daar niet tegen verzet hebben omdat ze niet anders kon en bang was om uit het pleeggezin te worden gezet. Toen het misbruik binnen de kerk bekend werd, jaren later, zou voorganger Mattheus van der Steen de hele zaak in de doofpot hebben willen stoppen.

Lees het stuk op De Correspondent hier.

De hele zaak werd binnen de kerk behandeld als een buitenechtelijke affaire van Michael, in plaats van een ongepaste relatie tussen een pleegvader die zijn aangenomen dochter misbruikt, aldus journalist Karel Smouter op De Correspondent.

Deze week werd de zaak behandeld in de rechtbank. Door de officier van justitie was veertien maanden onvoorwaardelijke celstraf en een boete van 27.000 euro geëist. De rechtbank vond dat het nog onvoldoende was geïnformeerd om tot een oordeel te komen, meldt de website. De verdachte moet verder nog psychologisch en psychiatrisch worden onderzocht.

Lisa vertelt in de slachtofferverklaring over de verdachte: "Ik heb altijd al zijn opdrachten opgevolgd omdat ik dacht dat hij handelde vanuit God en ik bang was dat als ik niet luisterde naar de opdrachten van God, dat ik dan Gods zegen zou mislopen en dat er weer nieuwe demonen in mijn leven zouden komen. Dat is wat Michael altijd zei."

Hoewel Michael ontkende strafbare feiten te hebben gepleegd, wees een eerdere bekentenis op het tegendeel. Er waren namelijk opnamen gemaakt van gesprekken tussen voorganger Mattheus van der Steen van House of Heroes, verdachte Michael en slachtoffer Lisa. In deze Nijkerkse pinksterkerk waren zowel Lisa als Michael op dat moment werkzaam binnen het kinderwerk. 

Journalist Karel Smouter schrijft over de opnames met daarop de bekentenis, die waren verwijderd door Mattheus: 'In eerste instantie was de kerkleiding niet van plan de opname van de ‘biecht’ te overhandigen aan de politie. Volgens voorganger Mattheus van der Steen was deze verwijderd (omwille van de goede vrede, red.) en niet meer terug te vinden.' Pas nadat de politie er bij Mattheus van der Steen op aandrong strafbaar te zijn wanneer hij niet zou meewerken aan het onderzoek beloofde hij 'een technisch iemand te vragen hiernaar te kijken.' 

Tegenover CIP.nl verduidelijkt Karel Smouter: "Ik heb niet willen suggereren dat Van der Steen het politieonderzoek heeft tegengewerkt, alleen wat er in mijn artikel staat: dat het even duurde voordat de opname boven water kwam en dat deze aanvankelijk 'in het belang van iedereen' was verwijderd." 

De verwijderde opname met daarop de vermeende bekentenis van de verdachte werden uiteindelijk door de politie gevorderd via Erica Duenk, een pastoraal werker die Lisa begeleidde, aan wie Van der Steen de tape had toegestuurd.

Op Lisa werd in de weken na de ‘biecht’ grote druk uitgeoefend om haar verhaal niet met de politie te delen, schrijft journalist Karel Smouter. Zij zou volgens de kerkleiding evengoed schuldig zijn aan de affaire. 

‘We zijn een internationaal en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet! Wij hebben het heel klein proberen te houden, want wij hebben niet bepaalde zaken gedaan, dat ligt tussen jou en die andere persoon. […] Ik vond het ook heel rot om dit hele proces toch wel een jaar lang samen in te gaan, en dan ineens, bats, boem, pats, politie erbij, justitie erbij, ja, dan houdt het voor ons op dat moment ook echt op.’

In een eveneens opgenomen gesprek zegt Mattheus van der Steen onder meer tegen Lisa dat hij zich zorgen maakt over het gezin van Michael. "We gaan geen keuze maken tussen jou en Michael, tussen slachtoffer en dader. […] We zijn een internationale en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet!"

Terwijl Michael D. en zijn gezin de kerk blijven bezoeken, zou Lisa verder onder druk zijn gezet. In een opname is te horen hoe Mattheus van der Steen tegen haar zegt: "Ik dacht: als zij deze route gaat kiezen [naar de politie stappen, red.], dan haalt ze letterlijk een pot wormen open. [...] Ik had het ook verschrikkelijk hebben gevonden, zeg maar, als hij zou worden opgepakt, wat natuurlijk uiteindelijk ook gebeurd is."

Nadat Lisa een lange lijst voorvallen had opgenoemd, gaf Michael in de ‘biecht’ aan dat ‘het meeste’ hiervan op waarheid berustte. In de rechtszaal nam D. echter afstand van zijn eerder afgelegde biecht. 

In reactie op de publicatie laat Mattheus van der Steen tegenover CIP.nl weten dat het volgens hem niet zo is dat hij opnames niet heeft willen overhandigen aan politie en justitie. Hij zou de opnames pas hebben verwijderd nadat hij deze had overgedragen aan de zedenpolitie, ook al blijkt uit Whatsapp berichten die CIP.nl heeft ingezien iets anders. Lisa vroeg op 10 en 13 oktober naar de gemaakte opnames. Op 13 oktober liet Mattheus van der Steen vervolgens weten dat hij deze opnames met de bekentenis had verwijderd. Op 16 oktober appte hij Lisa dat de politie om de opnames had gevraagd en een 'technisch iemand' er naar zou laten kijken om deze te kunnen sturen.

Op 11 november geeft de politie per mail aan nog steeds niet over de opnamen te beschikken. 

De bewering dat Mattheus van der Steen het biechtgesprek met bekentenis pas heeft verwijderd nadat hij het had overgedragen aan de politie lijkt dus aannemlijkerwijs niet te kloppen. 

Er is vanaf het begin volgens Mattheus volledige samenwerking geweest tussen de kerk en de gemeente. Ook zijn de betrokken personen direct ontheven uit hun functies binnen de kerk. Verder heeft de kerk altijd aangemoedigd bij alle partijen om professionele hulp te zoeken. De quotes uit het artikel van De Correspondent die suggeren dat er sprake zou zijn van een doofpot zijn volgens hem uit de context gehaald. "We hebben dit op geen enkele manier in de doofpot willen stoppen. Op geen enkele manier." 

Volgens Mattheus is het wel zo dat niet direct de hele gemeente is ingelicht over de situatie omdat er niet alleen sprake was van een lopend onderzoek, maar men ook de families en betrokkenen, waaronder kinderen van families, in bescherming wilde nemen door het niet aan de grote klok te hangen dat hun gemeentelid verdacht werd van ernstig misbruik.

House of Heroes heeft bij monde van voorganger Daniël Renger laten weten niet in te willen gaan op de vragen van journalist Karel Smouter omdat ze hem zien als een journalist die onethisch handelt - verwijzend naar zijn eerdere artikelen over Mattheus van der Steen. Daarom mailde hij naar Smouter: ‘Zolang jij niet van plan bent te rectificeren of openlijk excuses te maken voor jouw gebrek aan journalistieke ethiek zien wij geen enkele reden om jou nu wel vertrouwen te geven door te reageren op jouw vragen.' 

Lees het hele stuk op De Correspondent hier.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Podcast van je Leven!
Dagelijks leven

De gevaren van embryokweek: in gesprek met microbioloog en schrijver Rosanne Hertzberger

Embryo’s kweken voor wetenschappelijk onderzoek, waaronder stamcelembryo’s. Meerdere wetsvoorstellen die op korte termijn door de Tweede Kamer behandeld worden, zetten de deur open naar nieuwe technologieën waarover nog weinig maatschappelijke discus

Coöperatie Laatste Wil
Nieuws

Gerechtshof wijst 'wens' Coöperatie Laatste Wil af: hulp bij zelfdoding blijft verboden

De wens van Coöperatie Laatste Wil om de wetgeving rond hulp bij zelfdoding te versoepelen is door het gerechtshof in Den Haag afgewezen. Daarmee blijft het verbod op hulp bij zelfdoding door niet-artsen gehandhaafd. De rechterlijke uitspraak wordt m

Mercy Ships
Persbericht

Bouw nieuw ziekenhuisschip Mercy Ships van start

Mercy Ships is begonnen met de bouw van een nieuw ziekenhuisschip. De zogeheten steel cutting ceremony op de werf in Guangzhou (China) markeerde de start van de bouw van een gloednieuw ziekenhuisschip, de Africa Mercy II. Het doel voor uitbreiding va

arnhem
Nieuws

Vader 'streng christelijk horrorgezin' Apeldoorn 16 jaar de cel in voor mishandelen en misbruiken dochters

Een 61-jarige christelijke man uit Apeldoorn is door de rechtbank in Arnhem veroordeeld tot 16 jaar gevangenisstraf vanwege het jarenlang misbruiken van zijn vier minderjarige dochters. De kinderen werden over een periode van zo’n vijftien jaar verne

Concilie van Nicea
Nieuws

Christelijke leiders vieren 1.700 jaar Concilie van Nicea en roepen op tot eenheid

In het Turkse Iznik, het vroegere Nicea, hebben christelijke leiders samen een oecumenische dienst gehouden om het 1.700-jarig jubileum van het Concilie van Nicea te markeren. Paus Leo XIV, patriarch Bartholomeus en ds. Jerry Pillay, secretaris-gener

Gabriel Olivier
Nieuws

Amerikaanse straatprediker verschijnt voor Hooggerechtshof na arrestatie in Mississippi

De Amerikaanse straatprediker Gabriel Olivier staat voor het Hooggerechtshof nadat hij werd gearresteerd bij het Brandon Amphitheater in Mississippi. Olivier sprak daar met bezoekers en deelde evangelisatiefolders uit. Zijn zaak wordt gezien als een

Herma en Yorel van der Zedde
Interview

Herma van der Zedde kwam na drie maanden uit coma: "Dankzij gebed leef ik nog"

Een vleesetende bacterie, drie maanden coma en artsen die haar familie meerdere keren laten komen om afscheid te nemen. Toch zit Herma van der Zedde vandaag naast haar zoon Yorel in de studio van Hour of Power. In de uitzending van afgelopen zondag v

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom het gevaarlijk is als je je overvloed niet deelt

Als christenen mogen we genieten van alle overvloed die we van God ontvangen, maar laten we deze zegeningen niet voor onszelf houden. Die oproep doet spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God.

Meerartikelen

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant wijst op roeping om Christus te weerspiegelen in het dagelijks leven

In een recente preek over Filippenzen 4 wees ds. W. Visscher op Paulus die in dat hoofdstuk zijn eigen geloofsleven uittekent. In de vroege kerk, waar velen niet konden lezen, waren zulke voorbeelden onmisbaar om het christelijke leven te leren. Paul

Sister Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische non neergestoken door migrant die tijdens aanval 'Allahu Akbar' riep

In Zagreb is vrijdagmiddag een katholieke zuster neergestoken door een man die volgens Kroatische media zeer waarschijnlijk een migrant is. Dat meldt The Christian Post. Getuigen meldden dat de man tijdens de aanval 'Allahu akbar' riep. De non overle

Ds. Jenno Sijtsma
Column

Waarom het Bijbelboek Job vandaag nog steeds confronteert en troost

Ds. Swüste, geboren in 1945, is bij velen bekend door zijn indrukwekkende psalmvertaling. Deze vertaling is inmiddels in de vijfde druk verschenen. In zijn nieuwe boek geeft hij zijn eigen vertaling van het Bijbelboek Job. Hij voegt daar een toeganke

Opvangplek kerk
Video

Kerk in Driebergen maakt noodplan voor opvang bij calamiteiten

De Protestantse kerk in Driebergen heeft een plan gemaakt om te kunnen dienen als opvangplek bij crisissituaties. Als verlengstuk op hun duurzaamheidsplannen willen ze hun zonnestroom ook in kunnen zetten als noodstroom voor het geval er een grootsch

Jan-Willem Grievink
Column

Leven in de eindtijd: misleiding neemt explosief toe

De Bijbel noemt veel signalen waardoor we kunnen weten dat we in de eindtijd leven. Jezus zelf heeft daar uitvoerig over gesproken, bijvoorbeeld in Mattheüs 24 en 25. Wanneer dat moment precies is, kunnen we niet weten. Toch zijn er steeds weer chris

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Het stervensproces van de CGK als kerkverband is in volle gang

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) beleven een van de meest ingrijpende crises uit hun geschiedenis. Het kerkverband lijkt niet meer te redden, maar de realiteit dringt niet overal even diep door. Wie de ontwikkelingen het afgelopen jaar volg

Good News Church
Positief nieuws

Russische en Oekraïense christenen vinden elkaar: “Alleen Christus kan echte verzoening brengen”

Terwijl de oorlog tussen Rusland en Oekraïne bijna vier jaar duurt, ziet de Russisch-Amerikaanse voorganger Vasiliy Stupin hoe de spanningen tussen beide volken ook binnen families diepe wonden slaan. Toch ervaart hij in zijn gemeente Good News Churc

CGK-crisis
Nieuws

Hoe christenen reageren op kerkscheuring CGK

De aankondiging dat ruim zestig CGK-gemeenten een eigen landelijke vergadering vormen, heeft in christelijk Nederland veel losgemaakt. Reacties variëren van diepe droefheid over opnieuw zichtbare verdeeldheid tot opluchting dat er eindelijk duidelijk

Kerstmarkt Duitsland
Nieuws

Beveiliging Duitse kerstmarkten aangescherpt: groeiend geweld tegen christenen

In heel Duitsland openen deze weken weer de traditionele kerstmarkten. De pleinen van steden als Magdeburg, Leipzig, Neurenberg en Dresden vullen zich met licht, muziek en de geur van warme chocolademelk. Maar dit jaar liggen er ook zware veiligheids

Video
Nieuws

Soedanese bekeerling verstoten in Oeganda terwijl kerken in thuisland worden aangevallen

Een jonge Soedanese man die zich eerder dit jaar tot het christelijk geloof bekeerde, is eind oktober door familie uit huis gezet in Oeganda. Tegelijkertijd maken christenen in Soedan zich grote zorgen na nieuwe gevallen van vandalisme tegen kerken i

De Leskamer
Verdieping

Wierd Duk en apologeet vinden het tijd voor actie: "Te veel christenen volgen Jezus op afstand"

Te weinig christenen zijn zich bewust van het feit dat er sprake is van een geestelijke (cultuur)oorlog. Dit stelden de christelijke apologeet Chris Verhagen en opiniemaker Wierd Duk. Zij spraken zich afgelopen vrijdag uit tijdens de bezinningsavond

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vertelt over Franse politieagent die zich opofferde om gijzelaars te bevrijden

Ds. R. de Jong was deze zomer met zijn gezin onderweg naar Spanje toen hij vanwege bosbranden genoodzaakt was om uit te wijken naar Frankrijk. Toen de CGK-predikant uit Sliedrecht op de bebording de plaatsnaam 'Trèbes' zag staan, voerde zijn gedachte